خودکار (مستند)

خودکار

پوستر فیلم
نام فیلم	خودکار
موضوع	پدر لوازم التحریر ایران
سبک	مستند
کارگردان	محمد ثقفی
تهیه‌کننده	عطا پناهی
نویسنده	فرناز صالحی
تدوین	محمد ثقفی
فیلمبرداری	مسلم تهرانی محمدحسن ناحی
شرکت/سازمان تولیدکننده	سازمان هنری رسانه‌ای اوج
زمان	۵۷ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

خودکار (تولید ۱۳۹۸) مستند سینمایی به کارگردانی محمد ثقفی است که داستان زندگی علی اکبر رفوگران را روایت می‌کند که از جوانی کار کرده و حالا در دهمین دوره عمر خود به عنوان پدر نوشت‌افزار ایران و بنیان‌گذار کارخانه بیک در کشور شناخته می‌شود.

خودکار، مستندی پرتره دربارهٔ زندگی «علی اکبر روفوگران» پدر نوشت‌افزار ایران است.

دربارهٔ مستند

مستند خودکار داستان زندگی علی اکبر رفوگران است که از جوانی کار کرده و حالا در دهمین دوره عمر خود به عنوان پدر نوشت‌افزار ایران و بنیان‌گذار کارخانه بیک در کشور شناخته می‌شود. خودکار یک مستند پرتره دربارهٔ زندگی علی اکبر روفوگران پدر نوشت‌افزار ایران است.

کسی که برای اولین بار خودکار بیک و مداد سوسمار نشان را در ایران تولید کرد. کارآفرینی که یک زندگی بسیار پرفراز و نشیبی را قبل و بعد از انقلاب داشته و بعد از آن که کارخانه اش در اوایل دهه ۷۰ دچار مشکل می‌شود، دوباره تولید را چند سال بعد شروع می‌کند. کلمه خودکار اصطلاحی است که وی روی این نوشت‌افزار جدید در دهه ۴۰ می‌گذارد. مستند خودکار برای اولین بار در سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت در بخش کارآفرینی به نمایش درآمد و موفق به کسب جایزه سوم این بخش شد.

گفتاورد

«محمد ثقفی» کارگردان مستند «خودکار» دربارهٔ درس زندگی پدر نوشت‌افزار ایران برای رونق کار و تولید ایرانی گفت:

ثقفی درابتدا از انگیزه خود برای ساخت این مستند گفت: هر کسی حتماً در زندگی خودش یکبار خودکار بیک را به دست گرفته است؛ من می‌خواستم بدانم که چه داستانی این خودکار داشته است؟ تا اینکه در سال ۹۶ متوجه شدم که شخصی به نام آقای رفوگران، تولیدکننده خودکار بیک در کشورند که هنوز در قد حیاتند. این شد که به عنوان یک مستندساز به سراغ ایشان رفتم تا با او گفت‌وگو کنم و مستند بسازم.

جالب است بدانید که بعد از اینکه ایشان را در تابستان سال ۹۷ پیدا کردیم تا زمانی که توانستیم فیملبرداری را آغاز کنیم ۷ ماه طول کشید. اینکه این مدت زیاد طول کشید دلیلش این است که ایشان بسیار خاشع و خاضع است و همین‌طور که دیدید امشب هم حاضر نشد که به سینما بیاید و به ما هم می‌گفت که مگر من چه کاری برای کشورم کردم که حالا از من مستند ساخته شود؟ و البته ایشان هم نیازی ندارند که دیده شوند. در هر حال لطف کردند و قرار شد که ما از ایشان مستندی بسازیم تا هم داستان جذاب خودکار بیک و هم داستان زندگی این کارآفرین بزرگ را ببینیم.

مستند باید درام جذاب داشته باشد

من سعی کردم که فیلم براساس نقاط عطف زندگی ایشان باشد تا درام مستند، جان بگیرد چون همیشه آنچه که برای من مهم است این بوده که تماشاگر فیلم پای آن بنشیند و از آن خسته نشود. من اگر بتوانم تماشاگرم را برای یک ساعت پای فیلم نگه دارم توانستم به نتیجه دلخواه خودم برسم.

