رویداد رویازی

از یاقوت

رویازی اولین رویداد پرتاب (پیجینگ) انیمیشن در ایران است که توسط مرکز انیمیشن حوزه هنری، با حمایت سازمان سینمایی سوره از سال ۱۳۹۷ برگزار شد. رویازی واژه‌ای مشتق از رؤیا و بن مضارع زیستن است؛ یعنی رویاهایت را زندگی کن.

رویازی با هدف ارتقای صنعت انیمیشن و ایجاد فضایی عادلانه و شفاف برگزار می‌شود. در این رویداد، تولیدکنندگان خلاق ایرانی طرح‌های انیمیشنی خود را درمقابل صاحبان سرمایه ارائه می‌کنند و رویازی در مقام یک بسترساز، زمینه ایجاد ارتباط عادلانه میان تولیدکننده و سرمایه‌گذار را فراهم می‌کند.

پیشینه

سال ۹۶ حوزه هنری درخصوص آسیب‌شناسی صنعت انیمیشن ایران جلساتی برگزار کرد و نتیجه آن برگزاری رویدادی به نام پرتاب یا همان پیچ بود. پرتاب به آن معناست که در یک چهارچوب مشخص ایده‌ها برای جذب سرمایه‌گذار مطرح می‌شود. در واقع پرتاب، شیوه‌ای دقیق برای معرفی یک طرح یا محصول است که به صورت شفاهی یا تصویری و با هدف جذب هزینه تولید یا عرضه انجام می‌شود. اولین رویداد پرتاب انیمیشن در ایران، با عنوان «رویازی» و با ارائه بیش از ۱۰۰ طرح انیمیشن در سال ۹۷ برگزار شد.

رویازی، اولین رویداد پرتاب انیمیشن در ایران است که توسط مرکز انیمیشن حوزه هنری، با حمایت سازمان سینمایی سوره و با هدف ارتقای صنعت انیمیشن و ایجاد فضایی عادلانه و شفاف برگزار می‌شود. به گفته امیررضا مافی، مدیر مرکز انیمیشن، رویازی واژه‌ای مشتق از رؤیا و بن مضارع زیستن است؛ یعنی رویاهایت را زندگی کن. رویازی شکل گرفت تا بتواند به رؤیای رویاپردازان تجسم ببخشد.

در این رویداد، تولیدکنندگان خلاق ایرانی طرح‌های انیمیشنی خود را در مقابل صاحبان سرمایه ارائه می‌کنند و رویازی در مقام یک بسترساز، زمینه ایجاد ارتباط عادلانه میان تولیدکننده و سرمایه‌گذار را فراهم می‌کند. رویداد پرتاب انیمیشن فرصتی است برای سرمایه‌گذاران و سفارش‌دهندگان تا در محیطی حرفه‌ای و شفاف، طرح‌های خوب و ایده‌پردازان خلاق را شناسایی کنند. در سال ۹۸ این رویداد در دو بخش انیمیشن و کاراکتر با ارائه ۱۰ طرح نهایی در هر کدام برگزار شد. البته سال ۹۹ فاصله‌ای یک‌ساله در برگزاری این رویداد به‌واسطه همه گیری کرونا اتفاق افتاد. همچنین در سومین دوره رویداد رویازی ۴۲ طرح که بیش از نیمی از آنها غیر تهرانی بودند و از استان‌های اردبیل، اصفهان، البرز، خراسان جنوبی، زنجان، قزوین، قم، کردستان و کرمان ثبت‌نام کردند. حضور گسترده تیم‌های شهرستانی در این مرحله یکی از مهم‌ترین دستاوردهای رویازی سوم محسوب می‌شود. چهارمین دوره آن هم روز ۱۲ آبان ۱۴۰۱ برگزار شد.

