شبکه دو
 | |
| سازنده | صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران |
|---|---|
| زبان اصلی | فارسی |
| تولید | |
| پخش | |
| انتشار اولیه | ۱۳۴۴ |
شبکه دو سیما از شبکه‌های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است. محور اصلی برنامه‌های این شبکه، خانواده و زندگی است به همین دلیل در تقسیم‌بندی‌های شبکه‌های سیما، گاه با همین نام نامیده می‌شود.
تاریخچه
قبل از انقلاب اسلامی
در سال ۱۳۴۱ اداره‌ای به نام اداره آموزش فعالیت‌های سمعی و بصری در وزارت فرهنگ تشکیل گردید که بعدها با نام «دفتر آموزش سمعی و بصری» فعالیت‌های خود را ادامه داد. توجه به فیلم به‌عنوان یک رسانه آموزشی در سطح جهانی، سبب این تشکیل جشنواره‌های بین‌المللی فیلم‌های آموزشی در این اداره شد.
تلویزیون آموزشی در سال ۱۳۴۴ زیر نظر وزارت آموزش و پرورش تأسیس شد و کار خود را بعد از دو سال، با پخش برنامه‌های درسی در زمینه فیزیک، شیمی، جبر، علوم طبیعی، زبان و دستور فارسی شروع کرد. هدف از پخش این برنامه‌ها جبران کمبود معلم‌های متخصص و جبران کمبود آزمایشگاه‌ها بود. در سال ۱۳۵۲ تهیه برنامه‌های آموزشی به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران زیر عنوان «تلویزیون آموزشی» واگذار شد و برنامه‌های آموزشی با پخش دروس راهنمایی در سال ۱۳۵۳ دوباره شروع به فعالیت کرد.[۱]
بعد از انقلاب اسلامی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در فروردین ۱۳۵۸، کمیته‌ای متشکل از پنج نفر کارشناس سازمان، نخستین طرح تشکیلاتی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را تهیه کردند. در این طرح «رادیو و تلویزیون ملی» به «صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» تغییر یافت.
در سال ۱۳۶۰ به لحاظ تجربه آموزشی تلویزیون آموزشی و امکانات و نیروی انسانی متخصصی که در این شبکه وجود داشت، تلویزیون آموزشی به شبکه دو سیما به‌عنوان یک شبکه فرهنگی- آموزشی با پخش روزانه ۳ الی ۵ ساعت تغییرنام یافت و در ادامه، حدود دو دهه به‌عنوان شبکه فرهنگی سیمای جمهوری اسلامی، عهده‌دار اطلاع‌رسانی برای عموم مردم، به‌ویژه برای علاقه‌مندان و متخصصان حوزه فرهنگ شد.
در سال ۱۳۸۹ تلاش‌هایی صورت گرفت تا این شبکه به‌عنوان شبکه تخصصی کودک و نوجوان تغییر ماهیت دهد، سپس با تعمیم این نگاه به شبکه کودک و خانواده، فعالیت‌های خود را پی گرفت. پس از آن از نو مأموریت یافت تا به‌عنوان شبکه اجتماعی و فرهنگی سیمای جمهوری اسلامی بیشترین میزان پخش برنامه‌های خود را به موضوعات اجتماعی، فرهنگی و اطلاعات عمومی اختصاص دهد. همچنین از مرداد ۱۳۹۰، پخش برنامه‌های این شبکه ۲۴ ساعته شد و در نخستین روز دی ماه سال ۱۴۰۰، گرافیک و هویت بصری این شبکه به روزرسانی شد.[۲]
مدیران شبکه دو
اسامی مدیرانی که تاکنون سکان هدایت این شبکه را به دست گرفته‌اند، عبارت است از: آقایان محمد مبلغی اسلامی (سال ۵۸ تا ۵۹)، شهید محمود کریمی (سال ۵۹ تا ۶۰)، غلامرضا کرباسچی (سال ۶۰ تا ۶۳)، محمدرضا بهزادیان (سال ۶۳ تا ۶۴)، ناصر عنصری (سال ۶۴ تا ۶۶)، مهدی ارگانی (سال ۶۷ تا ۷۳)، احمد پورنجاتی (سال ۷۳ تا ۷۴)، محمدرضا جعفری جلوه (سال ۷۴ تا ۷۶)، محمدحسین صوفی (سال ۷۶ تا ۷۷)، مجتبی مشیری (سال ۷۷ تا ۸۲)، رضا پورحسین (سال ۸۲ تا ۸۵)، مهدی فرجی (سال ۸۵ تا ۸۸)، علیرضا برازش (از بهمن ۸۸ تا شهریور ۸۹)، علی بخشی زاده (از مهر ۸۹ تا آذر ۹۳) و محمدرضا جعفری جلوه (از آذر ۹۳ تا اردیبهشت ۱۴۰۱)
از ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۱ تاکنون مدیریت شبکه دو به عهده آقای حامد بامروت‌نژاد است و آقایان ناصر آراسته (قائم مقام مدیر شبکه)، مسعود ملکی (مشاور مدیر شبکه) و حامد منصوری (مشاور هنری مدیر شبکه) هستند. همچنین خانمها مرضیه فرآورده (مدیر اطلاعات و برنامه‌ریزی)، مهدیه بنی جمالی (مدیر طرح و برنامه)، سمیه فیروزفر (سرپرست روابط عمومی) و سحر دانشور (مشاور مدیر شبکه در امور بانوان) هستند.
