آیین روز جهانی قدس
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | راهپیمایی روز قدس |
| زمان | آخرین جمعه ماه رمضان |
| نخستین‌دوره | بعد از پیام امام خمینی |
| مکان | کشورهای مختلف جهان |
| اهداف | حمایت از مردم فلسطین |
روز قدس یا روز جهانی قدس آخرین روز جمعه در ماه رمضان است که امام خمینی در سال ۱۳۵۸ (رمضان ۱۳۹۹ق) آن را روزی رسمی برای حمایت از مردم فلسطین دانست و از مسلمانان جهان خواست که برای کوتاه کردن دست رژیم صهیونیستی و پشتیبانان آن به هم بپیوندند. نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان به عنوان روز قدس، با حمایت بسیاری از روشنفکران و هنرمندان مواجه شد و امروزه علاوه بر ایران، در کشورهای مختلفی از جهان، راهپیمایی روز قدس برگزار می‌شود که بنابر گزارش منابع خبری، این تعداد به ۸۰ کشور در قاره‌های مختلف جهان می‌رسد.
جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس در سال‌های ۱۳۹۳، ۱۳۹۷ و ۱۴۰۱ در ایران برگزار شده است.
تاریخچه و جایگاه
روز قدس یا روز جهانی قدس، توسط امام خمینی به عنوان یک روز رسمی برای حمایت از مردم فلسطین نامگذاری شد؛ امام خمینی، ۱۳ رمضان ۱۳۹۹ق (۱۶ مرداد ۱۳۵۸ش) در پیامی خطاب به مسلمانان ایران و جهان، آخرین جمعه ماه رمضان را روز قدس نامید و از مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی خواست برای کوتاه کردن دست دولت اسرائیل و پشتیبانان آن به هم بپیوندند.[۱] پیام مذکور در واکنش به حمله نیروهای اسرائیلی به مسجد الاقصی و همچنین بمباران جنوب لبنان صادر شد.[۲]
پس از اولین راهپیمایی روز قدس در سال ۱۳۵۸ش در تهران، سفیر فلسطین در ایران، پیام یاسر عرفات را قرائت کرد. همچنین مهدی بازرگان، نخست‌وزیر دولت موقت ایران، عبدالحلیم خدام، وزیر خارجه سوریه، آیت الله سید علی خامنه‌ای، و محمد مجتهد شبستری سخنرانی کردند.[۳] پیش از برگزاری مراسم روز قدس، ۲۵ تن از نویسندگان و روشنفکران، از جمله داریوش آشوری، داریوش شایگان، سیمین دانشور، داریوش مهرجویی و احمد شاملو، در بیانیه‌ای اعلام کردند که در کنار همه مبارزان راه آزادی و دموکراسی در راهپیمایی روز قدس شرکت خواهند کرد.[۴]
روز جهانی قدس، در سخنان رهبران جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی و سید علی خامنه‌ای، مراجع تقلید شیعه و سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان، جایگاه ویژه‌ای دارد. امام خمینی، روز قدس را نه‌تنها روز فلسطین، بلکه روز اسلام و روز حکومت اسلامی دانسته[۵] و آن را مقدمه‌ای برای بسیج عمومی اسلامی و تشکیل حزب مستضعفین در تمام دنیا معرفی کرده است.[۶] سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، بر این باور است که گرامیداشت روز جهانی قدس، موجب می‌شود فلسطینیانِ مورد تهاجم دولت اسرائیل، احساس تنهایی نکنند و بتوانند مقاومت کنند.[۷]
آیت الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه، شرکت در راهپیمایی روز قدس را واجب شرعی می‌داند. به فتوای وی اگر شوهر اجازه حضور همسرش در راهپیمایی روز قدس را ندهد، زن می‌تواند بدون اجازه وی در راهپیمایی روز قدس شرکت نماید.[۸] وی معتقد است روز قدس باید به یک اعتراض قوی، همگانی و یکپارچه علیه غاصبان و اشغالگران تبدیل شود.[۹] به باور سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، اسرائیل نه‌تنها خطری برای فلسطین، بلکه خطری برای امنیت، صلح و استقلال همه کشورهای منطقه است.[۱۰]
مراسم روز قدس
راهپیمایی روز قدس در نقاط مختلف جهان از جمله مالزی، هند، سنگاپور، اندونزی، ترکیه، آمریکا، کانادا، نروژ، آذربایجان، سودان، انگلیس، بحرین، بوسنی و هرزگوین، تونس، پاکستان، استرالیا، آلمان، رومانی، کویت، اسپانیا، آفریقای جنوبی، سوئد، ونزوئلا، آلبانی، یمن و یونان برگزار می‌شود؛[۱۱] بنابر گزارش منابع خبری، مراسم روز قدس در بیش از ۸۰ کشور اسلامی و غیراسلامی برگزار می‌شود.[۱۲]
