سید نعمت‌الله جزایری

از یاقوت
سید نعمت‌الله جزایری
نام کاملسید نعمت‌الله جزایری
لقبمحدث جزایری
نسبسادات جزایری - امام کاظم(ع)
تاریخ تولد۱۰۵۰ قمری
زادگاهروستای صَباغیه از جزایر بصره ، محلی میان دجله و فرات
تاریخ وفات۱۱۱۲ قمری
شهر وفاتپلدختر
محل دفنپلدختر
استادانعلامه مجلسی
شیخ حر عاملی
محقق سبزواری
محقق خوانساری
شاگردانابوالحسن بن محمد زمان بن عنایت الله تستری

ابوالقاسم بن محمد مرعشی شوشتری

عبدالحسین بن خواجه کلبعلی گَرگَری
محل تحصیلهویزه، شیراز، اصفهان، عتبات عالیات
تالیفاتالانوار النعمانیة
انیس الوحید
جواهر الغوالی
کشف الاسرار
النور المبین
ریاض الابرار


سید نعمت‌الله جزایری (۱۰۵۰-۱۱۱۲ قمری) معروف به محدث جزايرى، فقیه‌، محدّث‌ و ادیب، فرزند سيد عبدالله كه نسبش به دوازده واسطه به عبدالله بن امام موسى بن جعفر(ع) مى‌رسد، يكى از اعلام بزرگ شيعه در اواخر قرن يازدهم و اوايل قرن دوازدهم هجرى است. سید نعمت‌الله را به سرعت قلم و کثرت تألیفات وصف کرده‌اند. عبداللّه بن نورالدين جزائری نوه ایشان می‌باشد.

زندگی‌نامه

سید نعمت الله جزایری سرسلسله خاندان سادات جزایری است که سه قرن در منطقه خوزستان ، به ویژه شوشتر، خدمات علمی و دینی ارائه می‌کردند.[۱] نسب آنان به عبدالله بن موسی بن جعفر، فرزند امام کاظم (ع)، می‌رسد.[۲] به نوشته سید نعمت‌الله او در ۱۰۵۰ در روستای صَباغیه از جزایر بصره ، محلی میان دجله و فرات، به دنیا آمد.[۳]

بزرگ‌ترین فرزندِ پسرِ او سید نورالدین بود که نسبت بیشتر سادات جزایری به وی می‌رسد، از این رو آنان به سادات نوریه نیز مشهورند.[۴] برخی از فرزندان و نوادگان او در شوشتر ماندند و برخی در هند، نجف و جاهای دیگر ساکن شدند.

زیست علمی

وى در جزائر(جنوب) و فارس، مقدمات و قسمتى از سطوح فقهى را به پايان برد. سپس در دارالعلم اصفهان سالها از حضور اساتيد مختلف بهره‌مند بردند.

سيد جزائرى در فقه و حديث و روايات و تفسير و ساير علوم متداوله مهارت داشت. اكثر اصحاب تراجم علما، وى و خاندان و نياكان و نوادگان او را در رديف اعلام بزرگ شيعه ذكر كرده‌اند. قسمت زيادى از سنوات عمر او در اصفهان گذشت و خيلى با مرحوم علامه مجلسى مأنوس بود و در اكثر اوقات شبانه‌روز در محضر علامه همكارى صميمانه‌اى داشت. سيد در سنواتى كه علامه مشغول تدوين و تأليف بحار الانوار بود بهترين همدم و مددكار استاد بود.[۵]

اساتید

  • علامه مجلسی
  • فیض کاشانی
  • محقق خوانساری
  • محقق سبزواری
  • ملا ابراهیم، فرزند ملا صدر
  • سید اسماعیل بن محمدباقر خاتون‌آبادی
  • شیخ جعفر بن کمال‌الدین بحرانی
  • شیخ حسین بن سبتی حویزی
  • شاه ابو الولی بن شاه تقی‌الدین شیرازی
  • شیخ صالح بن عبد الکریم کرکزانی بحرانی
  • شیخ عبد العلی بن جمعة عروسی حویزی
  • میرزا رفیعا (محمد) بن حیدر طباطبائی[۶]

شاگردان

  • فرزندش، سید نورالدین جزائری
  • شیخ محمد علم الهدی، فرزند فیض کاشانی
  • مولی ابوالحسن اصفهانی غروی، معروف به شریف
  • حاج أبوالحسن بن حاج زمان شوشتری
  • میر ابو القاسم بن میر محمد حسینی مرعشی شوشتری
  • ملا احمد بن ملا کاظم کبابی شوشتری
  • شیخ بهاءالدین محمد جزائری
  • شیخ حسین بحرانی ملا عبد الغفار صراف شوشتری [۷]

رحلت

سید نعمت‌الله در ۱۱۱۱ قمری برای زیارت به مشهد رفت و در راه بازگشت به شوشتر، در خرم آباد بیمار شد و در پلدختر درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. وفات وی را در ۲۳ شوال ۱۱۱۲ قمری ذکر کرده‌اند.[۸]


پانویس

  1. اعتمادالسلطنه، مرآة‌البلدان، ۱۳۶۷ـ۱۳۶۸ش.، ج۱، ص۷۰۳ـ ۷۰۵؛ جزایری، ۱۳۹۷، ج۱، ص۲۲.
  2. جزایری، تذکره شوشتر، کتابفروشی صافی، ص۷۵؛ اعرجی، مناهل الضرب، ۱۳۷۷ش، ص۴۹۸ـ ۴۹۹.
  3. جزایری، کشف الاسرار، ۱۴۰۸ق، ج۱، مقدمه موسوی جزائری، ص۱۵؛ جزایری، الانوار النعمانیة، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۰۲.
  4. جزایری، نابغه فقه و حدیث، ص۳۵۵.
  5. جزایری، الانوار النعمانیة، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۰۳.
  6. خوانساری، روضات‌الجنات، ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲، ج۸، ص۱۵۰.
  7. جزایری، تذکره شوشتر، کتابفروشی صافی، ص۱۵۷ـ۱۶۳.
  8. جزایری، تذکره شوشتر، کتابفروشی صافی، ص۷۶؛ شوشتری، تحفة العالم، ۱۳۶۳ش، ص۱۰۵؛ خوانساری، روضات‌الجنات، ۱۳۹۰ـ۱۳۹۲، ج۸، ص۱۵۹.