قمار چهار گزینه‌ای (مستند)
 پوستر فیلم | |
| نام فیلم | قمار چهار گزینه‌ای |
|---|---|
| موضوع | مشکلات کنکور در ایران |
| سبک | مستند |
| کارگردان | عباس رحیمی |
| نویسنده | احمد قجاوند |
| صداپیشگان | احمد قجاوند |
| مدیر تولید | محمد فریدونی |
| فیلمبرداری | عباس رحیمی |
| شرکت/سازمان تولیدکننده | سفیرفیلم |
| زمان | ۲۵ دقیقه |
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
قمار چهار گزینه‌ای (تولید ۱۳۹۶) مستندی است به کارگردانی عباس رحیمی و با تهیه‌کنندگی قاسم اکبری که
به دست های پشت پرده کنکور سراسری می پردازد و موضوع حذف شدن کنکور از نظام آموزشی و درآمدزایی از این آزمون را مورد بررسی قرار می دهد.
این مستند را سفیرفیلم تولید کرده است.
درباره مستند
مستند قمار چهار گزینه ای به دست های پشت پرده کنکور سراسری می پردازد.
گاهی بد نیست خودمان را جای یک دانش آموز بگذاریم و فرایند تحصیل را از نگاه او ببینیم، شاید اینطور بهتر بتوانیم تاثیرات و نتایج روال آموزشی و ارزشیابی فعلی را قضاوت کنیم گرچه باز هم میزان ترس از آینده، اضطراب، ناامیدی، فشار های مالی، رقابت های ناسالم بجای دوستی و خیلی از آسیب های دیگری که در ابتدای جوانی به بهانه ی ورود به دانشگاه به آنها وارد می‌شود را نمی‌توان به دقت اندازه گیری کرد.
راوی این مستند یک دانش آموز است که او را به دنیای آماده شدن برای کنکور و درگیری های مالی آن می‌برد. راوی این مستند یک دانش آموز است که حس همذات پنداری را در مخاطب زنده کرده و او را با خود به دنیای آماده شدن برای کنکور و درگیری های مالی آن می‌برد و با یک همراهی ساده، آشفتگی این فضا را به مخاطب می نمایاند.
اوّلین کنکور ایران در سال ۱۳۴۸ برگزار شد و ۴۷٬۷۰۳ نفر داوطلب در آن شرکت کردند. سؤالات اوّلین دورهٔ کنکور، به صورت سؤالات کوتاه‌پاسخ طرّاحی شده بود. در آزمون سال ۱۳۹۴ که چهل و ششمین کنکور ایران بود حدود ۸۵۰۰۰۰نفر داوطلب ورود به دانشگاه بودند که ۵۰۰۰۰۰ نفر در رشته علوم تجربی ثبت نام کرده بودند.
در ایران، سازمان سنجش آموزش کشور که سازمانی تحت نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است، متولی اصلی برگزاری کنکور سراسری برای ورود به دانشگاه‌های دولتی است. این آزمون در هر سال یک بار در ماه تیر (غیر از سال ۱۳۹۹ به دلیل شیوع کوید-۱۹) به صورت یک مرحله‌ای و برای پنج گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی، علوم انسانی، زبان‌های خارجی و هنر به‌طور جداگانه برگزار می‌شود. مرکز آزمون دانشگاه آزاد اسلامی نیز آزمون‌های تقریباً مشابهی را برای پذیرش دانشجو برگزار می‌کرد. دانشگاه آزاد اسلامی، آزمون گروه پزشکی را جداگانه از آزمون علوم تجربی برگزار می‌کرد. از کنکور سراسری ۱۳۹۲ این آزمون با آزمون سراسری تلفیق شد.