نکته بعد این است که آنقدر مشکلات و فراز و نشیب‌های زندگی ایشان زیاد است که البته ما فقط مقداری از آن را درمستند آورده‌ایم و همین‌طور جواب به کنجکاوی ایرانیان دربارهٔ خودکار بیک نیز به ساخت این مستند کمک کرد.

رفوگران یک نفر از آدم‌هایی است که در این مملکت با وجود صدها مشکل و گرفتاری فراوان ایستاد و کار کرد کارگردان «خودکار» دربارهٔ موضوع کار و اشتغال و اینکه چقدر پدرنوشت‌افزار ایران نسبت به پرداخت آن در این مستند علاقه داشتند بیان کرد: هم من و هم آقای رفوگران به این موضوع علاقمند بودیم که بتوانیم مسئله کارآفرینی، تولید و اشتغال ایرانی را مطرح کنم چون نیت اصلی ما همین بود.

تمام حرف مستند این است که رفوگران یک نفر از آدم‌هایی است که در این مملکت با وجود صدها مشکل و گرفتاری فراوان که در آن کودتا، انقلاب، جنگ و تحریم و هرگونه مشکل و گرفتاری که می‌توان برای یک مملکت تصور کرد را دیدند ولی ایستادند و برای مملکت کار کردند.

ایشان حتی هنوز در ۹۰ سالگی دارد کار می‌کند و هنوز تولیدکننده است. ایشان بعد از مدت‌ها کار بسیار ثروتمند است و می‌تواند هرجای دنیا که بخواهد برای خودش بهترین زندگی را داشته باشد ولی عرق ملی و میهنی ایشان باعث شده است که بماند و کار کند.

اما ببینید که برخی تا مشکلی پیش می‌آید و گرفتاری حاصل می‌شود می‌خواهند برای کار مهاجرت کنند. یکبار می‌گویند که تحریم هستیم یکبار می‌گویند که مقامات و مسئولین سیاسی نمی‌گذارند کار کنیم و هربار بهانه‌ای می‌آورند. باید از ایشان واقعاً پند بگیریم و عبرت بیاموزیم که دست از کار نکشید و نان وطن خودش را می‌خورد.

علاوه بر این همان‌طور که در مستند دیدیم گفتند که تنها حسرت ایشان این است که نتوانستند برندی که ایرانی باشد را تولید کنند و برند بیک را بنیان گذاشتند.

وی دربارهٔ نتیجه‌ای که مستندهای کارآفرینی می‌تواند در رونق تولید ایجاد کند بیان کرد: هر فیلم مستندی در مرتبه اول باید دیده شود چه در شبکه‌های اجتماعی و چه در تلویزیون و چه در vod تا بتواند با مخاطب خود ارتباط برقرار کند. بعد از آنکه دیده شد و توانست دیدگاه مثبت را در بیننده ایجاد کند و حتی اگر بتواند یک نفر را متحول کند به نظر من اثر خودش را گذاشته است.

این مستند هم اگر بتواند یک کارآفرین و یک تولیدگر را راغب به ادامه مسیر کند کار خودش را کرده است؛ همین که بتواند این حرف را که از پا ننشینیم و ادامه دهیم را به مخاطب بفهماند.

من این مستند را به عشق به ایشان به عنوان فردی که به مملکت خود علاقه دارد و برای آن ایستاده و کار کرده است ساختم. و البته عشقم به ایران و به کشورم که امثال رفوگران ایستادند و آن را ساختند و آباد کردند.

به قول رفوگران هیچ‌کس دلش برای ما نسوخته است فقط خودمان باید دلمان برای خودمان بسوزد. با هر سیستمی و هر دیدگاهی در این مملکت باید کار کرد و آن را ساخت. زمانی که می‌توانم خودم تولیدکننده باشم باید خودم به این مسیر ادامه بدهم چرا دیگران برای ما تولید کنند؟ لذت می‌برم از اینکه من ایرانی خودم تولیدکننده باشم وایرانی هم مصرف‌کننده آن.