رضا اعظمیان

از یاقوت
رضا اعظمیان
اطلاعات شخصی
ملیتایرانی
زبان مادریفارسی
محل تولداصفهان
تحصیلاتفارغ‌التحصیل سینما با گرایش کارگردانی
دانشگاهدانشگاه هنر
اطلاعات هنری
عنوان هنرینویسنده • کارگردان
حوزه فعالیتسینما • مستند
آثار برجسته
  • مرزی برای زندگی، ۱۳۸۳
  • ارابه مرگ، ۱۳۸۵
  • کارناوال مرگ، ۱۳۸۷
  • دلتنگی‌های عاشقانه، ۱۳۹۱
جوایزدریافت جایزه ویژه هیئت داوران در جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت


رضا اعظمیان (متولد اصفهان) نویسنده و کارگردان اهل ایران است.

تحصیلات و سابقه

اعظمیان فارغ‌التحصیل سینما با گرایش کارگردانی از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر است. وی فعالیت سینمایی را سال ۱۳۶۹ با کارگردانی فیلم کوتاه آغاز کرد. او نویسندگی و کارگردانی فیلم‌های «کارناوال مرگ»، «دلتنگی‌های عاشقانه»، «ارابه مرگ» و «مرزی برای زندگی» را در کارنامه هنری خود دارد. وی جایزه ویژه هیئت داوران در چهاردهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت را برای نویسندگی و کارگردانی مستند «جزیره ماهی» دریافت کرد.

آثار

رضا اعظمیان نویسندگی و کارگردانی آثار زیر را در کارنامه هنری خود دارد:

سینمایی

  • مرزی برای زندگی، ۱۳۸۳
  • ارابه مرگ، ۱۳۸۵
  • کارناوال مرگ، ۱۳۸۷
  • دلتنگی‌های عاشقانه، ۱۳۹۱

مستند

گفتاورد

گفت‌وگو درباره مستند جزیره ماهی رضا اعظمیان در گفتگو با خبرگزاری مهر در مورد انتخاب عملیات کربلای ۴ برای روایت گفت:

پیش از هر چیز باید بگویم که من در این عملیات همراه لشکر بودم. از طرفی علیرغم اینکه شهید حسین خرازی فرماندهی لشکر امام حسین (ع) در اولین فراخوان قرارگاه پس از توجیه طرح عملیات توسط فرماندهی سپاه، بلافاصله با بخشی از عملیات «کربلای ۴» با استدلال مخالفت کرد و طرح جایگزین ارائه کرد، متأسفانه فرماندهی سپاه این طرح را نپذیرفت. با این وجود تا فرماندهان قرارگاه اعلام کردند، که انجام این عملیات خواست نظام است، لشکر امام حسین (ع) در این عملیات چه در شکستن خطوط و تصرف مواضع دشمن موفق‌ترین عملکرد را نسبت به سایر یگان‌های سپاه داشت و متأسفانه بیشترین آسیب در این عملیات را هم متحمل شد.

یک ماه قبل از عملیات «کربلای ۴» شهید خرازی به موقعیت لشکر در منطقه عملیاتی «کربلای ۳» آمد و من که مدتی در آنجا بودم را به منطقه عملیات جدید (کربلا ۴) واقع در خرمشهر محور پل نو و نهر عرایض برد و گفت که قرار است در این منطقه عملیات انجام بدهیم شما بمان توجیه شو برای عملیات. چهار، پنج روزی در منطقه بودم و تا حدودی نسبت به محورهای که لشکر قرار بود عملیات انجام دهد آشنا شدم. در این چند روزی که در منطقه بودم آسمان ابری بود و اتفاق خاصی نیفتد که قابل توجه باشد. اما روز پنجم قبل از ظهر با آفتابی شدن هوا، هواپیماهای شناسائی دشمن در چندین نوبت بر فراز منطقه پروازهایی را انجام دادند. بعد از ناهار راهی شهرک دارخوئین که مقر لشکر در جاده اهواز آبادان بود شدم. بیش از یک ماهی بود که به شهرک نرفته بودم.

برای همین از آبادان که خارج شدیم پس از سه‌راهی ماهشهر آبادان به سمت اهواز، متوجه شدم در این مدت تقریباً اکثر یگان‌هایی که قرار بود در عملیات جدید (کربلای ۴) شرکت داشته باشند در شرق جاده اهواز آبادان قرارگاه‌های پشتیبانی نیروهای خود را برپا کردند. ۷، ۸ کیلومتری که از آبادان به سمت اهواز حرکت کردیم، هواپیماهای دشمن قرارگاه‌های پشتیبانی یگان‌های عملیاتی سپاه در شرق جاده آبادان را بمباران کردند و تا رسیدن ما به چهارراه شادگان و دارخوئین هواپیماهای دشمن سه مرتبه مقر پشتیبانی نیروهای یگان‌های خودی را بمباران کردند.

