سید احمد حسینی اشکوری
| نسخه‌شناس | |
 | |
| نام کامل | سید احمد حسینی اشکوری |
|---|---|
| نسب | امام محمدباقر(ع) |
| تاریخ تولد | ۶ مرداد ۱۳۱۰ (۹۳ سال) |
| زادگاه | نجف |
| محل تحصیل | نجف بغداد |
| اجازه روایت از | محمدتقی تستری آقابزرگ تهرانی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی |
| اجازه روایت به | سید سلمان آل طعمه سید محمد حسینی کاهانی |
| تالیفات | اَلتُّراثُ الْعربی الْمَخطوطُ فی مَکْتَباتِ ایرانَ الْعامَّة، |
| اجتماعی | تأسیس مرکز احیای میراث اسلامی مجمع ذخائر اسلامی |
سید احمد حسینی اِشْکَوَری (زادهٔ ۶ مرداد ۱۳۱۰ در نجف) کتاب‌شناس، فهرست‌نگار نسخه‌های خطی، تراجم‌نگار و مؤسس مرکز احیای میراث اسلامی و مجمع ذخائر اسلامی است. حسینی اشکوری بیش از پنجاه جلد فهرست نسخه‌های خطی به چاپ رسیده است.[۱]
زندگی‌نامه
سید احمد آصف آگاه حسینی اشکوری[۲] معروف به سید احمد حسینی اشکوری در ۶ مرداد ۱۳۱۰ در نجف به‌دنیا آمد.[۳] نسب سید احمد اشکوری به امام محمد باقر(ع) می‌رسد.[۴]
اشکوری در هفده سالگی به‌دلیل مشکلات مالی به بغداد رفت و به کسب و تجارت پرداخت.[۵] او پس از چهار سال به نجف بازگشت[۶] و در سال ۱۳۱۹ قمری، به‌دلیل فشارهای حکومت بعث عراق به قم مهاجرت کرد.[۷]
زیست علمی
اشکوری در نجف، دروس مقدماتی حوزه را از محمد رشتی، کاظم تبریزی، نورالدین کازرونی، محمدعلی مدرس افغانی و غلامرضا باقری اصفهانی آموخت.[۸]
او پس از هجرت از نجف به بغداد، همزمان با کسب و تجارت، از شیخ فاضل لنکرانی کتاب‌های شرحُ الْبابِ الحادی عَشَر و شرحُ التَّجْرید با موضوع کلام اسلامی را آموخت. وی در این شهر، از هادی شطیط نیز بهره برد.[۹]
سید احمد اشکوری پس از بازگشت به نجف، سطوح عالیه حوزه را نزد محسن هراتی، علی اخوان خراسانی، محمدعلی مدرس افغانی و مجتبی لنکرانی گذراند و علم عروض، قافیه و بخشی از علم هیئت را نزد مرتضی مدرس گیلانی خواند.[۱۰] اشکوری همچنین در تفسیر هفتگی سید ابوالقاسم خویی و جلسات خصوصی میرزا حسن بجنوردی، سید یحیی مدرسی یزدی، میرزا باقر زنجانی و میرزا هاشم آملی شرکت می‌کرد.[۱۱]
اشکوری پس از هجرت به قم، کتاب‌های شرح ابن عقیل، تبصرة المتعلمین و شرایع الاسلام را تدریس می‌کرد؛ ولی پس از گذشت حدود یک‌سال‌ونیم، تدریس را رها کرده و به تألیف و تحقیق پرداخت.[۱۲] او از جلسات هفتگی علامه طباطبایی با موضوع فلسفه، عرفان و تفسیر نیز بهره می‌برد.[۱۳]
اجازه روایت
سید احمد اشکوری از هفت تن از عالمان شیعه، مانند محمدتقی تستری،[۱۴] آقابزرگ تهرانی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، اجازه روایت گرفت.[۱۵] وی همچنین از برخی عالمان زیدیه مانند سید احمد بن محمد زباره، تاریخ‌نگار یمنی و مفتی وقت جمهوری یمن، اجازه روایت گرفته است.[۱۶] او به ۳۳ نفر از جمله سید سلمان آل طعمه، سید محمد حسینی کاهانی و کاظم فتلاوی اجازه روایت داده است.[۱۷]
فهرست‌نگاری
اشکوری پس از بازگشت از بغداد به نجف، از سال ۱۳۸۰ قمری به نسخه‌شناسی خطی و تحقیق و تصحیح آن پرداخت. وی کار فهرست‌نگاری را از نسخه‌های خطی کتابخانه مدرسه آیت‌الله بروجردی در نجف و پس از آن، کتابخانه عمومی آیت‌الله حکیم آغاز کرد. اشکوری پس از آمدن به قم، به درخواست سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، فهرست‌نگاری کتابخانه او را آغاز کرد.[۱۸]
حسینی اشکوری از ۹۵ کتابخانه شخصی و عمومی، در کشورهای آسیایی و اروپایی مانند ایران، عراق، یمن، بریتانیا و ایتالیا بازدید و بسیاری از آنها را فهرست کرد.[۱۹]
تأسیس مراکز مرتبط با نسخ خطی
سید احمد اشکوری دو مرکز مرتبط با نسخ خطی در قم تأسیس کرده است.
- مرکز احیاء میراث اسلامی در سال ۱۳۷۴
- مجمع ذخائر اسلامی در سال ۱۳۵۵
آثار
آثار سید احمد اشکوری با موضوعاتی مانند فهرست‌نگاری، کتاب‌شناسی و تراجم‌نگاری عالمان شیعه است و شامل ۶۲ تألیف، چهل تصحیح و تحقیق، سه ترجمه و پنجاه مقاله می‌شود. برخی از آثار او چنین‌اند:
- اَلتُّراثُ الْعربی الْمَخطوطُ فی مَکْتَباتِ ایرانَ الْعامَّة
- تَراجِمُ الرِّجال
- فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی
- مُؤَلَّفاتُ الزَّیدیة،
- اَلسَّیدَةُ سَکینَةُ بنتُ علی(ع)، زندگی‌نامه سکینه دختر امام علی(ع)
- سرود غدیر
- هج‌البلاغةُ فِی الشِّعرِ الْعربی
- مُعْجَمُ اَعْلامِ الْاِمامِیة،
- اَحْسَنُ الْاَثر فی اَعلامِ الْقرنِ الْخامسِ عَشَر
پانویس
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۲۲.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۱۲۹.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۲۳.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۲۳.
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۱۸.
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۱۸.
- ↑ بیرجندی، «تحقیق و پژوهش: گفتگو با استاد سید احمد حسینی اشکوری»، ص۸۰.
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۱۹.
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۱۸.
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۱۸.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۲۷.
- ↑ شرافت، «گفت‌وگو با احمد حسینی اشکوری، برگزیده ششمین دوره آیین حامیان نسخ خطی»، ص۱۸.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۲۷.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۴۰۱.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۴۲ و ۴۳.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۴۳.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۴۴ و ۴۵.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۳۲۴.
- ↑ حسینی اشکوری، حدیث عشق، ۱۳۸۴ش، ص۳۷ و ۳۸.