موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس

از یاقوت
(تغییرمسیر از باغ موزه دفاع مقدس)
موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس
نشان‌واره باغ موزه دفاع مقدس
نشان‌واره باغ موزه دفاع مقدس
نام سازمانموزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس
نام بومیباغ‌موزه دفاع مقدّس
بنیان‌گذارشهرداری تهران
بنیادگذاری۴ مهر سال ۱۳۹۱
گونهٔ سازمانموزه و جاذبه گردشگری
وضعیتفعال
وابسته بهشهرداری تهران
وبگاهhttp://iranrhdm.ir/


موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس شناخته شده همچنین با نام باغ موزه دفاع مقدس یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جنگ در جهان اسلام و از مدرن‌ترین موزه‌ها در غرب آسیا و یکی از جاذبه‌های گردشگری تهران است.

موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در کنار مجموعه‌هایی مانند باغ کتاب تهران، کتابخانه ملی ایران، فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی ایران، باغ هنر و مصلای امام خمینی به‌عنوان قطب فرهنگی شهر تهران است. موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در اراضی عباس‌آباد تهران احداث شده است.

این موزه با زیربنای ۲۰۵ هزار متر مربع، یکی از بزرگ‌ترین باغ‌موزه‌های کشور است که از بخش‌های مختلفی مانند تالارهای هشت‌گانه، باغ راه، دریاچه مصنوعی، آب نمایش، سالن‌های آمفی تئاتر و سراسرنما تشکیل شده و با استفاده از تکنولوژی‌های دیجیتال سعی در انتقال مفاهیم تاریخ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس دارد.

تاریخچه

موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، بزرگ‌ترین موزه نظامی جهان اسلام و مدرن‌ترین موزه غرب آسیا؛ یکی از جاذبه‌های گردشگری تهران می‌باشد که از سال ۱۳۹۱ به همت شهرداری تهران در اراضی عباس‌آباد به بهره‌برداری رسیده است. آذر ماه ۱۳۸۳ مطالعات اولیه‌ای برای تأسیس پروژه باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت شروع شد و بعد از بررسی‌های متعدد در سال ۱۳۸۵ به تصویب رسید. بعد از تصویب این پروژه، برای طراحی موزه مسابقه‌ای برگزار شد و ۲۵۰ گروه توی این مسابقه شرکت کردن. در نهایت ۴۲ اثر از بین اونها به دبیرخانه تحویل داده شد.

در شهریور ماه ۱۳۹۱ این باغ موزهٔ ارزشمند با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی، شهردار پایتخت، اعضای شورای شهر و مقامات کشوری و لشکری افتتاح شد. اواخر سال ۱۳۹۵ تغییراتی در ساختار و اهداف این مجموعه ایجاد شد و به موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تغییر نام داد. باغ موزه دفاع مقدس تهران با همت شهرداری ساخته شد و خانم مهندس ژیلا نوروزی معمار این مجموعه بوده است. خانم نوروزی فضای این باغ موزه را طوری طراحی کرده است که بازدیدکنندگان بعد از مشاهده فضاهای داخلی موزه به یک مسجد می‌رسند.

این موزه با زیربنای ۲۰۵ هزار متر مربع یکی از بزرگ‌ترین باغ موزه‌های کشور است و شامل بخش‌های مختلفی مانند تالارهای هشت‌گانه (تالار پروانه‌ها. تالار آستانه. تالار حیرت و حقانیت. تالار دفاع. تالار آرامش. تالار شهادت. تالار پیروزی. تالار سرانجام)، سراسرنما، مسجد، باغ راه، دریاچه مصنوعی، آب‌نمایش، سالن‌های آمفی تئاتر، امکانات تفریحی و … می‌باشد. این مجموعه با استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا علاوه بر نمایش حماسه ملت ایران در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، توانسته است به فراخور تقویم، هر ساله نمایشگاه‌های موقت، مراسمات و برنامه‌های مختلفی را برگزار نماید.

