سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

سازمان صدا و سیما

لوگوی سازمان
نام سازمان	صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
پیشین	سازمان رادیو و تلویزیون ملّی ایران
گونهٔ سازمان	رسانه‌ای
وضعیت	فعال
بودجه	۱۳ هزار و ۹۳۲ میلیارد تومان (سال ۱۴۰۲ش)
گروه بالادست	رهبر جمهوری اسلامی ایران
وبگاه	https://www.pririb.ir

سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (با علامت اختصاری: IRIB) سازمانی رسانه‌ای است که تنها متولی قانونی پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در جمهوری اسلامی ایران است. بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رئیس صدا و سیما را رهبر جمهوری اسلامی انتخاب می‌کند. این سازمان پیش از انقلاب اسلامی ایران، «سازمان رادیو و تلویزیون ملّی ایران» نام داشت. هم‌اکنون پیمان جبلی، ریاست این سازمان را برعهده دارد.

این سازمان علاوه بر تملک و کنترل رادیو و تلویزیون، مالک شرکت فیلم‌سازی سیما فیلم است، جشنواره‌های فیلم، موسیقی و هنری برگزار می‌کند، کتاب، روزنامه و مجله منتشر می‌کند و از دانشگاه صدا و سیما به عنوان یک بازوی آموزشی، بهره می‌گیرد. فعالیت‌های صدا و سیما به مرزهای ایران محدود نیست و در کشورهای مختلف جهان دارای تشکیلات است. بودجه این سازمان به صورت مستقیم از دولت تأمین می‌شود و بخشی از هزینه‌های خود را از طریق درآمدهایش که بیشتر ناشی از تبلیغات است، جلب می‌کند.

ماهیت

سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (با علامت اختصاری: IRIB) سازمانی رسانه‌ای است که تنها متولی قانونی پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در جمهوری اسلامی ایران است. این سازمان وظیفه هدایت و مدیریت شبکه‌های مختلف تلویزیونی و رادیویی در ایران را بر عهده دارد و به دنبال سیاست کلی «تقویت همبستگی فرهنگی کشور» است. هرچند نام رسمی این سازمان، «سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» است اما به‌طور خلاصه با عنوان «صدا و سیما» نیز از آن یاد می‌شود. از بسیاری جنبه‌ها، صدا و سیما قدرتمندترین، فراگیرترین و پرنفوذترین رسانه خبری در ایران به‌شمار می‌رود. از جنبه حقوقی، اصل ۱۷۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به سازمان صداوسیما اختصاص یافته است که در آن آمده است:

در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آزادی بیان و نشر افکار با رعایت موازین اسلامی و مصالح کشور باید تأمین گردد. نصب و عزل رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با مقام رهبری است و شورایی مرکب از نمایندگان رئیس‌جمهور و رئیس قوه قضاییه و مجلس شورای اسلامی (هر کدام دو نفر) نظارت بر این سازمان خواهند داشت. خط مشی و ترتیب اداره سازمان و نظارت بر آن را قانون معین می‌کند.

اساسنامه سازمان صداو سیما در ۲۷ مهر ۱۳۶۲ به تصویب مجلس رسید. یکی از مقررات این اساسنامه ماده ۷ آن است که این سازمان را رادیو و تلویزیون انحصاری ایران ساخته است:

تاسیس فرستنده و پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در هر نقطه کشور در انحصار این سازمان بوده و چنانچه اشخاص حقیقی یا حقوقی اقدام به تأسیس یا بهره‌برداری از چنین رسانه‌هایی کنند از ادامه کار آنان جلوگیری به عمل آمده و تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت.

بر اساس آمارهای سال ۱۴۰۲ش، میزان هزینه‌های سالانه این سازمان، بالغ بر ۱۳ هزار و ۹۳۲ میلیارد تومان است و درآمد این سازمان در همان سال، ۶۴۰۰ میلیارد تومان بوده است. بر همین اساس این سازمان یکی از زیانده‌ترین سازمان‌های دولتی است. سازمان صداوسیما علاوه بر بودجه‌ای که از بودجه کشور و دولت می‌گیرد، درآمد بسیار بالایی نیز از آگهی‌های بازرگانی دارد که میزان دقیق آن مشخص نشده است.

نشان و لوگو

نشان صدا و سیما شامل نشان جمهوری اسلامی ایران در رأس و دو نوشتهٔ «لا» به عربی است که در طراحی آن از المان‌های شیعی استفاده شده است. زمانی که این آرم در اوایل انقلاب طراحی شد، نمادی از «نه گفتن» به شرق و غرب (نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی) و به‌طور خاص ایالات متحدهٔ آمریکا و اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی بود. این دو لا در وسط به شکل یک شبکه به یکدیگر می‌رسند و در زیر محل تلاقی آن‌ها نماد چشم قرار دارد. در زیر نماد، عبارت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با خط نستعلیق نوشته شده است.

تاریخچه

پیشینه

تا پیش از تأسیس سازمانی برای ساماندهی فعالیت‌های تلویزیونی و رادیویی در ایران، وظیفه این کار برعهده وزارت پست و تلگراف و تلفن بود. در ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹، رادیو ایران رسماً توسط محمدرضا پهلوی –ولیعهد وقت ایران– افتتاح گردید و عیسی صدیق نخستین رئیس آن بود. رادیو روزی ۵ ساعت برنامه داشت و برنامه‌هایی نظیر اخبار داخلی و خارجی، موسیقی سنتی ایرانی و غربی، سخنرانی‌های مذهبی و گزارش‌های ورزشی و همچنین اقتصادی و سیاسی پخش می‌کرد. تلویزیون ملی ایران در روز ۱ فروردین ۱۳۴۶ رسماً افتتاح شد. در آن زمان تجهیزات سخت‌افزاری تلویزیون در اختیار «وزارت پست، تلگراف و تلفن» بود و محتوای آن توسط اداره تبلیغات و انتشارات تولید می‌شد. در سال‌های بعد گسترش فعالیت‌های رادیوتلویزیونی به سراسر کشور ایجاب می‌کرد تا نهاد یکپارچه‌ای تشکیل شود و از سال ۱۳۵۰ تمامی تأسیسات در اختیار سازمان رادیو و تلویزیون ملی (با نام اختصاری: NIRT) قرار گرفت. شاه ایران شخصاً رضا قطبی را به ریاست سازمان منصوب کرد. بنا بر تخمین مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۵۵ حدود ۷۶٪ جمعیت شهری و ۴۵٪ جمعیت روستایی به رادیو دسترسی داشتند. در بحبوحهٔ سقوط رژیم شاهنشاهی در بهمن ۱۳۵۷، تورج فرازمند به ریاست سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران پس از رضا قطبی برگزیده شد. با وجود اعتصاب‌های سراسری در ایران، اما کارکنان سازمان رادیو و تلویزیون ملی، اعتصاب خود را در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ شکستند که با عکس‌العملی‌های منفی مواجه شد. در ۱۲ بهمن، ورود امام خمینی به ایران به‌طور زنده در شبکه‌های سازمان مورد پوشش قرار گرفت که در میانه آن، با مداخله نظامی، قطع شد.

