محمد یزدی

آیت‌الله محمد یزدی

نام کامل	محمد یزدی
تاریخ تولد	۱۰ تیر ۱۳۱۰ ‏(۹۳ سال)
تاریخ وفات	۱۹ آذر ۱۳۹۹
شهر وفات	قم
محل دفن	حرم حضرت معصومه
خویشاوندان سرشناس	شیخ محمدعلی یزدی (جد)
استادان	آیت‌الله بروجردی • آیت‌الله اراکی • امام خمینی
محل تحصیل	اصفهان و قم
اجازه اجتهاد از	امام خمینی
تالیفات	ترجمه قرآن کریم، اسس الایمان فی القرآن، فقه القرآن، نبذ فی المعارف الاسلامی
سیاسی	عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم • عضو فقهای شورای نگهبان • عضو مجلس خبرگان رهبری • ریاست قوه قضاییه

محمد یزدی (۱۰ تیر ۱۳۱۰ - ۱۹ آذر ۱۳۹۹) مجتهد، فقیه، شاگرد امام‌خمینی، روحانی مبارز، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، شورای بازنگری، مجلس شورای اسلامی و فقهای شورای نگهبان.

زندگی‌نامه

محمد یزدی فرزند علی در سال ۱۳۱۰ در اصفهان به دنیا آمد. جد او شیخ محمد علی، معروف به شیخ یزدی در حدود صد سال پیش از یزد به اصفهان رفت و از عالمان بنام اصفهان گردید.

تحصیلات

محمد یزدی دوران کودکی را در اصفهان گذراند و خواندن و نوشتن را در مکتب خانه‌هایی که در مسجد محل بود، فرا گرفت. سپس برای خواندن کلاس چهارم نظام آموزشی، به اولین مدرسه‌ای که در آن زمان به سبک جدید تأسیس شده بود، رفت و شش کلاس را در آن مدرسه گذراند.

وضعیت خانوادگی و اصرار و علاقه‌مندی پدر سبب علاقه وی به دروس حوزوی شد. او تحصیلات حوزوی را نزد پدر خود شروع کرد و در مدرسه کاسه‌گران، دروس سطح حوزه را در محضر عالمانی چون نجف آبادی، فقیه، ادیب و طباطبایی به پایان رساند.

محمد یزدی پس از گذراندن دروس سطح به قم آمد و از محضر اساتیدی چون مرتضی حائری یزدی، مرعشی نجفی، سلطانی و علامه طباطبایی بهره برد و در درس خارج آیات بروجردی، اراکی، میرزا هاشم آملی، شاهرودی و امام خمینی شرکت کرد. وی پس از مدتی به درجه اجتهاد رسید و از امام خمینی اجازه اجتهاد دریافت کرد.

در کتاب خبرگان ملت از زبان وی، دوستان و معاشرانی ذکر شده است که از این میان می‌توان به محمد محمدی گیلانی، حسین مظاهری، محمدتقی مصباح یزدی، سید علی‌اکبر موسوی در قم و آقایان فقیه ایمانی، اخوان ابطحی در اصفهان اشاره کرد.

فعالیت‌های علمی

از شیخ محمد یزدی آثار فراونی در زمینه‌های گوناگون همچون فقه، اصول، کلام، تفسیر و علوم قرآن وجود دارد. برخی از آثار او عبارت‌اند از:

• مقالاتی که در مجله حکمت، تحت عنوان انسان‌شناسی منتشر شده است.
• سلسله مقالاتی که با عنوان «در قانون اساسی» در مجله نور علم چاپ شده است.
• ترجمه قرآن کریم
• گمشده شما
• پاسخ تهمت‌های مردوخ
• حسین بن علی (ع) را بهتر بشناسیم
• فقه القرآن
• اسس الایمان فی القرآن
• نبذ فی المعارف الاسلامی
• رساله‌های کوچکی نیز در زمینه‌های گوناگون از جمله تفسیر سوره حمد، الولادة الاصطناعیه للانسان، حکم التماثیل

فعالیت‌ها و مسئولیت‌های سیاسی

قبل از انقلاب

شیخ محمد یزدی قبل از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از مبارزان و فعالان سیاسی با حکومت پهلوی شناخته می‌شود که به دلیل سخنرانی‌ها و افشاگری‌های فراوان، بارها تبعید و زندانی شده است. جو حاکم بر حوزه علمیه قم و نقش مراجع و جریان‌های سیاسی از جمله فدائیان اسلام، نهضت ملی شدن صنعت نفت و کودتای ۲۸ مرداد، سبب علاقه‌مندی وی به مسائل سیاسی شد.

شروع آشنایی وی با امام خمینی، به شرکت در درس خارج امام در مسجد سلماسی بازمی‌گردد که با پیروی از خط و مشی امام به مبارزه علیه حکومت پهلوی پرداخت و با جلسات و سخنرانی‌های فراوان در شهرهای مختلف، بارها توسط ساواک دستگیر و زندانی گردید و چندین مرحله به شهرهای گوناگون از جمله کنگان، بندرلنگه، بوشهر و رودبار تبعید شد.

پس از پیروزی انقلاب

آیت‌الله محمد یزدی پس از پيروزى انقلاب اسلامى در مسئوليت‌هاى بسيارى ايفاى نقش نموده كه عبارتند از:

• رياست دادگاه انقلاب اسلامى قم
• نمايندگى مجلس خبرگان قانون اساسى
• نمايندگى مجلس شوراى اسلامى در دو دوره متوالى (دوره اول از قم و دوره دوم از تهران)
• نائب رئيس مجلس شوراى اسلامى
• عضويت در شوراى نگهبان پس از استعفاى آيت‌الله صافى گلپايگانى
• عضويت در شوراى بازنگرى قانونى اساسى
• رياست قوه قضائيه با حكم مقام معظم رهبرى در دو دوره پنج ساله،
• نمايندگى رؤساى سه قوه در هيأت سه نفره حل اختلاف بين مرحوم رجايى و بنى‏ صدر
• نمايندگى مجلس خبرگان رهبرى
• نائب رئيس و قائم مقام اجرائى جامعه مدرسين حوزه علميه قم
• عضویت در دوره چهارم و پنجم شورای عالی حوزه‌های علمیه و رئیس دوره پنجم آن شورا
• ریاست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
• رئیس مجلس خبرگان رهبری
• عضو فقهای شورای نگهبان
• استاد درس خارج حوزه علمیه

وفات

محمد یزدی در ۱۹ آذر ۱۳۹۹ درگذشت و پس از تشییع در قم و اقامه نماز میت توسط آیت‌الله جعفر سبحانی در حرم حضرت معصومه(س) به‌خاک سپرده شد. آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی، ایمان راسخ به مبانی انقلاب و استقامت در این راه و غیرت دینی و انقلابی را از نشانه‌های بارز او برشمرد.