بابک نیک‌طلب

بابک نیک‌طلب

نام اصلی	بابک نیک طلب
زمینه فعالیت	ادبیات کودک و نوجوان
ملیت	ایرانی
تاریخ تولد	۱۰ تیر ۱۳۴۶ ‏(۵۷ سال)
محل تولد	تهران، ایران
محل زندگی	تهران
پیشه	شاعر ترانه‌سرا نویسنده
سبک نوشتاری	غزل، دوبیتی، نیمایی، چهارپاره
تخلص	تندر
تحصیلات	کارشناس زبان و ادبیات فارسی
دانشگاه	مرکز تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان
علت شهرت	شعر نوجوان
جوایز	سرو زرین دورهٔ پنجم جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر جایزه عباس یمینی شریف قلم زرین دوره بیست و دوم کتاب سال سروش نوجوان لوح زرین کانون پرورشی کودکان و نوجوانان

بابک نیک‌طلب (زادهٔ ۹ تیر ۱۳۴۶ در تهران) شاعر، ترانه‌سرا و نویسنده ایرانی ادبیات پارسی است. او برندهٔ جایزه سرو زرّین در دورهٔ پنجم جشنواره بین‌المللی شعر فجر، برنده جایزه قلم زرین در دوره بیست و دوم و از برندگان نخستین جایزه ادبی عباس یمینی شریف است.

تخصّصِ او ادبیاتِ کودک و نوجوان است و به‌طور ویژه در شعر نوجوان فارسی فعالیت کرده است. او به طور جدّی از سال ۱۳۶۲ وارد عرصه ادبیات فارسی شد.

زندگی و تحصیلات

بابک نیک‌طلب در ۹ تیرِ ۱۳۴۶ در تهران به دنیا آمد. پدرش، احمد نیک طلب (یاور همدانی)، شاعر و دبیر انجمن ادبی ایران، مادرش، فرخنده محمودی، نقّاش، و دایی او، امین‌الله رضایی، پدرِ نقّاشی سوررئال ایران است. وی فارغ‌التحصيل رشته زبان و ادبيات فارسی است.

او از دوران کودکی، در خانه‌ای بود که رفت و آمد شاعران سرشناس زمانه جریان داشت و به همین خاطر دسترسی به بسیاری از کتاب‌ها در زمینه ادبیات و هنر از نویسندگان کهن و نو داشت.

آغاز سرودن شعر و فعالیت حرفه‌ای

نخستین سروده‌های او را پدرش ارزیابی و اشکال‌یابی می‌کرد. نخستین بار، اسم او به عنوان برگزیده شعر در مسابقات کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان از سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران برای عموم شنیده شد.

وی سرودن شعر را به طور جدی از ۱۶ سالگی شروع کرده‌است. او از آن دوران با افرادی مانند بیوک ملکی، اسدالله شعبانی و جعفر ابراهیمی همکار شد. او از سال ۱۳۶۳ خورشیدی، در سن هفده سالگی، در جلسات بنیادین شعر حوزه هنری که قیصر امین‌پور و سید حسن حسینی حضور داشتند، شد. با این که نوجوان بود، شعر بزرگسال او در کنار قیصر امین‌پور و سید حسن حسینی در مجلات و نشریه‌های آن زمان منتشر شد و به شهرت رسید

همکاری با نهادهای فرهنگی

او با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، حوزه هنری، شورای شعر سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، شورای شعر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان (نویسک) همکاری داشته و سردبیری و نظارت بر بخش شعر مجلات مختلفی مانند مجلهٔ رشد دانش‌آموز را نیز عهده‌دار بوده‌ است.

همکاری با وزارت آموزش و پرورش

او کارشناس ادبی وزارت آموزش و پرورش ایران است. او در دورهٔ وزارت محمدحسین صفار هرندی از اعضای هیئت نظارت پیش از چاپ کتاب‌های کودکان و نوجوانان بوده‌ است. همچنین او سابقه داوری برخی از جشنواره ها و مسابقات شعر و ترانه مانند کتاب سال ایران، جشنواره شعر فجر و جشنواره سرود دانش آموزی و... را دارد.

