منوچهر طیاب
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۱۶ (۸۶–۸۷ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| زبان مادری | فارسی |
| محل تولد | تهران |
| محل درگذشت | وین، اتریش |
| تاریخ درگذشت | ۴ شهریور ۱۳۹۹ |
| اطلاعات هنری | |
| پیشه | مستندساز نویسنده عکاس منتقد فیلم |
منوچهر طَیّاب (۱۳۱۶-۱۳۹۹) مستندساز، نویسنده، عکاس و منتقد فیلم اهل ایران است. نشان «فیروزهٔ حقیقت» در سیزدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت و نیز دریافت لوح زرین جایزهٔ شهید آوینی برای مستند «دریای پارس» بخشی از افتخارات وی است.
زندگی و تحصیلات
منوچهر طیاب در سال ۱۳۱۶ در تهران زاده شد.[۱] وی دانش‌آموختهٔ رشتهٔ معماری از دانشگاه فنی وین و تحصیل کردهٔ رشتهٔ کارگردانی سینما و تلویزیون و طراحی صحنه از دانشکدهٔ سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و تئاتر وین بود.
منوچهر طیاب ۴ شهریور ۱۳۹۹ در سن ۸۳ سالگی به دلیل سرطان در بیمارستانی در وین، درگذشت.[۲] مراسم تشییع و خاکسپاری وی در آرامگاه مرکزی وین در ۲۱ شهریور برگزار شد.[۳]
فعالیت تخصصی
فیلمسازی
طیاب فیلمسازی را در سال ۱۳۴۲ با کارگردانی فیلمی دربارهٔ سفال‌های قدیمی ایران به نام سفال آغاز کرد. در سال ۱۳۴۳ طیاب دومین فیلم خود را با نام ریتم ساخت که مورد توجه یونسکو قرار گرفت. او بیش از ۹۰ فیلم مستند و آموزشی ساخته است. تحصیل منوچهر طیاب در رشتهٔ معماری باعث شد به ساخت فیلم‌های مستند دربارهٔ معماری و به‌ویژه تاریخ معماری ایران علاقه پیدا کند.
تنها فیلم داستانی طیاب سوزن‌بان است که در سال ۱۳۵۰ آن را ساخت.
منوچهر طیاب، پیش از انقلاب ۱۳۵۷ مدتی نیز با دانشگاه کلمبیا همکاری داشت. وی استاد رشتهٔ سینما در دانشکده سینما و تئاتر دانشکده هنرهای دراماتیک و تلویزیون، سرپرست رشتهٔ سینماتوگرافی و عکاسی دانشکدهٔ علوم ارتباطات اجتماعی تهران و عضو هیئت داوران یونسکو در جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه کراکوف لهستان بوده‌است.[۴]
منوچهر طیاب ایران‌شناس و از جمله افرادی بود که برای توسعه و گسترش عملی سینمای مستند در ایران تلاش نمود. او تلاش می‌کرد خرده‌فرهنگ‌های گمشده ایران را ماندگار کند. طیاب معتقد بود که فرهنگ یک جریان سیال است که در ارتباط درست با دیگران معنا می‌یابد. او عمیقاً اعتقاد داشت که از طریق آثار فرهنگی می‌توان ایران را به جهانیان معرفی کرد و در این زمینه گفته بود:
نویسندگی
او کتاب فیلم‌های مستند خود از جمله: «همراه باد در دل تنهایی کویر» و «دریای پارس» را نیز چاپ و منتشر نمود.
عکاسی
منوچهر طیاب به عکاسی نیز علاقه داشت. از دید او، عکس، «یادداشت تصویری» بود که از آن برای فیلمسازی خود بهره می‌گرفت. عکاسی برای او مشوقی برای انجام تدوین بود.
جوایز و افتخارات
- جایزهٔ سیمین دلفان از جشنواره بین‌المللی فیلم‌های مستند و آموزشی تهران (سرامیک)
- دیپلم افتخار جشنواره بین‌المللی فیلم برلین (مسجد جامع اصفهان)
- دیپلم افتخار جشنواره بین‌المللی فیلم وین (ریتم، ایران سرزمین ادیان)
- دیپلم افتخار جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو (اصفهان هندسه‌ای در مقیاس انسانی)
- دیپلم افتخار جشنواره بین‌المللی فیلم رشد (وانگه روان‌جهان گله کرد)
- لوح سیمین بهترین فیلم‌نامه و کارگردانی از جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو (همراه باد در دل تنهایی کویر)
- فیلم برگزیدهٔ جشنواره لوکارنو (همراه باد در دل تنهایی کویر)
- لوح زرین جایزهٔ شهید آوینی (دریای پارس)
- نشان «فیروزهٔ حقیقت» در سیزدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت (۱۳۹۸)
پانویس
- ↑ «منوچهر طیاب». ۴ شهریور ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۵ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «منوچهر طیاب». ۴ شهریور ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۵ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «منوچهر طیاب به خاک سپرده شد». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۹-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۳۰.
- ↑ «منوچهر طیاب». ۴ شهریور ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۵ مرداد ۱۴۰۳.
پیوند به بیرون