اتوبوس شب (فیلم)
 پوستر فیلم | |
| کارگردان | کیومرث پوراحمد |
|---|---|
| تهیه‌کننده | کیومرث پوراحمد مهدی همایونفر |
| نویسنده | حبیب احمدزاده |
| بازیگران | خسرو شکیبایی محمدرضا فروتن الناز شاکردوست کوروش سلیمانی امیرمحمد زند مهرداد صدیقیان احمد کاوری |
| موسیقی | فردین خلعتبری |
| تدوین | کیومرث پوراحمد بهرام دهقان |
| فیلمبرداری | مهدی جعفری |
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
| اکران | ۲۳ آبان ۱۳۸۶ |
| فروش | ۱۳۰ میلیون تومان |
اتوبوس شب فیلمی در ژانر دفاع مقدس است که داستان رزمنده نوجوانی به نام عیسی و عماد که قرار است تعدادی اسیر عراقی را با اتوبوسی به رانندگی عمو رحیم به قرارگاهی در پشت جبهه منتقل کنند روایت میکند.
داستان فیلم
در دوران جنگ، به عیسی رزمنده نوجوان و عماد مأموریت داده می‌شود تعدادی اسیر عراقی را با اتوبوسی به رانندگی عمو رحیم به قرارگاهی در پشت جبهه منتقل کنند. آنها باید به اسیران دست و چشم‌بسته چنین وانمود کنند که تعدادشان بیشتر است تا مبادا آنها به فکر شورش بیفتند. بیماری صرع یکی از اسیران باعث می‌شود از اسیر دیگری به نام فواد، یک کرد عراقی که تحصیلات پزشکی کرده، کمک بگیرند و با باز شدن چشم‌های او، عماد و فواد یکدیگر را به جا می‌آورند که پیش از شروع جنگ، در قطاری در اروپا با یکدیگر آشنا شده بودند.
در راه، عماد بر اثر ترکش خمپاره‌ای بینایی‌اش را از دست می‌دهد و فواد پانسمانش میکند. یکی از اسیران هم بر اثر ترکش انفجار می‌میرد که در کاروانسرایی بین راه، دفنش می‌کنند. در حالی‌که کلنجارهای عمو رحیم و عیسی در طول راه ادامه دارد، چند بار راه را گم می‌کنند و باز به جاده برمی‌گردند.
لاستیک اتوبوس پنچر می‌شود و عمو رحیم و عیسی از یکی از اسیران نیمه‌عراقی/ نیمه‌ایرانی به نام فاروق که فارسی هم می‌داند کمک می‌گیرند و چون چشمانش را برای پنچرگیری باز کرده‌اند و تعداد ایرانی‌های اتوبوس را دیده، عیسی نزد اسیران دیگر چنین وانمود میکند که با شلیک چند گلوله او را کشته، اما در واقع چشم‌بند او را به دهانش می‌بندد که حرفی نزند.
یک افسر بعثی که جزو اسیران است و از ابتدا سرنیزه‌اش را در پوتین خود مخفی کرده بود، در فرصتی با استفاده از آن و گروگان گرفتن عماد، عیسی را خلع‌سلاح میکند و کنترل اتوبوس را به دست می‌گیرد. با عمو رحیم هم درگیر می‌شود و پی می‌بریم که یک پای رحیم هم مصنوعی است. درگیری فاروق و افسر بعثی نشان می‌دهد که در میان خود آنها هم درگیری است و اسیران که تعدادی از آنها اهل کشورهای عربی غیر از عراق هستند، علاقه‌ای به جنگ ندارند و به عنوان مزدور به جبهه آورده شده‌اند.
به همین جهت افسر بعثی از ترس شورش بقیه اسیران معترض، همچنان دست آنها را بسته نگه می‌دارد. اتوبوس به میدان مین می‌رسد و افسر بعثی و تنها دستیارش، سنگ و طنابی به عیسی و عماد می‌بندند تا با حرکت آنها، مین‌ها خنثی شود.
فاروق که گرایش به ایران دارد، افسر بعثی را خلع‌سلاح میکند، ولی در این فاصله، عماد بر اثر انفجار مین کشته می‌شود. صبح اتوبوس به قرارگاه می‌رسد، در حالی‌که ریحانه همسر عماد در آنجا منتظر است تا به او خبر بدهد که فرزندی در راه دارند».
درباره کارگردان
کیومرث پوراحمد (۲۵ آذر ۱۳۲۸ – ۱۶ فروردین ۱۴۰۲) فیلم‌ساز و نویسندهٔ ایرانی بود. او یکی از مهم‌ترین فیلم‌سازان نسل بعد از انقلاب ۱۳۵۷ بود که در دهه‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ چندین فیلم و سریال ساخت. او در اواخر دههٔ ۱۳۶۰، مجموعهٔ تلویزیونی قصه‌های مجید را بر اساس داستانی به همین نام از هوشنگ مرادی کرمانی کارگردانی کرد. او برای خواهران غریب (۱۳۷۴) برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شد. اتوبوس شب (۱۳۸۵) نیز جوایزی کسب کرد. پوراحمد در ۱۴۰۰ رمانِ همه ما شریک جرم هستیم را نوشت و دو سال بعد، در ۷۳ سالگی، از دنیا رفت.
او ۲۵ آذر ۱۳۲۸ در نجف‌آباد اصفهان زاده شد. مادرش پروین‌دخت یزدانیان بود که سال‌ها بعد در مجموعهٔ تلویزیونی پوراحمد، قصه‌های مجید، حضور داشت. او با مهرانه ربّی ازدواج کرد و دخترش، مریم پوراحمد، نیز در فیلم شب یلدا به ایفای نقش پرداخته‌است. پوراحمد زندگی‌نامهٔ خود را در کتابی تحت عنوان کودکی نیمه‌تمام منتشر کرده‌است. فیلم مستندی دربارهٔ زندگی پوراحمد به نام به خاطر کیومرث به کارگردانی مازیار هاشمی در سال ۱۳۹۴ ساخته شد.
ماجرای تولید
کیومرث پوراحمد، قصه اتوبوس شب را در طول ۹ ماه، پنج بار بازنویسی کرده‌است. او که این فیلم را بر اساس کتاب داستانهای شهر جنگی اثر حبیب احمدزاده ساخته، در این باره گفته است: وقتی این کتاب را مطالعه کردم، داستان نوجوانی که چهل اسیر را از آبادان به ماهشهر می‌برد، به قدری گیرا و جذاب بود که مرا به دنبال خود کشاند و گفت مرا بساز. این فیلم به تهیه‌کنندگی مهدی همایونفر در مرکز سیما فیلم تولید شد.
جوایز و افتخارات
- جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بین‌المللی فیلم خروس طلایی ۲۰۰۷
- جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک ۲۰۰۷
- تندیس بهترین فیلم یازدهمین جشن خانه سینما ۱۳۸۶
- تندیس بهترین فیلمنامه یازدهمین جشن خانه سینما ۱۳۸۶
- سیمرغ بلورین بهترین آنونس جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۶
پیوند به بیرون