سروده‌های نیک‌طلب در کتاب‌های درسی

از برخی از سروده های او در دوره‌های گوناگون کتاب های درسی استفاده شده است. اشعار او برای نخستین بار از سال ۱۳۷۰ خورشیدی وارد کتاب‌های درسی شدند. برای مثال موارد زیر را می‌توان نام برد:

عنوان	کتاب درسی	پایه
سوار تازه رسیده	فارسی (بخوانیم)	چهارم دبستان
شعرهای ناب	هدیه های آسمان (کتاب معلم)	ششم دبستان
		پنجم دبستان
بانگ توحید	هدیه های آسمان	سوم دبستان
	هدیه های آسمان و آموزش قرآن (ویژه اهل سنت)

کتاب های زیر توسط سامانه کنترل کیفیت منابع آموزشی و تربیتی مکتوب وزارت آموزش و پروش ایران، برای استفاده از آن‌ها برای تدریس در کلاس ها و برای ورود به مدرسه مجوز گرفته است.

• با فرفره‌ها به شادی باد بگرد
• گزیده اشعار وحشی بافقی به انتخاب بابک نیک طلب
• اسمش چیه؟

تألیفات

نخستین کتاب نیک‌طلب پیشواز روشنی نام داشت که در سال ۱۳۷۱ توسط نشر جوانه منتشر شد. این کتاب، برنده لوح زرین چهارمین جشنواره کتاب سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برنده کتاب سال سروش نوجوان در سال ۱۳۷۳ شده‌است.

کتاب‌

نام کتاب	مجموعه	انتشارات	چاپ اول
پیشواز روشنی		نشر جوانه	۱۳۷۱
گلبانگ تربیت		انتشارات تربیت	۱۳۷۴
پیشواز روشنی		انتشارات زلال	۱۳۷۵
گفت و گو با خدا		انتشارات سوره مهر
گاه‌نامه شعر نوجوانان	مجموعه شعر نوجوانان		۱۳۷۷
پنجره‌های آسمان ۱		نشر افق	۱۳۷۸
پنجره های آسمان ۲
معلم، باغبان مهربانی	مجموعه شعر برای نوجوانان	انتشارات پاک‌نویس
دوستی، مهربانی
پدر، آفتاب مهربانی
مادر، فرشته مهربانی
گزیده اشعار وحشی بافقی	گزینه ادب پارسی	انتشارات قدیانی	۱۳۷۹
نردبانی از ستاره		کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان	۱۳۸۱
یک شاخه زیتون برای کودکان		انتشارات موسسه ‌زیتون
حافظ امروز		نشر افق	۱۳۸۲
سعدی امروز
مولوی امروز
نظامی امروز
فردوسی امروز
کودک و خانواده	ترانه‌های کودکانه	انتشارات نور الثقلین	۱۳۸۳
آسیاب، بچرخ، بچرخ!		انتشارات سوره مهر
تو را چشم انتظاریم		کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان	۱۳۸۴
عروسیه عروسی	ترانه‌های خانه		۱۳۸۵
از آسمون تا اینجا
آفتاب آفرینش
ترانه‌های خواب و خیال
بازی، بازی، بازی
شعر دعا
سلام گل محمدی
آفتاب آفرینش			۱۳۸۶
هفت دیار نیشابور
مادر پیامبر			۱۳۸۷
نگاهی به کاشیکاری ایرانی			۱۳۸۸
از رودکی تا حزین-۱	نام‌آوران شعر پارسی	نوای مدرسه
ترانه‌های شهر	ترانه‌های شهر	موسسه نشر شهر
ترانه‌های سبز و آبی
ترانه‌های نوروزی
ترانه‌های ترافیکی
ترانه‌های خانه
ترانه‌های پاکیزگی
ترانه‌های پارک
ترانه‌های تاب‌بازی
ترانه‌های لی‌لی‌پر
ترانه‌های ساعت ۹
آفتاب انتظار		موسسه زیتون
منظر انتظار
تا خیابان خوشبخت			۱۳۸۹
پاینده و زنده باد ایران	شعر شاعران	انتشارات سوره مهر
هیچ، هیچ، هیچانه		نشر افق
اسمش چیه؟
دانه کوچولوی منتظر		موسسه زیتون	۱۳۹۰
عروس آسمون		موسسه‌ فرهنگی‌ مدرسه ‌برهان
شب آمد و ستاره		موسسه زیتون	۱۳۹۱
یک دانه گردو
گل آمد بهار آمد
برای کلاس اولی		موسسه زیتون	۱۳۹۳
هم این قشنگ، هم اون قشنگ		پیدایش
از آسمون تا اینجا		کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
خواهرم پرنده شد
دم آقا موشه	افسانه عامه
زور کی از همه بیش‌تره؟
بز ریش سفید
حسن کل
ماه پیشانی
کاجیروشک
خاله سوسکه
تاج حنایی
پول خون بابا
دالو مروارید
پسته و هفت برادر
بز و میش
غریبه و کشاورز
خانم کوچیک
راز چشمه جواهر
محمّد پینه‌دوز
با فرفره‌ها به شادی باد بگرد	شعر نوجوان امروز		۱۳۹۴
روی موج باران		انتشارات سوره مهر	۱۳۹۶
بیایید شعر بگوییم		انتشارات طلایی
پرنده‌های شعر من		لوپه تو
مهمان خراسان		به نشر	۱۳۹۷
خونه‌ی قشنگ		ستاد اقامه ‌نماز	۱۳۹۸
هلن کلر چه کسی بود؟		انتشارات فاطمی
فردیناند ماژلان چه کسی بود؟
ویلیام شکسپیر چه کسی بود؟			۱۳۹۹
یکی دو شیشه عطر خاطره		نشر گویا	۱۴۰۱
بهار از کوچ برگشت		کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان	۱۴۰۲

