نشست خبری یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب با حضور محمد زرویی نصرآباد و دبیران علمی این رویداد ادبی صبح امروز برگزار شد.
محمدی: جشن انقلاب با جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب گره خورده است
در ابتدای این جلسه، عباس محمدی مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری اظهار داشت: جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب در یازدهمین دوره خود با ۴۰ سالگی پیروزی انقلاب اسلامی ایران مصادف شده است و خوشحالیم که جشن انقلاب با این جشنواره گره خورده است.
وی با اشاره به بین‌المللی بودن این رویداد ادبی افزود: تلاش می‌کنیم آثاری را انتخاب کنیم که بیانگر جایگاه و ارزش ادبیات انقلاب اسلامی ایران باشند. به نظر می‌رسد در این مرحله باید بر جریان‌شناسی ادبیات انقلاب تأکید کنیم. شاید کمتر جشنواره‌ای در این حوزه بتوان یافت که ۳۰ برگزیده در رشته‌های مختلف داشته و حدود ۳۰۰ میلیون تومان جایزه اهدا کند. همچنین بخش ویژه جشنواره مربوط به بخش بین‌الملل است که با دو موضوع عدالت و مقاومت، محورهای جنبش ضدسرمایه داری و مقاومت مردم یمن را دربر می‌گیرد.
محمدی دربارهٔ بخش بین‌الملل جشنواره نیز گفت: در تلاش هستیم این بخش با شعار عدالت و مقاومت در گستره جغرافیایی بزرگتری نسبت به دوره قبل برگزار شود. در طول تاریخ از شکل‌گیری نهضت شعوبیه که منجر به خلق شاهنامه شد تا تاریخ مشروطه و انقلاب اسلامی، شعر و نثر پابه پای این جریان‌های تاریخی حرکت کردند و همراه مردم شدند و آرمان نامه و بیانیه شعر انقلاب را نیز شکل دادند. این نشان می‌دهد شعر همیشه جلوتر از زمان خود بوده است.
وی با اشاره به پرهیز جشنواره شعر و داستان انقلاب از شعارگرایی عنوان کرد: ما به دنبال شعر و داستان بدون تاریخ مصرف هستیم و نگاهمان به ادبیات انقلاب، نگاهی هنرمندانه است. شاید از نمونه‌های داخلی آن بتوانیم به آثار سید حسن حسینی و قیصر امین پور یا نمونه غیر ایرانی محمود درویش به ویژه قطعه زمین او که کار ویژه اش رخ نمایی مقاومت مردم قلسطین، اشاره کنیم. رویکرد ما در فرایند تولید هنری، خلق آثاری است که فرزند زمان خود باشند و این تعریفی از هنر متعهد است. بنا به تعبیر ژان پل سارتر زمان آن رسیده که ادیبان متعهد قلم به دست بگیرند و مردم را بیدار کنند.
مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری همچنین به استقبال حوزه هنری از نقد درون گفتمانی در جشنواره شعر و داستان انقلاب بیان کرد: روش این جشنواره تأکید بر سه رکن استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی است و آثاری که در محتوای خود این سه واژه را نداشته باشند، داوری نمی‌شوند.
جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب
 | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | جایزه امیرحسین فردی |
| موضوع | انقلاب اسلامی |
| زمان | هر ساله |
| مکان | تهران |
| برگزارکننده | مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری |
جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی)، رویدادی هنری برای معرفی آثار برتر در حوزه شعر و داستان با موضوع انقلاب اسلامی است. این جشنواره توسط مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری (از زیر مجموعه‌های حوزه هنری انقلاب اسلامی وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی) برگزار می‌گردد.
این جشنواره تاکنون ۱۳ دوره برگزار شده است.
معرفی
جشنواره شعر و داستان انقلاب هرساله سهم قابل توجهی در تقویت مهارت نویسندگی و تولید داستان‌های خواندنی دارد؛
جشنواره داستان و شعر انقلاب با طراحی مرحوم امیرحسین فردی پایه‌گذاری شد و با دبیری ۵ دوره آن توسط این معلم داستان و ادبیات انقلاب اسلامی، به عنوان یکی از رویدادهای مهم ادبی کشور شناخته شد. این جشنواره از هفتمین دوره برگزاری با نام «جایزه امیرحسین فردی» ادامه پیدا کرد؛ اگرچه این تغییر عنوان، تحول و دگرگونی در بطن و اصل جشنواره داستان و شعر انقلاب ایجاد نکرد و صرفاً پسوند «جایزه امیرحسین فردی» را برای ادای دین به این نویسنده شهیر انقلاب به این رویداد ادبی افزود.
