روزنامه خراسان

خراسان

نوع	روزنامه
قطع	بزرگ
صاحب(ان) امتیاز	مؤسسهٔ فرهنگی هنری خراسان
ناشر	شهر چاپ خراسان
مدیر مسئول	حسین سعیدی
سردبیر	سید علی علوی
بنیان‌گذاری	محمد صادق تهرانیان
زبان	فارسی با بخش انگلیسی
شاپا	شاپا
وبگاه	www.khorasannews.com

خراسان روزنامه‌ای فارسی‌زبان که دو دفتر مرکزی در مشهد و تهران دارد. پوشش خبری آن، گسترهٔ کشور ایران، خصوصا شرق (استان‌های خراسان، سیستان و بلوچستان) این کشور است. در رتبه‌بندی روزنامه‌های ایران بر پایه عملکرد که در نیمه دوم ۱۳۹۴ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شد؛ روزنامه خراسان با کسب ۸۰٬۲۲ امتیاز، رتبهٔ چهارم را اخذ کرد.

خراسان قدیمی‌ترین روزنامهٔ محلی در حال انتشار ایران است. پس از روزنامه‌های اطلاعات، کیهان و آلیک چهارمین روزنامه کهن سراسری در ایران است. این روزنامه پرتیراژترین نشریه شرق کشور است که بعد از روزنامه همشهری و جام‌جم سومین روزنامه پرتیراژ در سراسر کشور به‌شمار می‌رود. رویکرد اصلی روزنامه پرداختن به مسائل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ارائه خبر است. به‌ نوشته روزنامه خراسان، این روزنامه به هیچ‌یک از جناح‌های سیاسی وابسته نیست. امتیاز روزنامه خراسان پس از انقلاب اسلامی ایران برای مدتی به بنیاد شهید واگذار شد. در حال حاضر صاحب امتیاز آن مؤسسه فرهنگی و هنری خراسان است.

مؤسسه فرهنگی و هنری خراسان دارای هفته‌نامه، ماهنامه، فصلنامه، گاهنامه و ویژه‌نامه‌های با موضوعات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ورزشی است. دفتر پژوهش، مرکز آموزش تخصصی رسانه، انتشارات، توزیع و اشتراک، بانک آرشیو الکترونیک از دیگر فعالیت‌های آن است. رسانه الکترونیک به عنوان یکی از پربازدیدکننده‌ترین اپلیکشن‌های  فارسی و شهر چاپِ مجهز و پیشرفته نیز از دیگر محصولات و تجهیزات این مؤسسه به شمار می‌رود.

تأسیس

نخستین شماره روزنامه خراسان، در ۲۵ صفر سال ۱۳۲۷ق (۲۷ اسفند ۱۲۸۷ش) با مدیریت سید حسین اردبیلی در مشهد منتشر شد. این روزنامه در آن زمان، به صورت مخفیانه و پنهانی منتشر می‌شد،؛ چراکه پس از به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی در تیرماه ۱۲۸۷ش، فعالیت مطبوعات که به تعبیر دربار محمدعلی‌ شاه، «سر منشأ فساد» بود، متوقف شد. سید حسین اردبیلی که در سال‌های بعد به عنوان نماینده مجلس انتخاب شد، برای انتشار روزنامه خراسان از ادیبان جوان ساکن در مشهد همچون ملک‌الشعرای بهار کمک گرفت.

ملک‌الشعرای بهار در کتاب «تاریخ مختصر احزاب ایران» می‌نویسد: «زد و خوردهایی بین مجاهدان و سربازان و سایر هواخواهان دولت درگرفت و یک مرتبه هم قوای روس مداخله کرده و با توپ و مسلسل به سوی شهر و مسجد گوهرشاد تیراندازی کردند. مسجد، بازار و تلگراف‌خانه دست مردم و قلعه ارک و قسمتی از محله سراب و ارک در دست دولتیان بود و همه روزه سخنرانی‌هایی در مسجد و نقاط دیگر در ترویج مشروطه و تهییج مردم به حمایت از آزادی ایراد می‌شد. دولتیان اعمال قدرت نمی‌کردند. من و دوستانم در این مدت عضو مراکز انقلابی بودیم و روزنامه «خراسان» را به صورت پنهانی و به اسم «رئیس الطلاب» که مشخص نبود چه کسی منظور است به چاپ رساندیم. ملک‌الشعرای بهار می‌گوید: اولین اثر ادبی من در ترویج آزادی در آن روزنامه انتشار یافت».