پس از انقلاب اسلامی ایران

ساختمان صدا و سیما در تهران

انقلاب اسلامی ایران در ایران در بهمن ۱۳۵۷، پیروز شد. کارکنانی که هنوز به اعتصاب خود پایبند بودند، به درخواست سید محمود طالقانی به کار بازگشتند. تلویزیون در همان روز، نام خود را به «تصویر انقلاب» تغییر داد و فردای پیروزی، صادق قطب‌زاده سرپرست جدید سازمان شد و کارکنان وابسته به نظام شاهنشاهی، اخراج شدند. نیروهای انقلابی جایگزین نیروهای قبلی شدند و در سیاست‌های کلی و برنامه‌ریزی‌های صدا و سیما، تحول ایجاد شد. در پی تحولات صورت گرفته در ایران، نام این نهاد از «سازمان رادیو و تلویزیون ملی» به «سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» تغییر یافت. این تغییر نام پس از همه‌پرسی در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ش انجام گرفت. پس از آن، برنامه‌های تلویزیونی پس از دو ماه تعطیلی از سر گرفته شد و سازمان نشریه سروش را به سردبیری پرویز خرسند منتشر کرد. مدیریت ضعیف قطب‌زاده سبب شد تا وی در آذر ۱۳۵۸ برکنار و شورایی پنج‌نفره به اداره سازمان گمارده شوند. این شورا متشکل از محمد موسوی خوئینی‌ها، غلامعلی حدادعادل، احمد عزیزی، بهزاد نبوی و ابراهیم پیراینده بود. پس از انتخاب ابوالحسن بنی‌صدر به ریاست جمهوری، با تصمیم وی در اسفند همان سال شورای سه نفره متشکل از غلامعلی حدادعادل، محمدعلی هادی نجف‌آبادی و احمد غضنفرپور جایگزین شورای قبلی کرد. کمی بعد، با خروج دو تن از اعضای شورا، تقی فراحی به مدیریت سازمان منصوب شد. با آشفتگی در مدیریت شبکه و تشتت آراء، فراحی از این سمت استعفا داد و از کار کناره گرفت و محمد مبلغی اسلامی، قائم مقام سرپرست صدا و سیما، اداره سازمان را به عهده گرفت. در آبان ۱۳۵۹ش، علی‌اکبر محتشمی و عبداللّه نوری، مدیریت سازمان را برعهده گرفتند.

«قانون اداره صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» در ۸ دی ۱۳۵۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در بهمن همان سال شورای سرپرستی متشکل از نمایندگان قوه مجریه، مقننه و قضائیه تشکیل شد که اولویت اصلی آن تعیین مدیرعامل و تعیین خط مشی و اصول برنامه‌های صدا و سیما بود. بلافاصله پس از تشکیل، علی لاریجانی را به مدیرعاملی صداوسیما منصوب کرد اما اختلاف نظر بین اعضای شورای سرپرستی و مدیرعامل موجب شد تا او در تیر ۱۳۶۰ استعفا کند و محمد هاشمی با حکم امام خمینی به ریاست سازمان منصوب شود. اختلاف‌ها شورا با محمد هاشمی سبب شد تا امام خمینی مستقیماً و مجدداً محمد هاشمی را به این مقام نصب کند. پس از بازنگری قانون اساسی در مرداد ۱۳۶۸، براساس اصل ۱۷۵ عزل و نصب ریاست سازمان به عهده رهبر انقلاب گذاشته شد و شورای نظارت جایگزین شورای سرپرستی شد. محمد هاشمی بار دیگر در ۱۳۶۸ش، با حکم آیت اللّه سیدعلی خامنه‌ای به ریاست سازمان منصوب شد. در بهمن ۱۳۷۲ علی لاریجانی به ریاست سازمان منصوب شد و در ۱۳۷۸ش برای یک دوره پنج ساله دیگر در این مقام ابقا گردید. در ۱۳۸۳ش، عزت‌اللّه ضرغامی به ریاست سازمان منصوب گردید و پس از دو دوره پنج ساله، محمد سرافراز در سال ۱۳۹۳ش جانشین او شد. در سال ۱۳۹۵ش، عبدالعلی علی‌عسگری به ریاست سازمان منصوب شد و تنها رئیس سازمانی بود که یک دوره به این سازمان ریاست کرد. پس از او پیمان جبلی مسئولیت ریاست سازمان را عهده‌دار شد که تا امروز ادامه داشت.

این سازمان پس از انقلاب اسلامی ایران، به شدت گسترش یافت و علاوه بر شبکه‌های داخلی و جهانی صدا و سیما، از بیش از صد پایگاه اطلاع‌رسانی الکترونیک و رسانه‌ای نوشتاری نیز بهره می‌برد. در سال ۱۳۶۸ش و با ادغام واحد فعالیت‌های فرهنگی و مرکز تحقیقات اجتماعی و ارزشیابی برنامه‌ها، «مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه‌ای» در صدا و سیما شکل گرفت. در سال‌های ۱۳۷۷ و ۱۳۸۱ و ۱۳۸۵ش با تجدید نظر در ساختار این مرکز، در نهایت سه اداره‌کل پژوهش‌های رسانه و ارتباطات، پژوهش‌های اجتماعی و سنجش برنامه‌ای و پژوهش شهرستان‌ها و خارج از کشور و سه واحد فرهنگ مردم، آمار و پرسشگری و انتشارات و اطلاع‌رسانی تأسیس شد.

