سید علی حسینی خامنه‌ای
 | این نوشتار با رویکرد فرهنگی و هنری نوشته شده است. برای آگاهی بیشتر از زندگی و فعالیت‌های سید علی حسینی خامنه‌ای به منابع دیگر مراجعه کنید. |
| دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران | |
 | |
| نام تولد | سید علی حسینی خامنه |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۸۵ سال) |
| محل تولد | مشهد |
| والدین | سید جواد خامنه‌ای (پدر) |
سید علی حسینی خامنه (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸) معروف به سید علی خامنه‌ای، دومین رهبر جمهوری اسلامی و از مراجع تقلید شیعه است. او پیش از انتخاب به سمت رهبری در سال ۱۳۶۸ش، دو دوره رئیس‌جمهور و مدتی نیز نماینده مجلس شورای اسلامی بوده است. منصب امامت جمعه تهران از سوی امام خمینی نیز از مناصب شرعی اوست. پیش از انقلاب اسلامی از روحانیون موثر مشهد به شمار می‌رفت.
اندیشههای آیت‌الله خامنه‌ای در قالب مجموعه‌ای مفصل به نام حدیث ولایت جمع‌آوری شده است. کتاب‌های متعددی نیز به صورت موضوعی از سخنان و پیام‌های مکتوب وی گردآوری و منتشر شده است. چندین اثر مکتوب شامل تألیف و ترجمه از وی منتشر شده که تألیف طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن و ترجمه صلح امام حسن از جمله آنهاست.
مخالفت با قمه‌زنی و برخی شکل‌های عزاداری، و تحریم توهین به مقدسات اهل‌سنت از فتاوای معروف و مؤثر او در جهان اسلام به شمار می‌رود. اصطلاحات تهاجم فرهنگی، بیداری اسلامی و اقتصاد مقاومتی از مفاهیمی است که در پی سخنرانی‌های او وارد ادبیات سیاسی و اجتماعی ایران شده است.
آیت‌الله خامنه‌ای علاقمند به ادبیات است و با سبک‌های ادبی آشناست. او اشعاری نیز سروده و تخلص «امین» را برگزیده است. مطالعه کتب معتبر تاریخی بخشی از برنامه مطالعاتی دائمی وی است، به طوری که به مباحث و موضوعات تاریخ معاصر احاطه دارد.
آیت‌الله خامنه‌ای، از معدود متفکران مذهبی روحانی است که از هنر و ابعاد آن آگاهی‌های شایسته ای دارد.از صاحبنظرانی است که با توجه به آشنائی عمیق ازاسلام و رسالت آن از یکسوی ، و درک واقع بینانه ضرورتهای تبلیغی و پیام رسانی و شیوه های نوین آن از سوی دیگر، در هنگامه ظهور و بروز[ هنراسلامی] و جلوه های زیبای[ هنر انقلابی] باید به رهنمودها و پیشنهادهای وی به جد نگریست.
جایگاه
آیت‌الله خامنه‌ای از مراجع تقلید شیعه است و دومین رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران است. او از مبارزان علیه حکومت پهلوی بود و به همین خاطر سال‌هایی را در زندان و تبعید سپری کرده است. ایشان پس از انقلاب اسلامی و شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده داشته است. نظرات و اندیشههای او به لحاظ جایگاه رهبری‌اش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
اندیشه‌ها
وحدت یعنی دشمنی نکردن مسلمانان با یکدیگر
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای وحدت به معنای یکی‌شدن عقاید و مذاهب اسلامی نیست، بلکه منظور از آن این است که مسلمانان با هم متحد بشوند و با یکدیگر دشمنی نکنند.[۱] او از شیعیانی که به اختلافات دامن می‌زنند به شیعه انگلیسی و از این گروه از اهل‌سنت به اسلام آمریکایی تعبیر کرده است.[۲]
مبارزه سیاسی، هدف مشترک امامان شیعه