با این حال، دوران فعالیت روزنامه خراسان در عصر مشروطه، تداومی نداشت و بعد از ماجرای فتح تهران، در تیرماه سال ۱۲۸۸ش، آخرین شماره (۲۴) این روزنامه در مرداد ماه همین سال انتشار یافت. روزنامه خراسان در این دوره از فعالیت، انتشار منظمی نداشت و به صورت هفتگی یا سه روز یکبار منتشر می‌شد. با پایان کار خراسان، فعالان مطبوعاتی آن، مانند شیخ احمد بهار، به روزنامه طوس نقل مکان کردند و بعدها، روزنامه «نوبهار» با هم‌فکری همین افراد منتشر شد.

شیخ احمد بهار در سال ۱۲۹۲ش، چاپخانه خراسان را افتتاح کرد و ضمن فعالیت در حوزه چاپ و نشر کتاب، به تدریج چاپ منظم سالنامه‌های خراسان را از سال ۱۳۱۳ش در دستور کار قرار داد که اولین شماره از آن با تلاش عبدالحسین تهرانیان منتشر شد. در همین دوره سید محمد طباطبایی در اردیبهشت سال ۱۳۰۰ش، شانس خود برای احیای روزنامه خراسان را آزمود که نتوانست به انتشار هفتگی و مستمر آن تداوم بخشد. چاپخانه خراسان تا سال ۱۳۱۴ش به فعالیت خود زیر نظر شیخ احمد بهار ادامه داد، اما در این سال و در پی وقوع قیام مسجد گوهرشاد، وی در مظان اتهام به دخالت در این واقعه قرار گرفت و به تهران تبعید شد. او به ناچار چاپخانه خراسان را به عبدالحسین و محمدصادق تهرانیان (پسرعموهایش) و ابراهیم فیروزیان فروخت و به این ترتیب، مالکیت چاپخانه خراسان از دست شیخ احمد بهار خارج شد. مدتی بعد برادران تهرانیان، سهم فیروزیان را خریداری کرده و مالک اصلی چاپخانه شدند.

آغاز دور جدید روزنامه خراسان

در سال ۱۳۲۸ش، محمدصادق تهرانیان تصمیم گرفت، روزنامه خراسان را احیا کند و در قالب یک نشریه روزانه و منظم در اختیار مردم قرار دهد. به دلیل شکوفایی فعالیت مطبوعات در این دوران از روز اول تیر ماه نخستین شمارهٔ روزنامه خراسان به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی محمدصادق تهرانیان در چهار صفحه و در قِطع کوچک انتشار یافت. بعدها تعداد صفحات آن افزایش یافته و در اواخر دهه ۱۳۴۰ش، به هشت صفحه رسید. خراسان، بیشتر روزنامه‌ای اجتماعی بود و جز در موارد خاص، مانند ماجرای ملی شدن صنعت نفت، کمتر موضع‌گیری سیاسی داشت.