در دوران جنگ ایران و عراق، رادیو جبهه تأسیس شد و تا پایان جنگ فعال بود. این رادیو، در ارتقای سطح دانش و بینش دفاعی و عقیدتی آنان سهم عمده‌ای داشت. در سال ۱۳۶۲ش، رادیو قرآن شکل گرفت و برنامه‌های قرآنی را دنبال می‌کرد. با گسترش فناوری‌های ماهواره‌ای تا سال ۱۳۶۷ش، برنامه‌های سازمان در شبکه‌های مختلف، در دسترس همه مردم ایران بود. تا سال ۱۳۹۳ش، تعداد شبکات رادیویی به ۲۰ شبکه رسید.

تحریم‌ها

کنگره آمریکا در تاریخ فوریه ۲۰۱۳م، صدا و سیمای ایران را به دلیل ارسال امواج پارازیت بر روی امواج ماهواره، مشمول تحریم اعلام کرد. به موجب لغو ارسال پارازیت از سوی ایران بر روی امواج ماهواره به صورت کلی، کنگره آمریکا، این مصوبه را در فوریه ۲۰۱۴م به صورت موقت به حالت تعلیق درآورد. که با مخالفت‌هایی همراه بود. در پی ناآرامی‌های سال ۱۳۹۶ش در ایران، کمپینی با موضوع تحریم صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران توسط آمریکا شروع به کار کرد. این موضوع با واکنش معاون رئیس‌جمهوری وقت آمریکا مواجه شد که قصد سیاستمداران آمریکایی مبنی بر تحریم این سازمان را اعلام کرد. اتحادیه اروپا نیز با اتهام نقض حقوق بشر، از سال ۲۰۱۳م، رئیس وقت این سازمان را تحریم و اموالش را توقیف کرد.

هک‌ها

روز پنج‌شنبه ۷ بهمن ۱۴۰۰ رسانه‌های ایران از هک شدن چند شبکه صدا و سیمای جمهوری اسلامی خبر دادند که برای مدت زمان ۱۰ ثانیه، برخی شبکه‌های رادیو و تلویزیونی، از جمله شبکه یک سیما، شبکه قرآن، رادیو پیام و رادیو جوان هک شدند و تصاویری از رهبران سازمان مجاهدین خلق ایران منتشر شد. برخی رسانه‌ها این اقدام را به نفوذ و خرابکاری نیروی انسانی نسبت دادند. روز سه‌شنبه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ تلوبیون، رسانه اینترنتی صدا و سیمای جمهوری اسلامی، توسط گروه موسوم به عدالت علی، هک شد. در ۱۶ مهر ۱۴۰۱ بار دیگر گروه عدالت علی، شبکه خبر را مورد حمله هکری قرار داد.

مدیران

پیمان جبلی، رئیس حال حاضر سازمان صدا و سیما

بر اساس اصل ۱۷۵ و ۱۱۰ قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران رئیس صدا و سیمای ایران مستقیماً توسط رهبر جمهوری اسلامی منصوب می‌شود. شورای نظارت بر صدا و سیما نیز نهادی متشکل از نمایندگان قوای سه‌گانه کشور است که بر فعالیت این سازمان نظارت دارند. مدت ریاست این فرد منصوب به‌طور سنتی ۵ ساله است و در پایان هر دوره می‌تواند از سوی رهبر ایران یک بار تمدید شود.

فهرست رئیسان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
ردیف	مدیرعامل	آغاز تصدی	پایان تصدی	تعیین‌کننده
۱	صادق قطب‌زاده	۲۳ بهمن ۱۳۵۷	۱۵ آذر ۱۳۵۸	مهدی بازرگان
–	شورای پنج نفره	۱۵ آذر ۱۳۵۸	۱۳ اسفند ۱۳۵۸	شورای انقلاب اسلامی
	شورای سه نفره	۱۳ اسفند ۱۳۵۸	۲۳ اردیبهشت ۱۳۵۹	سید ابوالحسن بنی‌صدر
۲	تقی فراحی	۲۴ اردیبهشت ۱۳۵۹	تابستان ۱۳۵۹
سرپرست	محمد مبلغی اسلامی	تابستان ۱۳۵۹	۱۶ آبان ۱۳۵۹
سرپرست مشترک	سید علی‌اکبر محتشمی‌پور	۱۶ آبان ۱۳۵۹	پاییز ۱۳۵۹	سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
	عبدالله نوری
۳	علی لاریجانی	۲۵ بهمن ۱۳۵۹	تیر ۱۳۶۰	شورای سرپرستی
۴	محمد هاشمی رفسنجانی	۱۵ مرداد ۱۳۶۰	۲۹ تیر ۱۳۶۲
سرپرست	محمدجواد لاریجانی	۳۰ تیر ۱۳۶۲	۱ مرداد ۱۳۶۲
	محمد هاشمی رفسنجانی	۱ مرداد ۱۳۶۲	۱۸ دی ۱۳۶۲	سید روح‌الله خمینی
۴		۱۸ دی ۱۳۶۲	۲ شهریور ۱۳۶۸	شورای سرپرستی
ردیف	رئیس	آغاز تصدی	پایان تصدی	تعیین‌کننده
۵	محمد هاشمی رفسنجانی	۲ شهریور ۱۳۶۸	۲۴ بهمن ۱۳۷۲	سید علی خامنه‌ای
۶	علی لاریجانی	۲۴ بهمن ۱۳۷۲	۳ خرداد ۱۳۸۳
۷	سید عزت‌الله ضرغامی	۳ خرداد ۱۳۸۳	۱۷ آبان ۱۳۹۳
۸	محمد سرافراز	۱۷ آبان ۱۳۹۳	۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۵
۹	عبدالعلی علی‌عسگری	۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۵	۷ مهر ۱۴۰۰
۱۰	پیمان جبلی	۷ مهر ۱۴۰۰	در حال تصدی

روابط عمومی و معاونان

رئیس صدا و سیما، ۹ معاون دارد که در موضوعات مختلف، به او مشاوره می‌دهند. معاون سیاسی، موظف است تا به دفتر مرکزی خبر رسیدگی کرده مسئول انتشار محتوا در این موضوع است. معاونت توسعه و فناوری، وظیفه رسیدگی به مسائل سخت‌افزاری (تأمین و نگهداری) را برعهده دارد. معاونت آموزشی، نظارت بر پژوهشگاه و دانشکده سازمان را برعهده دارد. معاونت استان‌ها، موظف به برگزاری جشنواره‌هاست. معاونت امور بین‌الملل، موظف است تا روابط بین‌المللی سازمان را با دیگر شبکات و سازمان‌های رسانه‌ای جهان، حفظ نماید.