گروه‌های برنامه‌ساز
این شبکه دارای پنج گروه برنامه‌ساز شامل «اجتماعی اقتصادی»، «خانواده»، «کودک و نوجوان»، «معارف اسلامی» و واحدهای «تأمین برنامه» و «پخش» است. افزون‌بر این، خبرگزاری صدا و سیما تعدادی از بخش‌های خبری خود را از شبکه دو به روی آنتن می‌فرستد. این بخش‌های خبری شامل «اخبار جوانه‌ها» از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۶، «خبر ۲۰:۳۰» هر شب به مدت نیم ساعت و «اخبار ویژه ناشنوایان» جمعه‌ها ساعت ۱۳:۱۵ است.
گروه اجتماعی اقتصادی
این گروه یکی از گروه‌های شبکه است و برنامه‌هایی برای بزرگسالان تولید می‌کند. قالب برنامه‌های این گروه را برنامه‌های گفتگومحور با رویکرد اجتماعی فرهنگی و اقتصاد تشکیل می‌دهد. «گروه دانش و اقتصاد» در اردیبهشت ۱۴۰۲ با گروه «اجتماعی فرهنگی» ادغام شد و این گروه به نام «گروه اجتماعی اقتصادی» تغییر نام یافت. برنامه‌ها و تولیدات این گروه در تمامی ساعات روز پخش می‌شود که در حال حاضر آقای سیدمجتبی موسوی بیوکی مدیر این گروه می‌باشد. برخی از برنامه‌هایی که در این گروه تهیه و تولید شده‌اند، عبارت‌اند از: «در انتهای الوند (صبحگاهی و شبانگاهی)»، «از آسمان»، «محاکات»، «مسابقه ایرانیش»، «رخ به رخ»، «دیدار ماه»، «فیروزان»، «فخر فیروزان»، «غوغای بی‌هیاهو»، «مردم نگار»، «ورزش از نگاه دو»، «سیدخندان»، «سندباد»، «مغناطیس»، «چند روایت معتبر فصل اول و دوم» و… برنامه‌های در حال پخش این گروه در حال حاضر عبارت‌اند از: «صبحانه ایرانی»، «پاورقی»، «دی بی سی»، «پیوست»، «دورها آوایی‌ست»، «سفری دیگر»، «چند روایت معتبر فصل سوم»، «مدار بسته».
گروه خانواده
این گروه برنامه‌هایی در حوزه سلامت خانواده‌ها با مضامین خانوادگی تولید می‌کند و قالب برنامه‌های این گروه را برنامه‌های گفتگومحور با رویکرد خانوادگی تشکیل می‌دهد. برنامه‌ها و تولیدات این گروه در تمامی ساعات روز پخش می‌شود که در حال حاضر خانم سمیه کاظم بیکی مدیر این گروه می‌باشد. برخی از برنامه‌هایی که در این گروه تهیه و تولید شده‌اند، عبارت‌اند از: «عصر خانواده»، «احوالپرسی»، «برفک»، «هزار راه نرفته»، «تازه شو»، «سایه‌های رعنا»، «تاک»، «شادگرام»، «راحیل»، «آدمهای خوب شهر»، «خانه زیبای من»، «ایران بانو»، «زنان سرزمین آفتاب»، «از لاک جیغ تا خدا»، «مثبت خانواده»، «در کنار هم»، «دست آفریده‌ها»، «خانه پرتقالی‌ها»، «سکانس برتر»، «بالان»، «بی‌مرز با حجاب»، «کار خونه»، «کام شیرین» و «مثبت کام شیرین». برنامه‌های در حال پخش این گروه در حال حاضر عبارت‌اند از: «خط سوم»، «از مامان بگو».
گروه دانش و اقتصاد
این گروه برنامه‌هایی پیرامون مسائل اقتصادی و علمی تهیه و تولید می‌کند و مدیر آن رضا ابراهیمی بود. برخی از برنامه‌هایی که در این گروه تهیه و تولید شده‌اند، عبارت بودند از: «غیرمحرمانه»، «زنده باد زندگی»، «پول تمییز»، «استانبول زیباست»، «پلاک دو»، «رستاخیز پول»، «وارث»، «مستند خانطومان» و «هفت خوان عشق»، «فصل شکار»، «طبیعت ۳۶۰ درجه»، «سندباد»، «مثبت سندباد»، «نمادو»، «سبز سپید سرخ» این گروه در اردیبهشت ۱۴۰۲ با گروه «اجتماعی فرهنگی» ادغام شد و باعث تغییر نام گروه اجتماعی فرهنگی به «اجتماعی اقتصادی» گردید.