آیت‌الله خامنه‌ای بر این باور است که زندگی سیاسی امامان شیعه علی‌رغم تفاوت‌های ظاهری، در مجموعْ حرکتی مستمر و طولانی است که ۲۵۰ سال ادامه پیدا کرده و همه آنان در راستای تحقق هدفی مشخص، یعنی رشد و تعالی انسانیت و ایجاد جامعۀ اسلامی، اما با شیوه‌های گوناگون در حال مبارزه با دشمنان زمانه خویش بوده‌اند.[۳] مبارزه سیاسی مهمترین ویژگی زندگی امامان شیعه در طول این ۲۵۰ سال بوده است.[۴]
حرام و بدعت بودن قمه‌زنی
آیت‌الله خامنه‌ای در خرداد سال ۱۳۷۳ش ضمن سخنرانی برای گروهی از روحانیان شیعه، از برخی از شیوه‌های عزاداری به‌ویژه قمه‌زنی انتقاد کرده و آن را نوعی بدعت دانسته است.[۵]
ارث بردن زن از تمامی اموال شوهر
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای، زن از قیمت اموال غیرمنقول شوهر نیز ارث می‌برد. او این نظر را در سال ۱۳۸۶ش و در جمع گروهی از زنان بیان کرد. این نظر در مقابل نظر فقیهانی است که معتقدند زن فقط از اموال منقول شوهر ارث می‌برد.[۶]
جواز اعتکاف در غیر مسجد جامع
آیت‌الله خامنه‌ای اعتکاف در غیر مسجد جامع را به قصد رجا جایز می‌داند. بر اساس نظر او در ایران در غیرمساجد جامع نیز اعتکاف برگزار می‌شود.[۷] [۸]
هدف از تهاجم فرهنگی، تسلط بر ملت‌هاست
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای تهاجم فرهنگی، هجومی آگاهانه از سوی قدرت‌های استعماری برای از بین بردن فرهنگ دیگر ملت‌ها و تسلط بیشتر بر آنهاست.[۹] نخستین هشدارهای او در دوران رهبری به تهاجم فرهنگی اختصاص داشت[۱۰] و آن را مثل بمب شیمیایی معرفی کرد که نامحسوس و بدون سر‌و‌صدا منفجر می‌شود و آثار ناگهانی و زیانباری در پی دارد.
حرمت توهین به مقدسات اهل‌سنت
آیت‌الله خامنه‌ای توهین به مقدسات غیرشیعیان را جایز نمی‌داند. او در سال ۱۳۸۹ش پس از انتشار سخنان یاسر الحبیب علیه عایشه همسر پیامبر(ص)، توهین به مقدسات و بزرگان سایر مذاهب از جمله همسران همه پیامبران را حرام دانست.[۱۱] [۱۲]
حرمت ساخت و به‌کارگیری سلاح هسته‌ای
آیت‌الله خامنه‌ای ساخت و به‌کارگیری سلاح هسته‌ای و دیگر سلاح‌های کشتار جمعی را تهدیدی علیه بشریت و حرام می‌داند. فتوای او درباره حرمت ساخت و به‌کارگیری سلاح هسته‌ای در پاسخ به ادعای اسرائیل مبنی بر تصمیم ایران بر ساخت سلاح هسته‌ای مطرح شد.[۱۳] این فتوا به صورت رسمی در نخستین «کنفرانس بین‌المللی خلع سلاح و عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای» در ۱۳۸۹ش در ایران قرائت شد.[۱۴]
حرکت‌های انقلابی در کشورهای عربی از جنس بیداری اسلامی است
بعد از وقوع حرکت‌های انقلابی و شورش‌ها علیه چند حکومت عربی در کشورهای تونس، مصر، بحرین، لیبی و یمن در سال ۱۳۸۹ش که منجر به سقوط برخی از حاکمان این کشورها شد، آیت‌الله خامنه‌ای این حرکت‌ها را بیداری اسلامی نامید.[۱۵] در رسانه‌های عربی این حرکت‌ها بهار عربی نامیده می‌شدند.
منحصر نبودن جهاد در بُعد نظامی
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای جهاد منحصر به جهاد نظامی (جنگ) نیست و شامل هر نوع مقابله با دشمن و خنثیٰ کردن نقشه‌های او می‌شود. ازاین‌رو معتقد است که جهاد نیز مانند جنگ ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی و رسانه‌ای دارد[۱۶]
جهاد تبیین برای خنثیٰ‌کردن وسوسههای دشمن
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای جهاد تبیین به معنای انجام دادنِ کار علمی و تحقیقی، حرف‌‌زدن و تبیین نمودن برای مقابله با دشمن و از بین بردن وسوسههای اوست.[۱۷] این اصطلاح، نخستین‌بار از سوی وی در اردیبهشت سال ۱۳۹۵ش مورد اشاره قرار گرفت[۱۸] و در آذر سال ۱۴۰۰ش به تبیین آن پرداخت.
