یوسف صانعی

یوسف صانعی

مرجع تقلید
نام کامل	یوسف صانعی
لقب	آیت‌الله
تاریخ تولد	۱۳۱۶ ‏(۸۶–۸۷ سال)
زادگاه	اصفهان
تاریخ وفات	۲۲ شهریور ۱۳۹۹
شهر وفات	قم
محل دفن	قبرستان شیخان در قم
خویشاوندان سرشناس	حسن صانعی
استادان	امام خمینی • آیت‌الله بروجردی • محمد محقق داماد • محمدعلی اراکی
محل تحصیل	قم و اصفهان
سیاسی	عضو فقهای شورای نگهبان ، مجمع تشخیص مصلحت نظام، دادستان کل کشور، نماینده اولین دوره مجلس خبرگان
اجتماعی	امام جمعه قم

یوسف صانعی (زادۀ ۱۳۱۶ - درگذشت ۲۲ شهریور ۱۳۹۹) از مراجع تقلید شیعه اهل ایران بود. صانعی شاگرد امام‌خمینی، عضو فقهای شورای نگهبان، امام ‌جمعه قم، نماینده خبرگان رهبری و دادستان کل کشور بود. وی در سال ۱۳۹۹ش درگذشت و آیت‌الله شبیری زنجانی بر پیکر او نماز خواند.

زندگی و زیست علمی

یوسف صانعی، در سال ۱۳۱۶ در خانواده‌ای روحانی، در روستای نیک‌آباد اصفهان به دنیا آمد. جدّ ایشان آیت‌الله حاج ملاّیوسف، از علمای پرهیزکار و پدرشان شیخ محمدعلی صانعی نیز روحانی بود.

صانعی تحصیلات حوزوی را از سال ۱۳۲۵ در حوزه علمیه اصفهان شروع کرد و سپس در سال ۱۳۳۰ وارد حوزه علمیه قم شد و در امتحانات سطوح عالی حوزه در سال ۱۳۳۴ رتبه اول را احراز کرد.

صانعی در ۲۲سالگی به اجتهاد رسید. وی در فقه از شاگردان امام خمینی و میرزا حبیب‌الله رشتی و در فلسفه از شاگردان میزا جهانگیرخان بود؛ افزون‌بر این، وی از دروس اساتید بزرگی چون آیت‌لله بروجردی، آیت‌الله العظمی محقّق داماد و آیت‌الله العظمی اراکی نیز بهره برد.

وی تدریس خارج فقه را از سال ۱۳۵۴ در مدرسه حقّانی (شهیدین) شروع کرد.

آثار

برخی از تألیفات صانعی عبارت‌اند از:

استفتائات قضایى

منتخب الأحكام

مصباح المقلدين

حاشیه بر تحریرالوسیله امام خمینی

اجتهاد پویا و حقوق زنان و کودکان

راز احیای اجتهاد در عصر حاضر.

فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی

با شروع نهضت امام خمینی در سال ۱۳۴۲ آیت‌الله صانعی نیز از طلابی بود که به این جریان پیوست و نام وی در بسیاری از اسناد ساواک، اعلامیه‌ها و بیانیه‌های مدرسین حوزه علمیه قم در اعتراض به حکومت پهلوی ثبت شده است.

مهم‌ترین فعالیت‌ها و مناصب ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی عبارت‌اند از:

• عضویت در شورای نگهبان؛
• دادستانی کل؛
• نمایندگی امام خمینی در شورای ‌عالی بازسازی مناطق جنگی؛
• عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام (تا ۱۳۶۸)؛
• نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری؛
• امامت ‌جمعه در قم.

وفات

یوسف صانعی که در ۲۱ شهریور ۱۳۹۹ به دلیل شکستگی استخوان لگن در بیمارستان‌ بستری شده بود، صبح روز ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ درگذشت و یک روز بعد، پس از اقامه نماز آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی، تشییع و در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.