چهار دوره نخست رویازی

در دوره اول رویازی سینمایی مسافری از گانورا[یادداشت ۱] توانست جذب سرمایه کند که در سال ۱۴۰۲ اکران شد. سال ۱۴۰۳ انیمیشن رویاشهر که در دوره سوم موفق به جذب سرمایه شده بود اکران شده و سال ۱۴۰۴ انیمیشن «یوز» اکران خواهد شد. چهارمین رویداد انیمیشن «رویازی» به همت مرکز انیمیشن سوره و با شعار «رویاهاتو زندگی کن» پنجشنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۱ با پرتاب ۱۲ طرح راه یافته به مرحله نهایی، در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد. در این رویداد ۱۲ گروهی که به مرحله نهایی راه پیدا کرده بودند، ایده‌های خود را در مقابل سرمایه‌گذاران، فعالان و مسئولان حوزه انیمیشن ایران پرتاب کردند.

طرح‌های حاضر در چهارمین رویداد رویازی

«تاریخ شکلاتی» اولین طرحی بود که توسط یوسف شیری و میلاد کرمی از زنجان در مقابل حضار پرتاب شد. این طرح داستان پویا، مخترع پانزده ساله‌ای است که پدر و مادرش معلم تاریخ هستند و می‌خواهد به گذشته سفر کند تا رشته و شغل والدینش را تغییر دهد و در عین حال از تاریخ متنفر است.

«پنج سنگ» طرحی از علی مظاهری و امیرحسین عطاردی، داستان دختر جسوری است که برای محافظت از تخت سلیمان با اقدام غیرقانونی پدرش مقابله می‌کند، به درون دریاچه می‌افتد و به غار زیر آن کشیده می‌شود. او برای مقابله با پدر، موجودی قدرتمند را به خدمت می‌گیرد، غافل از آنکه خودش….

سومین طرحی که در مرحله نهایی چهارمین رویداد «رویازی» پرتاب شد، «سارگون» نام داشت. محمد جوادنیا و محمد سیدجوادی ایده‌پردازان این طرح بودند و خلاصه داستان آن به این شرح بود: «در حمله فرمانروای عنکبوت‌ها به دهکده کفشدوزک‌ها، سارگون نوجوان برای انتقام مادرش راهی به جز قدرتمند شدن ندارد.» در ادامه «شازده» توسط فائزه عبداللهی و مصطفی قربانی پرتاب شد. پسری پرجنب‌وجوش که والدینش دوست دارند مثل شاهزاده‌ای در رفاه زندگی کند. رباتش دی‌دی همراه همیشگی و همبازی اوست. با این حال او بیشتر مواقع احساس تنهایی می‌کند و می‌خواهد زندگی‌اش تغیییر کند.

در ادامه این رویداد، منصوره مصطفی‌زاده و مجید عزیزی طرح خود را پرتاب کردند. «خواب دزد» داستان مرد ناشناسی بود که برای خریدن رویاهای مردم شهر به آنها طلا می‌دهد. مردم رویاهایشان را می‌فروشند و پولدار می‌شوند ولی دختر کوچکی به نام جودی حاضر نمی‌شود رویاهایش را به خواب‌دزد بفروشد. طرح ششم که توسط داوود عادلی و افروز باوفا پرتاب شد «خاطرات جرائیل» نام داشت. در خلاصه آن طرح آمده بود: «جبرائیل، فرشته برگزیده خدا، در سخت‌ترین مأموریت خود، رسالت یافته تا محمد (ص)، پیامبر برگزیده خدا را در سفر به عوالم چهارگانه (معراج) همراهی کند، با اینکه او راهنمای محمد (ص) در این سفر است، در دشوارترین مراحل سفر، دیگر توان یا اجازه همراهی او را ندارند. سپس نوبت به «چوبولوها» رسید و علی علیجان‌زاده و محمدحسین حبیبی طرح خود را ارائه کردند. چوبولوها، عروسک‌های چوبی چرخدار کنجکاوی هستند که هر بار در سرزمین بازی‌هایشان (چوبولستان) با اشیا مختلفی رو در رو می‌شوند و با بازیگوشی سعی در تجربه کردن و شناخت آنها دارند. «غریبه‌ای در جنگل» طرحی از مهدی خروشی و سیدعلیرضا سجادی است و قصه آن دربارهٔ تنها چشمه و برکه جنگلی بود که در انحصار گرگ و دارو دسته کفتارها قرار گرفته و خرگوشی کوچک می‌خواهد آن را باز پس گیرد. پس از نمایش کلیپی با موضوع آنچه در «رویازی» چهار گذشت، طرح نهم به نام «بادآباد» توسط علی غرایاق‌زندی و سیدحمید امامی پرتاب شد. خلاصه داستان این طرح چنین بود: در هر قسمت اتفاقات مختلفی برای شهر بادآباد و کاراکترهای مختلف اون مثل بادبد، بادباز، و ابر و باد می‌افته که با تلاش و کارگروهی بچه‌های شهر به نتیجه می‌رسه. در ادامه «بیرلیک» که داستان اسماعیل پسر ۱۱ ساله‌ای که پادشاه در صدد قتل اوست، توسط مهدی خروشی و داوود اسدالهی پرتاب شد.

