سیده نصرت امین

از یاقوت
بانو مجتهده امین
بانو امین
نام کاملسیده نصرت بیگم امین
لقببانو امین
تاریخ تولد۳۰ خرداد ۱۲۷۴
زادگاهاصفهان
تاریخ وفات۲۳ خرداد ۱۳۶۲
شهر وفاتاصفهان
محل دفنتخت فولاد
محل سکونتاصفهان
استادانسید علی نجف‌آبادی
ابوالقاسم زفره‌ای
علی اصغر شریف
شاگردانبانو همایونی
ربابه الهی
عفت‌الزمان امین
بتول غازی
اجازه روایت ازمحمد رضا نجفی اصفهانی
اجازه اجتهاد ازمحمدکاظم شیرازی
عبدالکریم حائری یزدی
ابراهیم اصطهباناتی
اجازه روایت بهسید شهاب‌الدین مرعشی
عبدالحسین امینی
بانو همایونی
تالیفاتمخزن العرفان
الاربعین الهاشمیة
مخزن اللئالی
اخلاق و راه سعادت
جامع الشتّات
سیاسیمبارزه با قانون منع حجاب حکومت پهلوی
اجتماعیتأسیس مدرسهٔ علمیهٔ مکتب فاطمه در سال ۱۳۴۴قمری
تأسیس دبیرستان دخترانهٔ امین پیش از انقلاب اسلامی ایران


سیده نصرت بیگم امین (۱۲۷۴ - ۱۳۶۲ش) معروف به بانو امین، فقیه، عارف و مفسر شیعی است. بانو امین نویسنده کتاب تفسیری مخزن العرفان است.

زندگی‌نامه

بانو امین در ۳۰ خرداد ۱۲۷۴ در اصفهان متولد شد.[۱]

پدر سیده نصرت امین، سید محمدعلی حسینی اصفهانی ملقب به امین‌التجار، از بازرگانان سرشناس و متدین اصفهان و نوهٔ علامه سید معصوم حسینی خاتون‌آبادی، و مادرش زهرا دختر حاج سیدمهدی ملقب به جناب از خاندان جنابی‌های اصفهان است.

زیست علمی

بانو امین سوادآموزی را از پنج سالگی در مکتب‌خانه آغاز کرد و از یازده سالگی به آموختن زبان عربی مشغول شد. او در ۲۰ سالگی تحصیل علوم دینی و صرف و نحو را به طور جدی آغاز کرد و از محضر اساتید مجتهدی که به منزلش می‌آمدند بهره گرفت. او از ابوالقاسم زفره‌ای و علی‌اصغر شریف مقدمات را آموخت و در ۳۲ سالگی به فراگیری فقه، اصول و حکمت نزد سید علی نجف‌آبادی پرداخت و بیشتر تحصیلات بانو در محضر او انجام گرفت.[۲]

آثار

از بانو امین آثار زیر منتشر شده‌اند:

  1. مَخزَنُ العِرفان در تفسیر قرآن تفسیر کامل قرآن به زبان فارسی در پانزده جلد که به شیوه استدلالی، کلامی و روایی نگاشته شده است.
  2. الاربعین الهاشمیة فی شرح جملة من الاحادیث الواردة فی العلوم الدینیة
  3. مخزن اللئالی در فضیلت مولی الموالی حضرت علی بن ابی طالب (علیه‌السلام)
  4. سیر و سلوک در روش اولیاء طریق سیر سعداء
  5. معاد یا آخرین سیر بشر
  6. روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی
  7. اخلاق و راه سعادت [۳]
  8. النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیة
  9. جامع الشتّات

شاگردان

  • زینت السادات همایونی
  • عفت الزمان امین
  • ربابه الهی
  • بتول غازی

اجتهاد و اجازات

بانو امین در هفتم سال ۱۳۵۴ قمری در ۴۲ سالگی اولین اجازه اجتهاد و اجازه روایت را از محمدکاظم شیرازی و عبدالکریم حائری یزدی دریافت کرد.

سپس در همان ایام پس از امتحان‌ها و پرسش‌های متعدد، بانو اجازه نامهٔ دیگری از ابراهیم حسینی شیرازی اصطهباناتی دریافت کرد. بانو امین در ربیع الاول ۱۳۵۷ قمری، از سوی محمدرضا نجفی اصفهانی نیز اجازه روایت دریافت نمود.[۴]

اعطای اجازات

از اجازات مشهور روایت و اجتهادی که اهل علم از بانو امین دریافت کرده‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:[۵]

  1. سید شهاب الدین حسینی مرعشی نجفی
  2. سید عباس حسینی کاشانی (صاحب معجم اعلام الشیعه)
  3. سید محمدعلی قاضی طباطبایی
  4. سید محمدعلی روضاتی
  5. عبدالحسین امینی (صاحب کتاب الغدیر و شهداء الفضیلة)
  6. عبدالله سبیتی
  7. شیخ زهیر الحسون
  8. زینت السادات همایونی
  9. سید مصلح‌الدین مهدوی

فعالیت‌های اجتماعی و خدمات فرهنگی

بانو امین در مبارزه با قانون منع حجاب با حاضر نشدن در مجالس مورد نظر حکومت پهلوی و خروج از اصفهان و اقامت چهار ماه در قم مخالفت خود را با این قانون به صورت علنی اعلام کرد. او همچنین با نوشتن مقالاتی برای مجلات و نشریات حضور فعال خود را در مسائل اجتماعی نشان می‌داد. تأسیس مدرسهٔ علمیهٔ مکتب فاطمه در سال ۱۳۴۴ قمری و دبیرستان دخترانهٔ امین پیش از انقلاب از دیگر خدمات او است.[۶]

رحلت

امین در دوشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۶۲ در اصفهان در گذشت و در تخت فولاد به‌خاک سپرده شد.[۷]

پانویس

  1. طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۳ش، ص۲۶.
  2. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ۱۳۴۸ش، ص۱۰۰.
  3. نگاه کنید به: بانو امین، اخلاق و راه سعادت، ۱۳۹۷ش، سراسر اثر. دربارهٔ این اثر بانو امین، نگاه کنید به: کریمی زنجانی اصل، «تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق»، ۱۳۸۷ش، ص۴۵۷؛ حکمت، «تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق»، ۱۳۸۳ش،‌ ص۷۰۱.
  4. باقری بیدهندی، بانوی نمونه (جلوه‌هایی از حیات بانوی مجتهده امین اصفهانی)، ۱۳۷۷ش، ص۳۶.
  5. طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۳ش، ص۷۵.
  6. شکوری، «زندگینامه بانوی مجتهد آیت الله سیده نصرت امین اصفهانی»، ص۱۹۸.
  7. طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۳ش، ص۲۶.