اداره کل روابط عمومی سازمان صداوسیما از شش حوزه مدیریتی «طرح وتوسعه روابط عمومی الکترونیک»، «اطلاع‌رسانی و ارتباط با رسانه‌ها»، «تبلیغات و انتشارات»، «ارتباط با مخاطبان»، «امور فرهنگی»، «هماهنگی و امور نمایندگی‌ها» و بیش از ۹۰ نمایندگی در معاونت‌ها، شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و مراکز استانها تشکیل شده است. مهم‌ترین وظایف این اداره، برنامه‌ریزی برای تنویر افکار عمومی، شرکت در مجامع، ستادها، شوراهای مختلف کشوری، اعلام مواضع سازمان از طریق ایفای نقش سخنگوی و نمایندگی و گردآوری، جمع‌بندی و تحلیل نظرها و دیدگاه‌های اقشار مختلف در خصوص فعالیت‌های سازمان است.

وسعت سازمان

زیربخش‌های داخلی سازمان

شبکه‌های سراسری

فهرست شبکه‌های سراسری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
شبکه‌های تلویزیونی
ردیف	نام		شعار	تاریخ تأسیس
۱	شبکه یک		شبکه هر ایرانی	۱۳۳۷
۲	شبکه دو		شبکه زندگی	۱۳۴۴
۳	شبکه سه		شبکه جوان	۱۳۷۲
۴	شبکه چهار		شبکه دانایی	۱۳۷۵
۵	شبکه نسیم		شبکه نشاط و سرگرمی	۱۳۹۲
۶	شبکه خبر		صحت، دقت، سرعت	۱۳۷۸
۷	شبکه آموزش		آموزش ببینیم	۱۳۸۱
۸	شبکه قرآن		قرآن و زندگی	۱۳۸۴
۹	شبکه مستند		پنجره‌ای بر مدار حقیقت	۱۳۸۸
۱۰	شبکه امید		نو + جوان بمان	۱۳۹۵
۱۱	شبکه نمایش		-	۱۳۹۰
۱۲	شبکه افق		نگاهت را به افق بسپار…	۱۳۹۳
۱۳	شبکه آی‌فیلم		دوست خانواده من	۱۳۸۹
۱۴	شبکه تماشا		تماشا را به تماشا بنشینید	۱۳۹۱
۱۵	شبکه خبر ۲		با خبر بمانید	۱۴۰۱
۱۶	شبکه ورزش		جایگاهی برای همه ورزش‌ها	۱۳۹۱
۱۷	شبکه سلامت		نشاط و تندرستی	۱۳۹۱
۱۸	شبکه فراتر		ایران چهارفصل را زیباتر ببینید	۱۳۹۹
۱۹	شبکه کودک	شبکه پویا	دوست خوب بچه‌ها/پویا شبکه ما	۱۳۹۱
۲۰		شبکه نهال	شهر رؤیا و خیال	۱۳۹۴
۲۱	شبکه پنج		شبکه شما	۱۳۹۵
۲۲	شبکه شما*		شبکه مردم ایران	۱۳۹۰
۲۳	شبکه ایران کالا*		حمایت می‌کنیم	۱۳۹۵
۲۴	شبکه بازار*		مشاور خرید خانواده	۱۳۹۰
۲۵	شبکه HD*		-	۱۳۹۳
* شبکه‌های منحل شده
شبکه‌های رادیویی
ردیف	نام شبکه رادیویی		شعار	تاریخ تأسیس
۲۱	رادیو آوا		رادیو شما
۲۲	رادیو اقتصاد		صدای اقتصاد درون‌زای ایران
۲۳	رادیو ایران		ایران را بشنویم
۲۴	رادیو تجارت			دهه ۱۳۸۰ش
۲۵	رادیو البرز
۲۶	رادیو تلاوت		ندای وحی
۲۷	رادیو ایران صدا			دهه ۱۳۸۰ش
۲۸	رادیو پیام		رادیو لحظه‌ها
۲۹	رادیو تهران		صدای همدلی و همزبانی
۳۰	رادیو جوان		شنیده می‌شوید	۱۳۷۵ش
۳۱	رادیو دانش
۳۲	رادیو فرهنگ		رادیو فرهیختگان - صدای آیینه‌ها و نغمه‌ها
۳۳	رادیو گفتگو		صدای اندیشه ها	دهه ۱۳۸۰ش
۳۴	رادیو گلچین
۳۵	رادیو نغمات آیینی
۳۶	رادیو ندای اسلامی
۳۷	رادیو فصلی
۳۸	رادیو صدای آشنا			دهه ۱۳۸۰ش
۳۹	رادیو سلامت		دانش، نشاط، آرامش	دهه ۱۳۸۰ش
۴۰	رادیو قرآن		فرصتی برای انس بیشتر با قرآن کریم	۱۳۶۲ش
۴۱	رادیو نوا
۴۲	رادیو نمایش		پرنیان تفکر و تعقل	دهه ۱۳۸۰ش
۴۳	رادیو معارف		صدای فضیلت و فطرت
۴۴	رادیو ورزش		صدای سلامتی، نشاط و افتخار
۴۵	رادیو مریوان
۴۶	رادیو دزفول
۴۷	رادیو مراغه
۴۸	رادیو زابل
۴۹	رادیو رفسنجان
۵۰	رادیو بروجرد
۵۱	رادیو صبا		صدای نشاط‌آفرین
۵۲	رادیو زیارت		صدای مهر و معرفت
۵۳	رادیو مهارت
۵۴	رادیو جبهه			۱۳۶۴ش
۵۵	رادیو ارتش			۱۳۶۰ش

شبکه‌های استانی

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای هر استان، یک مرکز و دفتر مستقل صدا و سیما تعریف کرده است که اداره شبکه آن استان بر عهده آن مرکز می‌باشد. بجز شبکه تهران که به صورت سراسری قابل دسترسی است، دیگر شبکه‌های استانی در استان‌های مربوطه قابل دریافت هستند.

