مهدی شریفی: «هیسطوری» تازه آغاز راه ما در دنیای تاریخ است. وی افزود: شاید برای برخیها سؤال باشد که این پویش چطور شروع شد و چه روندی را طی کرده است. پویش هیسطوری از یک احساس نگرانی شروع شد؛ نگرانی در زمانی که فکر کردیم دهه هشتادیها و دهه نودیها تاریخ را نمی‌دانند. اعتراف می‌کنیم ما بعد از ۹ ماه فعالیت با بچه‌ها در هیسطوری فهمیدیم که بیشتر اوقات بیجهت نگرانیم؛ چراکه فکر می‌کنیم دهه هشتادیها و دهه نودیها عجیب وغریباند. در حالی که همراهی با بچه‌های هیسطوری نشان داد نسل آینده ایران بیش از نسل ما می‌درخشند و ایران را سربلند نگه می‌دارند. علی باقریکنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه کشور نیز با حضور در آیین اختتامیه پویش کتابخوانی «هیس طوری» هویت را عامل اصلی و سازنده وجود و شخصیت انسانی عنوان کرد و با تأکید بر مسئولیت سنگینی که به عهده نوجوانانوجوانانکشوراست، گفت:در زمان جنگ این جوانان بودند که با هویت بخشیدن به جوان ایرانی مسلمان به حفظ تمامیت ارضی کوشیدند و تلاشهای آنان باعث شد که امروز دستاوردهای مهمی خصوصاً در زمینه دفاعی داریم که کمتر کشوری به این دستاوردها رسیده است. معاون سیاسی وزارت امور خارجه کشور خطاب به دهه هشتادیهای شرکتکننده در هیسطوری ادامه داد: هویت ایرانی اسلامی در دستان شما نوجوانانی است که با به‌کارگیری و شکوفایی قابلیتها، توانمندیها و ظرفیتهای خود از آن پاسداری می‌کنید و گسترشش می‌دهید. همانگونه که در این پویش کتابخوانی موفقیتهای بزرگی را کسب کردید و جایگاه اندیشه‌ورزی خود را ارتقا بخشیدید باید در حفاظت و سازندگی هویت خود نیز کوشاباشید.
پویش کتابخوانی هیسطوری
پویش کتابخوانی و کنشگری هیسطوری با محوریت مسابقه و کنشگری پیرامون مجموعه کتاب سرگذشت استعمار طراحی شده و با همکاری وزارت ارشاد و حوزه هنری طراحی و از پاییز ۱۴۰۱ تا تابستان ۱۴۰۲ اجرا شد. این پویش حول محور مجموعه ۱۵ جلدی سرگذشت استعمار نوشته مهدی میرکیایی است و به موضوع تاریخ استعمار و اینکه کشورهای استعمارگر طی ۴۰۰ سال گذشته چه اتفاقی را در جهان رقم زده‌اند، می‌پردازد.
مبنای اولیه شکل‌گیری این پویش کتابخوانی در راستای تغدیه فکری، فرهنگی و اجتماعی نوجوانان در مقابله با فرهنگ غرب و چهره پنهان استعمار بود. مهدی شریفی دبیر محتوایی این پویش بود.
درباره برگزاری
حوزه هنری کودک و نوجوان از پاییز ۱۴۰۱ یک پویش کتابخوانی راه انداخت. پویشی که چند ماه بعد به عنوان یکی از بزرگترین پویش‌های کتابخوانی ایران حرفی برای گفتن داشت. در این پویش نوجوانان، کتابهای سرگذشت استعمار نوشته مهدی میرکیایی را خواندند و درباره آن کنشهای هنرمندانه انجام دادند. کنش‌هایی که با خلاقیت خود نوجوان‌ها می‌توانست پادکست، پوستر، کلیپ یا حتی گفتگو حول محور محتوای کتاب‌ها در گروه مشترک شرکت‌کنندگان هیسطوری در فضای مجازی باشد. این پویش با محور کتاب-کنشگری نوجوانان برگزار شد، چون وقتی ذهن نوجوان دربارهٔ محتوایی که خوانده به دنبال کنشگری باشد آن را بهتر و بیشتر به خاطر می‌سپرد.
