کاظم معتمدنژاد

از یاقوت
کاظم معتمدنژاد
زمینه فعالیتروزنامه‌نگار
حقوق‌دان
ملیتایرانی
تاریخ تولداردیبهشت ۱۳۱۳ ‏(۹۰ سال)
محل تولدبیرجند
تاریخ درگذشت۱۴ آذر ۱۳۹۲
مدفنبهشت زهرا
تحصیلاتدکترای دولتی علوم سیاسی
دکتری تخصصی روزنامه‌نگاری


کاظم معتمدنژاد (۱۳۱۳-۱۳۹۲) روزنامه‌نگار و حقوق‌دان ایرانی بود. معتمدنژاد به دلیل نقشی که در تدریس آکادمیک علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری در ایران داشت به «پدر علم ارتباطات ایران» شهرت یافت.

زندگی و تحصیلات

کاظم معتمدنژاد در سال ۱۳۱۳ در روستای مود در استان خراسان جنوبی (۳۶کیلومتری بیرجند مرکز استان) متولد شد. پدرش فرهنگی و مدیر دبیرستان بود و سایر اعضای خانوادهٔ او نیز در مشاغل فرهنگی بوده‌اند. تحصیلات ابتدایی و قسمتی از تحصیلات متوسطه خود را در زادگاهش و قسمت دیگر را در بیرجند و سال ششم ادبی را در دبیرستان مروی تهران گذراند. معتمدنژاد چهاردهم آذر ۱۳۹۲ در بیمارستانی در تهران به دلیل بیماری درگذشت و در قطعهٔ نام‌آوران بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[۱]

او توانست مدارج عالی علمی را کسب کند که بخشی از آن‌ها عبارت است از:[۲]

  • دیپلم ششم متوسطه، خرداد ۱۳۳۲، دبیرستان مروی تهران
  • لیسانس رشته قضایی دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران، خرداد ۱۳۳۶
  • شهادتنامه‌های پایان تحصیلات دوره‌دکترای رشته قضایی دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران،۱۳۳۹
  • دکترای دولتی علوم سیاسی از دانشکده حقوق و علوم اقتصادی دانشگاه پاریس، ۱۹۶۴م
  • دکتری تخصصی روزنامه‌نگاری از انستیتوی مطبوعات و علوم خبری در دانشگاه پاریس، ۱۹۶۴م
  • دیپلم‌عالی تدریس روزنامه‌نگاری از مرکز بین‌المللی تعلیمات عالی روزنامه‌نگاری دانشگاه استراسبورگ، ۱۹۶۳م

خدمات دانشگاهی

  • دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران ۱۳۴۹ ۱۳۴۴
  • استاد و رئیس دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی ۱۳۵۹ ۱۳۴۴
  • استاد گروه علوم ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، از۱۳۶۰
  • استاد مهمان دانشگاه های فرانسه (پاریس و رن) ۱۳۶۸ ۱۳۶۲، از ۱۳۶۲
  • مدیر تحقیقات (استاد راهنمای رساله‌های دکترا) دانشگاه پاریس VII

خدمات حقوقی

  • وکیل پایه یک دادگستری، از سال ۱۳۴۶
  • مشاور حقوقی اتحادیه بین‌المللی ارتباطات دور از ۱۳۷۹
  • همکاری در تأسیس مؤسسات و دوره های آموزشی وپژوهشی:
  • عضو مؤسس دوره عالی روزنامه‌نگاری‌، مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی و دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۰ – ۱۳۴۳
  • عضو هیأت مؤسس بخش ارتباطات بین‌المللی "انچمن بین‌المللی تحقیق در ارتباط جمعی" ۱۹۷۶م
  • عضو هیأت مؤسس "مرکز مطالعات فراملی ارتباطات واطلاعات در کشورهای آسیا ،آفریقا و آمریکای لاتین، پاریس" ۱۹۹۲م دوره فوق لیسانس علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۶۸
  • عضو مؤسس دوره دکتری علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۷۵
  • عضو مؤسس "مرکز پژوهش‌های ارتباطات" وابسته به دانشگاه علامه طباطبایی و وزارت پست و تلگراف و تلفن، ۱۳۷۵
  • پیشنهاد دهنده تاسیس "مرکز مطالعات و تحقیقات ارتباطات در آسیای مرکزی" با همکاری یونسکو در تهران، از طریق کمیسیون ملی یونسکو در ایران در سال ۱۳۷۴ که پس از اعزام یک هیأت بررسی و امکان سنجی از سوی سازمان مذکور به ایران و کشورهای منطقه، همچنان در حال مطالعه و مذاکره است.

