سید عبدالله شیرازی

از یاقوت
مجتهد و مرجع تقلید
سید عبدالله موسوی شیرازی
نام کاملسید عبدالله موسوی شیرازی
لقبآیت‌الله
تاریخ تولد۲۳ اسفند ۱۲۷۰
زادگاهشیراز
تاریخ وفات۵ مهر ۱۳۶۳
شهر وفاتمشهد
محل دفنحرم امام رضا(ع)
خویشاوندان سرشناسسید محمدباقر موسوی شیرازی (فرزند)
استادانابوالحسن اصفهانی • آقاضیاء عراقی • محمد حسین نائینی
محل تحصیلشیراز
نجف
مشهد
تالیفاتالتحفة الکاظمیه فی قتل الحیوانات بالآلات الکهربائیه • مناظرات دهگانه با علمای اهل سنت • امام و امامت از دیدگاه اسلام
سیاسیاعتراض به سیاست‌های ضد دینی و ملی رضاخان • از فعالان واقعه مسجد گوهرشاد • مبارزه علیه حکومت پهلوی • محکوم کردن اعدام نواب صفوی • مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی


سید عبدالله موسوی شیرازی (۲۳ اسفند ۱۲۷۰در شیراز - ۵ مهر ۱۳۶۳ در مشهد)، فقیه، مجتهد، از نوادگان امامزاده احمد بن موسی معروف به شاه چراغ (ع)، مخالف سیاستهای رضاخان، در واقعه مسجد گوهرشاد مشهد نقش داشت. سید محمدباقر موسوی شیرازی (درگذشته ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۳) فرزند اوست.

زندگی‌نامه

سید عبدالله شیرازی ۲۳ اسفند ۱۲۷۰، در شیراز متولد شد. پدرش سید محمدطاهر شیرازی از علمای شیراز بود.[۱]

  • آموزش دروس مقدماتی حوزوی در شیراز و حضور در درس شیخ علی ابوالوردی، میرزا محمد صادق مجتهد و شیخ محمد رضا شامنی
  • هجرت به نجف برای ادامه تحصیل در سال ۱۲۹۳ به مدت ۱۳ سال و شرکت در درس سید ابوالحسن اصفهانی، آقاضیاء عراقی و محمد حسین نائینی
  • بازگشت به شیراز و احیای حوزه علمیه شیراز و پس از مدتی به نجف هجرت نموده که بعداز چندین سال اقامت در آن شهر به ایران برگشته و در مشهد به فعالیت علمی مشغول گردید.

آثار

سید عبدالله در دوران حیات خود آثار زیادی را تألیف کرد که عبارتند از:

  • التحفة الکاظمیه فی قتل الحیوانات بالآلات الکهربائیه.
  • ازاحة الشبهه فی حکم الافاق المتحده و المختلفه.
  • المسألة الرجوعیه فی حکم المطلقة الرجعیه.
  • الرسالة الربیعیه فی تصحیح النیابة العبادیه.
  • الحاشیه علی العروه الوثقی، فقه استدلالی.
  • ازاحة الشبهات فی الشک فی الرکعات.
  • عمدة الوسائل فی الحاشیه علی الرسائل.
  • مناظرات دهگانه با علمای اهل سنت.
  • رفع الحاجب فی الاجره علی الواجب.
  • الدّرر المبیض فی منجزات المریض.
  • امام و امامت از دیدگاه اسلام.
  • الاحتجاجات العشره.
  • ذخیرة الصالحین.
  • الامامة و الشیعه.
  • توضیح المسائل.
  • انیس المقلّدین.
  • کتاب القضاء.
  • مناسک حج.
  • پوشش زن از دیدگاه اسلام.
  • الرسالة الرجبیه، فقه استدلالی.
  • کتاب الحج / بقلم محمد تقی الطبسی.
  • کتاب الصوم / ۲ جلد / بقلم علی ارومی.
  • تنقیح الاصول / ۴ جلد / بقلم علی ارومی.
  • رسالة فی الترتب / بقلم علی اکبر وحیدی همدانی.
  • محاضرات فی الحج / بقلم سید محمّدعلی شیرازی.
  • القطرة فی زکاة الفطرة / بقلم علی محمّدی مازندرانی.
  • کتاب الخمس / ۲ جلد / بقلم علی اکبر الوحیدی الهمدانی

