پرش بلند (مستند)

از یاقوت
پرش بلند
پوستر فیلم
پوستر فیلم
نام فیلمپرش بلند
سبکفیلم مستند
کارگردانعطا پناهی
تهیه‌کنندهحسین افشار
تدوینپدرام بهرامی
صداپیشگانمنوچهر زنده‌دل
سارا گلنژاد
علی نظری
هدی فلاح
ایوب حیدری
امیرحسین رضازاده
فیلمبرداریمسلم تهرانی
شرکت/سازمان تولیدکنندهسازمان هنری رسانه‌ای اوج
زمان۸۸ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی


پرش بلند (تولید ۱۳۹۸) مستندی به کارگردانی عطا پناهی و تهیه‌کنندگی حسین افشار است که به روایت پیچیده‌ترین نقشه و حادثه تروریستی قرن ۲۰ که قرار بود در بحبوحه جنگ جهانی دوم در ایران اتفاق بیافتد، می‌پردازد.

این مستند را سازمان هنری رسانه‌ای اوج تولید کرده است.

دربارهٔ مستند

نام مستند پرش بلند از نام یک عملیات گرفته شده که قرار بوده در سال ۱۹۴۵ میلادی توسط نیروهای هیتلر و در جریان دیدار سران متفقین در تهران اجرا شود. هدف این عملیات هم ترور سه رأس مثلث قدرت متفقین در جنگ جهانی، یعنی چرچیل، روزولت و استالین، با رهبری فردی به نام اتو اسکورتزنی، سرهنگ افسانه‌ای اس‌اس، بوده که به دلایلی عملی نشده است.

کل مستند به روایت ماجرای همین عملیات اختصاص دارد و از زبان یک ژورنالیست خارجی روایت می‌شود. در سال ۱۹۴۳ مخوف‌ترین نقشه و حادثه تروریستی قرن توسط هیتلر در حال شکل گرفتن بود این فیلم ماجرای مربوط به این عملیات با اسم «پرش بلند» است که در پایتخت جاسوسی جهان یعنی تهران اتفاق افتاده است.

در بحبوحه جنگ جهانی دوم چرچیل، استالین و روز ولت تصمیم می‌گیرند تا در نشستی محرمانه در تهران در مورد نحوه اداره جنگ با هم دیدار داشته باشند. هیتلر با اطلاع از این نشست به طراحی عملیاتی پیچیده با نام «عملیات پرش بلند» برای ترور این رهبران اقدام می‌کند؛ عملیاتی که در صورت موفقیت می‌توانست سرنوشت جهان را دگرگون کند.

عملیات «پرش بلند» نقشه‌ای بود که گفته می‌شود آلمان برای ترور همزمان ژوزف استالین، وینستون چرچیل، و فرانکلین روزولت در کنفرانس ۱۹۴۳ تهران در جریان جنگ جهانی دوم داشت. قرار بود رهبری عملیات برای ترور رهبران متفقین در دست سرهنگ دوم اس‌اس، اتو اسکورتسنی از وافن اس‌اس باشد. ولی جاسوسان اتحاد شوروی نقشه را پیش از اجرای آن کشف کردند و مأموریت هیچ‌گاه به انجام نرسید.

فیلم مستند داستانی «پرش بلند» به کارگردانی عطا پناهی در سال ۱۳۹۷ ساخته شده و منوچهر زنده دل، ناهید مسلمی، مهدی علیپور، غزال قربانی، آرش ورنیک، مهرداد ماکویی، رحمان آذری، بهروز سروعلیشاهی، رضا سلیمانی، حسین پاینده، پرنیان پزشک‌پور، مهدی ولی زاده، آیدا مرادی و سعید پارسا حضور دارند.[۱]

گفتاورد

عطا پناهی کارگردان مستند «پرش بلند» در گفتگو با خبرگزاری مهر در رابطه با چگونگی ساخت این مستند گفت:

با توجه به اینکه ایران در جنگ جهانی دوم به گونه‌ای حضور داشته است، علاقه بسیار زیادی به جنگ جهانی دوم دارم و در همین راستا تلاش کردم تا مستندهایی با این مضمون جلوی دوربین ببرم، یکی از مستندهای ساخته شده در این زمینه مجموعه مستند «نامه‌های کارستن» بود.

وی بیان کرد: «نامه‌های کارستن» دربارهٔ تاریخ اشغال ایران توسط متفقین است. یک خلبان آلمانی به نام کارستن که هم‌زمان با جنگ جهانی دوم به قصد جاسوسی وارد ایران می‌شود و در زمان فعالیتش در کشور ما برای همسرش لیانا در برلین نامه می‌نویسد.

این کارگردان مستند تأکید کرد: بعد از تحقیقات و پژوهش دربارهٔ ایران در جنگ جهانی دوم به یک سوژه جالب رسیدم که در هیچ کتابی ندیده و در مورد آن چیزی نخوانده بودم. در ابتدا فکر کردم این سوژه تخیلی است تا یک اتفاق مستند؛ زمانی که بیشتر تحقیق کردم متوجه شدم در آن دوره زمانی که قرار بود نشست سه‌جانبه سران متفقین در تهران برگزار شود، هیتلر از این نشست باخبر می‌شود و نقشه ترور سران متفقین در تهران را طراحی می‌کند.

وی توضیح داد: همین مسئله جرقه خوبی بود تا بتوانم آن را تبدیل به یک سوژه بسیار خوب برای فیلمم کنم. به همین دلیل پژوهش‌های بسیاری در این زمینه صورت گرفت و کتاب‌هایی بسیار قدیمی و جدید را خواندم و در نهایت سناریو آن را نوشتم تا به مرحله تولید رسید.

کارگردان مستند «بازگشت رؤیایی» تأکید کرد: در کنار این امر با پدرام بهرامی تدوین‌گر به آرشیوی دست پیدا کردیم که کمتر کسی به این آرشیو دسترسی داشته است، به عنوان مثال یک فیلم رنگی از نشست سه جانبه متفقین را با کیفیت بالا پیدا کردیم و در کنار آن به آرشیوهای دیگری نیز دسترسی پیدا کردیم.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه به دنبال مخاطب بیشتری برای این مستند بودیم، تصمیم گرفتم برای ساخت این مستند چندین بازسازی داشته باشم و در نهایت «پرش بلند» تبدیل به یک مستند بازسازی داستانی شد. تحقیق و پژوهش این کار یک سال طول کشید و برای اینکه مطمئن باشم داستان این ترور که روایت‌های مختلفی از آن وجود دارد، چگونه بوده است زمان زیادی را برای این پژوهش گذاشتم.

پناهی در پایان گفت: این فیلم را به جشنواره‌های خارجی ارسال کرده‌ایم و منتظر هستیم که ببینیم «پرش بلند» درچه جشنواره‌ای پذیرفته می‌شود. البته نمایش آن در فیلیمو همچنان ادامه دارد و خوشبختانه نظرات مثبت و خوبی از سوی تماشاگران داشتم.[۲]

پانویس

  1. «پرش بلند». دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۴۰۳.
  2. وقتی هیتلر برای ترور در تهران نقشه کشید/آرشیوهای بکر در«پرش بلند» خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹

پیوند به بیرون