محمد مفتح
| شهید دکتر مفتح | |
 | |
| نام کامل | محمد مفتح |
|---|---|
| لقب | شهید مفتح |
| تاریخ تولد | ۲۸ خرداد ۱۳۰۷ (۹۶ سال) |
| تاریخ شهادت | ۲۷ آذر ۱۳۵۸ |
| محل شهادت | تهران دانشکده الهیات |
| محل دفن | حرم حضرت معصومه(س) |
| محل سکونت | تهران |
| استادان | سید محمد محقق داماد، سید حسین بروجردی، امام خمینی، سید محمدرضا گلپایگانی و مرعشی نجفی |
| محل تحصیل | قم |
| سیاسی | مبارزه بر علیه رژیم پهلوی، نماز عید فطر در سال ۱۳۵۷ شمسی در قیطریه،دبیر جامعه روحانیت مبارز تهران |
| اجتماعی | تأسیس دبیرستان دین و دانش |
محمد مفتح (۲۷ خرداد ۱۳۰۷– ۲۷ آذر ۱۳۵۸) معروف به شهید مفتح، از مبارزین دوران ستم‌شاهی، عضو شورای انقلاب، سرپرست دانشکده الهیات دانشگاه تهران، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دبیر جامعه روحانیت مبارز تهران.
شهید دکتر مفتح در سال ۱۳۵۸ به دست گروهک فرقان به شهادت رسید. در جمهوری اسلامی ایران روز شهادت وی در ۲۷ آذر به روز وحدت حوزه و دانشگاه مشهور است. او در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد. محمد هادی مفتح رییس مرکز اسلامی هامبورگ فرزند اوست.
زندگی نامه و زیست علمی
محمد مفتح ۲۸ خرداد سال ۱۳۰۷ در همدان متولد شد.[۱] پدرش شیخ محمود مفتح از واعظان همدان بود و در مدح و مراثی رسول اکرم و اهل بیت شعر می‌سرود و در حوزه علمیه همدان ادبیات عرب تدریس می‌کرد.[۲]
مفتح مقدمات علوم عربی، فقه، و بخشی از منطق را نزد پدر، ملاعلی همدانی،[۳] سیدمحمد جلالی و شیخ محمدعلی همدانی آموخت و در سال ۱۳۲۲ش. برای ادامه تحصیل به قم مهاجرت کرد. کتاب رسائل را نزد مجاهد تبریزی و مکاسب و کفایه را از سید محمد محقق داماد آموخت. وی همزمان با تحصیل به تدریس فلسفه پرداخت. تا سال ۱۳۴۴. دروس خارج اصول و فقه را از درس بروجردی، امام خمینی، سید محمدرضا گلپایگانی و مرعشی نجفی آموخت.
او در عرفان، فلسفه و حکمت از درس علامه طباطبایی، امام خمینی و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی کسب فیض نمود و همزمان با تحصیلات حوزوی، تحصیلات دانشگاهی را نیز ادامه داد و موفق به دریافت دانشنامه دکتری در رشته الهیات و معارف اسلامی از دانشگاه تهران شد.[۴]
اساتید
- شیخ محمود مفتح.
- ملاعلی معصومی همدانی.
- سیدمحمد جلالی.
- محمدعلی همدانی.
- مجاهد تبریزی.
- سید محمد محقق داماد
- سید حسین بروجردی.
- امام خمینی.
- سید محمدرضا گلپایگانی.
- سید شهاب الدین مرعشی نجفی.
- سید محمدحسین طباطبائی.
- سید ابوالحسن رفیعی قزوینی.[۵]
آثار
- ترجمه بعضی از مجلدات تفسیر مجمع‌البیان.
- حاشیه بر اسفار ملاصدرا.
- روش اندیشه در منطق؛
- حکمت الهی و نهج البلاغه (پایان نامه دوره دکتری).
- آیات اصول اعتقادی.
- نقش دانشمندان اسلام در پیشرفت علوم (مجموعه مقالات).
- ویژگیهای زعامت و رهبری (مجموعه مقالات و سخنرانی‌ها).