طبق مصوبه مجلس، قرار است کنکور به تدریج حذف شود و معیارهای دیگری برای ورود به دانشگاه در نظر گرفته شود. همچنین بر اساس مصوبات مجلس و در راستای حذف تدریجی کنکور، معدل امتحانات نهایی سال سوم دبیرستان با تأثیر ۲۵ درصد به صورت مثبت و معدل امتحانات نهایی پیش دانشگاهی با تأثیر ۵ درصد به صورت مثبت لحاظ می‌شود؛ که البته برای داوطلبان نظام آموزشی جدید (۳-۳-۶) معدل امتحانات نهایی برگزار شده در پایه دوازدهم تأثیر ۳۰ درصدی به صورت مثبت را دارا می‌باشد.[۱]
گفتاورد
عباس رحیمی کارگردان مستند «قمار چهار گزینه‌ای» در نشست رونمایی از این مستند در خبرگزاری دانشجو درباره این مستند گفت:
هدف ما از ساخت این مستند نقد نظام آموزشی کشور در زمینه برگزاری کنکور است اگرچه معتقدیم در قالب یک مستند بلند هم نمی‌توان این نقد را به طور کامل انجام داد.
وی با اشاره به اینکه در ساخت این مستند موضوع مافیای پشت کنکور برای ما خیلی مهم بود، تصریح کرد: با توجه به ارقام ارائه شده در خصوص گردش مالی کنکور مانند رقم ۸۰۰۰ میلیاردی این جذابیت وجود داشت که ما به سمت پرداختن به موضوع مافیای کنکور برویم.
رحیمی با اشاره به اینکه تولید این مستند از مهرماه تا اسفند ماه ۹۶ به طول انجامید و در واقع سه چهار ماه برای تولید و تدوین آن وقت گذاشتیم، تصریح کرد: ما تقریبا با تمام مسئولانی که با مقوله کنکور ارتباط داشتند از جمله نجفی، وزیر وقت آموزش و پرورش، رهبر رئیس دانشگاه آزاد، مخبر رئیس کارگروه حذف کنکور و دیگر مسئولان ارتباط برقرار کردیم، اما هیچ کدام از آنها حاضر به صحبت کردن در این رابطه نشدند. در هر حال نه موافقین و نه مخالفین وضع موجود کنکور برای حضور در این مستند اعلام آمادگی نکردند.
وی با اشاره به بازار شکل گرفته حول کنکور تصریح کرد: شاید این بازار خیلی هم ربطی به کنکور نداشته باشد در واقع اگر روند فعلی کنکور هم حذف شود این بازار در جای دیگری جایگاه خود را پیدا می‌کند، اما اینکه نمی‌گذارند کنکور حذف شود کار مافیای کنکور است در واقع امروز خیلی از وزرای سابق و فعلی که ما به دنبال آنها رفتیم خودشان صاحب مدرسه هستند در هر حال ما در این مستند به کم حاشیه‌ترین این افراد یعنی آقای دانش آشتیانی که وزیر آموزش و پرورش بوده اند رفتیم اگرچه ایشان نیز حاضر به صحبت نشدند.
کارگردان مستند «قمار چهارگزینه ای» با بیان اینکه اگر ما به سراغ فلان نماینده مجلس می‌رفتیم قطعا برای ما دردسر درست می‌کردند، تصریح کرد: در واقع کسی که خودش وزیر بوده و سه چهار تا مدرسه هم دارد در زمینه کنکور ذی نفع است با این وجود چه دلیلی دارد که مدارس و ساختار کنکور اصلاح شود. معتقدیم این موانع عامل عدم اصلاح ساختار کنکور و بودجه آموزش و پرورش هستند و از سال ۴۸ تاکنون نیز وضع به همین گونه بوده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر مافیای کنکور علاقه‌مند است که کنکور حذف شود، چون اگر بحث معدل و کنکور به صورت ۵۰-۵۰ درصد در نظر گرفته شود بازار یک ساله آنها به یک بازار چهار ساله تبدیل می‌شود، اضافه کرد: ما می‌گوییم باید بحث ساختار و مدارس درست شود و آدم‌هایی را به کار بگیرند که در آموزش و پرورش از افراد ذی نفع استفاده نکنند.
رحیمی اضافه کرد: معتقدیم که اگر قرار باشد که برای ورود به دانشگاه سهم کنکور ۵۰ درصد و سهم معدل نیز ۵۰ درصد باشد در این رابطه ساختار و عدالت برابر وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه در کنار حجم تقاضا برای کنکور آقایان نیز به این تقاضا دامن می‌زنند، تصریح کرد: اگر این حجم از تبلیغات عظیم صدا و سیما نباشد شاید خیلی‌ها به سمت کنکور نروند واقعیت این است که امروز صدا و سیما در حال آنتن فروشی است و برخی از شبکه‌ها چندین ساعت از آنتن خود را به موسسات مرتبط با کنکور می‌فروشند.
