چل پله زیر زمین (مجموعه تلویزیونی انیمیشن)

چِل پله زیرِ زمین

آثار حوزه هنری انقلاب اسلامی
پوستر فیلم
عنوان اصلی	چِل پله زیرِ زمین (مجموعه تلویزیونی انیمیشن)
سبک	کمدی فانتزی آموزشی
کارگردان	علیرضا طاهری
نویسنده	نسیم خراشادی‌زاده
موسیقی	وحید عباسی
تدوین	سالار ترازی
صداپیشگان	اشکان صادقی، دیانوش آصف‌وزیری، علی باقرلی، حمید صلاحی، آریا اقبالی، محمدحسین محمدپور، گلچهره زند
مدیر تولید	سالار ترازی
مجری طرح	استودیو قاف
شرکت/سازمان تولیدکننده	مرکز انیمیشن سوره
زمان	۴ فصل، ۵۲ قسمت، هر قسمت ۱۲ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

چِل پله زیرِ زمین، سریال انیمیشنی، به کارگردانی و تهیه‌کنندگی علیرضا طاهری که یکی از پُرمخاطب‌ترین سریال انیمیشن‌های سال‌های اخیر شبکه کودک بود. فصل اول تا سوم آن، در فروردین ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ روی آنتن شبکه کودک رفت. فصل چهارم سریال، در حال ساخت و آماده نمایش شده است. ۳ فصل نخست مجموعه انیمیشنی چل پله زیر زمین تاکنون بیش از ۲۵۵ هزار بازدید نیز داشته است.

این اثر به نویسندگی نسیم خراشادی‌زاده و محصول مرکز انیمیشن سوره است. ساخت تیزر این مجموعه نیز برعهده مهدی اولادوطن بوده است. هر فصل این سریال انیمیشن با تکنیک دو بعدی رایانه‌ای و در ژانر کمدی فانتزی-آموزشی برای مخاطب کودک در ۱۳ قسمت ۱۲ دقیقه‌ای ساخته شده است.

تا سال ۱۴۰۳، ۴ فصل از مجموعه انیمیشنی چل پله زیر زمین با موضوعاتی همچون طبیعت، محیط زیست، گونه‌های جانوری و معماری ایران ساخته و آماده نمایش شده است و و می‌کوشد تا مخاطب کودک را از ثروت‌های ملی و اهمیت حفظ و نگهداری آن‌ها آگاه سازد. شخصیت‌های کارتونی این مجموعه تلویزیونی به همت سازمان سینمایی سوره، روی لوازم مدرسه وارد و در نمایشگاه نوشت‌افزار ایرانی عرضه شد.

دیگر عوامل

برخی دیگر از عوامل این مجموعه تلویزیونی به شرح ذیل است: مدیر تولید: سالار ترازی، ناظر کیفی: پویا افضلی، ناظر فیلمنامه: مهدی اسدزاده، انیماتورها: سالار ترازی، میترا رحمانی، ژینا نظری، مریم عبداللهی، احسان ابن اسدیان، هانیه فتاحی، مرضیه ابن اسدیان، مهناز زیبا، بهار رفیعی و سپیده ملایی، طراحی شخصیت و فضا: علیرضا طاهری، رنگ آمیزی اجرای فضا: ملیحه رحمانی و زهرا کبابیان، تدوین: سالار ترازی، استوری برد: سپیده نوری، استوری ریل: آیسل قلی‌زاده و محدثه شاه‌محمدی، سرپرست گویندگان: اشکان صادقی، صداپیشگان: اشکان صادقی، دیانوش آصف وزیری، علی باقرلی، حمید صلاحی، آریا اقبالی، محمدحسین محمدپور و گلچهره زند، آهنگساز و تنظیم‌کننده: وحید عباسی، صداگذار و طراحی صدا: محمدعلی درگاهی، ضبط موسیقی: استودیو آنگرو، روابط عمومی: سپیده شریعت‌رضوی، مجری طرح: استودیو قاف و محصول مرکز انیمیشن سوره.

