داستان راستان (کتاب)
 طرح جلد نسخه‌ی دو جلد در یک جلد | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | مرتضی مطهری |
| موضوع | داستان‌های تاریخ صدر اسلام |
| زبان | فارسی |
| قطع | وزیری |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | انتشارات صدرا |
| محل نشر | تهران |
داستان راستان کتابی به زبان فارسی، نوشتهٔ مرتضی مطهری، که در آن داستان‌های واقعى دینی و تاریخی به زبان ساده برای مخاطب عام نقل شده است. کتاب داستان راستان در سال ۱۳۴۴ش از طرف کمیسیون ملی یونِسکو در ایران، به‌عنوان «بهترین کتاب خواندنی» انتخاب شد.
مطهری هدف خود از نگارش داستان راستان را ارائه کتابی راهنما و سودمند در زمینه اخلاقی و اجتماعی برای آشنا‌کردن خوانندگان با روح تعليمات اسلامى دانسته است.
نویسندهٔ داستان راستان منبع اکثر داستان‌های کتاب را آثار حديثی و قهرمان داستان‌ها را يكى از پيشوايان بزرگ دين دانسته است. او تأکید کرده که در نگارش داستان‌های آن، از حدود متن منبع داستان تجاوز نکرده و با قوه خیال بر داستان نیفزوده و از آن نکاسته است. این کتاب به چند زبان ازجمله انگلیسی و ژاپنی ترجمه شده است.
معرفی و ایده نگارش
داستان راستان نوشتهٔ مرتضی مطهری، با زبانى ساده برای مخاطب عام نگاشته شده است. نویسنده این کتاب را دارای داستان‌هایی سودمند و واقعى از منابع قابل اعتماد دینی و تاریخی دانسته است.[۱] مطهری فلسفه نگارش این کتاب اخلاقی و تربیتی برای عامه مردم را چنین دانسته که مردم، عامل اصلی اصلاح یک اجتماع انسانی هستند.[۲]
کتاب داستان راستان درسال ۱۳۴۴ش از طرف کمیسیون ملی یونِسْکو در ایران به‌عنوان «بهترین کتاب خواندنی» انتخاب شد[۳] و جایزه‌ای به آن تعلق گرفت.[۴] مطهری در مقدمه جلد دوم داستان راستان از استقبال خوانندگان از این کتاب[۵] و در جای دیگر از تأثیرگذاری آن[۶] خبر می‌دهد. او نمودی از این استقبال را اختصاص برنامه‌ای رادیویی برای پخش داستان‌های آن در ماه رمضان تلقی کرده است.[۷] وی دلیل این استقبال را علاقه و آمادگی مردم برای خواندن و شنیدن مطالب خوب دینی بر می‌شمرد.[۸] این کتاب در سال‌های مختلف توسط ناشران متفاوت با تیراژهای بالا بارها به‌چاپ رسیده است.[۹]
کتاب داستان راستان از نظر تلاش برای انتقال معارف اخلاقی و تربیت اسلامی به مخاطب عام در قالبی نو و با زبانی شیوا و ساده، کتابی برجسته ارزیابی شده است.[۱۰] مطهری هدف خود از نگارش این کتاب را ارائه کتابی راهنما و سودمند در زمینه اخلاقی و اجتماعی دانسته است.[۱۱] او هدف دیگر خود را آشنا‌کردن خوانندگان با روح تعليمات اسلامى دانسته و داستان‌های این کتاب را معرّف روح این تعليمات و معیاری برای سنجش میزان تعهد عملی مسلمانان به اسلام بر شمرده است.[۱۲]
ساختار و محتوا