پویش «هیسطوری» تنها کتابخوانی نبود بلکه بر اساس کنشگری بود تا نوجوانان دهه هشتادی از ۱۲ تا ۱۸ ساله بتوانند در این رویداد ملی شرکت کنند و در کنار مطالعه کتاب، به کنشگری و تولید آثار هنری بپردازند.
نام گذاری
واژه هیسطوری ایهام دارد؛ از یک طرف این واژه در زبان انگلیسی به معنای تاریخ است و از سوی دیگر اشاره به سرگذشت استعمار و فاجعه‌های دردناکش دارد که یکی از گوشه‌های تاریک چند قرن اخیر جهان به‌حساب می‌آید. بخشی از تاریخ که استعمارگران تمایلی به افشای واقعیت ندارند و ترجیح می‌دهند همیشه در سکوت باقی بماند. رفتار آنها در مواجهه با موضوع استعمار، شبیه به این است که به دیگران می‌گویند «هیس!» و در واقع اشاره به سکوتی دارد که غرب و قدرت های استعمارگر همیشه نسبت به گذشته خود داشته‌اند.
هیسطوری همان تاریخ 400 ساله‌ای است که غرب با غارتگری، ظلم، کشت و کشتار و رسیدن به ثروت، سعی کرد به سلطه‌گری در جهان بپردازد و امروز با آگاهی از آنچه که بر سر ملت‌ها آورده، تاریخ را سرکوب می‌کند و می‌گوید هیس! کسی تاریخ را نخواند و صدایش را در نیاورید.
سرگذشت استعمار
سرگذشت استعمار یک مجموعه کتاب ۱۵ جلدی به قلم میرکیایی است که با همکاری حوزه هنری و مرکز نشر کودک و نوجوان و مهرک منتشر شده است و در هر جلد داستان‌هایی از پیشینه فعالیت‌های استعماری کشورهای غربی روایت شده است. داستان‌هایی واقعی که استعمارگران دنیا با ظلم و بیرحمی تمام آنها را رقم زده و همیشه با گفتن یک «هیس» بزرگ سعی داشتند سرپوش بزرگی روی بلاهایی که بر سر جوامع آوردند بگذارند. سرگذشت استعمار، مبتنی بر اسناد تاریخی، تاریکی این سرپوش بزرگ را با چراغ قوه حقیقت زدوده است. بعد از چاپ مجموعه ۱۵ جلدی سرگذشت استعمار، رهبر معظم انقلاب نیز همه را به خواندن این کتاب‌ها سفارش کردند و این شد که برای افزایش حداکثری مطالعه‌کنندگان این مجموعه کتاب پویش کتابخوانی هیسطوری راه اندازی شد.
ساخت تصویرهای ذهنی
محتوای کتابهای «سرگذشت استعمار» تصویر پر زرق و برق و زیبایی که همیشه از غرب در اذهان به ویژه ذهن مخاطبان کودک و نوجوان از منابع مختلفی مثل اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی ساخته شده بود را اندکی دچار تزتزل کرد تا مخاطب بداند که پایه‌های این تاریخ پرطمطراق روی شانه‌های چه انسانهای مظلوم و بی‌پناهی، بنیان گذاشته شده است. مخاطبان پویش هیسطوری نوجوانان دهه هشتادی ایرانی بودند یعنی جمعیتی بیشتر از ۱۰ میلیون نفر در سراسر کشور. جمعیتی که هنوز تصویرهای ذهنی برایشان آنقدری محکم نشده که به سختی بتوان آنها را تغییر داد و آن عکس جامانده از غرب روی دیوار ذهنشان را می‌توان با آوردن دلایل حقیقی به چالش کشید. هیسطوری یکی از معدود جنبش‌ها و جریان‌های اجتماعی و فرهنگی بود که در این سال‌هایی که رهبر معظم انقلاب فرمان جهاد تبیین داده‌اند با نگاه سلبی از دیدگاه غربی‌ها به این موضوع نگاه کرد. برای این پویش یک سایت به نشانی ketabno
اختتامیه در سالروز اشغال
در قریب به یک سالی که هیسطوری فعال شده بود بیش از ۶۵۲ هزار نوجوان به این پویش پیوستند و بیشتر از ۵۳ هزار کنش هنرمندانه تولید کردند. بعد از این رقابت هم در روزهای اول شهریور ماه ۱۴۰۲ همزمان با سالروز اشغال ایران توسط متفقین و فرار رضاخان، این پویش به کار خود پایان داد.
