سرباز کوچک امام (کتاب)
 طرح جلد | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | فاطمه دوست‌کامی |
| سبک | زندگی‌نامه و بیوگرافی |
| زبان | فارسی |
| قطع | وزیری |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | انتشارات پیام آزادگان |
| شابک | ۹۷۸۶۰۰۸۲۲۰۳۰۵ |
سرباز کوچک امام کتابی است که خاطرات آزاده مهدی طحانیان از کودکی تا امروز را روایت می‌کند. این اثر حاوی به قلم فاطمه دوست‌کامی نوشته شده است و دربردارنده مجموعه‌خاطرات «مهدی طحانیان» است که اسیر ۱۳سالهٔ جنگ میان ایران و عراق بود. این کتاب بیش از ۴۰ بار تجدیدچاپ شده است.
جهت آفرینش این اثر در مجموع ۱۶۳ جلسه مصاحبه با آقای طحانیان گرفته شده است که طی آنها نزدیک به ۳۵۰ ساعت فایل صوتی ذخیره گردید.
دربارهٔ کتاب
کتاب سرباز کوچک امام (ره) در ۴ فصل به بیان خاطرات اسیر ۱۳ سالهٔ جنگ تحمیلی هشت ساله پرداخته است؛ «مهدی طحانیان». این اثر حاصل گفت‌وشنود این شخص با فاطمه دوست کامی است. نخستیم جلسهٔ این گفت‌وگو در تاریخ هفتم تیر ۱۳۸۸ بوده و آخرین آنها ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۱؛ صدوشصت‌وسومین جلسه. این کتاب حاصل پاسخ‌گویی مهدی طحانیان به ۳۸۰۰۰ پرسش است که در طول ۳۵۰ ساعت مصاحبه به آخر رسید.
علاوه بر این حجم صوتی حدود ۲۰ ساعت مصاحبة تکمیلی نیز با افراد مربوط با خاطرات آقای طحانیان از جمله پدر مهدی طحانیان، سرهنگ حسن زارعی از فرماندهان دفاع مقدس و همسنگران مهدی، آزادگان سرافراز :حجت الاسلام سید حسن میر سید، فاطمه ناهیدی، فاطمه شمسی بهرامی، معصومه آباد و امیر شاه پسندی و نیز نامه‌هایی از دوران اسارت تهیه شده است.
تمامی این تلاش‌ها و حساسیت‌های مربوط به ثبت خاطرات ایشان تنها به این دلیل بوده که خاطرات یکی از جوان‌ترین اسرای انقلاب که تنها یک نمونة آن بازتابی روشن در اذهان مردم پرشور مذهبی ایران داشته است، به صورتی کاملاً مستند و منطبق با واقعیات ثبت گردد. ماحصل چهار سال تلاش جهت نگارش این اثر، کتابی به حجم ۹۲۵ صفحه و در ۸ بخش می‌باشد. در بخش پیش گفتارِ مؤلف کتاب «سرباز کوچک امام» به تفصیل روند تلاش‌های مؤلف جهت ایجاد این اثر توضیح داده شده است. توضیحاتی که هر خواننده ای را در اطمینان به خوانده‌هایش قوت قلب می‌بخشد.
کتاب «سرباز کوچک امام» به بیان اتفاقات ریز و درشت زندگی مهدی طحانیان پرداخته:اتفاق‌های خواندنی و جذابی که در بسترهای متفاوتی روی می‌دهد و ذهن خواننده را به طرز ماهرانه ای به همراهی خویش دعوت می‌کند. ناب‌ترین بخش این خاطرات مربوط به سالهای طولانی ای است که راوی در اردوگاه‌های نگهداری اسرای ایرانی در عراق سر می‌کرده. او به عنوان جوان‌ترین اسیر جنگی در زمان اسارتش به شدت کانون توجه بعثی‌ها بوده و به طبع آن شاهد ماجراهای تلخ و شیرینی است که در نوع خویش کم‌نظیر هستند. نقطه اوج این اتفاق‌ها ماجرای امتناع او از مصاحبه با «نصیرا شارما» یک زن خبرنگار هندی بی‌حجاب است.
چنین تصمیمی در شرایط وحشتناک و خفقان‌آور اسارت که جسارت بی مثالی می‌طلبید؛ توسط نوجوانی گرفته می‌شود که خود را سرباز و مطیع اوامر رهبرش می‌داند. زندگی اسارتی و ابتکارات ریز و درشتش، روابط و علقه‌های به وجود آمده میان او و رفقای دربندش، حوادث متفاوتی که حین اسارت بر اردوگاه‌ها سایه انداخته، تنها بخشی از فصول این کتاب است. کتابی که به زعم کارشناسان این حوزه جامع‌ترین اثر خاطره نگاری به لحاظ حجم و محتوا در عرصه «اسارت» و «فرهنگ ایثار و مقاومت» به‌شمار می‌آید.