فهرست مراکز و شبکه‌های داخلی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
ردیف	نام مرکز	نام شبکه	وبگاه مرکز	سال تأسیس
۱	آبادان	آبادان*	abadan.irib.ir	۱۳۴۹
۲	آذربایجان شرقی	سهند	tabriz.irib.ir	۱۳۷۹
۳	آذربایجان غربی	آذربایجان غربی	urmia.irib.ir	۱۳۷۷
۴	اردبیل	سبلان	ardebil.irib.ir	۱۳۷۹
۵	اصفهان	اصفهان	isfahan.irib.ir	۱۳۷۵
۶	البرز	البرز	alborz.irib.ir	۱۳۹۱
۷	ایلام	ایلام	ilam.irib.ir	۱۳۸۳
۸	بوشهر	بوشهر	boushehr.irib.ir	۱۳۸۳
۹	تهران	تهران**	-	۱۳۹۴
۱۰	چهارمحال و بختیاری	جهان‌بین	chb.irib.ir	۱۳۸۳
۱۱	خراسان جنوبی	خاوران	birjand.irib.ir	۱۳۸۹
۱۲	خراسان رضوی	خراسان رضوی	mashad.irib.ir	۱۳۷۶
۱۳	خراسان شمالی	اترک	bojnourd.irib.ir	۱۳۸۹
۱۴	هرمزگان	خلیج فارس	khalijefars.irib.ir	۱۳۸۰
۱۵	خوزستان	خوزستان	ahwaz.irib.ir	۱۳۷۷
۱۶	زنجان	اشراق	zanjan.irib.ir	۱۳۸۳
۱۷	سمنان	سمنان	semnan.irib.ir	۱۳۸۱
۱۸	سیستان و بلوچستان	هامون	zahedan.irib.ir	۱۳۸۲
۱۹	فارس	فارس	fars.irib.ir	۱۳۷۸
۲۰	قزوین	قزوین	qazvin.irib.ir	۱۳۸۴
۲۱	قم	نور	qom.irib.ir	۱۳۸۲
۲۲	کردستان	کردستان	kurdistan.irib.ir	۱۳۸۰
۲۳	کرمان	کرمان	kerman.irib.ir	۱۳۷۹
۲۴	کرمانشاه	زاگرس	kermanshah.irib.ir	۱۳۸۰
۲۵	کهگیلویه و بویراحمد	دنا	yasouj.irib.ir	۱۳۸۴
۲۶	کیش	کیش*	kish.irib.ir	۱۳۸۵
۲۷	گلستان	سبز	golestan.irib.ir	۱۳۸۳
۲۸	گیلان	باران	guilan.irib.ir	۱۳۷۷
۲۹	لرستان	افلاک	lorestan.irib.ir	۱۳۸۱
۳۰	مازندران	تبرستان	mazandaran.irib.ir	۱۳۷۷
۳۱	مرکزی	آفتاب	markazi.irib.ir	۱۳۸۲
۳۲	مهاباد	مهاباد*	mahabad.irib.ir	۱۳۵۰
۳۳	همدان	همدان	hamedan.irib.ir	۱۳۸۱
۳۴	یزد	یزد	yazd.irib.ir	۱۳۸۲
* شبکه‌های محلی ** شبکه تهران در تاریخ ۱۳۹۵ منحل و به شبکه پنج تغییر نام داد.

زیربخش‌های بین‌المللی سازمان

شبکه‌های برون مرزی

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، شبکه‌های مختلفی به زبان‌های متعدد تأسیس کرده است که با تبلیغات ضد غربی، فعالیت بین‌المللی داشته‌اند.

شبکه‌های بین‌المللی صدا و سیما
شبکه ماهواره‌ای
ردیف	نام شبکه	زبان فعالیت	سال تأسیس
۱	شبکه جام جم ۱	فارسی	۱۳۷۶
۲	شبکه جام جم ۲	فارسی	۱۳۷۸
۳	شبکه جام جم ۳	فارسی	۱۳۸۱
۴	شبکه سحر	ترکی آذربایجانی	۱۳۷۶
۵	شبکه سحر	بوسنیایی	۱۳۷۶
۶	شبکه سحر	کردی	۱۳۷۶
۷	شبکه سحر	روسی
۸	شبکه سحر	انگلیسی
۹	شبکه سحر	کردی کرمانجی	۱۳۷۶
۱۰	شبکه سحر	اردو	۱۳۷۶
۱۱	شبکه سحر	آلبانیایی	۱۳۷۶
۱۲	شبکه سحر	فارسی دری	۱۳۷۶
۱۳	شبکه سحر	روسی
۱۴	شبکه آی‌فیلم	فارسی	۱۳۸۹
۱۵	شبکه آی‌فیلم ۲	فارسی دری	۱۳۹۶
۱۶	شبکه آی‌فیلم عربی	عربی	۱۳۸۹
۱۷	شبکه آی‌فیلم انگلیسی	انگلیسی	۱۳۹۱
۱۸	شبکه العالم	عربی	۱۳۸۱
۱۹	شبکه العالم سوریه	سوریه‌ای	۱۴۰۲
۲۰	شبکه پرس تی‌وی	انگلیسی	۱۳۸۶
۲۱	شبکه الکوثر	عربی	۱۳۸۴
۲۲	شبکه هیسپان تی‌وی	اسپانیایی	۱۳۹۱
۲۳	شبکه هوسا تی‌وی	هوسه	۱۳۹۸
۲۴	شبکه ایران پرس	فارسی، انگلیسی و عربی	۱۳۸۷
شبکه اینترنتی
ردیف	نام شبکه	شعار	سال تأسیس
۱	تلویزیون قدس		۲۰۰۶
۲	شبکه تلوبیونی ورزش		۱۴۰۱
۳	شبکه تلوبیونی خبر	به روز باشید	۱۴۰۱

