حسین الهی قمشه‌ای

حسین الهی قمشه‌ای

زمینه فعالیت	عرفان و ادبیات فارسی
ملیت	ایرانی
تاریخ تولد	۱۴ دی ۱۳۱۸ ‏(۸۴ سال)
محل تولد	تهران
خویشاوندان سرشناس	مهدی الهی قمشه‌ای (پدر)
تحصیلات	دکتری الهیات و معارف اسلامی
همسر	پروین زندی

حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای (زادهٔ ۱۴ دی ۱۳۱۸ در تهران) نویسنده، مترجم و سخنران اهل ایران است. فعالیت او در زمینه عرفان، ادبیات و فلسفه هنر بوده است. وی در نقاشی و خوش‌نویسی نیز آثاری داشته و به زبان‌های انگلیسی، عربی و فرانسه مسلط است.

زندگی و تحصیلات

حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای، فرزند مهدی الهی قمشه‌ای در ۱۴ دی ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی، متوسطه و دانشگاهی خود را در تهران گذراند و از دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران موفق به اخذ مدرک دکتری شد. تحصیلات حوزوی را نیز نزد پدر و استادان دیگر دنبال کرد. پدر وی فیلسوف، عارف، حکیم، مجتهد، استاد دانشگاه، شاعر و مترجم معروف قرآن بود.

قمشه‌ای پس از پایان تحصیلات دانشگاهی به کار تدریس در دانشگاه تهران و سایر مراکز آموزش عالی در داخل و بعدها خارج از کشور پرداخت و در کنار آن به تألیف و ترجمه در زمینه عرفان و ادبیات و زیبایی‌شناسی مشغول شد. وی در سال ۱۳۶۰ قریب به یک سال نیز ریاست کتابخانه ملی ایران را عهده‌دار بود.

آثار

الهی قمشه‌ای دارای تألیفات و ترجمه‌های متعددی است. وی تعداد زیادی سخنرانی به زبان‌های فارسی و انگلیسی در دانشگاه‌ها و سازمان‌های مختلف داخل و خارج از کشور ایراد کرده که برخی از آن‌ها از طریق رسانه ملی پخش شده‌ است. اکثر سخنرانی‌های ایشان به صورت لوح فشرده و فایل صوتی در دسترس می‌باشد. وی به نقاشی و خوشنویسی نیز علاقه‌مند بوده و آثاری نیز در ای زمینه از خود بر جای گذاشته است. الهی قمشه‌ای در اسفند ۱۳۸۱ به منظور عرضه معارف ادبی و عرفانی اقدام به تأسیس مؤسسه فرهنگی هنری الهی قمشه‌ای کرده‌ است.