اقتصاد مقاومتی، راه‌حلی برای مشکلات اقتصادی ایران
پس از تشدید تحریم‌ها توسط برخی کشورهای اروپایی علیه ایران آیت‌الله خامنه‌ای بر استفاده از توان داخلی ایران در برابر تحریم‌ها تأکید کرد. بر اثر تأکیدهای او واژه اقتصاد مقاومتی وارد ادبیات سیاسی ایران شد.[۱۹][۲۰]
ملاک حرام بودن غنا و موسیقی
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای غنا بر دو گونه حلال و حرام است؛ غنائی حرام است که مشتمل بر باطل بوده[۲۱]و لهوی و گمراه‌کننده عن سبیل‌الله باشد.[۲۲] همچنین، هر آهنگی که انسان را به سمت بی‌مبالاتی به دین، به سمت گناه و بی‌اعتنایی به واجب و تکلیف شرعی بکشاند را موسیقی حرام می‌داند.[۲۳]
جایگزینی اصطلاح غرب آسیا برای خاورمیانه
آیت‌الله خامنه‌ای، نامگذاری منطقه غرب آسیا به خاورمیانه از سوی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها را تعبیری غلط می‌داند که اروپا را مرکز جهان دانسته و خاور یا شرق را نسبت به اروپا می‌سنجند و به سه منطقه خاور دور، خاور میانه و خاور نزدیک تقسیم‌بندی می‌کنند. به اعتقاد او عبارت «غرب آسیا» جایگزینی درست برای این منطقه است و تعابیر خاور دور، نزدیک و میانه نادرست هستند.[۲۴]
راه‌حل مسئله فلسطین، همه‌پرسی است
آیت‌الله خامنه‌ای، حفاظت از هویت فلسطینی و همه نشانه‌های آن در مقابل اشغال رژیم صهیونیستی را امری واجب و جهاد مقدس بیان کرده و معتقد است کشورهای اسلامی و عربی و نیز جریان‌های اسلامی و ملی وظیفه دارند در خدمت آرمان فلسطین (رهایی از اشغال اسرائیل) باشند.[۲۵] از نظر او، راه‌حل مسئله فلسطین برگزاری همه‌پرسی است که همه فلسطینی‌ها اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی که در سرزمین‌های اشغالی و خارج از آن ساکنند، در آن شرکت کنند.[۲۶] وی معتقد است راهِ آزادی فلسطین، مقاومت است نه سازش و مذاکره.[۲۷] او مذاکره برای مسئله فلسطین را خطای نابخشودنی می‌داند که جز خسارت برای فلسطینیان چیزی به همراه ندارد و آزادی فلسطین را به تأخیر می‌اندازد.[۲۸] نظریات او درباره فلسطین در کتاب فلسطین از منظر آیت‌الله خامنه‌ای گردآوری شده است.
برخی از پژوهشگران، اندیشه‌ها و نظریات آیت‌الله خامنه‌ای را در کتاب‌ها و مقالات مختلفی جمع‌آوری کرده‌اند. مانند کتاب منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای[۲۹] و کتاب فلسفه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای.[۳۰]
نامگذاری سالهای شمسی
آیت‌الله خامنه‌ای از سال ۱۳۷۸ش سالهای شمسی را نامگذاری می‌کند. به گفتهٔ غلامعلی حداد عادل فلسفهٔ این کار جلب توجه مردم به یک ارزش خاص و یا توجه به یک مشکل است.[۳۱] برای نمونه او سال ۱۳۷۸ش را سال امام خمینی، سال ۱۳۷۹ را سال امام علی(ع)، سال ۱۳۸۱ را سال عزت و افتخار حسینی و سال ۱۳۸۵ش را سال پیامبر اعظم نامیده است. در نامگذاری سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳ش نیز بیشتر به مسائل اقتصادی ایران توجه داشته است.
تعیین نقشه راه برای چهل سال دوم انقلاب اسلامی
در بهمن سال ۱۳۹۷ش به مناسبت گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی ایران، آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران بیانیه‌ای با عنوان گام دوم انقلاب صادر کرد.[۳۲] او در این بیانیه نگاهی گذرا به گذشته و آینده انقلاب اسلامی کرده است.