کتاب صوتی

ردیف	نام کتاب	مجموعه	گوینده	موسسه/ انتشارات	مدت
۱	شعر و شکر	-	نازنین مهیمنی	واوخوان	۵۷ دقیقه
۲	تا خیابان خوشبخت	چلچله	بابک نیک طلب	قناری	۲۹ دقیقه
۳	نردبانی از ستاره	چلچله	بابک نیک طلب	قناری	۲۷ دقیقه
۴	پیشواز روشنی	چلچله	بابک نیک طلب	قناری

مقالات

عنوان	نویسندگان	نشریه	تاریخ
شعر در بوته ی نقد؛ نشست شعر کودک و نوجوان در نمایشگاه کتاب تهران	بابک نیک طلب محمد گودرزی	مجله نقد کتاب کودک و نوجوان	بهار ۱۳۹۵
نیایش سپیده دم	بابک نیک طلب	مجله شعر	آذر ۱۳۹۳
شعر معاصر ایران	بابک نیک طلب و دیگران		تابستان ۱۳۸۳
پاسخ های کوتاه	بابک نیک طلب و دیگران		زمستان ۱۳۸۱
دفتری که باز شد چقدر گل داشت: اهمیت مطالعه دقت و تجربه قبل از انتشار	مصطفی رحماندوست بابک نیک طلب انسیه موسویان مریم زندی	کتاب ماه کودک و نوجوان	آذر ۱۳۹۲
گزارشی از ششمین نشست منتقدان کتاب ماه کودک و نوجوان	بابک نیک طلب و دیگران		اردیبهشت ۱۳۸۰
میزگرد: داوران کتاب سال بخش شعر	افشین علا آتوسا صالحی بابک نیک طلب عرفان نظر آهاری		اسفند ۱۳۷۹
دور از دسترس تند باد	بابک نیک طلب		فروردین ۱۳۸۰
سرشار از طراوت و تکرار			فروردین ۱۳۷۸
نقد و بررسی: رنگ غلیظ کوششی			اسفند ۱۳۷۶
یاد یار: سختکوش، صمیمی و نجیب (یادنامه زنده یاد غلامرضا منفرد)	بابک نیک طلب و دیگران	پژوهش نامه ادبیات کودک و نوجوان	تابستان ۱۳۷۸
چهره به چهره	بیوک ملکی بابک نیک طلب		پاییز ۱۳۷۴
شعر و ادب: یک دریچه آسمان ۱	بابک نیک طلب و دیگران	تربیت	بهمن ۱۳۷۲
یک دریچه آسمان ۲	بابک نیک طلب و دیگران		اردیبهشت ۱۳۷۲
تنگ غروب	بابک نیک طلب	کیهان فرهنگی	شهریور ۱۳۷۲
آفتاب عاطفه			بهمن ۱۳۷۱
هنگامه کوچ		رشد معلم	دی ۱۳۷۰
افسانه ایثار		مجله دانشگاه	اسفند ۱۳۶۳
شعر	قیصر امین‌پور بیوک ملکی بابک نیک طلب محمّدرضا محمّدی نیکو افشین علا		بهمن ۱۳۶۳
شعر	سید حسن حسینی قیصر امین‌پور بابک نیک طلب حبیب‌الله حسینی میرآبادی		آذر ۱۳۶۳
کوتاه کردن دست سوداگران کتاب‌های کمک درسی	بابک نیک طلب	رشد جوانه	بهار ۱۳۹۸
آسمان خط خطی، کنار پنجره‌ها، ای غنچه بخند	بابک نیک طلب افسانه شعبان‌نژاد اسدالله شعبانی	باران	اردیبهشت ۱۳۸۳
با نسیم و قاصدک	بابک نیک طلب	دوست نوجوانان	امرداد ۱۳۹۴
یادگاری	بابک نیک طلب	ماهنامه پوپک	اردیبهشت ۱۳۸۴
ماه شب و خورشید من باش	بابک نیک طلب	دیدار آشنا	ارديبهشت ۱۳۹۵

