کودتای ۵۳ (مستند)

از یاقوت
کودتای ۵۳
پوستر فیلم
پوستر فیلم
نام فیلمکودتای ۵۳
موضوعکودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
سبکمستند سینمایی
کارگردانتقی امیرانی
نویسندهتقی امیرانی
والترمرچ
تدوینوالترمرچ
فیلمبرداریتقی امیرانی
زمان۱۱۸ دقیقه
زبانانگلیسی


کودتای ۵۳ مستندی به کارگردانی تقی امیرانی است. این مستند درباره کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و مدارکی را به نمایش می‌گذارد که دهه‌ها از چشم عموم مردم و اغلب تاریخ‌نویسان این حوزه پنهان بوده است. اسنادی که نه تنها امکان بیان روایتی دقیق‌تر از کودتا را فراهم آورده است بلکه بسیاری از زوایای تاریک تاریخ ۶۷ ساله این رویداد را نیزر روشن کرده است.

درباره مستند

مستند کودتای ۵۳ به کارگردانی تقی امیرانی و تهیه کنندگی پل زنتس و تقی امیرانی و امیر امیرانی و احمد کیارستمی و نویسندگی تقی امیرانی و والتر مرچ است. این مستند به نقش سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا (MI6) و نرمن داربی شر، افسر این سازمان در جریان کودتای ۲۸ مرداد پرداخته است.

امیرانی چندین سال را صرف تحقیق و مطالعه اسناد پیرامون این رویداد تاریخی نمود و نقش سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا و سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) در این کودتا را واکاوی می‌کند.

کودتای ۲۸ مرداد از بحث برانگیزترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران به‌شمار می‌رود و صف‌بندی‌های سیاسی جدی میان طیف‌های مختلف دربارهٔ آن وجود دارد.

طرفداران محمدرضا پهلوی، نخست‌وزیر وقت را به نقض قانون اساسی مشروطه متهم و از برکناری او توسط شاه با همراهی ارتش دفاع می‌کنند؛ آن‌ها نقش دولت‌های خارجی در این رویداد را مردود دانسته و این کودتا را «قیام و رستاخیز ملی» می‌نامند.

جوایز و افتخارات

  • این فیلم‌مستند در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، در بخش فیلم های مستند، سیمرغ بهترین فیلم را از آن خود کرد.
  • همچنین مستند در جشنواره فیلم ونکوور موفق به کسب جایزه بهترین مستند از نگاه تماشگران در بخش بین المللی شد.
  • یکی از ۵ مستند برتر سال ۲۰۲۰ به انتخاب واشنگتن‌پست