- مقالات منتشره در مجله مکتب اسلام سال ۱۳۳۶ و مکتب تشیع.[۶]
فعالیت‌های اجتماعی
- تاسیس دبیرستان دین و دانش با دکتر شهید بهشتی در سال ۱۳۳۴ [۷]
- تأسیس مجمع علمی اسلام‌شناسی در سال ۱۳۳۸ [۸]
- کلاس‌های اسلام‌شناسی به خصوص تفسیر قرآن برای جوانان و دیگر اقشار جامعه در مسجد الجواد تهران [۹]
- ارائه شیوه نوین در تدریس و برنامه‌های درسی حوزوی با همکاری شهیدان بهشتی، قدوسی و سعیدی.[۱۰]
فعالیت‌های سیاسی
قبل از انقلاب
- اخراج و تبعید: مفتح در سال ۱۳۴۷ به دلیل نشر تفکر انقلابی و انتقال آن به دانش آموزان از آموزش و پرورش اخراج و به جنوب کشور تبعید شد.[۱۱] یکی از اعضای روحانی و فکری جمعیت مؤتلفه که در آن شهیدان مطهری و بهشتی، ربانی شیرازی و محمدجواد باهنر نیز عضویت داشتند.[۱۲]
- دستگیر شدن به همراه آیت‌الله خامنه‌ای توسط ساواک، در مسجد الجواد تهران[۱۳]
- دستگیر شدن پس از برپایی و اقامه عید فطر که در تپه‌های قیطریه که به راهپیمایی بزرگی انجامید[۱۴]
بعد از انقلاب
وی به هنگام انقلاب اسلامی ایران از سوی امام خمینی به عضویت شورای انقلاب در آمد[۱۵] و مدیریت ستاد استقبال از امام خمینی را نیز به عهده گرفت. او از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و از بنیان‌گزاران جامعه روحانیت مبارز تهران بود و به عنوان دبیر آن انتخاب شده بود.[۱۶]
پس از پیروزی انقلاب اسلامی عضو شورای گسترش آموزش عالی کشور و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران شد، و سرپرستی دانشکده الهیات دانشگاه تهران را به عهده گرفت.مفتح برای حفاظت از دستاوردهای انقلاب با همکاری آیت الله مهدوی کنی و شهیدان بهشتی و مطهری طرح کمیته انقلاب اسلامی را ارائه نمود و خود مسئولیت کمیته منطقه ۴ تهران را عهده‌دار شد.
شهادت
مفتح در ۲۷ آذر سال ۱۳۵۸، ساعت نه صبح در دانشکده الهیات به دست سه نفر از اعضای گروهک فرقان ترور شد و در یکی از حجره‌های حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.[۱۷] امام خمینی با صدور پیامی شهادت او را تسلیت گفت.
پانویس
- ↑ مفتح، بیدهندی، زمانی، افکار استاد شهید دکتر محمد مفتح، ۱۳۵۸ش، ص۳.
- ↑ گلی‌زواره، شهید مفتح اسوهی فرزانگی و فداکاری، ۱۳۷۸ش، ص۲.
- ↑ گلی‌زواره، شهید مفتح اسوهی فرزانگی و فداکاری، ۱۳۷۸ش، ص۲۷.
- ↑ گلشن ابرار، ج۲، ۱۳۸۵، ص۸۱۴.
- ↑ گلشن ابرار، ج۲، ۱۳۸۵، ص۸۱۴.
- ↑ گلشن ابرار، ج۲، ۱۳۸۵، ص۸۱۷.
- ↑ مفتح، بیدهندی، زمانی، افکار استاد شهید دکتر محمد مفتح، ۱۳۵۸ش، ص۸.
- ↑ مفتح، بیدهندی، زمانی، افکار استاد شهید دکتر محمد مفتح، ۱۳۵۸ش، ص۱۲.
- ↑ بی‌نا، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲۶، ۱۳۸۲، ص۲۷-۲۸.
- ↑ گلی‌زواره، شهید مفتح اسوهی فرزانگی و فداکاری، ۱۳۷۸ش، ص۸۹.
- ↑ گلی‌زواره، شهید مفتح اسوهی فرزانگی و فداکاری، ۱۳۷۸ش، ص۴۰.
- ↑ بی‌نا، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲۶، ۱۳۸۲، ص۲۵.
- ↑ بی‌نا، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲۶، ۱۳۸۲، ص۲۷-۲۸.
- ↑ بی‌نا، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲۶، ۱۳۸۲، ص۳۱.
- ↑ بی‌نا، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲۶، ۱۳۸۲، ص۳۶.
- ↑ مفتح، بیدهندی، زمانی، افکار استاد شهید دکتر محمد مفتح، ۱۳۵۸ش، ص۱۵۲.
- ↑ طلایه‌دار وحدت (شهادت دکتر آیت اللَّـه مفتح)، مجله گلبرگ، آذر ۱۳۸۴، شماره ۶۹.