دسترسی آسان از ویژگی‌های بارز این مجموعه است. قرار گرفتن بین دو بزرگراه همت و حقانی و برخورداری از فضایی مناسب برای پارک خودروهای شخصی، دسترسی از شمال به ایستگاه متروی شهید حقانی و از جنوب به ایستگاه شهید همت، دسترسی به پیاده‌راه‌های منتهی به میدان ونک، خیابان ولی‌عصر (عج) و میدان آرژانتین، بازدید از آن را برای همگان آسان نموده است. این مجموعه به گونه‌ای طراحی شده است که دسترسی به بخش‌های مختلف آن برای تمامی افراد از جمله معلولین و جانبازان دوران جنگ تحمیلی میسر باشد.

اساسنامه موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با افزایش وظایف توسعه ماموریت‌ها و با ترکیب جدید هیئت امنا و هیئت مدیره به تصویب مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا حضرت امام خامنه‌ای رسید و فصل جدیدی از تلاش فعالیت و ارائه خدمات فرهنگی مبنی بر اساس‌نامه جدید آغاز شد.[۱] اولین مدیرعامل موزه سردار جواد خضرایی راد بود. پس از او سردار محمدقاسم ناظر به عنوان مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس انتخاب شد و در حال حاضر مدیریت عامل این مجموعه را پاسدار نادر ادیبی بر عهده دارد. این مجموعه با استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا علاوه بر نمایش دوران نقش مردم در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، توانسته است به فراخور تقویم، هر ساله نمایشگاه‌های موقت مراسمات و برنامه‌ها مختلفی را برگزار نماید.[۲]

تالارهای هشت‌گانه

  • تالار پروانه‌ها
  • تالار آستانه
  • تالار حیرت و حقانیت
  • تالار دفاع
  • تالار آرامش
  • تالار شهادت
  • تالار پیروزی
  • تالار سرانجام

معاونت‌ها

  • اعضای هیئت مدیره موزه: سردار کارگر، دکتر محسن اسماعیلی، دکتر علی دارابی، سردار انصاری، دکتر صلاحی، سرتیپ گلفام، سردار ناظر، دکتر جعفری
  • مدیرعامل موزه دفاع مقدس: سردارمحمد ناظر
  • مدیرحفاظت فیزیکی موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس: علی اسدی
  • معاون فرهنگی و هنری باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت: محمد اسماعیل رضایی
  • مدیر برنامه‌ریزی و توسعه باغ موزه و سرپرستی معاونت فرهنگی و هنری :قاسم قاسم‌خانی
  • معاون فنی مهندسی موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس: علیرضا جعفری