«دالی» طرحی از داود خرمن‌زار و سیدعلیرضا گلپایگانی بود که به‌عنوان یازدهمین طرح در این رویداد پرتاب شد. داستان همستری خردسال، بانمک و شیطون که به همراه خانواده در محله خوش‌رنگ زندگی می‌کنند و اتفاقاتی که در این محله برای او و دوستانش رخ می‌دهد، پیامی آموزنده را با زبانی کودکانه به همراه دارد. آخرین طرحی که در چهارمین رویداد رویازی پرتاب شد، «چکاوُ میرزا» نام داشت. چَکاو دختر بازیگوش و شجاعی است که می‌خواهد همراه میرزاکوچک و عمویش دکترحشمت، مردمی که درگیر قحطی، تیفوس و وبا شده‌اند را از شر نیروهای روس و انگلیس نجات دهند.

رویدادهای پیچینگ دنیا چگونه برگزار می‌شوند؟

در سراسر دنیا همواره رویدادهای پیچینگ مختلفی برگزار می‌شود که در آن انیمیشن‌سازان ایده‌های خود را برای سرمایه‌گذاران مطرح می‌کنند. رویدادهای پیچینگ به دلیل اینکه می‌توانند چرخه تولید صنعت را به گردش درآورد در سراسر جهان مورد توجه است. بازار میفا یکی از مهم‌ترین برگزارکنندگان این رویداد است و در آن انیمیشن‌سازان می‌توانند به صورت شخصی یا به نمایندگی از شرکت‌های کشور خودشان به ارائه طرح‌ها و ایده‌ها برای سرمایه‌گذاران جهانی بپردازند. هدف Mifa Pitches نمایش بهترین پروژه‌های اصلی انیمیشن درحال توسعه است. در ابتدا این رویداد در ۴ دسته فیلم‌های بلند، فیلم‌های کوتاه، سریال‌های تلویزیونی و بخش ویژه تجربه‌های دیجیتال برگزار می‌شد اما با گذشت هر سال این رویداد تخصصی‌تر شد. پس از راه‌اندازی Animation du Monde Pitches در سال ۲۰۱۵، در سال ۲۰۲۰ شاهد عرضه Comics Pitches هم در این جشنواره بودیم. برجسته بودن این رویداد از این لحاظ مهم است که گروهی از منتخبان انیمیشن‌ساز برتر دنیا آثار و ایده‌های خود را برای پیدا کردن سرمایه‌گذار به بهترین استودیوهای انیمیشن‌سازی و سایر سرمایه‌گذاران معرفی و ارائه می‌کنند.

Cartoon movie یکی دیگر از رویدادهای مهم پیچینگ دنیای انیمیشن است. این رویداد که در سال ۱۹۹۹ پایه‌گذاری شد مهم‌ترین رویداد اروپایی پیچینگ انیمیشن محسوب می‌شود. این رویداد در بوردو برگزار می‌شود. امسال به‌طور کلی ۱۶ کشور اروپایی در آن شرکت کردند که درمجموع ۵۵ پروژه سینمایی ارائه شد که ۲۱ پروژه از فرانسه و ۹ پروژه از اسپانیا بود. یکی دیگر از دلایلی که باعث اهمیت بیشتر این رویداد می‌شود، کم شدن مهاجرت برای کار در زمینه تولید انیمیشن است. در گذشته افرادی که ایده‌ای داشتند مجبور بودند برای کار به کشورهایی که انیمیشن تولید می‌کنند مهاجرت کنند، اما با شکل‌گیری این رویداد، در کشورهای مختلف استودیوهای انیمیشن‌سازی تأسیس شد و زمینه‌ای را فراهم کرد تا انیمیشن‌سازان بتوانند ایده‌های خود را مطرح کرده و درصورت پیدا کردن سرمایه‌گذار به مرحله تولید برسانند.[۱]