وقتی رسیدم به مقر لشکر در شهرک دارخوئین، ماجرای پروازهای شناسائی و بمباران مقرهای پشتیبانی نیروهای خودی را به شهید خرازی گزارش دادم و گفتم به نظرم منطقه عملیاتی جدید (کربلای ۴) به علت این شلوغی‌ها لو رفته است. البته با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه که نیروهای عراقی به‌راحتی از روی دکل پتروشیمی در منطقه ابی الخصیب با دوربین جنگی قوی قادر بودند تا عمق ۷۰، ۸۰ کیلومتری جاده آبادان به اهواز و خرمشهر به اهواز را رصد کنند و به راحتی تمام نقل و انتقال یگان‌های ما را زیر نظر داشته باشند. خیلی ساده‌لوحانه است اگر نپذیریم دشمن نسبت به انجام عملیات «کربلای ۴» توسط نیروهای ایران آگاه بوده است.

تمام حرف‌هایی که در فیلم مستند «جزیره ماهی» به آن اشاره می‌شود در کتاب‌های که در مورد عملیات «کربلای ۴» بر اساس مستندات ضبط شده راویان جنگ در مرکز مطالعات و اسناد دفاع مقدس قبل از مدیریت آقای نائینی به چاپ رسیده، موجود است. اگر ملت ایران اهل مطالعه بودند بی‌شک برخی از فرماندهان شاخص آن سال‌ها بعد از حدود سی و دو سه سال به راحتی نمی‌توانستند با تحریف عملیات «کربلای ۴» آن را یک «عملیات فریب» عنوان کند. از طرفی جناب آقای فارسی بر اساس فیلم‌های گفتگوی فرماندهان جنگ که در مورد عملیات «کربلای ۴» در سال ۷۴ توسط روایت فتح تهیه شده بود، فیلم مستند «شلمچه» را در سال ۱۳۹۴ تهیه کرد که در آن مستند سردار رئوفی و سردار اسدی چندین بار دربارهٔ لو رفتن عملیات و انتقال آن به فرماندهی سپاه صحبت می‌کنند. ولی مشکلات این عملیات بیشتر از لو رفتن عملیات «کربلای ۴»، مشکل طرح مانور عملیات مخصوصاً در بخش عبور از رودخانه شط العرب و تصرف مواضع دشمن در شبه جزایر بود که با استحکامات و تسلیحات بسیار زیاد و پیشرفته‌ای توسط دشمن در این جزایر استفاده می‌شد.

در این خصوص هم در اولین فراخوان قرارگاه برای توجیه طرح عملیات، شهید خرازی در جمع فرماندهان قرارگاه و یگان‌های عملیاتی با این بخش از طراحی عملیات که عبور از رودخانه اروند رود است به صراحت مخالفت می‌کند و عملیات عبور از رودخانه و درگیری با مواضع دشمن در این شبهه جزایر چندگانه را به گیر افتادن در تار عنکبوت تشبیه می‌کند و حتی پیشنهاد می‌دهد جهت انجام عملیات در منطقه ابی الخصیب بیاییم بر اساس تجربه عملیات فتح‌المبین که لشکر امام حسین (ع) با دور زدن و نفوذ در عمق مواضع دشمن موفق به محاصره نیروهای ارتش عراق شد و آزادی سازی بخش قابل توجه خاک کشورمان و انهدام و به اسارت گرفتن جمع زیادی از نیروهای عراقی را در پی داشت، عمل کنیم.

شهید خرازی توصیه می‌کند که به‌جای عبور از رودخانه بیاییم بعد از شرق جزیرهٔ ام الرصاص، با گرفتن سرپلی از مواضع دشمن در ساحل جنوبی اروند رود، با پیشروی به سمت منطقه ابی الخصیب دشمن را در جزایر دور بزنیم و آنها را محاصره کنیم. ولی متأسفانه طرح پیشنهادی او مورد استقبال فرماندهان ارشد قرارگاه قرار نمی‌گیرد.

خوشبختانه در مستند «جزیره ماهی» تمام اشکالاتی را که فرماندهان لشکر امام حسین (ع) در خصوص عدم موفقیت عملیات از زمان ابلاغ تا ساعاتی پیش از عملیات به شهید خرازی اعلام و او نیز به قرارگاه منتقل کرده بود؛ منعکس شده و متأسفانه در طول عملیات تمام اشکالات و موانعی که فرماندهان لشکر پیش‌بینی کرده بودند اتفاق می‌افتد که تلفات جبران ناپذیری را برای لشکر امام حسین(ع) در عملیات در پی داشت.[۱]

پانویس

  1. چه کسی باید از «کربلای ۴» رمزگشایی کند؟، خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۲۳ دی ۱۴۰۱، دریافت شده در: ۷ خرداد ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون

واكنش «رضا اعظميان» به نامه «كاسه‌ساز» درباره «كارناوال مرگ»