روند برگزاری این جشنواره جز در دوره شیوع ویروس کرونا که وقفه‌ای دو ساله بوجود آورد، به همت مؤسسه سپهر سوره و مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری به صورت سالانه ادامه یافت و توانست در هر دوره با ایجاد تغییراتی در سطح کیفی و محتوایی نویسندگان و شاعران بیشتری را با خود همراه کند.
پوستر سیزدهمین دوره جشنواره شعر و داستان انقلاب
شرح جشنواره
حوزه هنری انقلاب اسلامی در راستای تحقق اهداف فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی و خلق آثار ارزشمند ادبیات انقلاب، سیزدهمین جشنواره داستان و شعر انقلاب را با موضوعات زیر برگزار می‌کند:[۱]
موضوعات
- عدالت و انسانیت، وحدت امت اسلامی، رفعت ملی، اخلاق و معارف دین، گفتمان انقلاب اسلامی، مقاومت (با رویکرد ستم‌ستیزی، مبارزه با استکبار جهانی و…).
- مسائل و رویدادهای تاریخ انقلاب اسلامی؛ سالهای قبل از انقلاب، روزهای پیروزی انقلاب و پس از آن تا وقایع امروز.
- دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی.
- نقش و جایگاه انقلاب اسلامی در رهبری، وحدت، انسجام ملی و همراهی با جریان‌های استکبارستیز جهان با تأکید بر هویت اسلامی.
بخش‌های جشنواره
- رمان بزرگسال
- رمان نوجوان
- مجموعه داستان کوتاه
- مجموعه شعر(سنتی، نو- نیمایی)
مقررات تخصصی
- مجموعه شعر: شرکت‌کنندگان می‌توانند در قالب شعر سنتی و شعر نو، دست کم ۲۵ قطعه مرتبط با موضوعات جشنواره ارائه کنند.
- در این جشنواره فقط آثار منتشر نشده یا آماده برای انتشار پذیرفته می‌شود.
- آثار برگزیده توسط انتشارات سوره مهر چاپ و منتشر خواهد شد.
مقررات عمومی
- متقاضیان برای ثبت نام و ارسال اثر باید به سایت artfest.ir مراجعه نمایند.
- آثار ارائه شده باید با اندازه قلم ۱۴، با فونت Bnazanin و در قالب فایل word بدون ذکر مشخصات صاحب اثر در سامانه بارگذاری شود.
- دبیرخانه در صورت صلاحدید آثار منتخب را با نام صاحبان آثار منتشر خواهد کرد.
- دبیرخانه از دریافت آثار ارسالی بعد از موعد مقرر معذور است.
- هر فرد می‌تواند همزمان در همه بخش‌ها شرکت کند.
- حضور راهیافتگان در مراسم پایانی جشنواره الزامی و عدم شرکت به منزله انصراف تلقی خواهد شد.
- شرکت در جشنواره محدودیت سنی ندارد.
گفتاورد
جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب از نقد درون گفتمانی استقبال می‌کند.
در نشست خبری یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب مطرح شد:[۲]
ساسان ناطق دبیر علمی بخش داستان نیز دربارهٔ جزئیات این بخش توضیح داد: شخصیت‌های داستانی در رمان نمی‌توانند منفعل باشند. شخصیتی که یکباره وارد جریان ادبیات و رمان شود و روایت را به دست بگیرد، باید صاحب موضع باشد و این موضع را در ادبیات مطرح کند. به نظرم فضاهای نامکشوف زیادی در حوزه انقلاب وجود دارد که می‌تواند دستمایه سوژه پردازی در ادبیات قرار بگیرد. امیدوارم نویسندگان از سوژه‌های دم دستی عبور کنند و شاهد کارهای شاخصی در حوزه داستان از شرکت کنندگان باشیم.
وی با بیان این که ماندگاری تاریخ به قدر عمر آدمی است و با پوشاندن لباس ادبیات بر تن تاریخ این تاریخ افتخار آمیز ثبت می‌شود، گفت: جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب در نظر دارد ابعاد و زوایای مختلف این رویداد پیچیده و به اصطلاح پیدا و پنهان انقلاب را نشان دهد. فتنه‌ها، ترورها، خیزش سال ۴۲، کودتای ۱۳۳۲ و… همه و همه موضوعاتی هستند که می‌توانند دستمایه آثار این جشنواره قرار بگیرند. همچنین اشاره به دستاوردهای بزرگ سیاسی و اجتماعی، نقش رهبری در انقلاب و گسترش آن در کشورهای منطقه، وحدتی که این رویداد به انقلاب‌های نوپای منطقه بخشید، نیز از موضوعات شایان توجه است.