امیررضا مافی دبیر برگزاری رویداد «رویازی» درباره دلیل برگزار این رویداد گفت: رویازی واژه‌ای مشتق از رویا و بن مضارع زیستن است. یعنی رؤیاهایت را زندگی کن و اتفاقاً شعار امسال ما هم همین است: «رویازی: رؤیاهایت را زندگی کن». در همه مدیوم‌های تصویری، انیمیشن منحصربه‌فرد است؛ در مسیر آن خلق از عدم شکل می‌گیرد. یعنی مثل سینمای رئال یا سریال نیست که ما از امر واقعی استفاده کنیم. انیمیشن تماماً خیال است که بعد صنعت به کمکش می‌آید. در واقع صنعت می‌تواند خیال را بسازد و این امتزاج متعالی است. تجسم آنچه که ما رؤیایش را داریم، بدون هیچ محدودیتی، بدون هیچ‌کدام از قیود واقعیت. «رویازی» شکل گرفت تا بتواند به رؤیای رؤیاپردازان تجسم ببخشد. مرکز انیمیشن در ادوار گذشته با مطالعات بسیار در ابتدا سعی کرد ادبیات پیچینگ را وارد حوزه فرهنگ و تجربه کشورهای صاحب صنعت انیمیشن را مرور کند، بعد با صاحب‌نظران داخلی بنشیند و بر اساس ادبیات ترجمه شده این حوزه و نیازهای عملی ایران، ادبیات جدیدی را خلق کند. البته این آغاز یک مسیر است که باید پیش برود. اساساً رویداد پیچ و انیمیشن برای ما در مجموعه حوزه هنری، اهمیت راهبردی دارد و اصلاً یک پروژه نیست؛ ما انیمیشن را یک پروسه می‌بینیم که بخش زیادی از آینده فرهنگی ما به آن وابسته است. پیچینگ و رویازی قطعه یا منزلی از آن مسیر درازمدت خواهد بود. رویازی شکل گرفت تا ورود ما به عرصه پیچینگ در تولیدات فرهنگی و خصوصاً در عرصه تصویر شکل بگیرد. دومین دوره رویداد «رویازی» سال ۹۸ و اولین دوره آن در سال ۹۷ برگزار شد. برای مثال، پروژه سینمایی «مسافری از دایتیا» که تولید آن در مشهد انجام می‌شود، محصول سرمایه‌گذاری صندوق دانشگاه تهران در حوزه انیمیشن است که بعدتر صندوق سپهر نیز به آن اضافه شد و کار در حال تولید است. ما در رویازی، آموزش‌های جدی و به‌روز در حوزه مارکتینگ انیمیشن، فنون مذاکره، ابعاد حقوقی، کپی‌رایت و امور بین‌الملل را برای تیم‌های شرکت‌کننده داریم که همگی حرفه‌ای هستند و در یک دوره هم منتورشیپ داریم که با اساتید برجسته این حوزه پیش می‌رود تا صاحبان انیمیشن بتوانند آثار و طرح‌های خود را بهتر ارائه کنند. البته دوره سوم به دلیل همه‌گیری کرونا در سال ۹۹ برگزار نشد و با یک سال تأخیر امسال برگزار خواهد شد. امسال (۱۴۰۰) ما برای رعایت شرایط کرونایی و نیز در مسیر تحقق عدالت در اقصی‌نقاط کشور، برای تیم‌های حرفه‌ای شرکت‌کننده، آموزش‌های آنلاین و آفلاین در نظر گرفتیم و یک رویداد تِد هم برای علاقه‌مندان حوزه انیمیشن اضافه کردیم که در تابستان برگزار می‌شود. سعی ما در دوره سوم بر آن است که باتوجه‌به بازخوردهای ۲ دوره گذشته آموزش‌ها را بهینه و سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کنیم