اهل سنت ایران (مستند)

اهل سنت ایران

پوستر فیلم
نام فیلم	اهل سنت ایران
موضوع	وضعیت اهل سنت در ایران
سبک	مستند
کارگردان	محسن اسلام‌زاده
تهیه‌کننده	سیدسلیم غفوری
نویسنده	محسن اسلام‌زاده مصطفی حریری
صداپیشگان	احمد حسن مصطفی خالد عاشور
محقق	حمیدرضا مجیدی
فیلمبرداری	محسن اسلام‌زاده محمد فتحی عباس عقبایی
شرکت/سازمان تولیدکننده	مرکز فرهنگی میثاق
زمان	۶۰ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

اهل سنت ایران (تولید ۱۳۹۲) مستندی به کارگردانی محسن اسلام‌زاده و تهیه‌کنندگی سیدسلیم غفوری است که به بررسی زندگی و موقعیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اهل سنت در ایران می‌پردازد.

این مستند را مرکز فرهنگی میثاق تولید کرده است.

دربارهٔ مستند

مستند «اهل سنت ایران»، به بررسی زندگی و موقعیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اهل سنت در ایران می‌پردازد. این مستند می‌کوشد مقابله‌ای منطقی با تبلیغات رسانه‌ای در کشورهای غربی داشته باشد که همواره ایران را کشوری شیعه و تندرو معرفی می‌کنند که پیروان دیگر مذاهب و ادیان در آن جایی ندارند و اگر هم هستند، با سختی فراوان زندگی می‌کنند.

روایت یک کارشناس و خبرنگار مصری است که برای بررسی وضعیت زندگی اهل سنت ایران راهی این کشور شده. وی در گفتگو با علما و مردم به وضعیت زندگی آنها پرداخته است.

احمد مصطفی کارشناس و خبرنگار مصری، برای بررسی وضعیت زندگی اهل سنت ایران راهی این کشور می‌شود. وی ۱۱۰۰۰ کیلومتر مسیر استان‌های مرزی ایران را از گلستان، خراسان رضوی و جنوبی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی را که غالب اهل سنت ایران آن ساکن هستند را می‌پیماید. وی نزد علما و مسئولان و نخبگان سنت رفته و به بررسی وضعیت زندگی آنان می‌پردازد.

محسن اسلام‌زاده کارگردان این مستند گفت:

ما برای تولید این مستند تلاش‌های زیادی انجام دادیم و با صرف چند ماه زمان از یک راوی مصری برای حضور در این مستند استفاده کردیم تا بتوانیم در فضای خوبی اهل سنت ایران را معرفی کنیم اما متأسفانه آنگونه که باید این فیلم پخش نشد. این مستندساز تأکید کرد: شبکه العالم این فیلم را تکه‌پاره پخش کرد. شبکه پرس‌تی‌وی نیز در حالی که آن را ترجمه کرده، هنوز پخش نکرده است. با کمال تعجب این فیلم به جشنواره سینما حقیقت هم را پیدا نکرد. اسلام‌زاده در ادامه از نمایش این فیلم در شبکه‌های خارجی خبر داد و گفت: این فیلم در مرحله بازبینی شبکه المیادین، التجاه و چند شبکه عربی انگلیسی دیگر قرار دارد.

وی درخصوص لزوم پخش فیلم‌هایی که منجر به تحکیم وحدت مسلمانان می‌شود، گفت: در زمانی که به بحث شیعه و سنی دامن زده می‌شود و بحث وحدت در جهان اسلام داغ است، فضای خوبی برای پخش این نوع فیلم‌ها وجود دارد، با این حال مدیران هنوز اقدام به پخش این دست آثار نمی‌کنند.

گفتاورد

محسن اسلام‌زاده کارگردان مستند «اهل سنت ایران» دربارهٔ این مستند گفت:

این فیلم با بیش از دو میلیون بازدید در یوتیوب یک مستند نیمه بلند ۶۰دقیقه است که در ابتدا قرار بود در ۶ قسمت ۳۰دقیقه ای تولید شود ولی در نهایت تصمیم گرفتم آنرا به یک ساعت برسانم تا مخاطبش را از دست ندهد و پا به پای فیلم همراه ما باشد، و داستان یک تحلیل گر مصری را از زندگی و آشنا شدن و بازدیدش از مناطق سنی نشین ایران است

کارگردان تنها میان طالبان ادامه داد: این فیلم یک سفر ۷۰روزه و با سفر به بیش از ۱۱ استان کشور به طول انجامید، در واقع می‌توان آن را یک مستند جاده ای نامید چرا که ما روزهای زیادی در مسیر سفر زمینی مان دوربین بر دوش داستان فیلم را روایت کردیم، تولید فیلم با زیرنویس فارسی باعث شد که حتی برخی فکر کنند این فیلم تولید یک کارگردان در داخل کشور نیست حتی ما سعی کردیم برای موسیقی‌های که باید در کار استفاده شود بر موسیقی‌های محلی مردم ساکن این مناطق استفاده کنیم کما اینکه یکی از نوازندگان اثر در خلال این مستند از میان ما رفتند

اسلام زاده افزود:در حقیقت مستند اهل سنت ایران یک مستند توریستی- مذهبی است که این باعث جذاب شدن آن برای مخاطب شده است.

