سید آریا قریشی، منتقد سینما:«فیلم ضد نسبت به فیلم قبلی ربیعی، «لباس شخصی»، یک گام رو به جلو محسوب می‌شود؛ اما هنوز هم یک فیلم استراتژیک سطح پایین است. فیلم شروع خوبی دارد: فضای انتهای دهه ۱۳۵۰ به‌شکل باورپذیری به تصویر درآمده و انتخاب‌های اولیه فیلمنامه (با تمرکز بر اوج‌گیریِ آتش یک رابطه قدیمی عاشقانه در برهه‌ای حساس و ملتهب) درست به‌نظر می‌رسد. یک‌سوم ابتدایی در همین مسیر پیش می‌رود؛ اما نوع نگاه کارگردان «ضد» از این به بعد به‌شکل مستقیمی خودنمایی می‌کند. رابطه عاشقانه عملا به حاشیه می‌رود - و زنی که در ابتدا به‌شدت از «سیاسی» بودن مرد مورد علاقه‌اش رنجیده‌خاطر بود، این امر را ناگهان به‌سادگی می‌پذیرد؛ تک‌بعدی بودن شخصیت‌ها و مشخص‌بودنِ آشکار قطب‌بندی‌ها توی ذوق می‌زند درحالی‌که در اوایل کار به شکل فریبنده‌ای به‌نظر می‌رسد که قرار است با دیدگاهی متعادل نسبت به شخصیت‌ها روبه‌رو باشیم و البته معضل شعاری‌بودن نیز به مشکلات دیگر فیلم اضافه می‌شود. یک فیلم استراتژیک تنها زمانی موفق است که محتوای پشت فیلم راه پیشرفت داستان و عمق‌یافتن شخصیت‌ها را سد نکند. تماشای سقوط آزاد «ضد» پس از یک‌سوم ابتدایی، تأییدی است بر این گزاره.»[۲]
ضد (فیلم)
 پوستر فیلم | |
| کارگردان | امیرعباس ربیعی |
|---|---|
| تهیه‌کننده | محمدرضا شفیعی |
| نویسنده | حسین تراب‌نژاد |
| بازیگران | مهدی نصرتیلیلا زارعمحیا دهقانینادر سلیمانیلیندا کیانیمهشید جوادیمجید پتکیروزبه رئوفیعماد درویشیشیرین آقاکاشی |
| موسیقی | مسعود سخاوت‌دوست |
| تدوین | مهدی سعدی |
| انتشار | ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ (فجر) ۱۵ آذر ۱۴۰۲ ۱ اسفند ۱۴۰۲ (اکران آنلاین) ۵ مرداد ۱۴۰۳(پخش از تلویزیون) |
| استودیو | سازمان سینمایی سوره |
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
ضِد (anti) (تولید ۱۴۰۰) عنوان فیلم سینمایی به کارگردانی امیرعباس ربیعی است که یک درام سیاسی را در سال‌های انقلاب اسلامی روایت می‌کند. ضد درباره واقعه تروریستی هفت تیر است و داستان محمدرضا کلاهی را روایت می‌کند؛ مردی که تا امروز مظنون اصلی این واقعه بوده و گفته می‌شود پس از انجام آن، به هلند گریخت.
موضوع فیلم
فیلم سینمایی ضد نام فیلمی سیاسی درام تاریخی به کارگردانی امیرعباس ربیعی و تهیه کنندگی محمدرضا شفیعی و نویسندگی حسین تراب‌نژاد می‌باشد که در سال ۱۴۰۰ با مشارکت سازمان سینمایی سوره تولید گردیده است. فیلم ضد دومین ساخته امیرعباس ربیعی بعد از ساخت فیلم لباس شخصی است. همچنین فیلم سینمایی ضد، درامی سیاسی است که در بستر یکی از حوادث مهم و ملتهب انقلاب اسلامی از زمستان سال ۱۳۵۹ تا تابستان ملتهب سال ۱۳۶۰ از رهگذر یک داستان عاشقانه و رمانتیک به تصویر کشیده می‌شوند.
اتمسفر سینمایی ضد در دهه ۵۰ و پس از ریاست جمهوری بنی‌صدر اتفاق می‌افتد؛ دقیقاً در تاریک و روشنی نخستین ریاست جمهوری ایران که انتخابات سال ۵۸ آغاز کرد. سال ۱۳۵۸ رقابت ریاست جمهوری ایران خلاصه می‌شد به حزب جمهوری اسلامی و مخالفان پراکنده دیگری که در انتخابات شرکت کرده بودند. پس از آنکه امام خمینی(ره) اعلام کردند روحانیون در رأس امور اجرایی نباشند، جلال‌الدین فارسی از سمت حزب جمهوری اسلامی کاندید شد. اما جلال‌الدین افغانستانی‌الاصل بود و به همین علت با کنار کشیدن او و مسعود رجوی_به این علت که قانون اساسی جمهوری اسلامی را قبول نداشت_ ابوالحسن بنی‌صدر ماند و احمد مدنی، داریوش فروهر، صادق قطب زاده، صادق خلخالی و... بنی صدر با اکثریت آرا نخستین رئیس جمهور ایران شد و از همان ابتدا با اقداماتی که انجام داد یک دوگانه میان مردم به راه انداخت.