این روزنامه در دهه ۳۰ و ۴۰ شمسی، تولیدات مطبوعاتی متنوعی مانند خراسان بانوان، در کنار روزنامه اصلی ارائه کرده است. شعار رسمی روزنامه در آن زمان چنین بوده است:

برادر جان خراسان است اینجا

سخن گفتن نه آسان است اینجا

پیش از این تاریخ، دو روزنامهٔ دیگر نیز با عنوان «مشابه خراسان» چاپ می‌شد که مدت انتشار آن‌ چندان طول نکشید. اولی را محمدتقی بهار پس از به توپ بستن مجلس در ۲۷ اسفند ۱۲۸۷ شمسی طی ۴۲ شماره در مشهد منتشر کرد. دومی را سید محمد طباطبایی از اردیبهشت ۱۳۰۰ش به‌ مدت چهار سال در مشهد منتشر کرد و در آن به حمایت از قیام کلنل پسیان پرداخت. هفته‌نامهٔ خراسان مواضعی تند و انتقادی اتخاذ می‌کرد و مدیرش به همین سبب گهگاه زندانی یا تبعید می‌شد. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، روزنامه خراسان تا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۵۹ش، همچنان در اختیار خانواده تهرانیان باقی ماند و جلیل تهرانیان، فرزند محمدصادق، آن را اداره می‌کرد. در این سال روزنامه مصادره و مالکیت آن به بنیاد مستضعفان واگذار شد و از آن پس تا تأسیس مؤسسه فرهنگی هنری خراسان، این روزنامه تحت مالکیت نهادهای انقلابی، مانند بنیاد شهید و کمیته امداد فعالیت می‌کرد.

چاپ روزنامه

روزنامه خراسان از تاریخ ۵ بهمن ۱۳۷۷ش به‌طور هم‌زمان در مشهد و تهران به چاپ می‌رسد. روزنامه در ۱۶ صفحه تمام رنگی و به‌صورت سراسری، ۴ صفحه خراسان ورزشی با توزیع سراسری، ۴ صفحه ضمیمه زندگی سلام با توزیع سراسری، ۸ صفحه روزنامه خراسان رضوی ویژه استان خراسان رضوی، ۸ صفحه ویژه خراسان شمالی، ۸ صفحه ویژه خراسان جنوبی، ۸۸ صفحه نیازمندی‌ها در شهر مشهد، ۱۶ صفحه نیازمندی‌ها در استان خراسان رضوی، ۸ صفحه نیازمندی‌های ویژه خراسان شمالی و ۸ صفحه نیازمندی‌های ویژه خراسان جنوبی منتشر می‌شود.

از سال ۱۳۹۳ش، ضمیمه ۸ صفحه‌ای خراسان رضوی، با دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به روزنامه خراسان رضوی تغییر کاربری داد و مجوز ارائه مجزا از روزنامه خراسان را دریافت کرد.

قیمت این روزنامه هم‌اکنون ۴۰۰۰ تومان در شهر مشهد و تهران و ۲۵۰۰ تومان در سایر شهرستان‌ها است که بیشترین فروش را در استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی و استان گلستان و سیستان و بلوچستان به ثبت رسانده است.

ضمیمه‌ها

• هفته‌نامه بایت، هر چهارشنبه منتشر می‌شود و پیرامون فناوری اطلاعات است.
• هفته‌نامه جیم، از سال ۸۶ش در ۱۶ صفحه هر پنجشنبه منتشر می‌شود. این هفته‌نامه ویژه جوانان است.
• ویژه‌نامه رصد، از سال ۸۹ش در قِطع‌ و تعداد صفحات گوناگون و در فواصل زمانی نامعین با موضوع‌های خاص منتشر می‌شود.
• ویژه‌نامه‌های تبلیغاتی، بازار محله هر هفته خریدهای ویژه را اطلاع‌رسانی می‌کند.
• ضمیمه زندگی سلام، ضمیمه‌ای ۴ صفحه‌ای که هر روز در موضوع سبک زندگی همراه روزنامه منتشر می‌شود.