نوجوانان بعد از رقابت‌هایی که طی این ماه‌ها با هم داشتند و امتیازهایی که کسب کرده بودند، به یک اردوی دو روزه در تهران دعوت شدند. اردویی گفتگو‌محور که ۲۵۰ دانش آموز نخبه کتابخوان را دور هم جمع کرد و آنها را به گروه‌هایی تبدیل کرد که کنشهای خود را حتی تا اختتامیه این رویداد ادامه دادند. در این اردو فعالیت شخصیت‌هایی که در کتابهای سرگذشت استعمار به آنها اشاره شده بود مرور شده و تعریفی هم از استعمار براساس برداشت نوجوانان از خواندن این کتب، جمع‌آوری شد.
معرفی برگزیدگان استانی
برگزیدگان این پویش در سطح استانی عبارت بودند از: استانهای اصفهان، قم و همدان به ترتیب رتبه‌های اول، دوم و سوم از نظر برتری کیفی، استانهای گیلان، البرز و لرستان نیز به ترتیب رتبه‌های اول، دوم و سوم کمی را به دست آوردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در مراسم اختتامیه: باید به این نوجوانان شایسته و تمامی دانش آموزانی که به دنبال فهم تاریخ ایران هستند تبریک گفت. تلاش در جهت درک واقعیات تاریخی ایران اسلامی حرکتی ارزشمند و قابل تقدیر است. باید به این نوجوانان شایسته و تمامی دانش آموزانی که به دنبال تاریخ ایران هستند تبریک گفت. آفرین به تمامی کسانی که در راه کسب اطلاعات بیشتر در زمینه هویت ایران اسلامی خود تلاش میکنند.
رهبر معظم انقلاب: «من اخیراً یک کتابی دیدم که یکی از همین نویسندگان خودمان (مهدی میرکیایی) نوشته، به نام سرگذشت استعمار؛ پانزده شانزده جلد کتاب ۱۵۰ صفحه‌ای، ۱۲۰ صفحه‌ای است؛ تشریح می‌کند که استعمار چگونه در قارّه آمریکا و در قارّه آسیا توانست ثروت‌های اینها را از بین ببرد و خودش را ثروتمند کند. کشور انگلیس ثروتمند نبود، فرانسه ثروتمند نبود، کشورهای اروپایی ثروتمند نبودند؛ اینها ثروت کشورهای دیگر را گرفتند.»
سوال : پویش ملی کتابخوانی «هیس طوری »برای نوجوانان در راستای ارتقاء سواد هویتی ضد استعماری نوجوانان ایران قرار است که در حوزه هنری امروز برگزار شود ما در استودیوی برنامه سلام خبرنگار میزبان جناب آقای پورثانی سرپرست اداره کل فرهنگ هنری حوزه هنری هستیم. پویش ملی کتابخوانی هیس طوری یعنی دقیقاً چطوری حاج آقا؟
پورثانی : خوب یکی از چیزهایی که برای دانش آموزان ما بسیار مهم است که در وزارت آموزش و پرورش دنبال بکنیم این است که کار پرورشی یک کار جذاب و مورد اعتماد دانش آموزان باشد یکی از تاکیداتی که رهبر معظم انقلاب در روز معلم امسال داشتند خوب هیس طوری یک چیزهایی در تاریخ ما است که خیلی‌ها دوست دارند دانش آموزان ما این چیزها را نفهمند یعنی تا به آنجا برسیم می‌گویند هیس چیزی درباره آن نگو هیستوری یعنی اینطوری که چیزی درباره این بچه‌های ما نباید بفهمند اما حالا باز ایهام دارد و به آن هیس طوری تاریخچه هم در واقع ربط دارد در واقع تاریخچه استعمار برای دانش آموزان اعلام می‌شود بین قرون ۱۵ تا ۲۰ تقریبا.