کتاب‌ها

• گزیده فیه ما فیه (مقالات مولانا) تلخیص و شرح: انتشارات علمی و فرهنگی (۱۳۶۶)
• کیمیا (مجموعه مقالات، ترجمه‌ها و مقدمه‌ها) جلدهای ۱ تا ۵، ۸ تا ۱۲: انتشارات روزنه (۱۳۶۶–۱۳۹۴)
• مقدمه و تصحیح دیوان حافظ: انجمن خوشنویسان ایران و انتشارات سروش (۱۳۶۸)
• بررسی آثار ترجمه شده اسلامی به زبان انگلیسی: انتشارات سمت (۱۳۷۱)
• گزیده منطق الطیر (عطار): انتشارات علمی و فرهنگی (۱۳۷۳)
• شرح گلشن راز (شیخ محمود شبستری): انتشارات علمی و فرهنگی (۱۳۷۷)
• ترجمه گزیده سخنان شکسپیر: انتشارات علمی و فرهنگی (۱۳۷۷)
• مقالات: انتشارات روزنه (۱۳۷۸)
• پیامبر، ترجمه اثر جبران خلیل جبران: انتشارات روزنه (۱۳۷۸)
• قرآن دوجلدی (عربی و فارسی): نشر هفت گنبد (ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای، ویرایش حسین الهی قمشه‌ای) (۱۳۷۸)
• یاد یار مهربان (ستایش و نیایش در ادب پارسی): انتشارات یساولی (۱۳۷۹)
• مناجات منظوم حضرت علی (ع) (پیشگفتار): انتشارات کلینی (۱۳۷۹)
• ۳۶۵ روز با سعدی: انتشارات سخن (۱۳۸۱)
• مقدمه، تصحیح و شرح دیوان حافظ: انتشارات پیک علوم (۱۳۸۱)
• رباعیات حکیم عمر خیام (ویرایش و پیشگفتار): انتشارات پیک علوم (۱۳۸۲)
• گنج رحمت (مقدمه‌ای بر تابلوهای بسم الله): انتشارات یساولی (۱۳۸۴)
• دعای کمیل، ترجمه: انتشارات یساولی (۱۳۸۵)
• طلب، ترجمه اثر مرتضی الهی قمشه‌ای: انتشارات پیک علوم (۱۳۸۵)
• مائده‌های فرهنگی: انتشارات پیک علوم (۱۳۸۶)
• ۳۶۵ روز با ادبیات انگلیسی، در قلمرو زرین: انتشارات سخن (۱۳۸۶)
• آن خردمند دیگر، ترجمه اثر هنری ون دایک: انتشارات روزنه(۱۳۸۶)
• ۳۶۵ روز در صحبت مولانا: انتشارات سخن (۱۳۸۸)
• ۳۶۵ روز در صحبت قرآن: انتشارات سخن (۱۳۸۹)
• زیرکی‌های ملانصرالدین، تألیف شاهد قمشه‌ای، مقدمه و توضیحات حسین الهی قمشه‌ای: انتشارات روزنه (۱۳۸۹)
• ۳۶۵ روز در صحبت شاعران پارسی گو، گنجینهٔ آشنا: انتشارات سخن (۱۳۹۲)
• رباعیات حکیم عمر خیام (مقدمه و شرح چهل رباعی):انتشارات فرهنگسرای میردشتی (۱۳۹۳)
• متون عرفانی به زبان فارسی: انتشارات سمت (۱۳۹۴)
• ۳۶۵ روز در صحبت حافظ: انتشارات سخن (۱۳۹۶)
• از دولت قرآن (انتخاب آیات، ترجمه فارسی و پیشگفتار): انتشارات سبزه (۱۳۹۷)
• ترانه‌های باباطاهر عریان: انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا (۱۳۹۷)
• نغمه عشاق: گزیده دیوان حکیم الهی قمشه ای (گزینش، ویرایش، پیشگفتار): انتشارات سخن (۱۳۹۷)
• دیوان حافظ (تصحیح، پیشگفتار و تصویرگذاری): خانهٔ فرهنگ و هنر گویا (۱۳۹۸)
• ۳۶۵ روز در صحبت فردوسی: انتشارات سخن (۱۴۰۲)

افزون‌بر کتاب‌های فوق، وی مقالات بسیاری در زمینه‌های عرفان، ادبیات، شعر نوشته است که در نشریات مختلف به چاپ رسیده است؛ «آیینه جهانی و شیرین زبانی سعدی»، «شأن و صفا. نگاهی به رساله آداب المشق میرعماد»، ««سمفونی مولانا» و «ستایش و نیایش» برخی از این مقالات است.

سوابق

• ریاست کتابخانه ملی ایران (۶۱–۱۳۶۰)
• عضو هیئت مؤسس و رئیس هیئت مدیره مؤسسه فرهنگی هنری الهی قمشه‌ای (از سال ۱۳۸۱)
• عضو هیئت مؤسس و عضو هیئت مدیره مؤسسه فرهنگی، هنری و پژوهشی مولانا جلال‌الدین محمد مولوی (خانه مولانا)
• مدیر مسئول و سردبیر فصلنامه چلیپا – نشریه خط و خوشنویسی و هنرهای سنتی (۷۱–۱۳۷۰)
• عضو آکادمی تمنوس (Temenos) انگلستان
• عضو شورای مشورتی نشریه Mawlana Rumi Review انگلستان

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی دکتر حسین الهی قمشه‌ای
• وبگاه سخنرانی‌ها
• وبگاه سخنرانی‌های انگلیسی
• صفحه رسمی فیس بوک
• صفحه رسمی اینستاگرام
• کانال رسمی یوتیوب
• کانال رسمی آپارات
• وبگاه گنج آشنا