داستان

این سریال انیمیشن در ۲ فصل ابتدایی قصه شخصیتی به نام «کوشا» را روایت کرد که در باغ موزه‌ای محرمانه در مرکز یکی از کویرهای ایران توسط دانشمندی به نام «دکتر تور» استخدام می‌شود تا از موجوداتی عجیب و غریب نگهداری کند. در فصل سوم «دکتر تور» و گروه قهرمانی سفرهایی را با کشتی پرنده خود به نام «چرخ و فلک» به سراسر ایران دارند تا با مشکلات زیست محیطی و جاذبه‌های گردشگری و تاریخی آشنا ‌شوند.

داستان مجموعه در فصل چهارم،‌ درباره «دکتر تور» و دیگر موجودات است که با سفر به شهرهای مختلف با انواع معماری ایرانی براساس جغرافیا و شرایط آب‌وهوایی آشنا می‌شوند. در این مجموعه شخصیت منفی داستان «دکتر کَلَک» است که با همکاری دستیارش «فضولچه»، سعی دارد با نابودی زیستگاه حیات وحش و در اسارت گرفتن برخی از گونه‌های جانوری در حال انقراض به محیط زیست و طبیعت ایران آسیب زند که با هوشیاری «دکتر تور» و کار تیمی «کوشا» و دیگر موجودات موفق می‌شوند تا نقشه‌های «کَلَک» را خنثی سازند و به حفظ گونه‌های گیاهی و جانوری ایران کمک کنند.

گفتاورد

حسین روزبهانی، از روانشناسان بالینی و استاد دانشگاه:

سریال انیمیشن «چهل پله زیر زمین» می‌تواند باعث رشد مهارت‌های کلامی و اجتماعی کودکان شود. وی در ادامه بیان کرد: در قسمت اول این انیمیشن توجه من به موضوع جالبی جلب شد. در این انیمیشن به درستی اشاره شده است که به کودک بیاموزیم، در زمان حادثه یا خرابکاری‌هایش بدون ترس از تنبیه، اتفاقات رخ داده را بیان کند. این مساله خیلی مهم است چراکه مشکل اصلی بسیاری از مراجعان من که در زمان کودکی مورد تجاوز قرار گرفته‌اند، دقیقا این بوده که نمی‌توانستند خواسته‌هایشان را با خانواده‌ در میان بگذارند. به همین علت است که متاسفانه فرد متجاوز سال‌های متوالی سوءاستفاده‌های خود را ادامه می‌داده است. علاوه بر این کودکی که می‌تواند هیجانات و احساسات خود را بیان کند، دارای هوش هیجانی بالایی خواهد بود و این عامل موفقیت فرد در آینده است.

روزبهانی ادامه داد: مجموعه انیمیشن «چهل پله زیر زمین» در قسمت‌های بعدی به کار گروهی کودکان اشاره دارد و به خوبی کودکان را به این کار تشویق می‌کند. این تفکر کودک در آینده باعث می‌شود که کارهای تیم‌ورکی را به خوبی انجام دهد و سازگاری‌اش با افراد در محیط کار بهتر خواهد بود. همکاری افراد با هم یکی از ضعف‌های کشور ماست، اما این انیمیشن نشان می‌دهد که کار تیمی چقدر در آموزش و یادگیری ما موثر است.

او یادآور شد: همچنین می‌تواند باعث رشد مهارت‌های کلامی و اجتماعی او شود. یکی از مواردی که در قسمت ۲ مشاهده می‌شود این است که به شخصیت دختربچه «روشا» اجازه می‌دهند که سفینه را با اختیارات و آزادی خودش جابه‌جا کند، بدون اینکه به او بگویند بلد نیست و یا از پسش برنمی‌آید و اتفاقا او را تحسین هم می‌کند. در واقع این عملکرد کودک را به چالش می‌‌کشاند که می‌تواند تاثیرات شگرفی در آینده‌اش داشته باشد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه باید یک سری از مسئولیت‌ها را به کودکان بسپاریم، بدون اینکه به دنبال مواخذه کردنشان باشیم، گفت: این موضوع باعث می‌شود که فرد در آینده از نقص‌هایش شرمی نداشته باشد. در واقع عزت‌ نفس و اعتماد به نفس کودک شکل می‌گیرد و ترس از شکست فرد در آینده از بین می‌رود. باید بگویم زمانی که فرزند با چالش‌هایش روبه‌رو شود، هویتش شکل می‌گیرد.