این دوگانه تا استیضاح او ادامه یافت و تا مدتی فضای ایران را به علت همکاری او با حزب مجاهدین خلق متشنج کرد. دهه ۵۰ ایران تا اواخر ۶۰ روند فرسایشی جنگ تحمیلی، دست به اسلحه شدن مجاهدین و ترور اشخاص برجسته‌ای مثل آیت‌الله خامنه‌ای، دکتر بهشتی و دکتر باهنر و...، از طرفی دیگر خیانت‌ها و درز اطلاعات محرمانه به بیرون اوضاع پیچیده سیاسی‌ای را رقم زده بود که در ضد آن‌را مشاهده می‌کنیم. شخصیت اصلی فیلم_سعید_ همان محمدرضا کلاهی است که پس از ترور شهید باهنر به هلند می‌گریزد.[۱]
خلاصه داستان
فیلم«ضد»، داستان سیاسی و عاشقانه‌ای دارد و به حوادث سیاسی اول انقلاب و ترورهای مکرر شخصیت‌های انقلابی می‌پردازد؛ سعید که عضو سازمان مجاهدین خلق است و خود را در قالب یک نیروی مخلص و انقلابی جا زده، با ورود نامزدش به ایران، موقعیتش به خطر می‌افتد و باید بین عشق و وظیفه، یکی را انتخاب کند. سازمان مجاهدین که قصد ترور شهید بهشتی را دارد، قصد دارند که از طریق سعید، به این هدف خود دست پیدا کنند، اما ورود بیتا، برنامه‌های آن‌ها را بهم می‌زند.
در خلاصه داستان آمده: بعضی آدمها می‌توانند بر ضد هدفی باشند که همه می‌پندارند در خدمت آن هستند. این «ضد» می‌تواند حذف یک نفر یا یک ملت باشد.
جوایز
- نامزد بهترین جلوه‌های میدانی چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
- نامزد بهترین چهره پردازی چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
- برنده بهترین طراحی صحنه چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
- نامزد بهترین صداگذاری چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
- برنده بهترین بازیگر نقش مکمل مرد چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
- نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل زن چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
- نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر
عوامل تولید
- مشاور فیلمنامه: جواد موگویی
- مدیر تولید: علی شیرمحمدی
- مدیر فیلم‌برداری: هاشم مرادی
- طراح صحنه و لباس: محمدرضا شجاعی
- تدوین: مهدی سعدی
- مدیر صدابرداری: علی عدالت‌دوست
- صداگذار: امین شریفی
- آهنگ‌ساز: مسعود سخاوت‌دوست
- طراح گریم: مرتضی کهزادی
- طراح جلوه‌های ویژه بصری: محمد لطفعلی
- مدیر برنامه‌ریزی: حسین دیردار
- دستیار کارگردان: بهمن حسینی
- منشی صحنه: آرزو قربانی
- عکاس: کورش جوان
- مشاور رسانه‌ای: هادی فیروزمندی
- مجری طرح: مؤسسه فرهنگی هنری وصف صبا
- محصول: سازمان سینمایی سوره حوزه هنری.
گفتاورد
رضا صائمی، منتقد سینما:«ضد به کارگردانی امیرعباس ربیعی هم در فرم و ساختار بصری و هم در قصه‌ای که روایت می‌کند متأثر از «ماجرای نیمروز» محمدحسین مهدویان است. قصه به بحران‌ها و درگیری‌های منافقین در تابستان سال ۶۰، بمب‌گذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی و شهادت شهید بهشتی و یارانش برمی‌گردد.
با این تفاوت در زاویه دید، به این معنا که در «ماجرای نیمروز» شاهد روایت قصه از زاویه نیروهای سپاه هستیم و در «ضد» از زاویه دید منافقین به قصه نگاه می‌شود. ضمن اینکه در بستر این فضای ملتهب سیاسی، شاهد یک قصه عاشقانه هستیم. درواقع می‌توان «ضد» را یک عاشقانه سیاسی دانست که در آن یک ضد قهرمان در دو راهی دشوار عشق و سیاست قرار می‌گیرد.
از سوی دیگر فیلم به روایت نفوذ می‌پردازد. روایت نفوذ سعید که از گروهک منافقین به حراست حزب جمهوری نفوذ کرده و به بسترسازی ترورهای سیاسی مشغول است.
مواجهه او با بیتا، معشوق قدیمی‌اش به احیای دوباره عشق آن‌ها منجر شده؛ اما این‌بار این عشق مغلوب سیاست می‌شود. سعید برای اثبات وفاداری خود به سازمان سیاسی‌اش حتی عشقش را هم قربانی می‌کند. «ضد» گرچه در فضاسازی تاریخی خود موفق است؛ اما در شخصیت‌پردازی و ارائه اطلاعات دقیق درباره آن‌ها کاستی‌های زیادی دارد مثلا مخاطب هرگز نمی‌فهمد که سعید چطور وارد گروهک منافقین شده و چطور به حراست حزب جمهوری اسلامی نفوذ کرده و چگونه دست به عملیات تروریستی می‌زند. با‌این‌حال قصه خود را در بستر ملتهب بین عشق و سیاست به‌گونه‌ای روایت می‌کند که کشش لازم برای پیگیری مخاطب را دارد.»[۳]
پانویس
- ↑ «تصویر متفاوت از دوگانه عشق و سیاست». شهرآرانیوز. ۳ دی ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۹ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ «فیلم «ضد» چگونه فیلمی است؟». روزنامه صبح نو. ۲۰ آذر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۵ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ «فیلم «ضد» چگونه فیلمی است؟». روزنامه صبح نو. ۲۰ آذر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۵ شهریور ۱۴۰۳.