چ (فیلم)

از یاقوت
(تغییرمسیر از چ)
چ
موضوعدفاع مقدس
سبکجنگی
کارگردانابراهیم حاتمی‌کیا
نویسندهابراهیم حاتمی‌کیا
بازیگرانفریبرز عرب‌نیا
مریلا زارعی
بابک حمیدیان
مهدی سلطانی
امیررضا دلاوری
خسرو شهراز
سعید راد
موسیقیفردین خلعتبری
تدوینمهدی حسینی‌وند
فیلمبرداریحسین جعفریان
پیمان شادمان‌فر
توزیع کنندهفیلمیران
زمان۱۳۵ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی


چ عنوان فیلم سینمایی در ژانر دفاع مقدس به کارگردانی و تهیه کنندگی ابراهیم حاتمی‌کیا است که در سال ۱۳۹۲ تولید شد.

داستان فیلم

در اواخر مرداد سال ۱۳۵۸، مصطفی چمران از طرف دولت موقت مأموریت پیدا می‌کند به پاوه برود و درگیری داخلی به‌وجودآمده در آنجا را خاتمه دهد. سه رأس درگیری مورد نظر را مردم پاوه، پیشمرگه‌های حزب دموکرات و رزمندگان پاسدار تشکیل می‌دهند. چمران با تکیه بر نگاه عرفانی و بینش صلح‌جویانه‌اش، هم باید در برابر جسارت و میل به عدالت‌طلبی اصغر وصالی به عنوان فرمانده پاسداران مستقر در پاوه مقاومت کند و هم عنایتی به عنوان رئیس کردهای شورشی را قانع کند که دست از درگیری بردارد.

وصالی که جوانی پرشور است و روحیه‌ای انقلابی دارد صلح‌طلبی و میل چمران به جلوگیری از برخوردها و ملایمت او را به انفعال تعبیر می‌کند و مدام با او کشمکش دارد. تیمسار فلاحی فرمانده نیروی زمینی ارتش هم در این میان نماینده نگرش دیگری به جنگ است و سعی می‌کند اوضاع را طبق تشخیص خود مدیریت کند.

چمران همه تلاش‌اش را می‌کند که گروه‌های فکری و عقیدتی مختلف را به وحدت و رفتار عاقلانه تشویق کند. اما برخلاف پیش‌بینی‌های او نه عنایتی که رفیق قدیمی او نیز هست پیشنهاد صلح را می‌پذیرد و نه وصالی و همسنگرانش حاضر می‌شوند دست از مقاومت بردارند. بدین ترتیب چمران که دردی عارفانه را در دل تحمل می‌کند، دو روز سخت و طاقت‌فرسا را پشت سر می‌گذارد، در حالی‌که نیروهای معارض در حال تسخیر شهر هستند. تا این که به فرمان مستقیم سید روح‌الله خمینی نیروهای رزمی کافی از مرکز به سرعت به محل اعزام می‌شوند و درگیری‌ها پایان می‌یابد.

عده‌ای معتقدند نام فیلم، یادآور نام چه‌گوارا است و سازنده با این کار قصد داشته تا میان چمران و چه‌گوارا قیاس کند. از پرویز پرستویی برای بازی در فیلم دعوت شد که او به دلیل مشکلات شخصی که با تهیه‌کننده «چ» داشت حاضر به ایفای نقش در این فیلم نشد.

حواشی تیتراژ فیلم

ابراهیم حاتمی‌کیا در نشست خبری فیلم «چ» در پاسخ به پرسشی دربارهٔ خواندن تیتراژ توسط محسن چاوشی گفت:

فیلم بسته شده بود و پس از آن، آقای چاوشی فیلم را دیدند. ایشان خیلی با «چ» ارتباط برقرار کرد و آن را دوست داشت و در نهایت هم قرار شد یک کار آزاد در این‌باره انجام دهد نه برای تیتراژ.

پس از آن محسن چاوشی در صفحه شخصی خودش نوشت: به دلیل طرح ادعاهایی سراسر وارونه و کذب دربارهٔ نحوه همکاری بنده با پروژه «چ» در نشست مطبوعاتی این فیلم در جشنواره، بهتر است کماکان سنتوری اولین و آخرین تجربه سینمایی‌ام باشد.[نیازمند منبع]

درباره کارگردان

ابراهیم حاتمی‌کیا (زادهٔ ۱ مهر ۱۳۴۰) فیلم‌ساز اهل ایران است. او دانش‌آموختهٔ رشته سینما (گرایش فیلمنامه‌نویسی) از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر است. او فعالیت‌های سینمایی خود را با ساخت فیلم‌های کوتاه و مستند در رابطه با سینمای جنگ آغاز کرد. او برای ساخت فیلم آژانس شیشه‌ای (۱۳۷۶) جایزهٔ بهترین فیلم‌نامه و کارگردانی را از شانزدهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کر. حاتمی‌کیا سه بار برای فیلم‌های آژانس شیشه‌ای، به رنگ ارغوان (۱۳۸۳) و به وقت شام (۱۳۹۶) موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شده‌است. همچنین وی برای فیلم روبان قرمز (۱۳۷۷) نامزد جایزه صدف طلایی جشنواره فیلم سن‌سباستین شد.

در سال ۱۳۹۳، حاتمی‌کیا یکی از نُه سینماگری بود که نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر برای یک عمر فعالیت را دریافت کرد. او در رأی‌گیری از ۵۵ فیلم‌شناس ایرانی در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از ده فیلم‌ساز برتر تاریخ سینمای ایران شناخته شد و همچنین در سال ۱۳۹۴، در نظرسنجی ۴۳ منتقد برای بهترین کارگردانان پس از انقلاب ۱۳۵۷ در رتبهٔ چهارم قرار گرفت.

بازیگران

  • فریبرز عرب‌نیا در نقش مصطفی چمران
  • سعید راد در نقش تیمسار فلاحی
  • مریلا زارعی در نقش هانا
  • بابک حمیدیان در نقش علی‌اصغر وصالی
  • مهدی سلطانی در نقش عنایتی
  • امیررضا دلاوری در نقش سیروان
  • خسرو شهراز در نقش لطیفی
  • اسماعیل سلطانیان در نقش نظیف
  • مژگان خالقی در نقش پرستار مجروح
  • پیام لاریان در نقش محافظ چمران
  • رضا نوری در نقش محافظ چمران
  • عرفان برزین در نقش پسر چمران

جوایز و نامزدی‌ها

قسمت کاندید نتیجه جایزه
بهترین فیلم بنیاد سینمایی فارابی/ابراهیم حاتمی‌کیا نامزدشده سیمرغ بلورین
بهترین کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا نامزدشده سیمرغ بلورین
بهترین بازیگر نقش مکمل مرد بابک حمیدیان برنده سیمرغ بلورین
بهترین تدوین مهدی حسینی وند برنده سیمرغ بلورین
بهترین جلوه‌های ویژه بصری سید هادی اسلامی برنده سیمرغ بلورین
بهترین جلوه‌های ویژه میدانی محسن روزبهانی برنده سیمرغ بلورین
بهترین طراحی صحنه و لباس عباس بلوندی نامزدشده سیمرغ بلورین
بهترین صدای فیلم صدابردار:بهمن اردلان/صداگذار:علیرضا علویان برنده سیمرغ بلورین
بهترین فیلم از نگاه تماشاگران ۳/۱۵ نامزدشده سیمرغ بلورین

پیوند به بیرون