آیین نامه اخلاق حرفه ای

روزنامه خراسان به عنوان یکی از پر سابقه‌ترین روزنامه‌های کشور و با اتکاء بر حسن شهرت، در راستای توسعه دانش و آگاهی مخاطبان، هدایت و روشنگری افکار عمومی و ارتقای شاخص‌های فرهنگی کشور در چارچوب اصول و مبانی دین مبین اسلام، قانون اساسی و رهنمودهای امام (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی در سطح شرق کشور، ملی و بین‌المللی برای عموم جامعه فعالیت می‌کند. این روزنامه برای انجام فعالیت‌های هر چه بهتر خود اصول و مقرراتی تدوین کرده است:

1. رویکرد روزنامه در مسائل کلان نظام، در قالب گفتمان انقلاب اسلامی با تبیین و تفسیر امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب می‌باشد.
2. روزنامه خراسان پیگیریِ به حق و منصفانه دغدغه‌ها و مطالبات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مردم را جزء اولویت‌های اصلی خود می‌داند.
3. روزنامه‌ خراسان ضمن توجه به واقعیت‌های عینی سعی می‌کند اخبار صحیح و دقیق و تفسیرهای منطقی و منصفانه را در اختیار خوانندگان قرار دهد. در این راستا از انتشار اخبار تا زمان اطمینان از صحت منبع خبری خودداری می‌نماید.
4. رعایت اصول صداقت، شرافت و استقلال در اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی، اصول اساسی روزنامه خراسان را در انعکاس اخبار و گزارش‌ها تشکیل می‌دهند.
5. رعایت انصاف و قضاوت منصفانه در مورد عملکرد مدیران در گزارشات، رپرتاژها، خبرها و تحلیل‌ها و... از پایه‌های اصلی اعتقادی روزنامه خراسان می‌باشند.
6. خبرنگاران روزنامه خراسان خود را موظف به رعایت کامل امانت در قبال متن مصاحبه می‌دانند و در خلاصه کردن، نهایت دقت را در انتقال درست محتوایِ مصاحبه به کار می‌بندند.
7. درصورت بروز هرگونه اشکال یا اشتباه در مصاحبه‌ها و یا نقل قول افراد، روزنامه خراسان خود را موظف می‌‌داند در همان صفحه بلافاصله در اسرع وقت خطای مرتکب شده را جبران و اصلاح نماید.
8. سرقت ادبی، مخدوش ساختن متن‌ها و سندها و حذف اطلاعات اساسی رویدادها در روزنامه‌ خراسان مطرود است و ذکر منابع خبری از اصول ثابت و مهم تنظیم مطالب خراسان می‌باشد.
9. روزنامه‌نگاران خراسان از پذیرش هرگونه پاداش برای پیش‌برد مقاصد خصوصی مغایر با مصالح عمومی، خودداری می‌کنند.
10. روزنامه‌نگار ما از قبول هرگونه فشار و تهدید برای انتشار مطالب یا تغییر محتویات آنها، خودداری کرده و از خط‌مشی عمومی رسانه و اصول شرافت حرفه‌ای خویش تبعیت می‌کند.
11. روزنامه خراسان بر اساس اصول اسلامی، همه انسان‌ها را دارای کرامت انسانی می‌داند. از این رو احترام به حیثیت شخصی و حریم خصوصی افراد، خودداری از توهین، غیبت، تهمت و افتراء نسبت به اشخاص و تلاش در حفظ سلامت و آرامش روانی جامعه از وظایف روزنامه‌نگاران ما محسوب می‌شود.
12. مؤسسه خراسان تلاش خود را صرف بهبود انگیزش، تکریم و تقویت روحیه، تعهد و تعلق سازمانی در پرسنل می‌نماید.
13. احترام به مخاطب و جلب رضایت وی از جمله ارزش‌های اصلی خراسان قلمداد می‌‌شود. در این راستا تلاش می‌‌شود با پذیرش منطقی پیشنهادات و انتقادات راه پیشرفت و تعالی روزنامه بیشتر از پیش باز شود.
14. تمام سرمایه اصلی روزنامه خراسان عنایت‌های الهی و تفضل‌های حضرت ثامن‌الحججالگو:ع و حمایت‌های مردم و خوانندگان آن است لذا حفظ این سرمایه‌ها هدف و راهبرد اصلی روزنامه می‌‌باشد.