کاظم کامران شرفشاهی

از یاقوت
کاظم کامران شرفشاهی
شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار
تاریخ تولد۱۳۴۰ ‏(۶۲–۶۳ سال)
زبانفارسی
موضوع‌هاانقلاب اسلامی، دفاع مقدس
کارهای برجستهنویسندگی، روزنامه‌نگاری، مدیریت فرهنگی
کتاب‌هاآشناترین غریب، بانوی آینه‌ها، دختر آفتاب و...
آدرس اینستاگرامکاظم کامران شرفشاهی


کاظم کامران شرفشاهی(متولد ۱۳۴۰) شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار و پژوهشگر انقلاب اسلامی است.

او مدیریت اجرایی، سردبیری و دبیری سرویس ادب و هنر بعضی روزنامه‌ها و مجلات کشور و دبیری چندین کنگره و جشنواره بین‌المللی، سراسری و استانی را به عهده داشته است. شرفشاهی دوره آموزش نمایشنامه‌نویسی را طی کرده و معاون فرهنگی بعضی از فرهنگسراهای شهر تهران بوده است. وی علاوه بر روزنامه‌نگاری رئیس کتابخانه شهید فهمیده و مسئول فعالیت‌های ادبی فرهنگسرای بهمن تهران و مدیر انتشارات تجلی مهر نیز بوده است.


فعالیت تخصصی

  • دبیر هجدهمین دوره جایزه «قلم زرین»
  • داور بیستمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری

سوابق فرهنگی

  • رئیس روابط عمومی فرهنگسرای بهمن
  • سردبیر هفته نامه ستاره سهیل
  • عضو شورای گسترش شعر و موسیقی صدا و سیما
  • مدیر اجرایی ماهنامه کیهان فرهنگی
  • عضو هیئت تحریریه مجلات شاهد
  • رئیس کتابخانه شهید فهمیده

کتاب

ردیف عنوان ناشر سال انتشار تعداد چاپ
۱ آشناترین غریب تجلی مهر ۱۳۹۰ ۱
۲ از همیشه عاشقانه‌تر تجلی مهر ۱۳۹۲ ۲
۳ اوج: فرازهایی از زندگانی رسول اکرم (ص) تجلی مهر ۱۳۹۲ ۱
۴ بانوی آینه‌ها     نشر شهر تهران ۱۳۸۷ ۱
۵ به پیشواز سپیده مدیا ۱۳۸۲ ۱
۶ کتاب بیا با هم بخندیم  سفیر اردهال ۱۳۹۲ ۱
۷ خط ویژه: مجموعه یادداشت‌های طنز ژورنالیستی      مؤسسه فرهنگی هنری سیب سرخ نیکان ۱۳۹۸ ۱
۸ دارو و درمان ‌مؤسسه فرهنگی هنری سیب سرخ نیکان ۱۳۹۸ ۱
۹ دانای مهربان    تجلی مهر ۱۳۸۹ ۳
۱۰ دختر آفتاب      کتاب ابرار ۱۳۹۶ ۱
۱۱ دریا در صحنه  تجلی مهر ۱۳۹۳ ۱
۱۲ دس‍ت‍رن‍ج‌: م‍ج‍م‍وع‍ه‌ اش‍ع‍ار ک‍ار و ک‍ارگ‍ر م‍وس‍س‍ه‌ آم‍وزش‍ی‌ ع‍ال‍ی‌ ک‍ار ۱۳۸۲ ۱
۱۳ راز سرفرازی تجلی مهر ۱۳۹۰ ۱
۱۴ زلال بیکران تجلی مهر ۱۳۹۰ ۱

گفتاورد

کاظم کامران شرفشاهی در گفتگو با خبرنگار روزنامه همشهری در رابطه با مظلومیت نویسندگان دفاع مقدّس گفت:

- با گذشت بیش از ۳دهه از پایان جنگ ایران و عراق، چه آثاری اعم از ادبیات داستانی و شعر، در این حوزه ماندگار بوده است؟

معمولا رمز ماندگاری آثار ادبی در این است که این آثار مانند یک پرنده با دو بال اندیشه و احساس به ‌پرواز درآیند و آثاری که صرفا براساس احساس و هیجان‌ها نوشته شده باشند، معمولا عمر بلندی ندارند و غالباً آثاری ماندگارند که در کنار عنصر عاطفه، از اندیشه و تفکرات عمیقی برخوردار باشند. وقتی مروری کوتاه و اجمالی بر آثار ۸سال دفاع‌مقدس و همچنین آثاری که پس از آن دوره سروده و نوشته شده‌اند داریم، درمی‌یابیم آثاری ماندگارند که علاوه بر احساسی و عاطفی‌بودن در یک کلام، از عنصر خردورزی هم برخوردار بوده‌اند.

- می‌توانید به شکل مصداقی چند اثر را نام ببرید؟ بر فرض نخستین رمان دفاع‌مقدس ما توسط آقای قاسمعلی فراست نوشته شده یا در روزهای نخست، رمان «زمین سوخته» احمد محمود نگاشته شده است. آثار دیگری هم اعم از شعر و داستان نوشته شده که با اقبال روبه‌رو بوده. کیفیت این آثار از نظر شما چگونه است؟

نکته‌ای که وجود دارد و نمی‌توان نادیده گرفت، نیاز جامعه‌مان در آن برهه از جنگ است. با شروع جنگ تحمیلی، جامعه ما به آثار ادبی که موضوع جنگ در آن منعکس شده باشد، نیازمند بود. تا مدت‌ها هم اشخاصی سعی می‌کردند به‌لحاظ فرهنگی آثاری در این حوزه منتشر کنند و پاسخگوی نیازهای آحاد مردم باشند. اما شاید سخن اغراق‌آمیزی نباشد اگر بگوییم که همچنان باید منتظر آثار غنی‌تر و برجسته‌تری در حوزه ادبیات دفاع‌مقدس باشیم. سیدحسن حسینی در کتاب خود با عنوان «شعر جنگ» جایی این سخن را بیان می‌کند و می‌گوید که وقتی جنگ آغاز شد، حال ما مانند کسی بود که دستش لای در گیر کرده باشد. یعنی آن فریاد ما حاکی از هیجان و درد بود و طبیعتا به‌لحاظ فضای خاص جامعه آن روزگار ما، بسیاری از آثاری که خلق شد در آن مقطع مورد استقبال قرار گرفت. اما با فاصله گرفتن از جنگ و پدیدآمدن فضاهای تازه، جامعه‌مان رویکرد عمیق‌تری نسبت به موضوع جنگ پیدا کرد و همه به‌دنبال آثاری‌ هستند که روایتگر عینی‌تر و ملموس‌تری از جنگ تحمیلی دربر داشته باشد و موضوع دفاع‌مقدس در این آثار به شکل واقعی‌تر و جاندارتری به تصویر کشیده شود. این نکته را ما در ادبیات و هنر جهان هم می‌بینیم و شاهدیم که پس از گذشت سال‌ها از جنگ جهانی اول و دوم، هنوز آثاری با مضمون آن جنگ‌ها خلق و عرضه می‌شود که این آثار به‌مراتب عمیق‌تر، جذاب‌تر، گیراتر و ماندگارتر از آثاری است که در دوران جنگ‌های جهانی اول و دوم نوشته شده‌اند.

- جوان‌های ۱۸-۱۷ساله امروز ما با توجه به انبوه آثار هنری از جنگ چه درک و دریافتی از جنگ تحمیلی دارند؟ آیا آثاری که عرضه می‌شود، به لحاظ کیفیت، تکنیک و قدرت معنایی و فضاسازی، آنها را به مطالعه موضوعات جنگ ترغیب می‌کند؟

به اعتقاد من به‌رغم اینکه ما از دوران آغاز جنگ تحمیلی، سازمان‌ها، نهادها، ارگان‌ها و دستگاه‌های متعددی را داشته‌ایم و داریم که مدعی ترویج و اشاعه فرهنگ دفاع‌مقدس بوده‌ و بودجه‌هایی هم دریافت کرده‌اند، در عمل شاهد کوتاهی‌های نابخشودنی هم بوده‌ایم؛ چنانچه امروز شاهدیم که فضا و فاصله‌ای بین فرهنگ دفاع‌مقدس و نسل جوان و به‌ویژه نوجوان‌های ما ایجاد شده است. این نکته نشان از کوتاهی مدیریت فرهنگی ما در زمینه انتقال میراث گرانبهای دفاع‌مقدس دارد. در جغرافیایی زندگی می‌کنیم که بسیار پرخطر است و همواره کشور ما در طول تاریخ با بیگانگان، هجوم‌ها و دسیسه‌ها درگیر و مواجه بوده. از همین‌رو مهم است که روحیه سلحشوری و حماسی، از طریق تولید اندیشه، ادبیات و هنر به نسل‌ها و عصرهای آینده منتقل شود تا فرزندان ما و نسل‌های آینده هوشیاری و بیداری‌شان را حفظ کنند. اما دریغ، اخیرا مصاحبه‌ای از یک هنرمند خواندم که قرار است درباره زندگی شهید باکری، محصولی هنری عرضه کند. چنان این هنرمند را در تنگنا قرار داده‌اند و هیچ‌گونه حمایتی از او نکرده‌اند، که علنا گفته است این آخرین کاری است که در زمینه دفاع‌مقدس انجام خواهد داد و پس از این کار، از این حوزه فاصله خواهد گرفت. یعنی مدیریت ناتوان در عرصه حفظ و اشاعه فرهنگ دفاع‌مقدس موجب شده تا هم فاصله‌ای بین جامعه و فرهنگ دفاع‌مقدس ایجاد شود و هم اینکه دلسردی غم‌انگیزی بین شاعران، نویسندگان و هنرمندان برای کارکردن در این زمینه پدید آید. یعنی به لحاظ فقدان حمایت‌های جدی و به لحاظ سنگ‌اندازی‌های فراوان در این راه ما با یک انقطاع فرهنگی روبه‌رو هستیم و روزبه‌روز شاهدیم که کسانی که در این قلمرو حضور دارند و دلسوزانه کار می‌کنند، شمارشان کمتر و کمتر می‌شود و آن شور و هیجان گذشته رنگ می‌بازد. بسیاری از شاعران، نویسندگان و پژوهشگران ما به‌رغم اینکه در این قلمرو حضور یافته‌اند و بعضا آثار ارزشمندی را در مقاطعی تولید کرده‌اند، به‌دلیل اینکه هیچ‌گونه پشتیبانی برای چاپ و انتشار آثارشان فراهم نشده، دچار دلزدگی شده‌اند و از عرصه دفاع‌مقدس فاصله گرفته‌اند که ضایعه دردناکی برای جامعه ماست.

- چاره رونق کار و سکه‌شدن مفاهیم دفاع‌مقدس چیست؟

نکته نخست این است که کار باید به اشخاص کاردان و دلسوز سپرده شود. اما متأسفانه نهادها و ارگان‌های ذیربط ما، دچار آفت بوروکراسی شده‌اند. سازمان‌ها بسیار عریض و طویل‌اند. بودجه‌ها به‌جای اینکه صرف ارتباط با اصحاب هنر و ادب شود، صرف کارهای تشریفاتی و تجمل بیشتر ساختمان‌ها و دفاتر رؤسا می‌شود. از سوی دیگر اشخاصی که با مقوله هنر و ادبیات کمتر آشنایی دارند، در میانه میدان فعالیت‌های فرهنگی حضور دارند و به‌دنبال انتشار کارهای شعارزده‌اند؛ بی‌آنکه خود بدانند. برخی از آنها از درک کارهای عمیق و آثاری که می‌تواند در زمره ماندگارترین آثار باشند، عاجزند. از سوی دیگر به‌نظر می‌رسد برخی از مسئولان و مدیران علاقه‌ای به دیدن سادگی‌ها، جانبازی‌ها، رشادت‌ها و ساده‌زیستی‌های رزمندگان ما در دوران ۸سال دفاع‌مقدس ندارند. حتی به گمان برخی از آنها، به نمایش کشیدن زندگی یک جانباز شیمیایی و لحظات دردناک و مشکلاتی که او با آنها دست و پنجه نرم می‌کند، به صلاح جامعه نیست. به همین دلیل اینگونه نگرش‌های تنگ‌نظرانه و کوته‌بینانه مزید بر علت شده تا هنر و ادبیات دفاع‌مقدس امروز بیش از هر زمان دیگری در تنگنا قرار گیرد و با نامهربانی‌های فراوانی روبه‌رو باشد. در یک کلام باید بگویم که ادبیات دفاع‌مقدس و طبعا هنرمندان این عرصه، طی چند دهه اخیر به‌معنای اکمل کلمه، مظلوم واقع شده‌اند[۱]

پانویس

  1. نویسندگان دفاع‌مقدس، مظلوم واقع شده­‌اند روزنامه همشهری، تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۴۰۰

پیوند به بیرون