کارگردان مستند «قمار چهارگزینه ای» با بیان اینکه حجم تبلیغات کنکور در صدا و سیما تقاضا را افزایش داده در حالی که صندلی‌های دانشگاه هم محدود هستند، اظهار کرد: واقعیت این است که در بحث کنکور فقط گردش مالی آن عذاب آور نیست در واقع امروز در کنار این مسئله وقتی گفته می‌شود کنکور تنها راه سعادت است و هیچ اصلاحی هم در این رابطه صورت نمی‌گیرد طبیعی است که مسئله فشار روانی که به خانواده‌ها و متقاضیان ورود به دانشگاه وارد می‌شود مهم‌تر است. مثلا همین چند وقت یک دختر به خاطر کنکور خودکشی کرد و یا یک نفر دیگر نیز سر آزمون سکته کرد این‌ها همه ناشی از فشار‌هایی است که تبلیغات کنکور بر افراد وارد می‌کند.
وی گفت: آقایان می‌گویند راه جایگزین برای کنکور نداریم با این وجود سوال این است که چرا این همه فشار تبلیغاتی در صدا و سیما و بیلبورد‌های شهری ایجاد می‌کنند؟ در هر حال این فشار کم نمی‌شود، چون برای آنها درآمد دارد.
رحیمی تصریح کرد: قطعا اگر می‌خواهیم تنها به ساخت این مستند اکتفا کنیم و کنار برویم در زمینه اصلاح کنکور موفق نخواهیم شد. بحث ما این است که باید مستند‌های این چنینی ساخته شود تا اصلاح کنکور به یک خواست و فرهنگ عمومی تبدیل شود و مردم به این باور برسند که راهکار بهتری نیز برای ورود به دانشگاه وجود دارد.
وی اضافه کرد: در جریان تولید این مستند زمانی که ما با مردم صحبت می‌کردیم آنها هزینه‌هایی که برای شرکت در کنکور و قبولی در دانشگاه‌ها مطرح باید صورت بگیرد را طبیعی می‌دانستند با این وجود باید این طبیعی بودن اوضاع در مردم از بین برود تا به بدنه دولت و مسئولان فشار وارد شود تا آنها کنکور را اصلاح کنند.
کارگردان مستند «قمار چهارگزینه ای» با بیان اینکه باید در قالب ساخت مستند‌های این چنینی یک صدای واحد را به وجود بیاوریم تا خواست اصلاح کنکور به یک خواست عمومی تبدیل شود، اظهار کرد: در جریان تولید مستند قمار چهارگزینه‌ای خیلی دوست داشتیم که مافیای کنکور را که به صورت شبکه وار کار می‌کنند به تصویر بکشانیم و بگوییم که چه کسانی در این رابطه دخیل هستند در هر حال اگر بخواهیم این مسیر را ادامه دهیم در مستند بعدی تلاش خواهیم کرد که به این موضوع بپردازیم.
وی با بیان اینکه تمامی عوامل تولید مستند قمار چهارگزینه‌ای دانشجو هستند و این مستند با حمایت سفیر فیلم و مدرسه هنر و رسانه آینه ساخته شده تصریح کرد: تلاش می‌کنیم که این مستند در رسانه ملی و دانشگاه‌ها نیز اکران شود.
رحیمی مستند بیکارآفرین و مستند درباره یک انتخاب را از دیگر مستند‌های تولید شده در حوزه نظام آموزشی کشور نام برد و افزود: مستند بیکارآفرین به بحث نظام آموزشی و اینکه افراد پس از فارغ التحصیلی در دانشگاه باید به آموزشگاه‌های خصوصی و فنی حرفه‌ای برای کسب مهارت مراجعه کند، پرداخته است. همچنین در مستند درباره یک انتخاب موضوع انتخاب رشته دانش آموزان در دوره دبیرستان مورد توجه قرار گرفته است.[۲]
پانویس
- ↑ «قمار چهار گزینه‌ای». دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ «اصلاح کنکور باید به یک خواست عمومی تبدیل شود». ۲۲ مرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۳.
پیوند به بیرون
نمایش دست های پشت پرده کنکور سراسری و تبعیض اقتصادی در آموزش