روزبهانی افزود: اینکه در انیمیشن به این اشاره می‌شود که در تصمیم‌‌گیری‌ نظر کودکمان را بپرسیم، بسیار نکته به‌جایی است چرا که این باعث می‌شود کودک در آینده فردی ایثارگر، اطاعت‌طلب و تاییدطلب نشود. نکته مثبت دیگر «چهل پله زیر زمین» تشویق و تحسین کودکان است که باعث جلوگیری از کمال‌گرایی فرد در آینده می‌شود.

وی اظهار کرد: یکی دیگر از نکات برجسته این انیمیشن آگاهی دادن به کودکان ما است که می‌تواند بسیار مفید باشد. این آگاهی می‌تواند اطلاعات عمومی‌ باشد و یا آموزش نحوه زندگی‌ کودکان در طبیعت و خانواده. مثلا آگاهی دادن که تالاب، دریاچه چیست و چگونه باید از آن‌ها نگهداری کنیم؛ این آگاهی‌ها برای کودکان ما ضروری است.

این روانشناس بالینی در پایان خاطرنشان کرد: در کل اگر ما چنین برنامه‌هایی با این کاراکترهای جذاب و دوبلورهای حرفه‌ای بسازیم و در کنارش مسائل را غیرمستقیم به کودکانمان آموزش دهیم، علاوه بر کودکان، حتی پدر و مادرها می‌توانند یاد بگیرند که چگونه با فرزندانشان رفتار کنند. متاسفانه بسیاری از والدین ما هنوز نمی‌دانند کودکان را تشویق کنند و آن‌ها را با یکدیگر مقایسه نکنند. همچنین عده دیگر از والدین نمی‌دانند که نباید همیشه کودکان را تایید کرد و گاهی نیاز است که کودک نه بشنود. ارضای بیش از حد نیاز، مانند محرومیت بیش از حد نیاز، آسیب است؛ همانطور که الگوهای نامناسب هم برای فرزندان هم آسیب است. در آخر باید بگویم فرزندان ما آن چیزی می‌شوند که از ما می‌بینند نه آن چیزی که ما از آن‌ها انتظار داریم.

علیرضا طاهری، کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه:

وی در پاسخ به این سؤال که باتوجه به تولیدات فراوان در حوزه انیمیشن و رنگ و لعاب بسیار آنان، چه تمهیدی برای جذب مخاطب اندیشیده، بیان کرد: از آنجایی که تکنیک و سبک بصری انیمیشن‌ها برایم از اهمیت بالایی برخوردار است، تلاش کردیم براساس ذائقه مخاطب کودک و همچنین متناسب با معیار‌ها و استاندارد‌های بین‌المللی باشد. برای فضاسازی و شخصیت‌ها از لحاظ رنگ بندی تست‌های متفاوتی انجام شد و از چند مخاطب تصادفی کودک نظرات را پرسیدیم تا به نسخه نهایی رنگ رسیدیم.

طراح شخصیت «چل پله زیر زمین» درباره هدف این انیمیشن و حرفی که برای مخاطب دارد، اظهار کرد: این مجموعه انیمیشن به مخاطب کودک مهارت‌های زندگی را در قالب داستان‌های جذاب همراه با شوخ طبعی و فانتزی می‌آموزد و در فصل جدید توجه ویژه‌ای به معرفی سرمایه‌های تاریخی و طبیعی کشور عزیزمان ایران دارد. در حقیقت داستان‌های جذاب، شخصیت‌های خاص و منحصر به فرد و موضوعات آموزشی مهمترین ویژگی‌های این اثر است.