زیست‌نامه علمی
تحصیل
سیدعلی خامنه‌ای تحصیل را در چهار سالگی از مکتب‌خانه و با فراگیری قرآن کریم آغاز کرد و همزمان با دوره دبستان، یادگیری قرائت و تجوید قرآن را در مشهد شروع کرد.[۳۳] در سالهای پایان دبستان، تحصیلات مقدماتی حوزوی را نیز آغاز نمود. وی پس از اتمام دوره دبستان، تحصیل علوم دینی را در مدرسه سلیمان‌خان ادامه داد و دوره سطح را در مدرسه نواب گذراند. وی بخشی از مقدمات و سطح را نیز نزد پدر خود آموخت. همزمان با تحصیلات حوزوی، دبیرستان را نیز تا سال دوم متوسطه ادامه داد.[۳۴]
وی در سال ۱۳۳۴ش، در درس خارج فقه سید محمدهادی میلانی حاضر شد و در سال ۱۳۳۶ش طی سفر کوتاهی همراه خانواده به نجف رفت و در دروس مدرسان بنام حوزه علمیه نجف شرکت کرد ولی به دلیل عدم تمایل پدر برای اقامت در آن شهر به مشهد بازگشت[۳۵] و یک سال دیگر در درس آیت‌الله میلانی حاضر شد و در ۱۳۳۷ش عازم حوزه علمیه قم شد.[۳۶]
آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۴۳ش به دلیل عارضه بینایی پدر و برای کمک به وی، از قم به مشهد بازگشت و در جلسات درس آیت‌الله میلانی حضور یافت که تا ۱۳۴۹ش ادامه داشت.
تدریس
سید علی خامنه‌ای از ابتدای حضور در مشهد، به تدریس سطوح عالی فقه و اصول (رسائل، مکاسب و کفایه) مشغول شد و برای عموم مردم نیز جلسات تفسیر برگزار می‌کرد. از ۱۳۴۷ش تدریس درس تخصصی تفسیر را برای طلاب علوم دینی شروع کرد. این دروس و جلسات تفسیر تا سال ۱۳۵۶ش و قبل از دستگیری و تبعید به ایرانشهر ادامه داشت.[۳۷] جلسات تفسیر در سالیانی از دوره ریاست‌جمهوری و پس از آن نیز ادامه داشت. پس از رسیدن به رهبری، از سال ۱۳۶۹ش تدریس خارج فقه را آغاز کرد و تاکنون به تدریس ابواب جهاد، قصاص، مکاسب محرمه و نماز مسافر پرداخته است. این درس همچنان ادامه دارد.[۳۸]
اساتید
سید علی خامنه‌ای در درس‌های مختلف، استادانی داشته است که برخی از آنها عبارتند از:
- سید جلیل حسینی سیستانی، در معالم الاصول.
- سید جواد خامنه‌ای، در شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه.
- میرزا محمد مدرس یزدی، در شرح لمعه.
- هاشم قزوینی، در رسائل، مکاسب و کفایه.
- سید محمدهادی میلانی.
- آقا حسین بروجردی.
- امام خمینی
- مرتضی حائری یزدی.
- سید محمد محقق داماد.
- علامه طباطبایی.
آثار علمی
آیت‌الله خامنه‌ای تحقیق و تألیف را از دوران طلبگی آغاز کرده بود و تقریرات دروس استادان خود را می‌نوشت.[۳۹] اندیشههای او در مجموعه‌ای به نام حدیث ولایت جمع‌آوری شده است. کتاب‌های متعددی نیز به صورت موضوعی از سخنان و پیام‌های مکتوب او گردآوری و منتشر شده است. چند تألیف و ترجمه از وی منتشر شده است.
