زینت‌السادات علویه همایونی
 | |
| لقب | علویه همایونی بانو همایونی |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۲۹۶ هجری شمسی |
| زادگاه | اصفهان |
| تاریخ وفات | ۱۰ تیر ۱۳۹۵ |
| شهر وفات | اصفهان |
| محل دفن | امامزاده ابراهیم اصفهان |
| اجازه روایت از | سیده نصرت امین |
| تالیفات | ترجمۀ اربعین‌الهاشمیه، زن مظهر خلاقیت‌الله، ترجمۀ بخشی از اسرار‌الآیات،، عشق ذوی القربی، نسیم ولایت |
| اجتماعی | تأسیس مکتب فاطمه |
زینت‌السادات علویه همایونی (۱۲۹۶ - ۱۰ تیر ۱۳۹۵) مشهور به بانو همایونی، از نزدیک‌ترین شاگردان بانو امین اصفهانی بود. وی نخستین دانشجوی زن دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی) بود که «مکتب فاطمه(س)» را به منظور ایجاد محیطی اختصاصی برای تحصیل زنان در علوم دینی پایه‌گذاری کرد. وی در سال ۱۳۸۸ به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب و در سال ۱۳۹۰ در همایش «امینه امین» در اصفهان، از مقام او تجلیل شد. از بانو همایونی آثاری در زمینه علوم اسلامی و معارف اهل بیت منتشر شده است.
زندگینامه
زینت‌السادات علویه همایونی، متخلص به علویه همایونی و مشهور به بانو همایونی، در سال ۱۲۹۶ در اصفهان متولد شد. پدرش سید رحیم همایونی و مادرش سلطان‌آغا همایونی بود. سلطان‌آغا مادرخواندۀ همسرِ بانو امین بود که پس از فوت سید محمدتقی امین با سید رحیم ازدواج کرد. زینت‌السادات دومین فرزند او بود. بانو همایونی با محمد فیض –پدر دکتر جواد فیض که در ایران به طبابت اطفال شهره است- ازدواج کرد.[۱]
زیست علمی
- آموزش تحصیلات ابتدایی را در منزل، نزد مادر
- شرکت در دروس بانو امین در سال ۱۳۱۳
- آموزش ادبیات عرب و منطق نزد حیدرعلی محقق
- یادگیری شرح منظومه ملاهادی سبزواری و کتاب مغنی و معالم و شرح لمعه نزد صدر کوپایی
- حضور در کلاس درس آیت‌الله نورالدین اشنی (قودجانی) جهت آموزش اسفار اربعه ملاصدرا[۲]
- قبولی در آزمون طلاب مدرسه سپهسالار در سال ۱۳۴۳
- قبولی در دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی)[۳]
دریافت اجازه روایت
بانو همایونی در ۱۳۵۵ از جانب بانو امین اجازۀ روایت دریافت کرد.[۴]
آثار
از زینت السادات همایونی آثار زیر منتشر شده است:
- ترجمۀ اربعین الهاشمیه اثر بانو امین
- زن مظهر خلاقیت الله
- ترجمۀ بخشی از اسرار‌الآیات ملاصدرا
- عشق ذوی القربی دربارۀ حضرت زهرا(س)
- نسیم ولایت دربارۀ حضرت علی(ع)
- زندگانی بانوی ایرانی دربارۀ بانو امین
- سفرنامه علویه همایونی که زندگینامه خودنوشت است.
فعالیت‌های علمی و اجتماعی
تأسیس مکتب فاطمه(س)
ایدۀ تاسیس مدرسه‌ای برای بانوان که در آن علوم دینی تدریس شود (یعنی همان حوزه علمیه بانوان) بعد از تجربۀ تحصیل در تهران به ذهن بانو همایونی رسید. او این ایده را با استادش بانو امین در میان گذاشت. ایدۀ تاسیس مدرسۀ علوم دینی بانوان با ایدۀ تاسیس دبیرستانی دخترانه که معلم مرد نداشته باشد، به هم پیوند خورد. بانو امین با ورقۀ اجتهاد خود برای هر دو مدرسه مجوز گرفت. مجوز مدرسۀ دینی بانوان با عنوان جواز تاسیس کلاس قرآن و رساله صادر شد. این نام به این دلیل بود که تا پیش از این مدرسه‌ای با این ماهیت سابقه نداشت.[۵]
فعالیت‌ها و تقدیرها
بانو همایونی به جز مدیریت و تدریس در مکتب فاطمه، مسئولیت مدیریت دبستان نرجس -مدرسه‌ای ملی و دینی که فیروزیان تاسیس کرده بود- را هم بر عهده داشت. صاحب امتیاز و مدیرمسئول مدرسۀ گلستانیان نیز بود که خیلی زود از این سمت استعفا داد و ترجیح داد به کار ترجمه و تالیف بپردازد.[۶]
در سال ۱۳۶۸ش بعد از فوت بانو امین در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور وقت آیت‌الله خامنه‌ای، تقاضای برگزاری کنگرۀ بزرگداشت بانو امین را مطرح کرد. اولین دورۀ این کنگره در سال ۱۳۷۱ در اصفهان و دومین دورۀ آن در سال ۱۳۷۲ در قم برگزار شد.
همایونی در سال ۱۳۷۱ مکتب فاطمه را وقف کرد واز آن به بعد خانه‌نشینی اختیار کرده و به ترجمه و تالیف کتب پرداخت.[۷]
زینت السادات همایونی در سال ۱۳۸۸ به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ در همایش امینه امین که در اصفهان برگزار شد، از مقام او تجلیل شد. آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیامی که برای این همایش ابلاغ کرده بود، بانو همایونی را از مفاخر جامعۀ زنان ایران اسلامی خواند.[۸]
درگذشت
بانو همایونی در ۱۰ تیر ۱۳۹۵ در سن ۹۹ سالگی به علت کهولت سن در گذشت و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله مظاهری از مسجد سید اصفهان، تشییع و در امامزاده ابراهیم این شهر به‌خاک سپرده شد.[۹]
پانویس
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۹-۳۸.
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵-۳۴.
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۶۶-۷۲.
- ↑ طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۲۸۹.
- ↑ طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۶-۱۳۴.
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۸۲-۸۱.
- ↑ طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۳۶-۱۳۴.
- ↑ «پیام تقدیر از خدمات علمی و قرآنی سرکار حاجیه خانم همایونی». دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ «درگذشت بانو علویه همایونی». دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۳.