کتاب داستان راستان در دو جلد سامان یافته است: جلد اول آن شامل ۷۵ داستان و جلد دوم آن شامل ۵۰ داستان است.[۱۳] «بستن زانوی شتر»، «امام باقر(ع) و مرد مسیحی»، «غزالی و راهزنان»، «نامه‌ای به ابوذر»، «لگد به افتاده»، «پسر حاتم»، «اسکندر و دیوژِن»، «مهمانان علی(ع)» و «پند آموزگار» برخی از عناوین داستان‌های این کتاب هستند.[۱۴]
مرتضی مطهری منبع اکثر داستان‌ها کتاب داستان راستان را آثار حديثی و قهرمان داستان‌ها را يكى از پيشوايان بزرگ دين دانسته است.[۱۵] او منبع سایر داستان‌ها را كتاب‌های تاریخی و زندگی‌نامه‌ای و قهرمان آنها را عالمان دینی و افراد از مذاهب و ادیان مختلف دانسته است؛ افرادی که دارای زندگی اخلاقی ستایش‌برانگیز بوده‌اند.[۱۶] مطهری ایده نوشتن این کتاب را ایده‌ای نو و حاصل جلسات هیئت تحریریه شرکت انتشار گزارش می‌کند.[۱۷]
نویسندهٔ داستان و راستان تأکید کرده که در نگارش داستان‌های آن از حدود متن منبع داستان تجاوز نکرده و با قوه خیال بر داستان نیفزوده و از آن نکاسته است؛[۱۸] اما تلاش کرده برای ایجاد کشش هر داستان را طوری پرورش دهد که در حقیقت آن تغییری ایجاد نشود و فقط شنیدنی‌تر شود.[۱۹] نویسنده تأکید کرده که نتیجه‌گیری از داستان‌ها را بر عهده خواننده نهاده است.[۲۰]
مطهری علت نام‌گذاری اين كتاب به داستان راستان را این دانسته که غالب قهرمانان داستان‌های آن كسانى هستند كه بر راه راست حرکت می‌کرده‌اند؛ کسانی که در قرآن «صدّيقين» خوانده شده‌اند.[۲۱] او در مورد نام این اثر دو اعتبار دیگر را نیز لحاظ کرده است: اینكه معمولاً خوانندگان اين‌گونه داستان‌ها افرادى هستند كه می‌خواهند در زندگی بر راه راست گام بردارند؛[۲۲] اینکه این داستان‌ها ساخته خيال نيست، بلكه داستان‌هایی واقعی و راست است.[۲۳]
انتشار و ترجمه
جلد اول کتاب داستان راستان در سال ۱۳۳۹ش در قطع جیبی و جلد دومش در سال ۱۳۴۳ش توسط «شرکت سهامی انتشار» به‌چاپ رسید.[۲۴] مرتضی مطهری قصد داشته تا جلد سوم این کتاب را نیز بنویسد[۲۵] که موفق نمی‌شود.[۲۶] این کتاب در سال‌های مختلف توسط ناشران متفاوت بارها به‌چاپ رسیده است.[۹] ناشر اصلی این کتاب انتشارات صدرا، ناشر تخصصی آثار مرتضی مطهری، است.[۲۷] این کتاب در ضمنِ جلد ۱۸ مجموعه آثار مرتضی مطهری نیز منتشر شده است.[۲۸]
کتاب داستان راستان به زبان‌های مختلف، از جمله انگلیسی،[۲۹] صربی،[۳۰] لوگاندایی[۳۱] و ژاپنی[۳۲] ترجمه شده است. کل این کتاب به‌صورت شعر[۳۳] و برخی داستان‌های آن ساده‌نویسی و منتشر شده‌اند.[۳۴] برخی دیگر در قالب‌هایی چون پویانمایی ارائه شده‌اند.[۳۵]
انیمیشن هایی بر اساس کتاب
تا کنون چند مجموعه انیمیشن (پویانمایی با سبک‌های مختلف) بر اساس این کتاب ساخته شده است که همه آنها با عنوان داستان راستان شناخته می‌شوند.
- مجموعه انیمیشن داستان راستان به کارگردانی سید حسن سلطانی و فیلمنامه نویسی مجید معصومی راد که از شبکه قرآن سیما پخش شده است.