سوال: یعنی در واقع آن بخش بین قرون ۱۵ تا ۲۰ که همش قرار نیست که نوجوان‌های ما بدانند را شما برایشان روایت می‌کنید؟
پورثانی : بله دقیقاً
سوال: این روایت به چه صورت خواهد بود؟
پورثانی : البته من مدیر کل فرهنگی وزارت آموزش و پرورش هستم کاری که انجام شده یه کار بسیار بدیع و جذاب است که یک روند ماجراجویی و کنشگری برای دانش آموزان در نظر گرفته شده یکی از چیزهایی که در فعالیت فرهنگی ما باید دنبال آن باشیم این است که دانش آموز ما خودش وارد عرصه کنشگری بشود یعنی خودش کار را از خود بداند و در واقع یک حالت میزبانی نسبت به آن کار و آن فعالیت داشته باشد در این فرایند ماجراجویی ۱۵ مرحله برای هر دانش آموز در نظر گرفته شده که وارد یک فضای کاملاً جذاب و مجازی می‌شود و باید این کتاب‌ها را در واقع خرید بکند هر کتابی را که می‌گیرد بعد از اینکه این کتاب را مطالعه کرد باید یک فعالیت هنری انجام بدهد یعنی پادکست درست کند یعنی نظر کارشناسی بدهد نقاشی بکشد و چت استوری بگذارد.
سوال: با توجه به دریافتش از آن کتاب و موضوعات با کتاب؟
پورثانی: احسنت این کتاب هم که در واقع من الان با خودم آورده‌ام در واقع ۱۵ جلد است که به روایت‌های مختلفی از کارهای استعماری که کشورهای مختلف و استعمار جهانی انجام داد می‌پردازد و دانش آموز وقتی این را خواند در یک فضای باز هم بازی وار شده یعنی یعنی کاملاً این کتاب‌ها بازیوار سازی شده یک حالت جذاب برای دانش آموز دارد و به تعداد این کارهای کنشگری که دانش آموز برای این کتاب‌ها انجام می‌دهد و به میزان صفحه مطالعه‌ای که انجام می‌دهد امتیاز می‌گیرد و ستاره می‌گیرد بعد از این امتیازها و ستاره‌ها.
سوال :مجموعه ستاره‌هایش به چه نتیجه‌ای خواهد رسید ؟
پورثانی: این مجموعه ستاره‌ها و امتیازهایی که می‌گیرد اولاً در خریدهای بعدی کتاب بهش تخفیفی داده می‌شود ثانیاً در آن جمع‌بندی که می‌شود و آن مسابقه پایانی و مرحله حضوری که در واقع الان در حال برگزاری است در تهران روی آن ما تقریباً ۶۴۰ هزار نفر دانش آموز وارد این فضای در واقع مسابقه ما شده‌اند و از این ۶۴۰ هزار نفر تقریباً ۱۰۶ هزار نفر به طور خیلی فعال وارد شدند از اینها امروز ما چیزی بالغ بر ۲۴۰ دانش آموز در اردوگاه شهید باهنر تهران خدمتشان هستیم که مجموع آن امتیازها و آن کنشگری‌هایی که انجام دادند فرایند و برآیند آن در واقع امروز دانش آموزان را خدمتشان هستیم که در اردوگاه باهنر در کاخ سعدآباد و در جاهایی که در شهر تهران در واقع آثاری از کارهای استعماری در واقع غرب بوده برایشان در واقع تشریح می‌شود و بعضی از اساتید می‌آیند در واقع تدریس میکنند بعضی از این اتفاقاتی که توسط استعمار انجام شده لذا یک کار کاملاً جذاب و نوعی برای دانش آموز انجام شده است.
سوال: در نهایت بین این ۲۴۰ نفری که امروز شما در اردوگاه شهید باهنر هستید و دارید برایشان توضیح می‌دهید که چه اتفاقی افتاده و بازدیدهایی را برایشان قرار دادید آیا برگزیده‌ای هم از بین این ۲۴۰ تا خواهد داشت ؟
پورثانی: بله همینطور است این در واقع مراسم اختتامیه ما روز پنجشنبه در کاخ سعدآباد خواهد بود و از بین این ۲۴۰ نفر که از سراسر کشور عزیزمان شرکت کرده‌اند آثار برگزیده و نفرات برگزیده معرفی می‌شوند و در واقع طی مراسمی از آنها تجلیل به عمل خواهد آمد.