سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر

از یاقوت
سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر
لوگوی ساترا
لوگوی ساترا
نام سازمانسازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر
بنیادگذاری۱۳۹۵
گروه بالادستسازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
وبگاهsatra.ir


سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی یا ساترا یکی از نهادهای وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است. تنظیم‌گریِ رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی ایران، از وظایف اصلی این سازمان است. از بهمن ۱۴۰۰، سعید مقیسه ریاست این سازمان را برعهده گرفته است؛ پیش از او لطف‌الله سیاهکلی و سید محمدصادق امامیان به ترتیب ریاست سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی را بر عهده داشتند.[۱]

تأسیس

این سازمان طبق اصل ۴۴ قانون اساسی و نظریه تفسیری شورای نگهبان و نیز بر اساس ابلاغیه مورخ ۹۴/۰۶/۲۲ به ریاست جمهور (به عنوان ریاست شورای عالی فضای مجازی) تشکیل شده‌ است.[۲]

جایگاه و مسئولیت‌ها

برخی از مهم‌ترین مسئولیت‌های ساترا عبارت‌اند از:

  • بر مبنای ماده ۷ اساسنامه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۶۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی مقرر شده است که «تاسیس فرستنده و پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی هر نقطه کشور در انحصار این سازمان بوده و چنانچه اشخاص حقیقی یا حقوقی اقدام به تأسیس یا بهره‎ برداری از چنین رسانه‌هایی کنند از ادامه کار آنان جلوگیری به عمل آمده و تحت تعقیب قانونی قرار خواهند گرفت».[۳]
  • ماده ۱۴ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مصوب سال ۱۳۸۲ بیان می‌دارد «اختیارات و وظایف مربوط به این وزارت مندرج در این قانون شامل محدوده وظایف و اختیارات سازمان صداوسیما و نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران نمی‌شود و قوانین و مقررات مربوط به آنان به قوت خود باقی است».[۴]
  • براساس بند «ب» نظریه تفسیری شماره ۹۷۹/۲۱/۷۹ مورخ ۱۰/۰۷/۱۳۷۹ شورای نگهبان پیرامون اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی: «مطابق نص صریح اصل چهل و چهارم قانون اساسی، در نظام جمهوری اسلامی ایران رادیو و تلویزیون دولتی است و تاسیس و راه‌اندازی شبکه‌های خصوصی رادیویی و تلویزیونی به هر نحو، مغایر این اصل می‌باشد. بدین جهت انتشار و پخش برنامه‌های صوتی و تصویری از طریق سیستم‌های فنی قابل انتشار فراگیر (همانند ماهواره، فرستنده، فیبر نوری و غیره) برای مردم در قالب امواج رادیویی و کابلی غیر از سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، خلاف اصل مذکور است».[۵]

در دی‌ماه ۱۳۹۸، ابراهیم رئیسی (رئیس وقت قوه قضاییه) در بخشنامه‌ای اعلام کرد هر گونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر» صرفاً در صورت اخذ مجوز از صداوسیما مجاز است.[۶]

ساپرا

در سامانه ساترا بخشی با عنوان ساپرا وجود دارد که کاربران در صورت مشاهده هرگونه تخلف در رسانه‌های صوت و تصـــویر فراگــیر داخلی می‌توانند لینک محتوای مورد نظر را در این سامانه ثبت کنند تا جهت پالایش تخلفات احتمالی مورد لحاظ قرار گیرد. محتوای نامناسب (شامل محتوای ضد کودک و خشونت بار، محتوای غیر اخلاقی و ضد خانواده، نفرت پراکنی و ایجاد اختلافات قومی و مذهبی، مواد مخدر و داروی غیر مجاز، محتوای مشتمل بر صحنه های جنسی یا برهنگی شدید)، نقض مالکیت فکری (شامل انتشار اثر بدون اجازه مالک یا سازنده ی آن، نقش حریم شخصی، جعل نشان و هویت و محتوای ناقض شدید مالکیت فکری اشخاص حقیقی و حقوقی)، محتوای جعلی و کذب (شامل اخبار و محتوای جعلی و کذب، تهمت و افترا، توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی و محتوای آسیب رسان به امنیت و آرامش عمومی جامعه)، تخلفات تبلیغات (اغواگری و فریبکاری در تبلیغات، عدم ارائه سرویس با کیفیت تعهد شده، مصرف ترافیک با وجود اعلام رایگان بودن و عدم ارائه خدمات پشتیبانی مناسب) و تخلفات فنی (شامل تخلف در کیفیت پخش، تخلف در ترافیک، استفاده غیرمجاز از اطلاعات شخصی و ...) از موارد تخلفاتی هستند که در این سامانه قابل گزارش دادن هستند.[۷]

پانویس

  1. «ریاست سازمان». سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی.
  2. «سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران». دریافت‌شده در ۲۲ مرداد ۱۴۰۳.
  3. «اساسنامه سازمان صدا و سیمای جمهوری». دریافت‌شده در ۲۲ مرداد ۱۴۰۳.
  4. «قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات». دریافت‌شده در ۲۲ مرداد ۱۴۰۳.
  5. «سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران». دریافت‌شده در ۲۲ مرداد ۱۴۰۳.
  6. «فعالیت «صوت و تصویر فراگیر» صرفاً با مجوز صداوسیما مجاز است / مصادیق صورت و تصویر فراگیر چیست؟». تابناک.
  7. «ساپرا». ساترا. دریافت‌شده در ۸ شهریور ۱۴۰۳.