- مجموعه انيميشن داستان راستان از توليدات مرکز صبا که در قالب ۸ قسمت ده دقيقه‌ای به کارگردانی سعيد پنجی و با تکنيک سيلوئت ساخته شده است. تکنيک اين مجموعه يکي از بهترين گونه هاي سيلوئت در دنيا عنوان شده است که از تلفيق صحنه‌هاي دو بعدي و سه بعدي کامپيوتري ساخته شده است. به گفته کارگردان این مجموعه، از نقاط قوت آن می‌توان به متحرک سازی بسيار عالی و جذابيت تصويری بالای آن اشاره كرد. اين مجموعه داستان‌هايی از سری داستان‌های داستان راستان را انتخاب کرده که به خصايص اخلاقي حضرت رسول(ص) و امامان(ع) پرداخته ، که به نقش سازنده و مؤثر آن بزرگواران در زندگی مردم اشاره می‌کند اين مجموعه به گونه‌ای ساخته شده که مخاطبان آن همه گروه‌های سنی هستند. داستان‌های تاريخی مذهبی به شيوه‌ای کاملاً نو و دراماتيک ارائه شده‌اند تا قابليت پخش چندين باره را در هر گونه مناسبت مذهبی و از هر شبکه درون و برون مرزی داشته باشد .
- مجموعه انیمیشن به کارگردانی بهزاد مظاهری و مسعود عارفی
پانویس
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۱.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۲۰.
- ↑ باقرزاده ارجمندی، کتاب‌شناسی توصیفی استاد مرتضی مطهری، ۱۳۸۱ش، ص۱۲۴-۱۲۵.
- ↑ شیخ شهید، ۱۳۷۵ش، ص۲۳.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۲، ص۱۱.
- ↑ مطهری، فلسفه اخلاق، ۱۳۹۰ش، ص۲۷.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۲، ص۱۰.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۲، ص۱۱.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ برای نمونه نگاه کنید به: باقرزاده ارجمندی، کتاب‌شناسی توصیفی استاد مرتضی مطهری، ۱۳۸۱ش، ص۱۲۳-۱۲۴.
- ↑ سفلایی، «بررسی ویژگی‌های تعلیم و تربیت اسلامی در کتاب داستان راستان»، ص۲۸۵.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۸.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۸.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۲، ص۱۱.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، ج۱، ۷-۱۰؛ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، ج۲، ص۴-۶.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۶.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۶-۱۷.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۲-۱۳.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۴.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۴-۱۵.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۱، ص۱۵.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، ج۱، ص۱۷.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، ج۱، ص۱۷.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، ج۱، ص۱۷.
- ↑ مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، ۱۳۵۰ش، ج۲، ص۱۹۸۹-۱۹۹۰؛ باقرزاده ارجمندی، کتاب‌شناسی توصیفی استاد مرتضی مطهری، ۱۳۸۱ش، ص۱۲۳-۱۲۴.
- ↑ مطهری، داستان راستان، ۱۴۰۰ش، مقدمه نویسنده، ج۲، ص۱۲.
- ↑ مرشدزاده و هادیان، «درباره داستان: سرگذشت دو جلد داستان راستان؛ راستی داستانی ساده است»، ص۱۶۵.
- ↑ «انتشارات صدرا و آثار استاد شهید مطهری» در پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری.
- ↑ باقرزاده ارجمندی، کتاب‌شناسی توصیفی استاد مرتضی مطهری، ۱۳۸۱ش، ص۱۲۳-۱۲۴.
- ↑ «داستان راستان به زبان انگلیسی در نیجریه منتشر شد»، در تارنمای خبرگزاری مهر.
- ↑ «داستان راستان به زبان صربی ترجمه شد»، در تارنمای خبرگزاری مهر.
- ↑ «ترجمه و انتشار کتاب داستان راستان به زبان لوگاندا»، در تارنمای خبرگزاری مهر.
- ↑ «ترجمه ژاپنی کتاب داستان راستان در ژاپن منتشر می‌شود»، در تارنمای خبرگزاری جمهوری اسلامی.
- ↑ حبیبی، کتاب‌شناسی توصیفی استاد شهید آیت‌الله مطهری، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۸.
- ↑ باقرزاده ارجمندی، کتاب‌شناسی توصیفی استاد مرتضی مطهری، ۱۳۸۱ش، ص۱۲۳-۱۲۴.
- ↑ «داستان راستان، بازار سیاه»، در تارنمای آپارات.
