مرکز نشر دانشگاهی

از یاقوت
مرکز نشر دانشگاهی
نشان‌واره مرکز نشر دانشگاهی
نشان‌واره مرکز نشر دانشگاهی
وضعیتفعال
بنیان‌گذاروزارت علوم، تحقیقات و فناوری
کشورایران
دفتر مرکزیتهران، خیابان دکتر بهشتی، خیابان خالد اسلامبولی (وزرا)، نبش کوچه دهم، شماره ۵۰
پخشتهران، خیابان انقلاب، چهارراه وصال شیرازی، روبروی سینما سپیده، پاساژ خبیری
نشریاتمرکز نشر دانشگاهی ۱۱ مجلۀ تخصصی منتشر می کند
موضوعاتکتاب‌های دانشگاهی در رشته‌های مختلف
سال تاسیس۱۳۵۹
وبگاهhttps://iup.ac.ir/
آدرس اینستاگراممرکز نشر دانشگاهی


مرکز نشر دانشگاهی یک مرکز وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که وظیفه دارد منابع و کتب درسی وزین را از طریق ترجمه، تألیف، تصحیح و انتشار برای رشته‌های مختلف دانشگاهی تأمین نماید.[۱]

درباره مرکز نشر دانشگاهی

با توجه به فعالیت گسترده این کمیته و پیش بینی چاپ حدود یک هزار جلد کتاب دانشگاهی در ۵۹/۱۲/۲۳، این کمیته با عنوان مرکز نشر دانشگاهی و با نظارت شورای عالی مرکز مسئولیت امور انتشاراتی ستاد انقلاب فرهنگی را عهده دار شد (مصوبۀ ۷/۵۰۰۳ مورخ۵۹/۱۲/۲۳) و در تاریخ ۶۴/۷/۲ شیوه های نظارت شورای عالی انقلاب فرهنگی بر مرکز نشر دانشگاهی و نیز تعیین اعضای شورای مرکز به تصویب رسید و در همان مصوبه مقرر شد مرکز نشر به صورت خودکفا اداره شود.

در تاریخ ۶۵/۳/۱۳ اساسنامۀ مرکز نشر دانشگاهی در ۱۳ ماده و ۸ تبصره به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید، تا آن زمان مرکز سهم کوچکی از بودجۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی دریافت می کرد و اسناد هزینه های خود را به شورا تحویل می داد.

مرکز نشر، به دلیل وظایف خطیری که به عهده داشت، زیرنظر نمایندگان برگزیدۀ رهبر معظم انقلاب، رئیس جمهور محترم و شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان شورای عالی مرکز و امور جاری آن نیز بر اساس وظایف و اختیارات هریک از ارکان آن، شامل ریاست مرکز، شورای ویرایش، گروه های تخصصی و واحدهای اداری، مالی، فنی و پژوهشی مندرج در اساسنامه اداره می شد.[۲]

معاونت‌ها

معاونت پژوهشی و فناوری

معاونت پژوهشی به منظور سامان دهی، گسترش و تقویت فعالیت های پژوهشی و همچنین برنامه ریزی دراز مدت در جهت تغییر و تحول امور پژوهشی و فناوری مرکز ایجاد گردید.

این معاونت متولی امور تحقیق پژوهش و نیز فناوری است که محور فعالیت این حوزه شامل موارد زیر است:

  • تدوین آئین نامه ها و دستورالعمل ها
  • اداره و نظارت بر حسن اجرای کلیه امور پژوهشی و فناوری، کتابخانه ها و بانکهای اطلاعاتی مرکز
  • برنامه ریزی و سیاستگذاری به منظور ارتقاء و افزایش سطح همکاریهای علمی بین المللی.
  • اولویت بخشی به نوآوری در حوزه نظری و پژوهشهای کاربردی و مورد نیاز کشور
  • توسعه، تقویت و هدایت طرحهای پژوهشی مصوب با الویت پژوهشهای کاربردی هدفمند و مبتنی بر سند چشم انداز برنامه های توسعه کشور و نقشه جامعه علمی کشور
  • کنترل و نظارت بر فرآیندهای پژوهشی و فناوری مرکز
  • مطالعات لازم در زمینه ارزشیابی فعالیت های پژوهشی و فناوری و ارزیابی عملکرد پژوهشی و فناوری سالانه
  • ایجاد ارتباط لازم با موسسات داخلی و خارجی به منظور همکاری در امور پژوهشی و فناوری و مبادله خدمات علمی
  • همکاری در ارائه خدمات علمی ، فرهنگی و اجتماعی و برگزاری سمینارها و کنفرانس های علمی و نمایشگاهای تخصصی منابع اطلاعاتی مورد نیاز موسسات و جامعه علمی کشور
  • همکاری در اجرای دوره های کوتاه مدت پژوهشی و فناوری برای موسسات غیر دانشگاهی
  • برنامه ریزی جهت استفاده اعضای هیات علمی از فرصت های مطالعاتی داخل و خارج از کشور
  • تهیه برنامه پژوهشی و فناوری مرکز و ارائه اهداف و تعیین اولویت های پژوهشی و فناوری در قالب برنامه های میان مدت و بلند مدت و حمایت از تشکیل مراکز رشد، کارآفرینی و پارکهای علم و فناوری
  • بررسی و ارزیابی فعالیت های پژوهشی و فناوری مرکز در چارچوب برنامه های رشد و توسعه کشور براساس اهداف سند چشم انداز و برنامه های توسعه ای کشور و نقشه جامع علمی کشور در بخش آموزش عالی برای طرح در شورای مرکز
  • شناسایی و تعریف موضوعات و برنامه های علمی – پژوهشی مشترک و برنامه ریزی جهت تامین امکانات و تخصیص اعتبار لازم جهت تعامل علمی – پژوهشی حوزه و دانشگاه و ایجاد زمینه مناسب جهت نیل به علم دینی و علوم انسانی اسلامی مناسب
  • شناسایی نیازهای موسسات در زمینه منابع اطلاعاتی به زبان فارسی و زبان های دیگر و همچنین تهیه منابع اطلاعاتی مورد نیاز آنها و جامعه علمی کشور
  • سفارش تالیف، ترجمه و تصحیح منابع اطلاعاتی مورد نیاز موسسات و جامعه علمی کشور به صاحبنظران و انتشار آنها و ایجاد و ساماندهی شبکه های جامع نشر منابع اطلاعاتی
  • بسترسازی مناسب، گردآوری، تبدیل، سازماندهی، حفاظت و ارائه محتوای رقومی ملی و خدمات مرتبط در سطح جهانی و ارائه تسهیلات مناسب در جهت چاپ بهنگام و توزیع گسترده مجلات علمی کشور از طریق ایجاد و مدیریت شبکه نشر مجلات علمی کشور
  • پژوهش در زمینه های مختلف زبان علمی فارسی، فناوری نشر
  • ارائه خدمات مشاوره ای در زمینه های مختلف چاپ و نشر منابع اطلاعاتی
  • برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزشی کوتاه مدت
  • مبادله منابع اطلاعاتی با سایر مراکز علمی

معاونت اجرایی

معاونت اجرایی به منظور نظارت بر مصرف اعتبار تخصصی، تعیین وضعیت موجود مرکز از طریق شناسایی نقاط قوت، تنگناها، مشکلات، فرصتها و تدیدات پیش رو جهت تعیین راهبردهای پیشنهادی در راستای ارتقاء به وضعیت مطلوب ایجاد گردیده است.

  • ابلاغ کلیه مصوبات، مقررات و آیین نامه های ابلاغی از سوی رئیس مرکز به واحدهای ذی ربط و پیگیری و نظارت بر حسن اجرای آن
  • تدوین آیین‌نامه‌هاو دستورالعمل‌ها و دستور جلسات مرتبط با وظایف
  • نظارت بر واحدهای تابعه به منظور حصول اطمینان از حسن اجرای وظایف آنها
  • پیشنهاد افراد واجد شرایط برای تصدی سمت های مدیریتی در حوزه معاونت به ریاست مرکز
  • همکاری با معاونت پژوهشی و فناوری جهت حسن اجرای اهداف، وظایف و برنامه های مرکز
  • اداره و نظارت بر حسن اجرای کلیه امور اداری و مالی مرکز
  • رسیدگی به اهداف اجرایی مرکز
  • استقرار فرایند شناسایی درآمدها و کنترل مناسب بر چرخه مالی به منظور تهیه گزارشات مدیریتی مالی
  • ارائه گزارش عملکرد سالانه مالی اداری
  • استقرار فرآیند شناسایی درآمدها و کنترل مناسب بر چرخه مالی به منظور تهیه گزارشات مدیریتی مالی در جهت ایجاد انضباط مالی در بخشهای مختلف مرکز.