فعالیت‌های سیاسی-فرهنگی

شیرازی پس از ده سال اقامت در نجف به شیراز برگشته و به جنبه‌های علمی طلاب حوزه و مدارس علمیه و اوضاع دینی شهر که در اثر روی کارآمدن رضاخان وضع آشفته‌ای به خود گرفته بود، پرداخت و از طرف دیگر در ارتباط با فعالیت‌های غیر دینی رضاخان با دیگر علمای شیراز و اصفهان و قم گفتگو و مذاکره کرد.[۲]

  • اواخر محرم ۱۳۵۴ هجری قمری پس از پایان مذاکراتش با شیخ عبدالکریم حائری به طور غیرعلنی وارد مشهد شد با حاج آقا حسین قمی و حاج سید یونس اردبیلی دیدار و تبادل نظر کرد که نتیجه این جلسات دعوت از اقشار مردم جهت تحصن در مسجد گوهرشاد و حادثه مسجد گوهرشاد بود که به دستگیری هشت تن از علما از جمله سید عبدالله شیرازی انجامید. واکنش‌ها باعث آزادی علما شد. شیرازی پس از آزادی از زندان رضاخان در تهران، سه‌شنبه ۲۸ رجب ۱۳۵۴ق برابر با ۴ آبان ۱۳۱۴ وارد شیراز شد و پس ار توقفی کوتاه به نجف رفت.[۳]
  • حمایت از آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، محکوم کردن اعدام نواب صفوی، مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، تلگراف به امینی نخست‌وزیر وقت، احضار سفیر کبیر ایران (در بغداد) به نجف‌اشرف و اعلام ضرورت لغو این لایحه، برخورد تند با رفراندوم ششم بهمن (انقلاب سفید شاه و مردم)، محکومیت واقعه فیضیه از جمله فعالیت‌های شیرازی در این دوره است.
  • در سال ۱۳۵۴ش پس از اخراج علما و طلاب ایرانی از عراق توسط رژیم بعثی، او راهی ایران شده و در شهر مشهد ساکن شد و در مبارزات انقلاب نقش موثری داشت. پس از پیروزی انقلاب ایران از حامیان آن محسوب می‌شد و در زمینه جنگ هشت ساله عراق علیه ایران معتقد بود که خطر وجود صدام در عراق نه تنها به نابودی عراق می‌انجامد بلکه تا صدام بر عراق حکومت می‌نماید، هیچ‌گونه ثبات و امنیتی در منطقه وجود نخواهد داشت.[۴] وی خود نیز برای تشویق رزمندگان در جبهه حضور پیدا می‌کرد و بیت او محل رفت و آمد انقلابیون بود. شیرازی در مناسبت‌ها و حوادث مختلف اعلامیه صادر می‌کرد و تا اواخر عمر فعال بود.[۵]

رحلت

شیرازی ۵ مهر سال ۱۳۶۳ در شهر مشهد درگذشت و در حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.[۶]

پانویس

  1. «رحلت آيت‏ اللَّه سيد عبداللَّه شيرازی». دریافت‌شده در ۲۳ شهریور ۱۴۰۳.
  2. «آیت‌الله سید عبدالله شیرازی». دریافت‌شده در ۲۳ شهریور ۱۴۰۳.
  3. روزنامه جمهوری اسلامی۸۹/۹/۱۶.
  4. روزنامه جمهوری اسلامی۸۹/۹/۱۶.
  5. «آیت‌الله سید عبدالله شیرازی». دریافت‌شده در ۲۳ شهریور ۱۴۰۳.
  6. «رحلت آيت‏ اللَّه سيد عبداللَّه شيرازی». دریافت‌شده در ۲۳ شهریور ۱۴۰۳.