عضویت در انجمن‌های علمی بین‌المللی

  • عضو "انجمن بین‌المللی تحقیق در ارتباطات جمعی" از سال ۱۹۶۲
  • عضو "انجمن بین‌المللی حقوق فضا" از سال ۱۹۶۷م
  • عضو "انستیتوی بین‌المللی ارتباطات"
  • عضو "انجمن فرانسوی علوم ارتباطات و اطلاعات"، از سال ۱۹۸۳م

آثار

کتب و جزواتی از کاظم معتمدنژاد به صورت محدود به چاپ رسیده که عبارت است از:

  • اجلاس جهانی سران دربارهٔ جامعه اطلاعاتی. تهران: مرکز پژوهش‌های ارتباطات، ۱۳۸۲، ۲۴۴ص.
  • ارتباطات بین‌الملل. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، مهر ۱۳۶۹، ۳۱۴ص.
  • ارتباطات بین‌المللی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، ۱۳۷۲، ۲۰۷ص.
  • ارتباط جمعی غربی و انقلاب اسلامی ایران: بازنگری انتقادی نظریه‌های غربی توسعه بخشی ارتباطات در جهان سوم و تحقیق در پوشش خبری انقلاب اسلامی ایران در وسایل ارتباط جمعی غرب. تهران: سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، تابستان ۱۳۶۷، ۳۴ ص.
  • ارتباطات در خدمت انسان‌ها: برنامه بزرگ یونسکو برای سال‌های ۱۹۸۴–۸۵. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، آذر ۱۳۶۲، ۹۰ ص.
  • ارتباطات و وسایل ارتباطی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، بدون تاریخ، ۳۳۷ ص.
  • ارتباطات و وسایل ارتباطی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۴، ۵۱ ص.
  • حقوق ارتباط جمعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، مهر ۱۳۶۹، ۲۶۳ ص.
  • حقوق ارتباط جمعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، بدون تاریخ، ۲۳۶ ص.
  • تحلیل محتوای رادیو ایران تهران: انتشارات مرکز تحقیقات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۳،
  • حقوق مطبوعات. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها،
  • روزنامه‌نگاری. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۰، ۴۳۷ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
  • روزنامه‌نگاری: با فصلی جدید در بازنگری روزنامه‌نگاری معاصر. تهران: سپهر، ۱۳۶۸(چ۳)، ۵۶۶ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
  • روش تحقیق در محتوای مطبوعات: با کلیاتی دربارهٔ تجزیه و تحلیل در ارتباطات جمعی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۶، ۴۹۰ ص.
  • روش مطالعه و بررسی مطبوعات. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۴۹، ۱۸۰ ص.
  • کتابشناسی ارتباطات جمعی در جهان سوم. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۸، ۳۷ ص.
  • ماکت سازی و صفحه بندی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۴۹–۱۳۴۸، ۶۷ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
  • مصاحبه و رپرتاژ. تهران: مؤسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی، ۴۹–۱۳۴۸، ۹۸ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
  • مطالعات و تحقیقات انتقادی در ارتباطات اجتماعی. تهران: صدا و سیما؛ واحد تحقیقات اجتماعی و ارزشیابی برنامه‌ها، مهرماه ۱۳۶۸، ۶۲ ص.
  • مطالعات و تحقیقات انتقادی در ارتباطات اجتماعی. تهران: سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی، تابستان ۱۳۶۷، ۱۵ص.
  • مطبوعات، تبلیغات و افکار عمومی. تهران: دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی، ۱۳۴۵، ۱۰۱ص.
  • مطبوعات و وسایل خبری: ارتباطات و مطبوعات در دنیای امروز. تهران: مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی، ۱۳۴۶، ۱۷۰ص.
  • وسایل ارتباط جمعی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۵، ج اول، ۴۳۴ ص.
  • وسایل ارتباط جمعی؛ جلد یکم: چاپ دوم با اصلاحات و اضافات. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۷۱.
  • وسایل ارتباط جمعی و خبری. تهران: مؤسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۴۸، ۱۴۵ ص.
  • وسایل ارتباطی و خبری (ارتباطات و وسایل ارتباطی). تهران: مؤسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی، بدون تاریخ، ۳ ج.
  • متن کامل سخنان ارائه شده در سمینار مدیران روابط عمومی‌های وزارت پست و تلگراف و تلفن. تهران: وزارت پست و تلگراف و تلفن؛ روابط عمومی، ۱۳۷۲، ۱۰ صفحه.


پانویس

  1. «معرفی کاظم معتمدنژاد». دریافت‌شده در ۲۲ مهر ۱۴۰۳.
  2. «معرفی کاظم معتمدنژاد». دریافت‌شده در ۲۲ مهر ۱۴۰۳.