دبیر علمی بخش داستان همچنین با اشاره به بخش کودک و نوجوان جشنواره توضیح داد: نویسندگان در بخش‌های داستان کوتاه و رمان حوزه کودک و نوجوان نیز می‌توانند در این رویداد بین‌المللی شرکت کنند.
وی با اشاره به یک ضرورت در حوزه داستان انقلاب توضیح داد: گذر از شعار و کلیشه و رسیدن به تعقل و تفکر مورد تأکید این دوره است.
این که یک داستان توانسته خطوطی را که انقلاب اسلامی به دنبال آن بوده، نشان دهد یا نه. به نظر می‌رسد با گذشت ۴۰ سال از پیروزی انقلاب نیاز به پختگی در فضای داستانی انقلاب حس می‌شود و فضای زیبایی شناسانه آثار مد نظر است.
محمدمهدی سیار دبیر علمی بخش شعر یازدهمین جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب نیز در این جلسه بیان کرد: شعر زمانی رسانه اول ایرانیان بوده است و بعد از ورود رسانه‌های مدرن رقابتی بین شعر و رسانه ایجاد شد و شاید این دو قشر خود را رقیب یکدیگر دیدند. اما بعدها این رابطه به تعاملی متقابل تبدیل شد.
وی با گرامیداشت خاطره زنده یاد ابوالفضل زرویی نصرآباد که در حوزه ادبیات سرآمد بود، عنوان کرد: می‌توان گفت: انقلاب ما انقلابی شاعرانه و به دنبال عبور دادن جامعه بشری از ظاهر به باطن بوده است. این انقلاب را هیچ زبانی مثل شعر نمی‌تواند توصیف کند. به همین دلیل از ابتدا هنرمندانی که بیشترین همراهی را با این جریان داشته و چهره نامدار انقلاب هستند و حرف از تاریخ و مردم را زده‌اند، از گروه شاعران بوده‌اند. ذات انقلاب شاعرانه و دعوتی از ظاهر عالم به باطن است. شعر نیز به ذات انقلابی است. از این نظر شعر انقلاب در مسیر حرکت مردم ایران طی نیم قرن اخیر و در دوران پر فراز و نشیب هرگز تافته جابافته‌ای از کلیت شعر فارسی نبوده است.
دبیر علمی بخش شعر جشنواره خاطر نشان کرد: شعر هرگز صدایی مجزا نیست. بلکه ما پیش از این صدای فردوسی، نظامی، حافظ، سعدی، بیدل، صائب، نیما، فروغ و اخوان را در شعر انقلاب شنیده‌ایم.
وی با بیان این که شایسته است با نگاه جدی تری به شعر انقلاب و فراز و فرودهایش توجه کنیم، ادامه داد: شعر انقلاب دربارهٔ ابعاد مختلف زندگی بشری حرفی برای گفتن دارد و در موضوعی خاص راکد نمانده است. به همین دلیل شعر انقلاب در هر سال با سال دیگر از نظر موضوع و رویکرد تفاوت دارد و این نشانه حیاط این گونه از شعر است.
وی در پاسخ به این که آیا موضوع آزاد نیز در بخش شعر برای شرکت کنندگان در نظر گرفته شده یا نه، عنوان کرد: عناوین و موضوعات در فراخوان به‌طور کامل اعلام می‌شود. برایمان این مهم است که شاعر با خلاقیت و نوآوری و سفارش قلبی خود نگاه انسان برآمده از انقلاب را در اثر خود متبلور کند. از این نظر ما راه را بر هیچ اثری نبسته‌ایم. اگر اثری درونمایه عاشقانه، عارفانه و فلسفی داشته باشد، حکایت گر روح انقلاب نیز هست. ما به دنبال شعر انسان ساز هستیم و این آرمان را در جشنواره نیز دنبال می‌کنیم.
پانویس
- ↑ «فراخوان سیزدهمین جشنواره داستان و شعر انقلاب». دریافت‌شده در ۲۷ مهر ۱۴۰۳.
- ↑ «جشنواره بین‌المللی شعر و داستان انقلاب از نقد درون گفتمانی استقبال می‌کند». دریافت‌شده در ۲۷ مهر ۱۴۰۳.
