شکار طبس (مستند)

شکار طبس

پوستر فیلم
نام فیلم	شکار طبس
موضوع	مهار هواپیمای جاسوسی آمریکایی
سبک	مستند
کارگردان	علی جمالی
تدوین	مصطفی رضوانی
شرکت/سازمان تولیدکننده	سفیرفیلم
زمان	۳۴ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

شکار طبس (تولید ۱۳۹۱) مستندی به کارگردانی علی جمالی و تهیه‌کنندگی مجتبی خلفی‌زاده است. این مستند روایتی است منتشرنشده از مهار یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای جاسوسی آمریکا (RQ 170) در آسمان طبس.

درباره مستند

شکار طبس روایتی است منتشرنشده از مهار یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای جاسوسی آمریکا (RQ 170) در آسمان خاطره انگیز طبس. سالها پیش خبر شکار یک فروند پهپاد پیشرفته RQ-170 آمریکایی توسط رزمندگان نیروی هوافضای سپاه پاسدارن،‌ به تیتر اول تمام خبرگزاری های جهان بدل شد.

این پهپاد که به جانور قندهار ملقب است، در ۱۳ آذر ماه سال ۱۳۹۰ در مرزهای شمال شرقی کشور و در حوالی شهر بردسکن، در حالی که در حین انجام ماموریت شناسایی بر فراز آسمان ایران بود، به دام رزمندگان پدافند هوایی نیروی هوافضای سپاه افتاد.

در ابتدا هنوز مشخص نبود که این پهپاد از کدام کشور وارد ایران شده است و یا اینکه متلعق به کدام کشور است اما از آنجایی که فناوری ساخت اینگونه پهپادها تنها در اختیار کشورهای قدرتمند و پیشرفته در حوزه هوافضا است و همچنین حضور نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان و عراق، این احتمال وجود داشت که این RQ-170 متعلق به آمریکا بوده و از خاک کشور افغانستان وارد ایران شده باشد.

در همان ابتدای امر این احتمال وجود داشت که نیروهای آمریکایی اقداماتی برای انهدام و یا بازپس گیری این پهپاد انجام دهند. مقامات آمریکایی ساعتی پس از انتشار این خبر، ابتدا اصل موضوع را تکذیب و اعلام کردند که ایالات متحده چنین پهپادی را گم نکرده است.

ساعتی بعد اما، نیروی هوایی آمریکا از گم‌شدن یک فروند پرنده بدون سرنشین خود از اسکادران پهپادهای RQ170 خبر داد و اعلام کرد که این پهپاد دچار نقص فنی در سیستم موقعیت‌یابی خود شده و در جایی سقوط کرده است اما نیروی هوایی قادر به یافتن آن نیست. تایید و تکذیب‌ها ادامه داشت و اکثر رسانه‌های مطرح جهان درباره شکار بزرگ ایران صحبت می‌کردند، اما مقامات آمریکایی همچنان از تایید شکار این پرنده بدون سرنشین توسط ایران طفره می‌رفتند تا اینکه تصاویر و فیلم آن توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منتشر شد.

گفتاورد

علی جمالی کارگردان مستند «شکار طبس» در گفتگویی درباره این مستند گفت:

در مستند «شکار طبس» تصاویری از شکار پهپاد آمریکایی برای اولین بار منتشر شده است.

کارگردان «شکار طبس» این مستند را تنها فیلم سفارشی ای خواند که در موسسه سفیرفیلم ساخته شده است. وی افزود: «البته به موسسه سفیر سفارش ساخت فیلم زیادی داده می شود، منتها از آنجایی که با سیاست های داخلی این موسسه مقارن نیست، لذا ساخت آنها در دستور کار قرار نمی گیرد.»

«شکار طبس» اولین تجربه فلیمسازی جمالی است. او درباره علت انتخاب این سوژه برای شروع فیلمسازی خود گفت: «بنده شخصاْ با سفارشی بودن یک موضوع مشکلی ندارم و از طرفی دوستان در فرماندهی هوافضای سپاه٬ قصد انتشار اطلاعاتی را در موضوع شکار پهپاد RQ170 داشتند٬ چون تقریباْ هیچ خبر و اطلاعاتی درباره چگونگی این اتفاق منتشر نشده بود.

او پذیرش یک موضوع سفارشی را زمانی که از دغدغه های فرد نیز می باشد٬ بدون ایراد دانست و افزود: «درواقع ما در سفرفیلم از «دغدغه» به عنوان یک اصل نام می بریم و اگر پیشنهادی باشد که با اولویت ها و اهداف ما یکی باشد٬ قبول می کنیم. افتخار نیز می کنیم بتوانیم در روند بازتاب رسانه ای یک دستاورد که مربوط به نیروهای انقلاب اسلامی است٬ نقشی را ایفا یا گره ای را باز کنیم.»

جمالی در پاسخ به این سوال مجری که «آیا شما دست های خدا را در این اتفاق دیدید؟»٬ خاطرنشان کرد: «بله. البته فیلم ما با وجود آنکه تمام تلاشش را به خرج داد و با توجه به بازتابی هم که از فیلم دیدیم و رضایت مردم و تعاریفی که می کردند، اما واقعاْ در برابر عظمت اتفاقی که رخ داده است، چیزی نیست و البته بسیاری از این دست اتفاقات قابل بیان نیست.»

کارگردان «شکار طبس» از ممیزی های فراوان فیلم خود گفت و افزود: «البته در مورد پروژه ای اینچنینی و در این سطح، طبیعی نیز بود و کار کردن با نیروهای نظامی مشکلات خاص خود را دارد. این موضوع در ساخت مستند ما را با مشکلات زیادی را روبرو کرد.»

وی با تشکر ويژه از سردار حاجی زاده (فرمانده هوافضای سپاه) خاطرنشان کرد :«ایشان از معدود مسئولینی هستند که دید رسانه ای دارند و اگر پیگیری ها و پشتیبانی های ایشان نبود، هیچ وقت مستند با این کیفیتی که مشاهده می کنید، ساخته نمی شد.»

جمالی درباره چگونگی ورود خود به حوزه مستندسازی گفت: «من در ابتدای ورود به حوزه مستندسازی با دوستان مرکز مستند سفیر آشنا شدم. و البته ضعفی که در سیستم آموزشی ما مشاهده می شود این است که ما دانشجویانی داریم که با وجود تحصیلات فنی، گرایشات علوم انسانی دارند. حتی در میان دوستان خود در دانشکده، افرادی هستند که از بهترین شعرا هستند، حتی دوستانی دارم که از بهترین نقاشان هستند. من به خاطر دارم که در دانشگاه نمایشگاه نقاشی برگزار شده بود و با اینکه کسی انتظار نداشت در آن شرکت کند، اما چند اثر واقعاْ فاخر در آن دیده می شد. این به علت ضعف آموزش و پرورش ما در هدایت تحصیلی جوانان به مسیر درست نشأت می گیرد و اگر سیستم آموزشی ما به درستی عمل می کرد، یقیناً من در رشته دیگری دوران کارشناسی خودم را طی می کردم.»

وی در جمله پایانی خود گفت: دوست دارم که جشنواره عمار، هوای حرفه ای ها را نیز در کنار آماتورها – که باید هم به آنها توجه شود – داشته باشد.

پیوند به بیرون

• مستند «شکار طبس» درمورد جاسوسی های آمریکا در ایران
• جانور قندهار در طبس چگونه شکار شد؟ + تیزر