مؤسسات وابسته

دانشگاه صدا و سیما

• مرکز تحقیقات صداوسیما از حیث جایگاه سازمانی، نیروی انسانی و شرح وظایف و امکانات، قدیمی‌ترین، بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین مرکز پژوهشی سازمان صداوسیما محسوب می‌شود که مأموریت اصلی آن عبارتست از: «مطالعه، پژوهش و سنجش در زمینه‌های مورد نیاز صداوسیما با استفاده از روش‌های علمی به منظور سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، برنامه‌سازی، نظارت و ارتقای کیفی برنامه‌های رسانه ملی در چارچوب اصول و سیاست‌های سازمان صداوسیما و هماهنگی، ارزیابی و سازماندهی پژوهش‌های سازمان براساس نظام جامع پژوهش‌های رسانه‌ای». فصلنامه «پژوهش‌های ارتباطی»، فصلنامه «فرهنگ مردم»، فصلنامه «مطالعات ماهواره و رسانه‌های جدید» و دوفصلنامه «مطالعات انتخابات» توسط این مرکز منتشر می‌شود.
• مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، در پاییز ۱۳۷۳ش، به عنوان رابط صدا و سیما و حوزه علمیه در قم تأسیس شد. اهداف این مرکز ساماندهی پژوهش‌های اسلامی مورد نیاز صدا و سیما، تأمین نیازهای پژوهشی با مضامین معارف اسلامی و اعتلای محتوای برنامه‌های اسلامی رسانه ملی است.
• دانشگاه صداوسیما در سال ۱۳۶۳ش تأسیس شد و از طریق آزمون داخلی، آزمون سراسری و آزمون دانشگاه جامع در رشته‌های مرتبط و مطلوب صداوسیما دانشجو می‌پذیرد.
• خبرگزاری صداوسیما، که پیشتر، واحد مرکزی خبر نام داشت، و در سال ۱۳۹۴ش تأسیس شد؛ خبرگزاری وابسته به صدا و سیما است و وظیفه تأمین بخش‌های خبری تمام شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی استانی، سراسری و برون مرزی (به جز شبکه العالم، شبکه الکوثر، شبکه سحر و پرس تی‌وی) را برعهده دارد.
• انتشارات سروش که در سال ۱۳۵۸ش تأسیس شده و نشریات سروش هفتگی، سروش کودکان، سروش نوجوان، سروش جوان و سروش بانوان را منتشر می‌کند.
• شرکت صوتی و تصویری سروش که به تهیه، پخش و فروش آلبوم‌های موسیقی و نسخه‌های خانگی مجموعه‌ها و فیلم‌های تولید شده در صداوسیما می‌پردازد. این شرکت در تهران و مراکز استان‌ها دارای تعدادی شعبه فروش بوده و نمایندگی چند شرکت خارجی را نیز بر عهده دارد.
• سیما فیلم، شرکت تهیه‌کننده فیلم که برخی سریال‌های پرهزینه تلویزیون نیز در آن تولید می‌شود. این شرکت در سال ۱۳۷۳ش پایه‌ریزی شد و اداره آن با هدف‌گذاری در حوزه تولید سریال‌های فاخر دنبال می‌شود.
• شرکت فرهنگی هنری صبا که به تولید انواع برنامه‌های انیمیشن برای صداوسیما می‌پردازد دیگر مؤسسه زیرمجموعه صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران است. مؤسسه فرهنگی هنری صبا در سال ۱۳۸۱ش به عنوان یکی از کانون‌های حفظ، اشاعه و ارائه فرهنگ و هنر ملی ایران و مرکز گفتگو، تعامل و تبادل نظر هنرمندان کشورمان با مدیریت، ساماندهی و اجرای رخدادهای هنری ایران و جهان اسلام، برگزاری دوسالانه‌های بین‌المللی و ملی هنرهای تجسمی، جشنواره‌های هنری، نمایشگاه‌ها، همایش‌ها و نشست‌های تخصصی و پژوهشی هنر … و راه‌اندازی بزرگ‌ترین بانک جامع اطلاعاتی هنر ایران با عضویت ده‌ها هزار هنرمند در حوزه‌های مختلف و همچنین در عرصه اقتصاد هنر و خرید و فروش آثار هنری، انتشار نشریات ادواری در مناسبتهای فرهنگی هنری راه‌اندازی شد.
• روزنامه جام جم ارگان رسمی صداوسیما است که در سال ۱۳۷۹ش تأسیس شد.
• ایران سیما، آرشیو اینترنتی برنامه‌های تلویزیونی صداوسیما است. متعلق به شرکت سروش رسانه است، از سال ۱۳۸۴ش فعالیت خود را آغاز نموده است. کلیه برنامه‌های پخش شده از سیمای جمهوری اسلامی ایران اعم از فیلم، سریال و… اندکی پس از پخش بر روی این سایت قرار می‌گیرند.
• سیما چوب، شرکت تولیدکننده مبلمان که وظیفه ساخت برخی قطعات دکور برنامه‌ها را بر عهده داشته و محصولات خود را در بازار آزاد نیز به فروش می‌رساند. این شرکت در سال ۱۳۸۴ش تأسیس شد.

سیاست‌ها و اندیشه سازمانی

از سیاست‌های اصلی تدوین شده در اداره سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، می‌توان به مقابله با تهاجمات فرهنگی در جنگ‌های رسانه‌ای بلوک‌های غرب و شرق اشاره کرد. بر اساس عقیده سیاست‌گذاران این سازمان، برنامه‌ریزی‌های متنوعی برای تغییر فرهنگ در جهان و خصوصاً ایران به وسیله رسانه‌های گوناگون صورت می‌گیرد و از این رو، سازمان صدا و سیما موظف شده است تا با این موضوع، مقابله نماید. در این میان، یکی از شعارهای اصلی این سازمان، «تقویت همبستگی فرهنگی در کشور» عنوان شده است. در اساسنامه رسمی این سازمان، چند رسالت اصلی تدبیر شده است:

• پرهیز از اختلافات مذهبی با تهیه برنامه‌های اسلامی
• سیطره مفاهیم انقلاب اسلامی و قانون اساسی بر همه برنامه‌ها
• رعایت منویات رهبر جمهوری اسلامی ایران
• تمرکز بر سیاست خودکفایی و شعار نه شرقی، نه غربی در تمامی عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی
• تلاش برای گسترش آگاهی و رشد جامعه در زمینه‌های دینی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی
• تلاش برای ایجاد وحدت ملی
• پذیرایی از انتقادها
• پوشش منصفانه رویدادها