وظایف

بر اساس مصوبۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی سامان دادن به وضعیت نابسامان کتاب های دانشگاهی و آماده سازی کتابهای وزین به جای جزوه های آشفته و مغلوط و همچنین تهیۀ کتاب های متفاوت به صورت واژه نامه و واژگان و رفع ناهماهنگی های موجود در سطح کتاب های علمی برعهدۀ مرکز گذاشته شد، که قرار بود در ۱۶ گروه علمی و تخصصی هر گروه شامل رئیس و ۵ نفر هیئت علمی ـ پژوهشی و ۳ الی ۵ نفر ویراستار و کارشناس مؤلف و مترجم و مصحح انجام شود.

برای رفع مشکلات ترجمۀ مفاهیم علمی به زبان فارسی و به دلیل در دسترس نبودن واژگان، واژه نامه و فرهنگ های مطلوب و باتوجه به نبود مجموعه ای به نام فرهنگستان زبان و ادب فارسی (تأسیس در سال ۱۳۶۸)، این مرکز از بدو تأسیس از نیمۀ دوم دهۀ ۶۰ گروه فرهنگ فارسی را تاسیس و در کنار آن به تدوین واژگانها و واژه نامه های تخصصی اقدام کرد.

تأمین نیازهای دانشگاه های کشور به کتاب های خارجی، مرکز نشر دانشگاهی از سال ۱۳۶۱ و به دستور دولت وقت طبق اساسنامۀ خود برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی به فروش کتاب های خارجی به استادان، دانشجویان، متخصصان و کتابخانه های دانشگاه ها اقدام کرد.

برقراری روابط علمی با مؤسسات بزرگ انتشاراتی جهان و دانشگاه های خارجی باعث شد که این مرکز به عنوان معتبرترین مؤسسة فرهنگی در زمینۀ واردات کتاب های علمی و دانشگاهی هم در میان ناشران بین المللی و هم در میان جامعۀ دانشگاهیان ایران شناخته شود. این مرکز همچنین مجلات علمی آکادمیک را از شش ناشر معتبر وارد می کرد و اقبال مراجعان باعث شد تهیۀ و توزیع مجلات علمی و آکادمیک از تمامی ناشران معتبر در دستور کار مرکز قرار بگیرد.

مرکز نشر دانشگاهی، بنیان گذار نمایشگاه بین المللی کتاب در ایران، اولین نمایشگاه کتاب های پزشکی را در اردیبهشت سال ۱۳۶۳ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی و نخستین نمایشگاه بین المللی کتاب را در سال ۱۳۶۶ در همان محل برگزار کرد.

پاسداشت زبان فارسی به عنوان زبان علم، مرکز نشر دانشگاهی در سال ۱۳۷۱ دوره های کوتاه مدت ترجمه و در سال ۱۳۷۲، بنا به ضرورت، دوره های آموزش ویراستاری را با عنوان دورة مقدماتی ویرایش برگزار کرد که در هر دورة آن ۲۰ واحد درسی را زبده ترین استادان آموزش می دادند. در این دوره، که اولین دورة تخصصی آموزش ویرایش به صورت عمومی در سطح کشور بود، با استعدادترین و مناسب ترین علاقه مندان از طریق آزمون ورودی پذیرفته و پس از طی دورة ۲ ساله با گذارندن امتحان جامع فارغ التحصیل می شدند.

پانویس

  1. «درباره مرکز نشر دانشگاهی». دریافت‌شده در ۲۷ خرداد ۱۴۰۳.
  2. «درباره مرکز نشر دانشگاهی». دریافت‌شده در ۲۷ خرداد ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون