کنگره هزاره شیخ طوسی

از یاقوت
کنگره هزاره شیخ طوسی
اطلاعات کلی
موضوعبزرگداشت هزارمین سال تولد شیخ طوسی
زمان۲۸ اسفند سال ۱۳۴۸ش
مکانمشهد
برگزارکنندهدانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مشهد
شرکت‌کنندگانشخصیت‌های علمی از ۲۳ کشور جهان
اهدافبررسی آرا و اندیشه‌های شیخ طوسی توسط اندیشمندان داخلی و خارجی
آثارچاپ مجموعه مقالات و سخنرانی‌‌ها در قالب کتاب و جزوه
مرتبطکنگره جهانی هزاره شیخ مفید
کنگره بین‌المللی سید مرتضی علم‌الهدی


کنگره هزاره شیخ طوسی بزرگداشت هزارمین سال تولد شیخ طوسی (۳۸۵-۴۶۰ق) در سال ۱۳۴۸ش (دوره پهلوی) در مشهد برگزار شد. در این بزرگداشت، شخصیت، آرا و اندیشه‌های شیخ طوسی توسط اندیشمندان داخلی و خارجی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مجموعه مقالات و سخنرانی‌هایی که در این کنگره ارائه شد، در قالب جزوه و کتاب منتشر گردید.

درباره پیشنهاد برگزاری

آقابزرگ تهرانی قبل از فرا رسیدن هزارمین سال میلاد شیخ طوسی، مکاتباتی را با شخصیت‌های علمی آغاز کرد و پیشنهاد برگزاری این بزرگداشت را داد.[۱] شورای دانشگاه تهران به این پیشنهاد رأی داد و چون زادگاه شیخ طوسی خراسان بود، برگزاری آن به دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مشهد محول شد.[۲]

آقابزرگ با همراهی محمدهادی امینی اساس کار را در این موارد پایه‌ریزی کرد:

  • تنظیم فهرست منابع پژوهش درباره نجف و شیخ طوسی.
  • تحقیق و نشر آثار شیخ طوسی، به‌ویژه کتب خطی.
  • نگارش برخی کتاب‌ها درباره نجف و شیخ طوسی.
  • انتشار خبرنامه‌ای ماهانه که اخبار مربوط به این برنامه را گزارش کند.
  • تشکیل کمیته مالی برای تأمین مخارج طرح‌ها.
  • انتخاب شعار و نشان مجلس بزرگداشت.
  • فراخوان برای دانشمندان و ادیبان برای همکاری در این کنگره.[۳]

برگزاری

کنگره هزاره شیخ طوسی به‌مدت پنج روز از ۲۸ اسفند سال ۱۳۴۸ش تا ۳ فروردین سال ۱۳۴۹ش (مصادف با ۱۱ الی ۱۵ محرم ۱۳۹۰ق) در دانشگاه مشهد برگزار گردید. دکتر عبدالله فریار، رییس وقت دانشگاه مشهد، ریاست کنگره را برعهده داشت و محمد واعظ‌زاده خراسانی سردبیری کنگره را عهده‌دار بود.[۴]

مقالات و تدوین کتاب‌ها

کنگره شیخ طوسی شامل مقالاتی بود که بخشی از آن قبل از تشکیل کنگره، قسمتی هم به موازات افتتاح و برخی از آن هم در اثنای جلسات کنگره آماده شد.[۵] مجموعه نوشته‌ها و نطق‌هایی که به زبان فارسی، عربی و انگلیسی در طول برگزاری کنگره، ارائه شد در اختیار مؤسسات علمی و دانشمندان داخلی و خارجی قرار گرفت و بعدها در قالب جزوات یا کتاب‌هایی مستقل انتشار یافت.[۶]

کتاب «هزاره شیخ طوسی» که مجموعه مقاله‌ها و خطابه‌های ایراد شده در کنگره هزاره بود، به کوشش علی دوانی در سال ۱۳۴۹ش توسط انتشارات دارالتبلیغ اسلامی تهران و با همکاری دانشگاه فردوسی مشهد در دو جلد منتشر شد. به گفته دوانی، وی نوشته‌های خودش و آن‌چه از مقالات دیگران جدا کرده بود، کنار گذاشت و مقالات و خطابه‌ها را با انتخاب خویش و تقدیم و تأخر و ترجمه و تلخیص در شش بخش تهیه و تنظیم کرد.[۷]
از دیگر کتاب‌هایی که همه سخنرانی‌ها و تحقیقات علمی اعضای کنگره هزاره شیخ طوسی را شامل می‌شد، کتاب سه جلدی «یادنامه شیخ طوسی» بود که با همت محمد واعظ‌زاده خراسانی در سال ۱۳۵۱ش و در انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد به چاپ رسید.[۸]
ناصرالدین کمره‌ای هم کتابی با عنوان «کنگره هزاره شیخ طوسی در مشهد مقدس رضوی» که مقاله‌ها و سخنرانی‌های مراسم بزرگداشت را در بر داشت، در چاپخانه حیدری تهران منتشر کرد.[۹]

پانویس

  1. زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آقابزرگ تهرانی، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۷.
  2. دوانی، هزاره شیخ طوسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹و۲۰.
  3. زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آقابزرگ تهرانی، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۸.
  4. دوانی، علی، سیری در زندگی شیخ طوسی، هزاره شیخ طوسی، تهران، مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر، ۱۳۶۲ش. ص۲۳.
  5. دوانی، علی، سیری در زندگی شیخ طوسی، هزاره شیخ طوسی، تهران، مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر، ۱۳۶۲ش. ص۲۴.
  6. دوانی، علی، سیری در زندگی شیخ طوسی، هزاره شیخ طوسی، تهران، مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر، ۱۳۶۲ش. ص۲۳.
  7. دوانی، هزاره شیخ طوسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۴.
  8. یادنامه شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن طوسی؛ بنیاد محقق طباطبایی.
  9. یادنامه شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن طوسی؛ بنیاد محقق طباطبایی.