انتقادها

مجید محمدی در کتاب «سیمای اقتدارگرایی، تلویزیون دولتی ایران» به شرح موارد متعددی از انتقادات وارده بر صداوسیما می‌پردازد، از جمله؛ نقض گستردهٔ حقوق پدیدآورندگان، حضور بسیار کمرنگ ایرانیان اهل سنت در برنامه‌های تلویزیون، نادیده گرفتن فرهنگ مردم حاشیه کشور و محدود شدن حوزه فرهنگی این رسانه به فرهنگ مناطق مرکزی کشور، تحریک پاره‌فرهنگ‌های موجود در کشور با عنوان مقابله با تهاجم فرهنگی، دخالت گرایش سیاسی مدیریت صداوسیما در برنامه‌ها به‌طوری‌که آن را به رسانهٔ حزبی و ستاد انتخاباتی یک جناح سیاسی خاص تبدیل کرده است، حضور در انواع مجامع و فیلمبرداری و پخش تصاویر افراد بدون رضایت آن‌ها. سانسور برخی از اخبار مهم کشور؛ مانند قتل‌های زنجیره‌ای، حضور دوربین تلویزیون در همه جا و تصویربرداری کامل از رخدادها و مراسمی که تقریباً هیچ تصویری از آن‌ها پخش نمی‌شود؛ مانند فیلمبرداری کامل دادگاه‌های جنجالی و…

کیفیت، سانسور و استانداردها

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به دلیل غیرخصوصی بودن و نبود عرصه رقابت، مورد انتقاد برخی کارشناسان حوزه رسانه قرار گرفته است. به اعتقاد این کارشناسان ارتقای کیفیت تولیدات رادیو و تلویزیون و ایجاد ابتکار و خلاقیت و پیشگیری از ایستایی و کاهش جذابیت نیازمند رقابت است.

برخی از منقدان صدا و سیما، سیاست‌های این سازمان را منجر به انزوای صنعت فیلم‌سازی در ایران دانسته‌اند. برخی دیگر نیز محصولات این سازمان را ایدئولوژیک در راستای سیاست‌های دولتی و حکومتی در ایران می‌دانند. برخی دیگر از منتقدان صدا و سیما، این سازمان را به استانداردهای دوگانه در پخش تصاویر زنان بدون حجاب یا موارد دیگر متهم کرده‌اند.

محتوای برنامه‌های پخش شده از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، برای هماهنگ شدن با سیاست‌های یا دغدغه‌های فرهنگی و سیاسی، دستخوش تغیراتی می‌شوند که با انتقادهایی همراه بوده است. برای نمونه، در جریان پخش یک مسابقه ورزشی، سازمان صدا و سیما برای پخش نشدن تصویر کمک‌داور زن این مسابقه، بارها تصاویر را قطع کرد که مورد توجه رسانه‌های خارجی قرار گرفت. سانسور برخی تصاویر جنسیتی همچون لوگوی یک باشگاه فوتبال نیز با حواشی زیادی همراه بود. برخی از این تغییرات ممیزی، منجر به تولید مجدد آن اثر می‌شود.

دروغ‌پراکنی

برخی از منتقدان صدا و سیما، این سازمان را به دروغ‌پراکنی سیستماتیک متهم کرده‌اند. برخی دیگر نیز به صورت موردی به مصاحبه‌های ساختگی صدا و سیما با شهروندان اشاره کرده‌اند؛ هرچند صدا و سیما این موارد را رد کرده است. یکی از انتقادها به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، انتشار اعترافات متهمانی است که به اعترافات اجباری مشهور شده است. این انتقادها با انتشار اعترافات تلویزیونی «مازیار ابراهیمی» متهم به ترور دانشمندان هسته‌ای از صدا و سیما و تبرئه و آزاد شدن او، گرفتن غرامت به خاطر پخش اعترافات دروغینش، بالا گرفت.

برنامه‌ها

در آغاز کار سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (پس از انقلاب اسلامی)، برنامه‌های جذابی در شبکه‌ها پخش نمی‌شد و ازهمین رو تلویزیون از تابستان ۱۳۵۸ش پخش فیلمهای سینمایی، مجموعه‌های تلویزیونی جدید و نمایش را آغاز کرد. برنامه‌های فرهنگی جدید مانند دیدگاه‌ها (با مضمون سیاسی و اجتماعی)، سیری در نهج البلاغه، با قرآن در صحنه، مجله رویدادهای هفته، و مجله ورزشی ازجمله برنامه‌هایی بودند که پخش ثابت آنها از تلویزیون آغاز شد. در پی توصیه امام خمینی بر حذف موسیقی و غنا از رادیو و تلویزیون، پخش موسیقی تا مدتی متوقف شد و فقط سرودهای انقلابی اجازه پخش پیدا کردند.

چند مجموعه تلویزیونی در فاصله سال‌های ۱۳۵۸–۱۳۷۰ش تولید و پخش گردید که از برنامه‌های موفق و پربیننده سیما بود و از آن جمله اند: هزاردستان (۱۳۵۸ش)، سربداران و سلطان و شبان (هر دو ۱۳۶۳ش)، امیرکبیر (۱۳۶۴ش) و روزی روزگاری (۱۳۷۰ش). سیاست کلی سازمان افزایش سهم تولیدات داخلی بود. بر این اساس در ۱۳۷۶ش برنامه‌های تولیدی به ۸۳٪ رسید. شرکت سیمافیلم و شرکت فرهنگی هنری صبا وابسته به معاونت سیما در تولید برنامه ازجمله ساخت پویانمایی برای تلویزیون فعالیت می‌کردند.

دیدگاه‌ها دربارهٔ سازمان

• سید روح‌الله خمینی، رهبر وقت انقلاب اسلامی ایران صداوسیما را دانشگاه عمومی کشور می‌دانست.
• سید علی خامنه‌ای، رهبر وقت جمهوری اسلامی ایران: «امروز صدا و سیما نقش بسیار مهم و همچنین تکلیف بزرگی دارد. شما دوستان عزیز هم که یکی از حساس‌ترین بخشهای صدا و سیما در دست شماست، نقش بسیار مهمی در حال و آیندهٔ کشورتان دارید. ما صدا و سیما را عمده‌ترین مرکز هدایت فکری می‌دانیم. اینکه امام گفتند دانشگاه بزرگ کشور است، نخواستند تعارف کنند؛ حقیقتاً همین جور است؛ یک دانشگاه بزرگ است. ما می‌خواهیم از این قله، از این سرچشمه، زلال معارف درست الهی و انسانی و سیاسی و درسهای گوناگون زندگی به سمت مردم سرازیر شود؛ این آن انتظار ماست از صدا و سیما.»
• حسن محدثی جامعه‌شناس ایرانی و استادیار، در برنامه‌ای که به شکل زنده از صداوسیما پخش می‌شد گفت «من هر بار به تلویزیون می‌آیم از سوی دانشجویان و همکاران دانشگاه مورد بازخواست قرار می‌گیرم که چرا در برنامهٔ دستگاهی که رسالت آن تولید دروغ است شرکت می‌کنم».
• محمد سرافراز رئیس پیشین سازمان صداوسیما، اعلام کرده است که در این سازمان فساد و زد و بند وجود داشته است. وی همچنین گفته است که دستگاه‌های امنیتی در کار او دخالت داشته‌اند و فهرستی به او داده شده بود که «روشن و شفاف نبوده» و شامل چند هزار نفر می‌شده است.

