اعتراض خاموش (مستند)

اعتراض خاموش

پوستر فیلم
نام فیلم	اعتراض خاموش
موضوع	معضل خودکشی در جامعه ایران
سبک	مستند
کارگردان	میکائیل دیانی
تهیه‌کننده	محمدرضا کردلو
نویسنده	میکائیل دیانی
تدوین	علی زندیه
صداپیشگان	علی زندیه
صدابردار	حسین شفاهی
شرکت/سازمان تولیدکننده	مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری
زمان	۴۱ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

اعتراض خاموش (تولید ۱۳۹۷) مستندی است به کارگردانی میکائیل دیانی و با تهیه‌کنندگی محمدرضا کردلو که به بررسی آسیب اجتماعی خودکشی و وضعیت آن در ایران و بحران خودکشی‌های اعتراضی پرداخته است.

این مستند به همّت مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در ۴۱ دقیقه تولید شده است.

دربارهٔ مستند

مستند اعتراض خاموش، به بررسی یکی از دردناک‌ترین و در عین حال، خطرناک‌ترین معضلات جامعه بشری یعنی خودکشی می‌پردازد. در همین راستا نیز به سراغ کسانی می‌رود که تجربه چنین کاری را داشته‌اند یا اینکه اطرافیانشان قربانی این عمل بوده‌اند.

این مستند طی چهار روایت، چهار خودکشی مختلف را به تصویر کشیده است.

میکائیل دیانی کارگردان مستند اجتماعی «اعتراض خاموش» دربارهٔ این اثر گفت:

این مستند نیمه بلند اجتماعی به موضوع خودکشی و وضعیت آن در ایران و بحران خودکشی‌ها می‌پردازد و چهار روایت از چهار خودکشی را به تصویر کشیده است.

او همچنین با اشاره به روند ساخت این اثر مستند اظهار کرد: ساخت این مستند یک سال زمان برده است و با کار پژوهشی و آماری همراه بوده است که در تابستان امسال (سال ۱۳۹۷) تکمیل شد و پس از چند اکران خصوصی برای کارشناسان و اهالی رسانه، تدوین نهایی آن برای شرکت در جشنواره «سینما حقیقت» آماده شده است.

یادداشت

صادق فرامرزی نویسنده و منتقد سینما در صفحه اینستاگرام خود در نقد مستند «اعتراض خاموش» نوشت:

1. ساده‌سازی پیشفرض‌ها نخستین مرحله برای جهل عمومی هر جامعه‌ای است، جامعه‌ای که در آن همه مردم جواب همه اتفاقات را می‌دانند جامعه‌ای خطرناک است، جامعه‌ای که پیچیده‌ترین اقدامات به ساده‌ترین دلایل مورد قضاوت می‌گیرند. فریاد یک فرد علیه شکاف طبقاتی با برچسب حسودی به ثروتمندان مواجه می‌شود، اعتراض یک نفر به اجباری بودن سبک پوشش اینگونه قضاوت می‌شود که خودش به دنبال فسق و فحشا می‌گردد، جوانی که هزاران کیلومتر دورتر از خاک وطن به مصاف دشمن می‌رود متهم به جنگیدن برای دریافت وام و رانت می‌شود و حق بدهید که در چنین جامعه‌ای، با جواب‌های از پیش آماده برای اقدامات پیچیده، سخت می‌شود انتظار آن را داشت که کسی به خود شهامت فکر کردن بدهد. پس اگر بپرسی چرا یک نفر خودکشی کرده؟ احتمالاً در کسری از ثانیه می‌شنوی که از شدت بی‌غمی، بی‌ایمانی یا حماقت بوده چه کسی حاضر است به خود تلنگر بزند که دست کشیدن یک فرد از جانش می‌تواند معلول ده‌ها عامل بیرونی بوده باشد؟
2. مستند اعتراض خاموش یک گام ابتدایی است، یک سؤال ساده که تا رسیدن به جوابش می‌توان سال‌ها منتظر ماند و تفکر کرد، اما پنجه‌ای است که بر صورت پیشفرض‌های ابتدایی می‌افتد و این سؤال را طرح می‌کند که خودکشی دقیقاً چه شکلی از اعتراض اجتماعی است؟ الگوی خودسوزی مقابل اطرافیان، خفه کردن خود در یک معبر پرتردد عمومی و… همه نشانه‌هایی از اعتراضی ممتد است که فرد معترض با حذف خود دیگران را به میدان می‌کشاند… یک شورش اجتماعی است با فریادی سرشار از سکوت!
3. خودکشی همانند خیلی از آسیب‌های اجتماعی در زرورقی از تابوهای سنتی عمدتاً مورد انکار قرار گرفته است و کمتر کسی دغدغه مطالعه موردی آسیبی که قربانیانش تا قبل از قربانی شدن به چشم نمی‌آیند را پیدا نمی‌کند. «اعتراض خاموش» اما یک گام به جلو می‌رود و با عبور از تابوهای رایج در کنار طرح مسئله این آسیب اجتماعی و قبولاندن فرض اعتراضی این عمل به دنبال پاسخی در چیستی و چرایی‌اش می‌گردد. روایت اثر خود را ناظری بی‌طرف و خنثی نشان نمی‌دهد، طرح مسئله می‌کند و گام به گام اعتراض خود را به رواج این سبک اعتراض بیان می‌دارد. «اعتراض خاموش» نه بی نقص و کامل است و نه در پایان ابتر می‌ماند، یک هشدار فعالانه است و در جایگاه خود اعتراضی خاموش به جامعه‌ای است که سعی می‌کند با پیشفرض‌های ساده قضاوت کند و حوصله تمرکز بر ابعاد پنهان حوادث را ندارد.

پیوند به بیرون

• مستند اعتراض خاموش
• «اعتراض خاموش» راهی «سینماحقیقت» شد/ مستندی درباره خودکشی
• روایت غیررسمی از خودکشی‌های اعتراضی در یک مستند +فیلم