آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو (سرود)

از یاقوت
آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو (سرود)
کشورایران
شاعرحميد سبزواری
خوانندهاسفنديار قره باغی
آهنگ‌سازاحمد علی راغب
تاریخ انتشار۱۳۵۹
صدا
نمونهٔ صوتی
سرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو
عنوان صداسرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو


سرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو از مشهورترین آثار انقلابی است که ترانه آن توسط حمید سبزواری نوشته شده است. این سرود با خوانندگی اسفندیار قره‌باغی و آهنگ‌سازی احمد علی راغب توانست از همان سال ۱۳۵۹ که منتشر شد به نمادی از استکبار‌ستیزی و شور انقلابی تبدیل شود.

دربارهٔ سرود

در سال ۱۳۵۹ بعد از قطع روابط دیپلماتیک با آمریکا، این سرود به سفارش سیداحمد خمینی ساخته شد.

جمعی که سرود ای شهید مطهر را ساخته بودند خدمت حضرت امام خمینی (ره) می‌روند و این سرود نیز مورد تفقد ایشان قرار می‌گیرد بعد از اتمام آن جلسه سیداحمد خمینی پیشنهاد می‌دهد که آیا می‌شود مضامین ضد آمریکایی و استکباری و همچنین پیام‌های امام تبدیل به یک اثر موسیقایی شود که مرحوم سبزواری اعلام آمادگی می‌کند و در عرض ۴۸ ساعت از سرودن شعر تا اجرایش طول می‌کشد که سریع در رسانه‌ها منتشر می‌شود و به واسطه شهید حداد عادل موسیقی به دست حضرت امام (ره) می‌رسد که در نهایت سیداحمد خمینی تماس می‌گیرد و اطلاع می‌دهد که امام این موسیقی را شنیده و دوست داشته است.[۱]

متن سرود

متن سرود آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو:[۲]

امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو خون جوانان ما میچکد از چنگ تو
امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما می‌چکد از چنگ تو
‌ای ز شرار ستم شعله به عالم زده، امن و امان جهان یکسره بر هم زده
بر سر هر خرمنی، در دل هر گلشنی، آتش بیداد تو صاعقه‌ی غم زده
ثروت انبوه تو خون دل توده‌هاست، کین تو بر سینه‌ها دشنه ماتم زده
دزد جهان‌خواره‌ای دیو ستم پاره‌ای، عقرب جرّاره‌ای روبه مکاره‌ای
جور و جفا در تو هست، مهر و وفا در تو نیست
زهر بلا در تو هست، شهد صفا در تو نیست
در همه دور زمان، چون تو ستم کاره نیست
عامل هر فتنه ای، صلح و صفا در تو نیست
* * * * *
* * * * *
امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما میچکد از چنگ تو
امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما میچکد از چنگ تو
در همه گیتی به پاست نائره جنگ تو، گوش جهان خسته از طبل بدآهنگ تو
مظهر شیطان تویی، دشمن انسان تویی‌ای همه اهریمنی، سرحد فرهنگ تو
رسم تو عصیانگری، کار تو ویرانگری
تیره شده عالم از، حیله و نیرنگ تو
دشمن هر ملتی، موجب هر ذلتی
سایه‌ی هر وحشتی، فتنه هر امتی
جور و جفا در تو هست، مهر و وفا در تو نیست
زهر بلا در تو هست شهد صفا در تو نیست
در همه دور زمان، چون تو ستم‌کاره نیست
عامل هر فتنه‌ای صلح و صفا در تو نیست
امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو
خون جوانان ما می‌چکد از چنگ تو


گفتاورد

احمد علي راغب از خاطره آن روزها مي گويد:[۳]

ما ساعت ۱۲ آن روز با هم خدمت حاج سیداحمد آقا (خمینی) رسیده بودیم، در آن دیدار ایشان نامه‌ای را به ما نشان دادند و گفتند این متن را الان حضرت امام (ره) نوشته‌اند و باید به شبکه خبر رادیو فرستاده شود و در اخبار ساعت ۱۴ در رادیو و تلویزیون خوانده شود. مضمون پیام این بود که اصلا ایران ارتباط با آمریکا را برای چه می‌خواست و رابطه با آمریکا به چه درد ایران می‌خورد و این‌که ما هیچ‌گونه ارتباطی با آمریکا نداریم. در انتهای این نامه آن پیام معروف «آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند» را که قبلا به صورت شفاهی در سخنان‌شان گفته بودند، به صورت مستند و مکتوب مطرح کرده بودند.

آن روز مرحوم سیداحمد آقا این پیام را به ما نشان داد و برای ما خواند و پرسید: «این پیام می‌تواند موسیقایی بشود؟!» من اولین کسی بودم که تائید کردم و گفتم: «بله! چرا نشود آقا! ما دقیقا باید به دنبال همین سوژه‌ها باشیم! اگر شعر خوب سروده شود و در بحر عروضی خاصی که موسیقایی و آهنگین و ریتم داشته باشد، کار بسیار راحت و خوب از آب درمی‌آید!» ناگهان همان جا آقای سبزواری گفت: «من فردا صبح شعر متناسب با این پیام را به دست آقای راغب می‌رسانم». ما همان جا هم‌قسم شدیم این کار را به سرعت بسازیم. فقط خواننده کار - که آقای «اسفندیار قره‌باغی» بود - حاضر نبود و بعد با دعوت ما به جمع اضافه شد. در ماجرای ساخت این سرود، اولین بار بود که جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی و علنی به آمریکا «نه» می‌گفت. درست است دانشجویان پیرو خط امام از قبل سفارت آمریکا را در ایران به‌عنوان «لانه جاسوسی» گرفته بودند، اما آنجا مردم به آمریکا «نه» گفتند. ولی این اولین بار بود که رهبر کبیر انقلاب به صورت مکتوب به آمریکا «نه» می‌گفتند و این موضوع را کتبا در پیامش مطرح می‌کردند. ما در هفدهم خرداد ۵۹ خدمت امام رسیدیم و به گمانم نوزدهم یا بیستم خرداد بود که این سرود پخش شد.

سرود آمریکا، آمریکا، ننگ به نیرنگ تو، در اصل به سفارش حضرت امام (ره) ساخته شد. دستور داده شد و ما هم خوشحال شدیم که می‌توانیم وارد عرصه سیاست بشویم. از آنجا تولدی دوباره در خودمان احساس کردیم. آن زمان البته آقای میرزمانی جوان‌تر بود.و آقای اسفندیار قره‌باغی زیباترین خوانندگی را در این سرود به کار برد.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «سرود انقلابی امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو». دریافت‌شده در ۲۱ شهریور ۱۴۰۳.
  2. «سرود انقلابی امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو». دریافت‌شده در ۲۱ شهریور ۱۴۰۳.
  3. «سرود انقلابی امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو». دریافت‌شده در ۲۱ شهریور ۱۴۰۳.