منابع

• کلانتری، محبوبه و پروین قدسی‌زاد، «رادیو و تلویزیون»، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۹، ۱۳۹۳ش.
• محمدی، مجید، سیمای اقتدارگرایی، تلویزیون دولتی ایران، تهران: جامعه ایرانیان، ۱۳۷۹ش.
• «درباره ما»، پایگاه اطلاع‌رسانی صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «صدا و سیما با شرکت‌های کامبوجی و قبرسی تحریم آمریکا را «دور می‌زند»»، خبرگزاری یورونیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «کمپین بین‌المللی حقوق بشر برای ایران" خواستار ادامه تحریم صدا و سیما شد»، دویچه‌وله فارسی، تاریخ درج مطلب: ۴ تیر ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «تورج و ایرج؛ فرازمند از نگاه پزشکزاد»، خبرگزاری بی‌بی‌سی، دویچه‌وله فارسی، تاریخ درج مطلب: ۱۹ خرداد ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «پیمان جبلی: مرجعیت صداوسیما آسیب دیده؛ با چالش‌های جدی روبه‌رو هستیم»، رادیو فردا، تاریخ درج مطلب: ۶ فروردین ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «هک تلوبیون توسط گروه عدالت علی»، صدای آمریکا، تاریخ درج مطلب: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «مروری بر سانسورهای عجیب در صدا و سیما»، عصر ایران، تاریخ درج مطلب: ۱۶ خرداد ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «حمله سایبری به شبکه‌های رادیو و تلویزیونی جمهوری اسلامی»، صدای آمریکا، تاریخ درج مطلب: ۷ بهمن ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «یک نماینده مجلس خواستار پاسخ وزیر اطلاعات درباره اعترافات با «شکنجه» مازیار ابراهیمی شد»، صدای آمریکا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ مرداد ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «تلویزیون جمهوری اسلامی هک شد»، خبرگزاری ایران‌اینترنشنال، تاریخ درج مطلب: ۱۷ مهر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «هک چند شبکه رادیو و تلویزیونی جمهوری اسلامی»، رادیو فردا، تاریخ درج مطلب: ۱۰ بهمن ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «بیانات در دیدار هنرمندان و دست‌اندرکاران صداوسیما»، پایگاه حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۲ تیر ۱۳۸۹ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «آشنایی با سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران»، خبرگزاری همشهری، تاریخ درج مطلب: ۳ اسفند ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «معرفی صدا و سیمای مراکز»، وبگاه معاونت امور مجلس و استان‌ها، تاریخ درج مطلب: ۹ مرداد ۱۳۸۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «پخش زنده سیمای مراکز»، وبگاه معاونت امور مجلس و استان‌ها، تاریخ درج مطلب: ۲۰ آوریل ۲۰۱۲م، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «رئیس پیشین صدا و سیما: در سازمان 'فساد و زد و بند' بود»، بی‌بی‌سی فارسی، تاریخ درج مطلب: ۲۱ اسفند ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «همه‌چیز درباره فردی که به‌خاطر سوختن جهیزیه دخترش توسط اغتشاش‌گران، مقابل دوربین گریه کرد»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۹ آذر ۱۳۸۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «استاندارد دوگانه صداوسیما در قبال علی کریمی»، اقتصادنیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۶ دی ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «اساسنامه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران»، مجله الکترونیکی پیک مدیران، تاریخ درج مطلب: ۱۵ اردیبهشت ۱۳۷۰ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «سانسور فوتبال در تلویزیون ایران سوژه «دیلی‌میل» شد»، فرارو، تاریخ درج مطلب: ۲۶ فروردین ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره مرکز»، مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «تاریخچه تأسیس»، سایت دانشگاه صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «نحوه دانلود فایل‌های ویدئویی از سایت ایران سیما»، تبیان، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره ما»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره ما»، شرکت صوتی و تصویری سروش، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره ما»، مرکز امور نمایشی سیما، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره شرکت»، سایت سیما چوب، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره ما»، روزنامه جام جم، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «درباره مؤسسه»، پورتال مؤسسه فرهنگی هنری صبا، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «فهرستی از شبکه‌های رادیویی و شبکه‌های تلویزیونی»، تین نیوز، تاریخ درج مطلب: ۶ آبان ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «۸ رئیس صداوسیما در ۴۳ سال گذشته چه کسانی بودند؟»، دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۸ مهر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «استاندارد دوگانه صداوسیما؛ پخش تصاویر زنده از دو کارشناس زن بی‌حجاب در ویژه برنامه»، خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۶ آبان ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۴۰۳ش.
• «چرا «صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» در نظر بسیاری از مردم این کشور «دستگاه تولید دروغ» نام گرفته است؟»، رادیو فرانسه فارسی، تاریخ درج مطلب: ۵ ژانویه ۲۰۱۸م، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• «استقبال کاربران برای تحریم صدا و سیما از سوی آمریکا با هشتگ BanIRIB»، صدای آمریکا، تاریخ درج مطلب: ۱۵ دی ۱۳۹۶، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۴۰۳ش.
• Structure of Iran's State-Run TV IRIB (به انگلیسی), by Open Source Center, Media Aid, Federation of American Scientists, December 16, 2009, retrieved February ۶ ژوئن ۲۰۲۳
• Sreberny-Mohammadi, Annabelle; Mohammadi, ʿAlī (۱۵ دسامبر ۱۹۹۲), "COMMUNICATIONS in Persia", Vol. VI, Fasc. 1 (به انگلیسی) (online ed.), Encyclopædia Iranica, p. 89-95
• Yahya Kamalipour (2008), "Historical Evolution of Broadcasting", Iran Today: Life in the Islamic Republic (به انگلیسی), Mehran Kamrava & Manochehr Dorraj, Westport, CT: Greenwood, p. ۸۳–۸۶
• «The Middle-Class Women of Iran Are Disappearing", crisisgroup, data: 27 April 2021, Visited in ۱ ژوئیه ۲۰۲۴