ترانه‌ها

نام ترانه	خواننده	ترانه‌سرا	آهنگساز	تنظیم	آلبوم	سال
فصل دانایی	گروه کر کودکان-۲۲	بابک نیک طلب	مسعود نظر	مسعود نظر		۱۳۹۴
مهر خاوران	گروه کر	بابک نیک طلب	رحمت الله وطندوست	رحمت الله وطن دوست		۱۳۹۵
سرود آسمانی	گروه ارکستر آوای متوسطه	بابک نیک طلب	ناصر فلاحی	ناصر فلاحی	آوای مدرسه	۱۳۹۶
تربیت	گروه ارکستر آوای متوسطه	بابک نیک طلب	ناصر فلاحی	ناصر فلاحی	آوای مدرسه	۱۳۹۶
پرواز تا روشنایی	گروه ارکستر آوای متوسطه	بابک نیک طلب	ناصر فلاحی	ناصر فلاحی	آوای مدرسه	۱۳۹۶
کنار پنجره	حمید فولادی	بابک نیک طلب	جابر اطاعتی	جابر اطاعتی		۱۳۹۶
نماز	آسیه حیدری	بابک نیک طلب	*	*		۱۳۹۶
لحظه لبخند	غفور شیخ	بابک نیک طلب	اصغر فلاح بابایی	اصغر فلاح بابایی		۱۳۹۸
دست دعا	مجید اخشابی	بابک نیک طلب	احمدعلی راغب	احمدعلی راغب		۱۳۹۸
ماه میهن	گروه کر	بابک نیک طلب	هاله مترجم	هاله مترجم		*
سوار تازه رسیده		بابک نیک طلب				*
نور نشاط	محمد گلریز	بابک نیک طلب	علی اکبرپور	علی اکبرپور		۱۴۰۱

نمونه شعر

سوار تازه رسیده

این شعر (در قالب مثنوی) در کتاب فارسی سال چهارم دبستان قرار گرفته و ترانه نیز شده است. متن شعر:

خوش آمدی، خوش آمدی سپیده!

سوار تازه از سفر رسیده

سلام گرم ما به روی ماهت

به آفتاب روشن نگاهت

به ما بگو که در سفر چه دیدی

چه گفتی و چه چیزها شنیدی

بگو که دانه از زمین بروید

به باغ حرف تازه ای بگوید

بگو پرنده باز پر گشاید

به پیشواز روشنی بیاید

بیا که فصل از تو گفتن آمد

بهار مثل گل شکفتن آمد

بیا که با تو مثل گل بروییم

گل از تو بشنویم و گل بگوییم

جایزه‌ها

• نفر اول بخش شعر کودک و نوجوان دورهٔ پنجم جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر در سال ۱۳۸۹.
• برندهٔ سرو زرین دوره پنجم جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر در سال ۱۳۸۹.
• مجموعه شعر «هیچ هیچ هیچانه»، برنده نخستین جایزهٔ عباس یمینی شریف (شامل ۵۲ شعر از بابک نیک‌طلب، افسانه شعبان‌نژاد، شکوه قاسم‌نیا، اسدالله شعبانی، مصطفی رحماندوست، بیوک ملکی و جعفر ابراهیمی) در سال ۱۳۹۱
• برنده کتاب سال سروش نوجوان در سال ۱۳۷۳
• لوح زرین چهارمین جشنواره کتاب سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
• برنده جایزه قلم زرین به خاطر کتاب «بهار از کوچ برگشت»

پیوند به بیرون

• مقالات بابک نیک‌طلب در پایگاه نورمگز
• کتاب های بابک نیک طلب در پایگاه جهانی گودریدز
• شناسه بابک نیک طلب در کتابخانه کنگره آمریکا
• شناسه بابک نیک طلب در پایگاه جهانی موسیقی موزیک‌برینز