تا ان‌شاءالله همراه با اهالی انیمیشن رویداد پرثمرتری را داشته باشیم. دوره دوهفته‌ای منتورشیپ «رویازی» از نیمه مهرماه ۱۴۰۰ آغاز می‌شود؛ به این صورت که تیم‌ها با منتورهای توانمند در عرصه پیچ به‌صورت کارگاهی، دوره ارائه را می‌گذرانند و دست آخر ده یا دوازده طرح به‌روز رویداد می‌رسد. مدیر مرکز انیمیشن حوزه هنری در پاسخ به این سؤال که نقش مرکز انیمیشن به‌عنوان متولی برگزاری این رویداد چیست؟ بیان کرد: مرکز انیمیشن حوزه هنری پیش‌تر یک استودیوی تولیدی بود، اما در دوره مدیریت قبلی، نقش تحقیق و توسعه در آن اهمیت بیشتری پیدا کرد و ما تلاش کردیم به‌عنوان یک نهاد حاکمیتی، بیشتر تسهیلگر تولید انیمیشن باشیم تا یک استودیوی رقیب برای استودیوهای بخش خصوصی. البته این نافی تولید نیست و استودیوی مرکز در دوره جدید دوباره فعال خواهد شد تا در صورت لزوم در پاسخ به نیازهای موجود، انیمیشن‌های صنعتی یا با رویکرد گفتمانی را تولید کند. برای ما یکی از مهم‌ترین کارها، رویازی است. من به‌جرئت می‌توانم بگویم که در منطقه به لحاظ فنی و خلاقیت تیم‌های تولید انیمیشن بی‌رقیبیم. رویازی به‌عنوان کار ویژه مرکز انیمیشن، مسیر‌سازی برای سرمایه‌گذاری بیشتر در این صنعت مولد، اندیشه‌ساز و بعدتر سرمایه ساز است. کار مرکز انیمیشن حوزه هنری و مجموعه حوزه این است که این بستر را به بهترین شکل فراهم کند، در فرایندها نظارت داشته باشد و با همراهی همه اهالی انیمیشن، اساتید صنف انیمیشن و بزرگان صنایع خلاق، گام‌های رو به جلویی را بردارد. من به نمایندگی از مجموعه حوزه هنری که در دوره جدید، نگاه تحولی دارد، از همه تیم‌های انیمیشن در سراسر کشور دعوت می‌کنم تا در «رویازی» شرکت کنند و این رویداد را ویژه خودشان بدانند. ما از همه تجارب و دیدگاه‌های این دوستان استفاده خواهیم کرد و مدام سعی می‌کنیم که روندها و فرایندها را اصلاح کنیم. رویازی شعارش این است که رؤیاهایت را زندگی کن! واقعاً رؤیای ما این است که انیمیشن هر روز توسعه بیشتری پیدا کند. من از همه سرمایه‌گذاران و کسانی که سرمایه در اختیار دارند مطالبه می‌کنم که در این رویداد همراه باشند. تجربه نشان داده که همه سرمایه‌گذاران شرکت‌کننده از توانمندی و پتانسیل اهالی انیمیشن متحیر می‌شوند. آنها باید بیایند، همراه «رویازی» شوند تا ان‌شاءالله اتفاق مهمی رقم بخورد.[۲]


پانویس

  1. «رویازی؛ یک گام تا تجسم رویای رویاپردازان». ۱۴ آبان ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۱ خرداد ۱۴۰۳.
  2. امیررضا مافی: انیمیشن‌سازان ایرانی به لحاظ خلاقیت تیم تولید در منطقه بی‌رقیب‌اند سایت سوره سینما، ۲۳ تیر ۱۴۰۰

یادداشت

  1. این انیمیشن پیش از این قرار بود با نام «مسافری از دایتیا» تولید شود.

پیوند به بیرون