وی در پاسخ به سؤال یکی از حاضرین که نظرش رادر مورد ضعف‌های که در این مستند وجود دارد پرسید که گفت: این فیلم با دو ضعف اصلی و مهم رو به رو است، مهمترینش این است که از دقیقه ۴۰ به بعد فیلم اصطلاحاً از ریتم می‌افتد و مخاطب را دچار خستگی می‌کند و باید سعی می‌شد با صحنه‌های جذاب تر این ضعف پوشش داده می‌شد دومین ضعفی که به من بارها گوشزد شداین بودکه چرا راوی داستان را بیشتر در جریان فیلم درگیر قصه نکرده‌ایم اصطلاحاً حضور راوی باید صمیمی تر و فعال تر نشان داده می شداگرچه حضور این راوی که خودش از اهل سنت بود جدا از فعالیت‌های رسانه ای اش را باید یک امتیاز بزرگ برای فیلم دانست

اسلام زاده با اشاره به اینکه مستند اهل سنت ایران پلان‌هایی داشت که برای اولین بار از تلویزیون رسمی ایران پخش می‌شد گفت: طبیعتاً این فیلم بر اساس یک مخاطب‌شناسی غیر ایرانی ساخته شده است و تصورات برون مرزی از حضور و زندگی اهل سنت با آنچه که در حقیقت از حضور آنان در ایران وجود دارد خیلی متفاوت است شاید اولین جرقه‌هایی که باعث شد به سراغ این موضوع بروم هم همین بازتاب‌های رسانه‌های برون مرزی ازاهل سنت در کشور بود، ما در صحنه حضور قاضی نشان دادیم که این عزیزان از آزادی فرهنگی اجتماعی برخور دارهستند

یکی از جوانانی که علاقه‌مند به ساخت مستند با موضوع اهل سنت است می‌گوید چرا این فیلم سراسرمثبت است یعنی از نظر شما مردم این مناطق هیچ گونه نارضایتی ندارند!؟ این به باور پذیر بودن فیلم لطمه نمی‌زند؟

اسلام زاده در پاسخ از حضورش در میان اهل سنت در کشورهای مختلف صحبت می‌کند و می‌گوید: تصویری که ما از اختلاف و نارحتی در ذهنمان سراغ داریم با آنچه در خارج از مرزهای ما وجود دارد خیلی متفاوت است وقتی ما از اختلاف صحبت می‌کنیم شاید منظورمان مشکلات روزه مره زندگی این افراد باشد در حالی که مردم و رسانه‌های خارجی از اختلاف با معانی کشتار و درگیری‌های شدید محلی تعبیر می‌شود که ما نشان دادیم چنین چیزی وجود ندارد

اهل سنت را در حاشیه‌های زندگی یاد نبریم

اسلام زاده بیان کرد: نباید فراموش کنیم که جریان‌های ضد وحدت در کشورمان و در برخی از استان‌ها همچون خراسان با قدرت و شدت در حال فعالیت هستند در عین حال این را هم از یاد نبریم که آنت‌ها نیز برای دفاع از کشورمان شهید داده‌اند آخود ما هم گاهی برخورد خوبی با آنان نداریم و گاهی آن‌ها از ترس واکنش‌های ما حتی هویت خویش را کتمان می‌کنند با اینکه این فیلم درکل برای مخاطب ایرانی ساخته نشدهبود اما نمایش آن درداخل کشور هم می‌تواند افق دید مخاطبین را نسبت به این قشر از اعضای جامعه ترمیم کند تا بتوانند با نگرشی مثبت تر آن‌ها را درمیان خود بپذیرند.

از خراب شدن ماشین تا یک قدمی تولد فرزند

وی بااشاره به خاطره خراب شدن ماشینشان در جریان سفر در نیمه‌های شب در بیابان‌های سیستان و بلوچستان به سختی‌ها و مشکلات تولید چنین فیلم‌هایی گفت: شاید به جرات بگویم در پایان بخش از سفر نماز شکر به جای می‌آوردم که کار بدون مشکل خاصی انجام گرفته است حالا دوری از خانه و خانواده را هم اگر اضافه کنیم مزید برعلت می‌شود من دخترم در جریان این مستند به دنیا آمد و با سختی تنوانستم در شب تولدش خودم را به خانه برسانم، طبیعتاً کار کردن دربارهٔ این موضعات از حساسیت‌های ویژه ای برخورداراست و انسانی قوی و محکم می‌طلبد که با دیدن سختی‌های راه کماکان در مسیر بماند

یکی از جوانان در جمع که از اکران کننده‌های فیلم‌های عمار درشهر رشت هم می‌باشد سؤال متفاوتی از اسلام زاده می‌پرسد: شما در مستند تنها در طالبان و این مستند اصلاً نترسیدید؟ مگر می‌شود ترس به سراغتان نیامده باشد؟

قهرمانانه ترس‌ها را دور بیاندازید

اسلام زاده با خنده در پاسخ گفت: بله ترس در وجود من هم هست و من هم بارها از خطرات تولید این مستند ترسیده‌ام اما وقتی کاری را می‌پذیرید و قصد انجامش را دارید دیگر ترس‌ها در وجودتان رنگ می‌بازند و به دل خطرناکترین مکان‌ها هم می‌روید چرا که شما قرار است خالق یک اثر باشید

وی در پایان از مستند سازان جوان خواست تا بیشتر به این موضوع ورود پیدا کنند و گفت: امروزه سوژه‌های زیادی در دل همین فیلم‌ها متولد می‌شود که با دقت و تیزبینی قابل بررسی و پیگیری است نمونه اش را می‌توانید درجریان اردوهای جهادی به مناطق اهل سنت و باز تاب حضورشان در میان مردم این مناطق ببینید.

پیوند به بیرون

• گزارشی از مستند «اهل سنت ایران» (+عکس)
• اسلام‌زاده مستند «اهل سنت ایران» را به خانواده شهید ماموستا شیخ‌الاسلام تقدیم کرد
• مستند «اهل سنت ایران» تصورات غلط دنیای عرب را از بین می‌برد