گروه کودک و نوجوان
این گروه از قدیمی‌ترین گروه‌های شبکه است و برنامه‌هایی برای کودکان، نوجوانان و خردسالان تولید می‌کند. برنامه‌ها و تولیدات این گروه بیشتر در ساعات میانی صبح و عصر پخش می‌شود و در حال حاضر آقای سیدمحسن حسینی سرپرست این گروه است. برخی از برنامه‌هایی که در این گروه تهیه و تولید شده‌اند، عبارت‌اند از: «با ما بیا»، «کلبه عموپورنگ»، «بچه محل»، «مسابقه محله»، «شهر به شهر»، «شادونه در کلبه کوهستان»، «باغ شادونه»، «دست کی بالا»، «بادبادک» برنامه‌های در حال پخش این گروه در حال حاضر عبارت‌اند از: «کافه بازی» و «انیمیشن‌های مرکز صبا».
گروه فیلم و سریال
گروه فیلم و سریال شبکه دو عهده‌دار تولید و تهیه سریال‌های فاخر خانوادگی، مناسبتی و.. است که در حال حاضر بهرنگ ملک محمدی مدیر این گروه است. برخی از سریال‌هایی که در این گروه تهیه و تولید شده‌اند، عبارت‌اند از: «گاهی به پشت سر نگاه کن»، «در کنار پروانه‌ها»، «بیگانه‌ای با من است»، «بوم و بانو»، «شاهرگ»، «کامیون»، «نوار زرد»، «مرضیه»، «خانواده دکتر ماهان»، «رهایی»، «پدر»، «کیمیا»، «ملکوت»، «گمشدگان»، «تعطیلات رؤیایی»، «برادر»، «بر سر دوراهی»، «زعفرانی»، «هم بازی»، «سلام آقای مدیر»، «یه تیکه زمین»، «بچه مهندس»، «از سرنوشت»، «وضعیت زرد» و «بچه زرنگ ۱ و ۲» و «تب و تاب». این گروه از تیرماه ۱۴۰۲ به دلیل متمرکز شدن سریال‌سازی صدا و سیما در سیمافیلم منحل شد و بهرنگ ملک محمدی به سمت سرپرست گروه تولیدات اجتماعی سیمافیلم منصوب شد.
گروه معارف اسلامی
تهیه برنامه‌های مذهبی در مناسبت‌های مختلف مذهبی از وظایف و رسالتهای مهم این گروه است که در حال حاضر علیرضا رشادتی سرپرست این گروه می‌باشد. برخی از برنامه‌هایی که در این گروه تهیه و تولید شده‌اند، عبارت‌اند از: «دست در دست»، «ماه خونه»، «مادر امت»، «سردار صلح و مقاومت»، «مروارید سبز»، «به افق بهشت»، «سردار کرار»، «دیدار»، «عشق بی‌پایان»، «یک قرن با حسین (ع)»، «نشان ارادت فصل ۱ تا ۶»، «عید همدلی»، «سخاءالحسین»، «حس مشترک»، «ناگفته‌های عاشورا» و «فرمول جاذبه»، «مسابقه بزرگ احکام محیا» و «باران». برنامه‌های در حال پخش این گروه عبارت‌اند از: «چشم و چراغ»، «سخنرانی مذهبی» «نَقل و نُقل».
واحد تأمین برنامه
این واحد دارای دو بخش تأمین برنامه داخلی و خارجی است که به خرید فیلم‌ها و سریال‌های خارجی و همچنین فیلم‌های سینمایی ایرانی برای پخش از شبکه می‌پردازد. واحد تأمین برنامه نسبت به پخش برخی برنامه‌های متنوع همچون ویدئوهای خنده‌دار، مستندها مبادرت می‌ورزد. برخی از سریال‌هایی که به همت این واحد آماده‌سازی و پخش شده‌اند، عبارت‌اند از: «سریال مدیر کل»، «سریال فرج و رحمت»، «سریال آسا»، «سریال میخک»، «سریال پاستا»، «سریال سرآشپز»، «سریال خانواده جدید»، «سریال نوای خوشه‌ها»، «سریال بچه‌های بازیگوش»، «سریال امداد کوهستان»، «سریال برادران کاراگاه»، «سریال بخش قلب»، «سریال رد پول»، «سریال بیمارستان» و «سریال وکیل شگفت‌انگیز». در حال حاضر احمد معلم مدیر این واحد است.
پانویس
- ↑ «درباره شبکه دو». دریافت‌شده در ۸ خرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «درباره شبکه دو». دریافت‌شده در ۸ خرداد ۱۴۰۳.
پیوند به بیرون