دربارهٔ نویسنده
فاطمه دوست‌کامی نویسنده، مستند نگار و پژوهشگر ادبیات پایداری است. فاطمه دوست کامی سال۶۱ به دنیا آمد. او تحصیلات کارشناسی خود را در رشته زبان و ادبیات انگلیسی و کارشناسی ارشدش را در رشته خبرنگاری بین‌المللی ادامه داد. فاطمه دوست کامی در زمینه مستندنگاری و جمع‌آوری تاریخ شفاهی هشت سال دفاع مقدس فعالیت داشته است. از جمله کتابهای دیگر وی می‌توان به صباح و چشم تر اشاره کرد.
ماجرای انتشار
این کتاب حاصل ۳۵۰ساعت مصاحبه نویسنده با راوی است. مصاحبه‌هایی که سه سال و در ۱۶۳جلسه به طول انجامید و انتشارات پیام آزادگان آن را به چاپ رساند و تاکنون به چاپ هشتاد و سوم رسیده است.
علاوه بر این حجم صوتی حدود ۲۰ ساعت مصاحبه تکمیلی نیز با افراد مربوط با خاطرات آقای طحانیان از جمله پدر مهدی طحانیان، سرهنگ حسن زارعی از فرماندهان دفاع مقدس و همسنگران مهدی، آزادگان سرافراز حجت الاسلام سیدحسن می‌رسید، فاطمه ناهیدی، فاطمه شمسی بهرامی، معصومه آباد و امیر شاه پسندی و نیز نامه‌هایی از دوران اسارت تهیه شده است. تمام این تلاش‌ها و حساسیت‌های مربوط به ثبت خاطرات ایشان فقط به این دلیل بوده که خاطرات یکی از جوان‌ترین اسرای انقلاب که فقط یک نمونه آن بازتابی روشن در اذهان مردم پرشور مذهبی ایران داشته است، به صورتی کاملاً مستند و منطبق با واقعیات ثبت گردد. ماحصل چهار سال تلاش برای نگارش این اثر، کتابی به حجم ۹۲۵ صفحه است.
دوست کامی دربارهٔ همکاری با طحانیان می‌گوید:
... کارکردن با آزادگان ویژگی‌های خاص خودش را دارد. برای کتاب سرباز کوچک امام ۳۵۰ ساعت صوت گرفتیم که وقتی مکتوب شد، حدود ۷۰۰۰ صفحه شد. گاهی آقای طحانیان می‌خواندند و می‌گفتند اصلاً این جور نبوده و کار باب میل ایشان نمی‌شد. از جلسه ۳۰ به بعد مسئولان مربوط گفتند دیگر فرصت نیست و باید کار زودتر جمع شود. سختی‌های کار زیاد بود اما چیزی که آنها را قابل تحمل می‌کرد، یکی صبوری آقای طحانیان و دیگری تازگی و ناب بودن خاطرات ایشان بود. جدای این، تحقیقات میدانی هم داشتیم؛ مثلاً آقای طحانیان در یکی از اردوگاه‌ها رابط چهار خواهر آزاده در اردوگاه بودند. چون ایشان به لحاظ سن وسال کوچک بودند و ذکاوت بالایی هم داشتند، توانسته بودند این کار را انجام دهند. گاهی افراد در گفتن خاطرات شان برای جلوگیری از خودستایی بعضی چیزها را نمی‌گویند، در نتیجه خودسانسوری رقم می‌خورد؛ لذا باید برخی مسائل را از زبان دیگران بشنویم. برای رفتن نزد برخی از این دوستان مثل خانم آزاد یا خانم بهرامی و… یک سال طول کشید تا موفق به دیدار با آنها شوم.»
تقریظ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب بر کتاب سرباز کوچک امام تقریظی نوشته‌اند:
سرگذشت این نوجوان شجاع و باهوش و صبور در اردوگاه‌های اسارت، یکی از شگفتی‌های دفاع مقدّس است؛ ماجراهای پسربچّهٔ سیزده چهارده سالهای که نخست میدان جنگ و سپس میدان مقاومت در برابر مأموران درنده‌خوی بعثی را با رفتار و روحیه‌ای اعجاب‌انگیز، آزموده و از هر دو سربلند بیرون آمده است. دلْ بر مظلومیّت او می‌سوزد ولی از قدرت و تحمّل و صبر او پرمیکشد؛ این نیز بخشی از معجزهٔ بزرگ انقلاب اسلامی است. در این کتاب، نشانه‌های خباثت و لئامتِ مأموران بعثی آشکارتر از کتابهای مشابهی است که خوانده‌ام. به‌هرحال این یک سند باارزش از دفاع مقدّس و انقلاب است؛ باید قدر دانسته شود. خوب است سست‌پیمان‌های مغلوب‌دنیاشده، نگاهی به امثال این نوشتهٔ صادقانه و معصومانه بیندازند، شاید رحمت خدا شامل آنان شود. ۹۶/۴/۱۲.[۱] }}
پانویس
- ↑ تقریظ آیت‌لله خامنه‌ای بر کتاب سرباز کوچک امام، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، دریافت شده در ۱۱ خرداد ۱۴۰۳.
پیوند به بیرون
- «سرباز کوچک امام» و «زمان ایستاده بود» به ۵ زبان ترجمه می‌شوند
- ناگفته‌های بانوی نویسنده از سربازی که در رسانه‌ها طوفان به پا کرد