علی‌اشرف صادقی
| زبان‌شناس | |
 | |
| زمینه فعالیت | زبان‌شناسی |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۲۵ اردیبهشت ۱۳۲۰ (۸۳ سال) |
| محل تولد | قم |
| جوایز | کتاب سال جمهوری اسلامی ایران |
علی‌اشرف صادقی (زادۀ ۱۳۲۰ در قم) زبان‌شناس ایرانی، استاد بازنشستهٔ دانشگاه تهران و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. او به‌عنوان چهرهٔ ماندگار در حوزهٔ ادبیات معرفی شده‌است.
زندگی و تحصیلات
در خانواده‌ای مذهبی با پدری معلم، پدربزرگی واعظ (اشرف‌الواعظین) و جدی مجتهد بزرگ شد. صادقی دبستان و متوسطه را در مدرسه حکیم نظام قم فراگرفت و در ۱۳۴۱ از دانشگاه تهران لیسانس ادبیات فارسی گرفت. سپس برای مدرک دکترا به دانشگاه سوربن فرانسه رفت و ۱۳۴۶ به مدرک دکترای زبان‌شناسی عمومی به ایران بازگشت. و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران مشغول به فعالیت شد. این استاد زبان‌شناسی در سال تحصیلی ۸۶–۸۷ به درخواست خود از تدریس در دانشگاه بازنشسته شد و علت آن را همت گماردن در تتدوین «فرهنگ جامع زبان فارسی» بیان کرد.
فعالیت تخصصی
- استاد بازنشسته دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران
- عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی ۱۳۷۰
- مدیرگروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی
- سردبیر مجله فرهنگ‌نویسی
- مؤسس و سردبیر مجله زبان‌شناسی تا سال ۱۳۸۶
- عضو شورای عالی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از ۱۳۶۳ تا کنون
- عضو شورای ویرایش زبان فارسی در صدا و سیما
- همکاری با مؤسسه لغت‌نامه دهخدا در تنظیم بخشی از حرف «گ» لغت‌نامه
- از ویراستاران دانشنامه ایران و اسلام، دانشنامه جهان اسلام و دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
- تدوین جلد اول فرهنگ جامع زبان فارسی مشتمل بر حرف «آ» سال ۱۳۹۲
| عنوان | ناشر | سال |
|---|---|---|
| دستور زبان فارسی (با همکاری غلام‌رضا ارژنگ)، کتاب درسی سال دوم، سوم و چهارم دبیرستان | وزارت آموزش و پرورش | |
| تکوین زبان فارسی | دانشگاه آزاد ایران | ۱۳۵۷ |
| مسائل تاریخی زبان فارسی | سخن | ۱۳۸۰ |
| تصحیح لغت فرس اسدی، با همکاری دکتر فتح‌الله مجتبائی | انتشارات خوارزمی | ۱۳۶۵ |
| زبان‌شناسی نوین نتایج انقلاب چامسکی (ترجمه دو فصل) نیل و دیردری اسمیت ویلسون | انتشارات آگاه | ۱۳۶۷ |
| نگاهی به گویش‌نامه‌های ایرانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۹ |
| فرهنگ املایی خط فارسی کار مشترکی از علی اشرف صادقی و زهرا زندی | فرهنگستان زبان و ادب فارسی | |
| یادنامه دکتر احمد تفضلی | سخن | ۱۳۷۹ |
| تصحیح فرهنگ فارسی مدرسهٔ سپهسالار، منسوب به قطران تبریزی | سخن | ۱۳۸۰ |
| فارسی قمی | انتشارات باورداران | ۱۳۸۰ |
| زبان‌های یوسیف ایرانی میخانیلوویچ اُرانسکی (ترجمه) | سخن | ۱۳۷۸ |
| جشن‌نامه دکتر فتح‌الله مجتبایی | هرمس | ۱۳۹۳ |
| سخن عشق | سخن | ۱۳۹۶ |
| علی‌اشرف صادقی «زندگی‌نامهٔ خودنوشت». | ۱۳۹۷ |
جوایز و افتخارات
- چهره ماندگار حوزه ادبیات ۱۳۸۰
- جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
- برگزیدهٔ بیست‌وپنجمین جایزهٔ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی ۱۳۹۷
- تقدیر از علی‌اشرف صادقی در اولین همایش نحو بهمن ۱۳۹۰
گفتاوردها
- «به دلیل آن‌که هر چندسال یکبار نسخه‌های جدیدتر و یا حتی اشعار متفاوتی از متون ادبی کهن ایران، کشف می‌شود، نیاز به تصحیح‌ها و ویرایش‌های بیشتر و چندباره متون کهن حس می‌شود.»[۱]
پانویس
پیوند به بیرون
- علی‌اشرف صادقی: خطیبی غم ایران را می‌خورد
- مشاهیر ایران علی‌اشرف صادقی؛ زبان‌شناسی
- تحولات زبان فارسی در سه قرن اول پس از اسلام
- علی‌اشرف صادقی/زبان‌شناسی