مراسم روز قدس در آخرین جمعه ماه رمضان برگزار می‌شود[۱۳] و رسانه‌های جهان، آن را پوشش رسانه‌ای می‌دهند.[۱۴] در کشورهای غربی، به دلیل اینکه جمعه روز کاری است، مراسم روز قدس در تعطیلات آخر هفته، شنبه یا یکشنبه برگزار می‌شود.[۱۵] البته برگزاری مراسم روز قدس در برخی از کشورها، با محدودیت‌هایی مواجه می‌شود.[۱۶]
رویدادهای فرهنگی و هنری
جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس
اولین دوره جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس، در سال ۱۳۹۳، در دو بخش اصلی: روز جهانی قدس و ویژه: تحرکات تکفیری برای فراموشی فلسطین برگزار شد و حدود ۲۰۰ نفر از ۳۳ کشور جهان با بیش از ۵۰۰ اثر در آن شرکت کردند.[۱۷] در این جشنواره، نهادها و مراکزی از جمله خبرگزاری ابنا، دبیرخانه حمایت از انتفاضه فلسطین و فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران مشارکت داشته‌اند.[۱۸]
دومین دوره جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس، در سال ۱۳۹۷، با شرکت بیش از ۱۲۰ هنرمند از ۲۷ کشور جهان برگزار شد و ۳۱۶ اثر درباره روز جهانی قدس و محکومیت اقدام دولت امریکا در اعلام شهر بیت المقدس به عنوان پایتخت دولت اسرائیل، در این جشنواره شرکت داده شدند.[۱۹]
سومین دوره جشنواره بین المللی کاریکاتور روز جهانی قدس همزمان با آغاز ماه رمضان سال ۱۴۴۳ هجری قمری (۱۴۰۱ – ۲۰۲۲ م.) فراخوان شد. در این دوره، ۲۰۶ نفر از ۴۸ کشور دنیا با ۵۴۴ اثر شرکت کردند.
نمایشگاه مجازی عکس روز قدس
این نمایشگاه مجازی در نگارستان حوزه هنری از تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ رونمایی شده و هم اکنون نیز در دسترس است. در این نمایشگاه مجازی آثاری از علیرضا تاجره، احمد خانی، عظیم پیرانی، مصطفی پورتیمور و علی شوهانی‌نژاد به نمایش گذاشته شد.
پانویس
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۶۷.
- ↑ آدمی، «تأثیر تهدیدهای گروه‌های سلفی-تکفیری بر امنیت هستی‌شناختی ج.ا.ا»، ص۱۳.
- ↑ «سخنرانان روز قدس در سال ۵۸ چه کسانی بودند؟»، سایت تاریخ ایرانی.
- ↑ «سخنرانان روز قدس در سال ۵۸ چه کسانی بودند؟»، سایت تاریخ ایرانی.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۷۸.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۸.
- ↑ «بیانات در خطبه‌های نماز جمعه»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای.
- ↑ آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی: شرکت در راهپیمایی روز قدس وجوب شرعی دارد
- ↑ «شرکت در راهپیمایی روز قدس واجب است»، سایت تابناک.
- ↑ «سخنرانی سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان، در روز جهانی قدس»، سایت مقاومت اسلامی لبنان.
- ↑ «جهان و روز جهانی قدس»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «روز قدس از نگاه رسانه‌های دنیا»، سایت شبکه خبر.
- ↑ «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بی‌بی‌سی.
- ↑ «حضور ۵۰۰۰ رسانه خارجی برای پوشش راهپیمایی روز قدس در ایران...»، سایت خبرگزاری العالم.
- ↑ «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بی‌بی‌سی.
- ↑ «محدودیتها و موانع برگزاری روز جهانی قدس در خارج از کشور»، سایت قدسنا؛ «علل مخالفت برخی دولت‌های اسلامی...»، سایت قدسنا.
- ↑ «بیانیه هیأت داوران اولین جشنواره...»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «بیانیه هیأت داوران اولین جشنواره...»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «برگزیدگان دومین جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس معرفی شدند»، سایت هنرآنلاین.
پیوند به بیرون