سازمان‌های وابسته

  • نشر سرو وابسته به موزه دفاع مقدس تهران

وظایف

  • بهره‌گیری از اینترنت و فضای مجازی در راستای رسالت هدف و مأموریت موزه و استفاده از توان و مشارکت نهادها و سازمان‌های لشکری، کشوری و مردمی.
  • تهیه و تولید و عرضه و انتشار آثار و محصولات فرهنگی به تناسب نوع بازدید کنندگان در معرفی و اثرگذاری لازم مرتبط با انقلاب اسلامی و دفاع مقدس.
  • معرفی شهدا و فرماندهان و ماندگاران دفاع مقدس و انقلاب اسلامی با بهره‌گیری از آثار، خاطرات و…
  • تبیین و معرفی مفاهیم و معارف عمیق و اصیل انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از طریق به نمایش گذاردن آثار باقیمانده از جنگ، عکسها و فیلم‌های مستند با بهره‌گیری از ابزارها و فناوری‌های هنری نوین.
  • ایفای رسالت‌های موزه از طریق برگزاری نمایشگاه موضوعی یا برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی مرتبط با اهداف و مأموریت موزه در سایر نقاط داخل و خارج از کشور با همکاری نهادهای ذیربط.
  • معرفی عرصه‌های مختلف تهاجمات معاصر دشمن به کشور و جنگ‌های سده‌های اخیر و مظلومیت و مقاومت در دفاع مقدس.
  • بازشناسی و شناساندن تأثیر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در حوزه‌های مختلف داخلی و بین‌المللی و تحولات فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، نظامی، جغرافیایی، معماری، اجتماعی و غیره متناسب با جامعه هدف با مشارکت پیشکسوتان و رزمندگان دفاع مقدس.
  • آماده نمودن شرایط و فضای کلی موزه با بهره‌گیری از ابزارها و شیوه‌های مختلف هنری به منظور القا حس حضور در فضای انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس به بازدیدکنندگان موزه.
  • برگزاری همایش‌ها، جشنواره‌ها و یادواره‌های فرهنگی و هنری در مناسبت‌های مرتبط با موضوعات دفاع مقدس.
  • تشکیل کتابخانه تخصصی دفاع مقدس و ارایه خدمات مختلف کتابداری از طریق مراجعه حضوری، غیرحضوری و مجازی و برگزاری مراسم رونمایی کتاب دفاع مقدس و پشتیبانی و تجلیل از مؤلفین آنها.
  • برگزاری و پشتیبانی مراسم مختلف فرهنگی هنری (تئاتر، نقد فیلم و…) مرتبط با دفاع مقدس و انقلاب اسلامی و همچنین معرفی و شناساندن نقش مراکز دولتی و غیردولتی در این حوزه.
  • ارتباط و تعامل مستمر با موزه‌ها و مؤسسات مشابه داخل و خارج از کشور در عرصه مأموریت.
  • ارتباط و تعامل مستمر و جلب مشارکت عمومی در فعالیت‌های هنری و نظامی با همه بخش‌های حقیقی و حقوقی کشور (دولتی، غیردولتی، مردمی و…) و جذب و گردآوری امکانات، اسناد و کمک‌ها در عرصه مأموریت.
  • عضویت در مجامع ذیربط ملی و بین‌المللی و انعقاد قراردادهای لازم در ارتباط با هدف و مأموریت موزه.
  • ایجاد و اداره مؤسسات پژوهشی و آموزشی و تربیت کادر متخصص در زمینه‌های فنی و فرهنگی هنری و تحقیق و پژوهش در راستای مأموریت.
  • تلاش در راستای ارتقای جایگاه موزه به عنوان یکی از کامل‌ترین مراجع در حوزهٔ اسناد و مدارک با موضوع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و معرفی آن به مراکز علمی، پژوهشی و پژوهشگران داخلی و خارجی.
  • حمایت مادی و معنوی از آثار موزه ای و آفرینش‌های هنری و حرفه ای هنرمندان در عرصه مأموریت موزه با رعایت حقوق مالکان.[۳]

سایر فعالیت‌ها

به منظور نیل به اهداف و فعالیت‌های فرهنگی و هنری پیش‌بینی شده در اساسنامه، مؤسسه می‌تواند با رعایت مقررات مربوطه به اقدامات زیر مبادرت نماید:

  • تهیه و تأمین مواد و کالای مورد نیاز و تدارک وسایل و ابزار کار و تلاش به منظور تأمین هزینه‌های موزه.
  • سرمایه‌گذاری و مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی به منظور بالا بردن سطح کارایی و توانایی‌های موزه.
  • انعقاد قرارداد و انجام معاملات مجاز در محدوده اهداف و موضوع اساسنامه.
  • تحصیل وام یا اعتبار از اشخاص، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و قبول هدایا.
  • بهره‌گیری لازم از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های مردمی و مؤسسات مردم نهاد.
  • همکاری و بهره‌گیری از توانمندی‌های دولتی، سازمانها و نهادهای کشور.
  • انجام کلیه وظایف حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان تهران
  • ساختار سازمانی، نیروی انسانی، تجهیزات و اعتبارات تخصیصی سالانه اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان تهران به موزه واگذار می‌گردد.
  • بازنمایی و نمایش مناسب تلاش‌ها، مجاهدت‌ها و ایثارگری‌های مردم و یگان‌های استان تهران در دفاع مقدس و مقاومت در موزه.

پانویس

  1. «تاریخچه باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تهران». دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۳.
  2. «مراسم تکریم و معارفه مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس». ۱ اسفند ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۷ خرداد ۱۴۰۳.
  3. «آشنایی با باغ موزه دفاع مقدس - تهران». دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون