مصطفی محدثی خراسانی
 | این مقاله نیازمند ویراستاری فنی است. |
| شاعر | |
 | |
| زمینه فعالیت | شعر و ادبیات |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۱ آذر ۱۳۴۰ (۶۲ سال) |
| محل تولد | تایباد |
| زبان | فارسی |
| موضوع‌ها | اشعار آیینی، دفاع مقدس، ادبیات |
| کتاب‌ها | شاعران پروازی، هزار مرتبه خورشید، گزیده ادبیات معاصر، و... |
مصطفی محدثی خراسانی (زاده ۱ آذر ۱۳۴۰ش در شهرستان تایباد از توابع خراسان جنوبی) شاعر و از اهالی ادبیات است.
او از سال ۱۳۸۱ش تاکنون سردبیر مجله تخصصی شعر است و از سال ۱۳۸۰ش تاکنون، عضو شورای عالی شعر صداوسیما. او موفق به کسب نشان درجه یک هنری، معادل دکتری شده است.
محدثی خراسانی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مشهد گذرانده و برای ادامه آن در مقطع کارشناسی در رشته زبان و ادبیات فارسی به دانشگاه فردوسی مشهد رفته است. او برای ۱۵ سال مسئول گروه شعر سازمان تبلیغات اسلامی مشهد بوده و آغاز فعالیت جدی‌اش در سرودن، با تشکیل گروه شعر حوزه هنری مشهد در سال ۱۳۶۴ش شکل گرفت. این گروه جریان‌سازترین گروه شعر در شهرستان‌های کشور بوده و هدایت شعر جوان خراسان را حداقل طی دو دهه به عهده داشته است.
محدثی از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۰ش مسئولیت این گروه را به عهده داشت و پس از انتقال به تهران، سردبیری فصلنامه شعر نیز به او واگذار شد. مصطفی محدثی از قالب‌های شعری کلاسیک بیشتر تمایل به سرودن غزل، دوبیتی و رباعی دارد.
فعالیت
- سردبیر مجله تخصصی شعر از سال ۱۳۸۱ تاکنون
- دبیر بیستمین کنگره سراسری شعر دفاع مقدس ۱۳۹۱
- دبیر هفتین کنگره بین‌المللی شعر ایثار۱۴۰۱
- عضو شورای عالی شعر صداوسیما از سال ۱۳۸۰ تا کنون
- عضو شورای سیاستگذاری جشنواره بین‌المللی شعر فجر
- عضو شورای شعر بنیاد حفظ و نشر آثار و ارزش‌های دفاع مقدس
- دبیر گروه فرهنگی روزنامه جام‌جم از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶
- دبیر گروه فرهنگی رونامه همشهری عصر از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸
- مسئول گروه شعر حوزه هنری خراسان از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۰
- مسئول کانون شاعران و نویسندگان آموزش و پرورش خراسان از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۰
- داور سه دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر
آثار
- شاعران پروازی ـ ۱۳۷۵ ـ انتشارات ضریح آفتاب
- هزار مرتبه خورشید ـ ۱۳۷۵ ـ انتشارات برگ
- گزیده ادبیات معاصر شماره ۴۶ ـ ۱۳۷۸ ـ انتشارات نیستان
- ولی مهر، در رثای شهید ولی الله چراغچی، انتشارات کنگرة سرداران شهید خراسان ۱۳۸۰
- طنین کوه، شعر دفاع مقدس، انتشارات حریر ۱۳۸۳
- سلوک باران، انتشارات سورة مهر ۱۳۸۵
- طنین گام ابراهیم، انتشارات مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۶
- سُکر سماع، انتشارات تکا ۱۳۸۷
- بودن در نبودن، انتشارات سوره مهر، ۱۳۸۸
- شوق کعبه، نگاهی زیبایی‌شناسانه و فلسفی به مناسک حج، انتشارات سوره مهر۱۳۸۶
گفتاورد
مصطفی محدثی: شعر می‌تواند فضیلت‌های دفاع مقدس را شرح دهد
این شاعر خراسانی که ید طولایی در عرصه شعر و شاعری و مخصوصا اشعار آیینی و دینی دارد، بر این باور است که دفاع مقدس مجموعه‌ای از فضیلت ها، معرفت‌ها و حکمت هاست که ما و جهانمان اکنون دارد ظرفیت درک آن را پیدا می‌کند. به همین دلیل هرچه بیشتر از این دوره هشت ساله می‌گذرد، ما نیاز بیشتری به تأمل روی آن و تبیین ابعاد این حماسه سترگ داریم و یکی از شریان‌های اصلی پرداختن به آن هنر است و شعر. در این مجال کوتاه، با او درباره جایگاه و اهمیت شعر دفاع مقدس گپ زدیم و وضعیت آثاری که اکنون در این باره چاپ و منتشر می‌شود.
تقابل یا همزیستی مفهومی به نام دفاع مقدس با هنر یا اسبابی به نام شعر، در همه این سال‌ها چگونه بوده است؟ من گمان می‌کنم در میان همه هنرها، شعر توانسته رسالت خود را در قبال دفاع مقدس انجام دهد. به این معنا که هم شعر توانسته در خدمت دفاع مقدس باشد و هم دفاع مقدس توانسته شعر ما را متحول کند و ابعاد ارزشمندی به آن بیفزاید.
چه ابعادی؟ ابعاد و فضیلت‌هایی که اگرچه در تاریخ شعر فارسی وجود داشته است، اما شعر دفاع مقدس همه آنها را به صورت یکجا در کنار یکدیگر جمع کرده است. در واقع، شعر دفاع مقدس به نوعی فراخوان ارجمندی ها، توانمندی‌ها و فضیلت‌های شعر فارسی است که با درآمیختنی نو، جلوه شکوهمندی به شعر ما داده است. به عنوان مثال درآمیختن حماسه و عشق و عرفان، در گذشته شعر فارسی نیز وجود داشته؛ اما کنار هم نشستن آنها به شیوه‌ای مطلوب توانست در شعر دفاع مقدس رقم بخورد و وجهه ارزشمندی را به شعر فارسی هدیه کند. علاوه بر این، درآمیختن شعر دفاع مقدس و شعر آیینی، به ویژه شعر عاشورایی نیز توانست جلوه‌های درخشان دیگری به شعر فارسی اضافه کند. با این حساب آیا می‌توانیم بگوییم شعر تا حدودی توانسته است حق مطلب را ادا کند؟ بهتر است بگوییم شعر دفاع مقدس هنوز بسیار جای کار دارد؛ به گونه‌ای که تا قرن‌ها در زمان فراروی ما می‌شود به آن پرداخت، اما اینجا یک نکته وجود دارد؛ مهم است که این پرداخت خارج از کلیشه‌های معمول خود باشد. ما باید به حوزه‌های مفهومی تازه‌ای از دفاع مقدس در شعرمان توجه کنیم و آن تعریف معمول و همیشگی از شعر دفاع مقدس را کنار بگذاریم؛ مثل بیان تاریخ دفاع مقدس یا داشتن یک نگاه صرفا نوستالژیک به این موضوع یا مرتب حسرت آن روزها را خوردن! بسیاری از شعرهای دفاع مقدس فقط به همین موضوع‌ها می‌پردازند. سعی ما باید بر این باشد که چنین نگاه‌های تکراری را متحول کنیم و روی جنبه‌های دیگر و کمتر شناخته شده این اتفاق تمرکز کنیم.
این ابعاد کمتر شناخته شده کدام هستند؟ دفاع مقدس تأثیر زیادی بر جهان امروز بر جای گذاشته است؛ بر جریان مقاومت در سراسر جهان، در ادامه آن بحث مدافعان حرم، بحث مقاومت اسلامی به سردمداری شهید قاسم سلیمانی، موازنه قدرتی که این حرکت‌ها توانسته در جهان به هم بزند تا امروز ما با نظام سیاسی تازه‌ای در جهان روبه رو شویم که متأثر است از این حوزه ها، همه و همه مسائلی است که می‌توان به آن پرداخت.
اوضاع خراسان و مشهد در این میان چگونه است؟
پس از انجمن ادبی حوزه هنری تهران که پایگاه اصلی شاعران انقلاب بود، مشهد و خراسان را می‌توانیم به عنوان دیگر قطب شعر انقلاب و در واقع دومین آن به حساب بیاوریم. جلسات حوزه هنری مشهد جایی بود که توانست یک تشکل توانمند، منسجم و تأثیرگذار در سطح کشور برای شعر انقلاب و دفاع مقدس ایجاد کند. اوج شکل گیری و کار این جلسات سال ۶۴ بود که تداوم داشت و بیش از دو دهه با قدرت و توانمندی جزو درخشان‌ترین جلسات شعر انقلاب و دفاع مقدس بود. به عقیده من این ظرفیت کماکان در شعر جوان مشهد وجود دارد و برآمدگان آن نشست‌ها می‌توانند امروز این مسیر را ادامه بدهند. [۱]محدثی خراسانی: نخبگان در مسند رسانه‌ها کم‌شمارند
مصطفی محدثی خراسانی، سردبیر مجله شعر در گفتگو با خبرنگار مهر درباره برخی استفاده‌های ابزاری از رسانه‌ها گفت: این مسأله به سیاست‌های نظام فرهنگی کشور بازمی‌گردد که متأسفانه تلاش براین است که تنها برنامه‌ریزی‌های کاری خود را ارائه دهند.
وی ادامه داد:مسئولان به جای آنکه به فکر مصالح بلندمدت خود باشند، تنها به این فکر می‌کنند که برنامه‌ریزی‌های آنها در کوتاه مدت به ثمر برسد. همه به محض رسیدن به قدرت به دنبال این هستند که تغییر و تحول را نشان دهند.
این روزنامه‌نگار با اشاره به اینکه این نوع از تفکر منجر به برنامه‌های کارشناسی نشده و زودبازده می‌شود، تصریح کرد: در حوزه خبررسانی نیز تلاش‌ها به این سمت سوق پیدا می‌کند که با تطمیع خبرنگاران به دنبال ارائه کارهای خودشان برای بیلان کاری قطور و پررنگ‌تر باشند.
وی با تأکید بر این امر که متأسفانه در سیستم فرهنگی و نظام اداری این مشکل وجود دارد، گفت: از این رهگذر سودی نصیب خبرنگاران هم نمی‌شود و تنها آسیب‌هایی متوجه کار آنها می‌شود که شأن آنها و کارشان را از بین می‌برد.
محدثی خراسانی در این باره که برخی معتقدند دستمزد پایین خبرنگاران اجازه سوء استفاده از رسانه را فراهم می‌کند، تصریح کرد: این فرضیه به عقیده من قابل قبول نیست. اگر ما به این فرضیه تن بدهیم در هیچ جای کشور دیگر نباید توقع کار سلامت داشته باشیم. معلم‌ها نیز ممکن است این مشکل را داشته باشند، اما سلامت نفس کار را باید از مسائلی از این دست جدا کرد.
وی ادامه داد: حتی اگر دستمزد خبرنگاران پایین باشد نیز این مسأله دلیلی برای این نوع عملکرد نخواهد بود، ضمن آنکه دلیل مشکل سوء استفاده از رسانه‌ها خبرنگاران نیستند، بلکه مقصر همان روند غلط در نظام فرهنگی است.
این روزنامه‌نگار قدیمی با اشاره به اینکه در حال حاضر اغلب رسانه‌ها به دست سیاستمداران اداره می‌شود، تصریح کرد: متأسفانه یک اشکالی که مطبوعات و روزنامه‌های کشور داشته‌اند، این است که بنای روزنامه را در کشور ما اهل فرهنگ و ادب گذاشتند، اما اکنون دیگر از آنها در میان روزنامه‌ها اثری نیست.
وی تأکید کرد: بنیانگذاران روزنامه‌نگاری ایران اهل فرهنگ بودند، اما در حال حاضر مطبوعات وروزنامه‌ها به روی سیاست باز شده‌اند.
محدثی خراسانی با تأکید بر سیاسی شدن مطبوعات گفت: عنوان روزنامه، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است، اما در میان صفحات آن تنها چیزی که یافت می‌شود مطالب سیاسی است و فرهنگ در این میان جایگاهی ندارد.
وی ادامه داد: روزنامه‌ها نیز سیاسی و تبدیل به بلندگوی اعلام مواضع یک جناح و رویکرد سیاسی خاص شده‌اند. هیچ اهل فرهنگ نخبه‌ای در مسند کار رسانه نیست و این مسأله اشکالات زیادی دارد.[۲]پانویس
- ↑ مصطفی محدثی: شعر می‌تواند فضیلت‌های دفاع مقدس را شرح دهد، تاریخ انتشار: ۴ مهر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
- ↑ نخبگان در مسند رسانه‌ها کم‌شمارند، تاریخ انتشار: ۱۵ اسفند ۱۳۹۰ش، تاریخ بازدید: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
پیوند به بیرون