جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
 نشان جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی | |
| توصیف | تشویق خادمان دانش و فرهنگ ایران و كمك به اعتلای سطح دانش و فرهنگ مكتوب جامعه اسلامی |
|---|---|
| پشتیبان مالی | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | بهمن ماه هر سال |
| کشور | ایران |
| میزبان | خانه کتاب و ادبیات ایران |
| بنیان‌گذاری | از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی |
| نخستین جایزه | ۱۳۳۴ هجری شمسی |
| آخرین جایزه | سال ۱۴۰۲ هجری شمسی |
| وب‌گاه | https://ketabsal.ketab.ir/ |
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران عنوان یک جایزه نیمه‌دولتی ایرانی است که هر ساله در بهمن ماه توسط «خانه کتاب ایران» و طی روزهای برگزاری آئین‌های بزرگداشت انقلاب ۱۳۵۷انقلاب سال ۱۳۵۷ در این کشور (دهه فجر)، با تأیید نهایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نویسندگان برگزیده و شایسته تقدیر در بخش‌های کلیات، فلسفه و روان‌شناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم کاربردی، هنر، ادبیات و تاریخ و جغرافیا اعطا می‌شود.
جایزه ابن‌سینا پژوهی عنوان جایزه‌ای است که توسط دبیرخانه جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، به پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی و حوزوی که در زمینه فلسفه و منطق ابن‌سینا نگاشته شده باشند تعلق می‌گیرد.
تاریخچه
جایزه كتاب سال در ایران برای اولین بار با هدف تشویق خادمان دانش و فرهنگ ایران در سال ۱۳۳۴ اهدا شد. این جایزه به پدیدآورندگان یازده كتاب برگزیده كه در سال ۱۳۳۲ منتشر شده بودند، تعلق گرفت. از آن سال به بعد، هر ساله طی فراخوانی از تمام نویسندگان، مترجمان و مؤلفان دعوت می‌شود تا پنج نسخه از كتاب خود را كه در سال گذشته برای اولین بار و به زبان فارسی منتشر شده است، به نشانی دبیرخانه این جایزه ارسال كنند تا توسط هیأت داوران ارزیابی شود. این جایزه تا سال ۱۳۵۶ در رشته های علوم و فنون، ادبی، علوم انسانی و علوم اجتماعی ـ تربیتی كودكان و نوجوانان به برندگان اهدا می‌شد.
از سال ۱۳۵۶ با افزایش و قوت گرفتن وقایع انقلاب و حركت های مردمی، اهدای این جایزه به تعویق افتاد و چهار سال بعد در سال ۱۳۶۱ دوباره این موضوع در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در سال ۱۳۶۴ آیین نامه نحوه انتخاب كتاب سال توسط سید محمد خاتمی، وزیر وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصویب شد. از آن به بعد هر سال در دهه فجر مراسم اهدای جایزۀ كتاب سال برگزار می‌شود.[۱]
اهداف جایزه کتاب سال
- شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر؛
- کمک به اعتلای سطح دانش و فرهنگ مکتوب جامعه اسلامی؛
- حفظ استقلال و هویت فرهنگی؛
- حمایت و تشویق پدیداورندگان متعهد و متخصص کتاب کشور؛[۲]
دبیران
| دوره | دبیر |
|---|---|
| ۱۳۶۸–۱۳۷۸ | سید محمود یوسف ثانی |
| ۱۳۷۹–۱۳۸۳ | سید علی موسوی (سرپرست دبیرخانه) |
| ۱۳۸۴–۱۳۸۵ | علی اوجبی |
| ۱۳۸۶ | منوچهر اکبری |
| ۱۳۸۷ | محمدعلی رمضانی فرانی |
| ۱۳۸۸ | علی اوجبی |
| ۱۳۸۹ | محمدرضا سرشار |
| ۱۳۹۰–۱۳۹۱ | مجید حمیدزاده |
| ۱۳۹۲ | نجفقلی حبیبی |
| ۱۳۹۳ تا کنون | محمدعلی مهدوی راد |
آثار برگزیده
دوره نخست
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
دوره دوم
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
جایزه ابن‌سیناپژوهی
جایزهٔ ابن‌سیناپژوهی جایزه‌ای است که توسط دبیرخانهٔ جایزهٔ جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی و گروه مطالعات فلسفهٔ اسلامی و قرون وسطای پژوهشگاه دانش‌های بنیادی به پایان‌نامه‌ها و مقاله‌های فارسی مرتبط با ابن‌سینا اعطا می‌شود. این جایزه پس از آن تشکیل شد که دیمیتری گوتاس، درخواست کرد هدیهٔ نقدی جایزهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی که به او داده شده بود، به دادن جوایزی به بهترین پایان‌نامه‌های دانشگاهی و حوزوی دربارهٔ ابن‌سینا اختصاص پیدا کند.[۵]
دوره‌های برگزاری
| دوره | سال اعطای جایزه | رساله‌های برگزیده | مقاله‌های برگزیده |
|---|---|---|---|
| اول[۶][۷] | ۱۳۹۷ | در این دوره هیچ رساله‌ای شایستهٔ دریافت این جایزه شناخته نشد اما این دو رساله شایستهٔ تقدیر شناخته شدند:
«جایگاه تجربه در روش‌شناسی علمی ابن‌سینا» روح‌الله فدایی «خوانش دیدگاه ابن‌سینا دربارهٔ ضرورت قوانین طبیعت با نظر به ذات‌باوری معاصر» سکینه کریمی |
- |
| دوم[۸] | ۱۳۹۹ | «بازخوانی تحلیلی نظریهٔ ابن‌سینا دربارهٔ علم خداوند به جزئیات» امیرحسین زادیوسفی
«آگاهی مرتبهٔ بالاتر در فلسفه ابن‌سینا» اکرم صفر نورالله |
«استنتاج از دو ممکن نزد ابن‌سینا و رابطه آن با دو تعریف از قضایای حقیقیه و خارجیه» اسدالله فلاحی |
| سوم[۹] |
پانویس
- ↑ «تاریخچه». دریافت‌شده در ۱۳ خرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «اهداف جایزه كتاب سال». دریافت‌شده در ۱۳ خرداد ۱۴۰۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
- ↑ «دومین دوره جایزه ابن سیناپژوهی».
- ↑ «نخستین دوره جایزه ابن سینا پژوهی برگزار می‌شود». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۳ دسامبر ۲۰۲۱.
- ↑ «نتایج نخستین دوره جایزه ابن سینا پژوهی (به افتخار دیمیتری گوتاس)» (PDF).
- ↑ «دومین دوره جایزه ابن سیناپژوهی».
- ↑ «سومین دوره ابن‌سیناپژوهی فراخوان داد».