مهرداد اسکویی

از یاقوت
مهرداد اسکویی
ملیتایرانی
تاریخ تولد۲۱ شهریور ۱۳۴۸ ‏(۵۵ سال)
محل تولدتهران
پیشهفیلم‌ساز
تهیه‌کننده
عکاس
فعال فرهنگی
تحصیلاتفارغ‌التحصیل کارگردانی سینما
همسرماندانا کریمی
فرزندانآلما اسکویی
آثارمستند خانه مادری ام مرداب
مستند از پس برقع
مستند دماغ به سبک ایرانی


مهرداد اسکویی (زادهٔ ۲۱ شهریور ۱۳۴۸ در تهران)، مستندساز، فیلم‌ساز و عکاس اهل ایران است. او تحصیلاتش را در دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه به پایان رساند و توانست در سال ۱۳۹۹ گواهینامه درجه یک هنری در رشته کارگردانی فیلم مستند را از شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور دریافت کند.

اسکویی از سال۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ عضویت کمیته تخصصی سینمای مستند فرهنگستان هنر ایران را برعهده داشته است.

در سال ۲۰۱۳ فیلم مستند «آخرین روزهای زمستان» از ساخته‌های او بر پردهٔ سینماهای فرانسه اکران شد. او همچنین به عنوان سفیر فرهنگی بخش انسان دوستانه سازمان ملل متحد (UCHA) فعالیت می‌کند.

تحصیلات و آغاز فعالیت حرفه‌ای

اسکویی فارغ‌التحصیل رشته کارگردانی سینما است. وی اولین فیلم کوتاهش به نام «تولدی دیگر» را در سن ۱۸سالگی با هزینهٔ خود و با فروش کتاب‌هایش ساخت.

اسکویی در کمپ استعدادهای جوان جشنواره برلین، آکادمی هنرهای زیبای آلمان، آکادمی جشنواره مستند آمستردام هلند و کشورهای فرانسه، انگلستان، لهستان، سوئیس، امارات و ایران به گذراندن دوره‌های آموزشی مختلف پرداخته است.[۱] وی تاکنون ۱۵ فیلم را کارگردانی کرده است.

اسکویی در زمینه نگارش کتاب نیز فعال بوده است و تاکنون ۵ اثر پژوهشی به چاپ رسانده است؛ «گیلان عصر قاجار در عکس‌های دیمیتری ارماکوف» و «فلسطین به روایت کارت پستال‌های تاریخی» برخی از این آثار است؛[۲] همچنین عکاسی‌های وی در سه کتابِ «یاد و نگاه»، «هفت اقلیم ایران»، «ایران سرزمین مهر» ازسوی انتشارات یساولی چاپ و منتشر شده است.[۳]

فعالیت تخصصی

کارگردانی

مستند

  • سایه‌های بی خورشید (۱۳۹۸)
  • رویاهای دم صبح(۱۳۹۴)
  • مستندآخرین روزهای زمستان (۱۳۸۹)
  • روزهای بی تقویم(۱۳۸۶)
  • دماغ به سبک ایرانی (۱۳۸۴)
  • مریم جزیره هنگام (۱۳۸۴)
  • از پس برقع (۱۳۸۳)
  • بیوه مرد (۱۳۸۱)
  • رو به جایی دور(۱۳۸۰)[۴]
  • روژگیران (کارگردانی مشترک با ابراهیم سعیدی، ۱۳۷۹)
  • خانه مادری‌ام مرداب (۱۳۷۸)

فیلم کوتاه

  • تولدی دیگر(۱۳۶۷)
  • در تاریخ او (۱۳۶۸)
  • مرز (۱۳۷۵)
  • از بهشتی که می‌آییم (۱۳۷۶)
  • دبستان حاجی باشی (۱۳۷۷)


از دیگر فعالیت‌های اسکویی می‌توان موارد زیر را نام برد:

گویندگی

  • گویندگی کتاب صوتی "از اهالی امروز": منتخبی از اشعار سهراب سپهری، با آهنگسازی "رضا ناژفر"، انتشارات نوین کتاب گویا، تهران، ۱۳۹۳
  • گویندگی کتاب صوتی «جاناتان مرغ دریایی»، با آهنگسازی «مهدی زارع»، انتشارات نوین کتاب گویا، تهران، ۱۳۹۳

