محمدجواد بلاغی نجفی

از یاقوت
صاحب تفسیر آلاء الرحمن
فقیه و مبارز سیاسی
نام کاملمحمدجواد بن حسن بن طالب بلاغی
لقبمجاهد
تاریخ تولد۱۲۴۴
زادگاهنجف
تاریخ وفات۲۰ آذر ۱۳۱۲
شهر وفاتنجف
محل دفنحرم امام علی(ع)
محل سکونتنجف
خویشاوندان سرشناسعبدالله مامقانی
فضه بلاغی (مادر)
سید موسی کاظمی جزایری (پدر همسر)
استادانشیخ محمد طه نجف
حاج آقا رضا همدانی
آخوند ملامحمدکاظم خراسانی
میرزا محمد تقی شیرازی
شاگردانسید محمدهادی میلانی
محل تحصیلنجف
تالیفاتآلاء الرحمن فی تفسیر القرآن
الهدی الی دین المصطفی
سیاسیشرکت در نهضت استقلال عراق


محمدجواد بَلاغی نجفی (زادهٔ ۱۲۴۴ در نجف - درگذشت ۲۰ آذر ۱۳۱۲ در نجف) مشهور به مجاهد فقیه و پایه‌گذار علم کلام نوین در نجف بود. آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، التوحید و التثلیث و انوار الهدی از جمله تالیفات او است.

زندگی‌نامه

محمدجواد بن حسن بن طالب بلاغی در سال ۱۲۴۴ در نجف زاده شد.[۱] خاندان بلاغی، از قدیمی‌ترین خاندان‌های علمی شیعه در نجف بوده‌اند و عبدالله مامقانی نویسنده کتاب تنقیح المقال، از افراد سرشناس این خاندان است.[۲] فضه بلاغی، مادر محمد جواد بلاغی را از جمله زنان عالم دانسته‌اند که اجازه روایت داشته است.

بلاغی تحصیلاتش را در نجف آغاز کرد و در ۲۴ سالگی، در ۱۳۰۶ق به کاظمین رفت و پس از ۶ سال به نجف بازگشت. در ۱۳۲۶ق به سامرا مهاجرت کرد و ده سال نزد میرزا محمدتقی شیرازی شاگردی کرد. وی سپس به کاظمین رفت و پس از دو سال، به نجف بازگشت.[۳]

بلاغی با دختر سید موسی کاظمی جزایری ازدواج کرد.[۴]

زیست علمی

محمدجواد بلاغی در نجف، در درس فقه آقا رضا همدانی، نویسنده کتاب مصباح الفقیه و سید محمد هندی نویسنده کتاب شوارع الاسلام فی شرح شرائع الاسلام شرکت می‌کرده است. وی همچنین از شاگردان آخوند خراسانی و همچنین شیخ محمد طه نجف، مؤلف کتاب اتقان المقال فی احوال الرجال بوده است.[۵]

بلاغی پس از مهاجرت به سامرا، با میرزای شیرازی مرتبط بوده و در درس فقه محمدتقی شیرازی و سید محمد فشارکی شرکت می‌کرده است.[۶]

بلاغی پایه‌گذار علم کلام نوین در نجف دانسته شده که در برابر فعالیت‌های تبشیری و تبلیغی مسیحیت و همچنین تبلیغات مخالفان دین فعالیت می‌کرده است. وی با زبان فارسی، عربی، انگلیسی و عبری آشنایی داشته است.[۷]

شاگردان

سید محمدهادی میلانی

سید عبدالحسین طیب[۸]

سید ابوالقاسم خوئی،[۹]

فعالیت‌های سیاسی

بلاغی، در سال‌های اقامت در سامرا، از جمله عالمانی بوده است که در جریان مبارزات استقلال‌طلبانه مردم عراق در برابر انگلستان فعال بوده است.[۱۰] این مبارزات با فتوای میرزا محمدتقی شیرازی پایه‌گذاری شد.[۱۱] محمدجواد بلاغی، با لقب مجاهد هم خوانده شده است.[۱۲]

آثار و تألیفات

بلاغی کتاب‌های فراوانی در موضوعات مختلف دارد که بخش عمده‌ای از آن در موضوع کلام و در دفاع از اسلام و قرآن و در رد باورهای یهودیت، مسیحیت، بهاییت و وهابیت نگاشته شده است. برخی از کتاب‌های بلاغی عبارت‌اند از:

  • آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن
  • التوحید و التثلیث
  • أعاجیب الأکاذیب
  • انوار الهدی
  • نصایح الهدی و الدین الی من کان مسلما و صار بابیا
  • دیوان اشعار

رحلت

بلاغی در ۲۰ آذر ۱۳۱۲ در نجف درگذشت و در حرم امیرالمومنین(ع) به خاک سپرده شد.[۱۳]

پانویس

  1. آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳.
  2. آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳.
  3. آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳.
  4. آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳.
  5. عقیقی بخشایشی، «شیخ محمدجواد بلاغی»، ص۲۵-۲۶.
  6. عقیقی بخشایشی، «شیخ محمدجواد بلاغی»، ص۲۶.
  7. عقیقی بخشایشی، «شیخ محمدجواد بلاغی»، ص۲۶.
  8. عقیقی بخشایشی، «شیخ محمدجواد بلاغی»، ص۲۷.
  9. یادنامه حضرت آیت الله العظمی آقای حاج سید ابوالقاسم خویی، ۱۳۷۲ش، ص۵۸ و ۵۹.
  10. بلاغی، اسلام آیین برگزیده، ۱۳۶۰ش، ص۱۴.
  11. بلاغی، اسلام آیین برگزیده، ۱۳۶۰ش، ص۱۴.
  12. بلاغی، اسلام آیین برگزیده، ۱۳۶۰ش، ص۱۴.
  13. آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۴.