عکاسی

  • اسکویی علاوه‌بر مستندسازی به ثبت عکس مستند و برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های مستند در سراسر ایران می‌پردازد و او را یکی از پرکارترین و پرتلاش‌ترین شخصیت‌های عرصهٔ مستند ایران به حساب می‌آورند.[۵]

بازیگری

  • تئاتر «آقا معلم»، به کارگردانی «علیرضا غاروریانی»، بندرانزلی، ۱۳۶۵
  • تئاتر «خراب آباد» به کارگردانی «علیرضا غاروریانی»، بندرانزلی، ۱۳۶۵
  • تئاتر «دو راهی انتخاب» به کارگردانی «علیرضا غاروریانی»، بندرانزلی، ۱۳۶۵
  • تئاتر «زمین» به کارگردانی «علیرضا عیسی‌پور»، بندرانزلی، ۱۳۶۶
  • تئاتر «سایه‌ها» به کارگردانی «علیرضا غاروریانی»، بندرانزلی، ۱۳۶۶
  • تئاتر «سه بچه آهو» به کارگردانی «علیرضا عیسی‌پور»، بندرانزلی، ۱۳۶۶
  • تئاتر «عروس دریا» به کارگردانی «سعید بهروزی»، تهران، ۱۳۷۰

داوری بسیاری از جشنواره‌های معتبر در زمینه فیلم و عکس، عضویت در گروه تخصصی فیلم مستند «فرهنگستان هنر»، عضویت در هیئت مؤسس «انجمن فیلم کوتاه ایران»، «انجمن مستندسازان ایران»، «انجمن ملی عکاسان ایران»، «انجمن عکاسان مطبوعات»، «انجمن مستندسازان اروپا(EDN)» و «انجمن مستندسازان جهان(IDA)» و تدریس فیلمسازی مستند در شهرهای مختلف ایران و مؤسسه فرهنگی هنری کارنامه تهران از دیگر فعالیت‌های اسکویی است.[۶]

جوایز و افتخارات

مهرداد اسکویی در سال ۲۰۱۰م موفق به کسب عنوان چهره فرهنگی سال جهان از سوی نهاد فرهنگی «پرنس کلاوس» هلند شد. در سال ۱۳۸۹ انجمن مستندسازان سینمای ایران جایزه بزرگداشت خود را در جشن خانه سینما، به پاس یک عمر فعالیت مستندسازی به مهرداد اسکویی اهدا کرد.[۷]

در بهمن ماه ۱۳۹۳ ادارهٔ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گیلان از وی به پاس سال‌ها پژوهش اسنادی و میدانی پیرامون تاریخ عکاسی گیلان تجلیل به عمل آورد. اسکویی در بیش از صد و شصت دو جشنوارهٔ معتبر فیلم و عکس عضو گروه داوری بوده است.[۸]

پانویس

  1. «مهرداد اسکویی با "بیوه مرد" می‌آید». ۳ شهریور ۱۳۸۰. دریافت‌شده در ۱۱ مرداد ۱۴۰۳.
  2. «مهرداد اسکویی: بسیاری از ناشران توان سرمایه‌گذاری برای نشر کتاب‌های تصویری را ندارند». ۳ دی ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۱ مرداد ۱۴۰۳.
  3. «کتاب یاد و نگاه». دریافت‌شده در ۱۱ مرداد ۱۴۰۳.
  4. «فیلم مستند رو به جایی دور». ۲۰ تیر ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۱ مرداد ۱۴۰۳.
  5. «پروندهٔ «مهرداد اسکویی»». دریافت‌شده در ۱۱ مرداد ۱۴۰۳.
  6. «مسترکلاس فیلم‌سازی «مستند مشاهده‌گر» اسکویی». ۲۰ اسفند ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۱۲ مرداد ۱۴۰۳.
  7. «جایزه چهره فرهنگی سال برای مهرداد اسکویی». ۱۸ شهریور ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۲ مرداد ۱۴۰۳.
  8. «حلقه داوری دومین جشنواره بین‌المللی فیلم بی‌کلام گلوب معرفی شدند». ۱۵ فروردین ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۱۲ مرداد ۱۴۰۳.