تألیف
آثار تالیفی آیت‌الله سید علی خامنه‌ای عبارتند از:
- چهار کتاب اصلی علم رجال
- پیشوای صادق
- از ژرفای نماز
- گفتاری در باب صبر
- روح توحید: نفی عبودیت غیر خدا
- گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد
- طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن: مجموعه سخنان آیت‌الله خامنه‌ای است که در رمضان سال ۱۳۵۳ش در مسجد امام حسن مجتبی(ع) مشهد ایراد شده است.[۴۰] در این کتاب، مهمترین پایه‌های فکری اسلام بر مبنای آیات قرآن تبیین شده است.[۴۱]
- غناء: این کتاب شامل ۷۶ جلسه درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای درباره غِناء است که در سالهای ۱۳۷۸-۱۳۸۸ش ارائه شده است.[۴۲]
- انسان ۲۵۰ ساله، کتابی حاوی بخش‌هایی از سخنان پراکنده و برخی از نوشته‌های آیت‌الله خامنه‌ای درباره زندگی سیاسی امامان شیعه. این کتاب بر اساس نظریه انسان ۲۵۰ ساله تدوین شده است.
- شعاعی از نیّر اعظم، مجموعه‌ای از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای درباره پیامبر اسلام(ص). این کتاب را انتشارات سروش در سال ۱۳۸۵ش منتشر کرده است.[۴۳]
- آفتاب در مصاف، مجموعه سخنان آيت‌الله خامنه‌ای درباره امام حسین(ع) و حوادث قبل و بعد از قیام کربلا است. این سخنان از بین بیانات سالهای ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۰ش او جمع‌آوری شده است. کتاب را انتشارات انقلاب اسلامی منتشر کرده است. [۴۴]
ترجمه
کتاب‌هایی که آیت‌الله خامنه‌ای ترجمه کرده، عبارتند از:
- آینده در قلمرو اسلام، نوشته سید قطب.
- صلح امام حسن(ع): پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ، نوشته شیخ راضی آل یاسین.
- جلد اول تفسیر فی ظلال القرآن، نوشته سید قطب.
- مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، نوشته عبدالمنعم النمر.
- ادعانامه علیه تمدن غرب، نوشته سید قطب.
فعالیت‌های سیاسی اجتماعی
نقطه آغازین ورود سید علی خامنه‌ای به فعالیت‌های سیاسی و مبارزه با نظام سلطنتی پهلوی، دیدار او با سید مجتبی نواب صفوی در مشهد بوده است. آیت‌الله خامنه‌ای در بهمن ۱۳۴۱ش[۴۵] و نیز در ۱۳۴۲ش، واسطه انتقال پیام‌های امام خمینی و آیت‌الله میلانی بوده است.[۴۶]
آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۴۲ش، در سفری به بیرجند سخنرانی‌هایی علیه حکومت وقت انجام داد[۴۷] و به همین دلیل در ۱۲ خرداد سال ۱۳۴۲ش/۷ محرم ۱۳۸۳ق دستگیر و در مشهد زندانی شد.[۴۸] پس از آزادی، آیت‌الله محمدهادی میلانی با او دیدار کرد.[۴۹] او از جمله روحانیونی بود که در ۱۱ دی ۱۳۴۲ش، پیامی به سید محمود طالقانی، مهدی بازرگان و یدالله سحابی که به دلیل حمایت از امام خمینی زندانی شده بودند، فرستاد.[۵۰]
در همان زمان طلاب خراسانی حوزه علمیه قم با هدایت سید علی خامنه‌ای، در اعتراض به ادامه حصر امام خمینی، نامه‌ای به حسنعلی منصور، نخست‌وزیر وقت نوشته و منتشر کردند که از جمله آنها خود وی و ابوالقاسم خزعلی و محمد عبایی خراسانی بودند.[۵۱]
آیت‌الله خامنه‌ای در بهمن ۱۳۴۲ش، مقارن با رمضان۱۳۸۳ق برای تبلیغ و تبیین مسائل نهضت اسلامی راهی زاهدان شد.[۵۲] سخنرانی‌های او در مساجد زاهدان باعث دستگیری و انتقال به زندان قزل‌قلعه شد[۵۳] که در ۱۴ اسفند ۱۳۴۲ش از زندان آزاد شد.[۵۴] در پاییز ۱۳۴۳ش از قم به مشهد بازگشت.[۵۵]
سید علی خامنه‌ای به همراه کسانی چون عبدالرحیم ربانی شیرازی، سید محمد بهشتی، علی فیض مشکینی، احمد آذری قمی، علی قدوسی، اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خامنه‌ای و محمدتقی مصباح یزدی[۵۶] اعضای «گروه یازده نفر» بودند که با هدف تقویت و اصلاح حوزه علمیه قم برای مبارزه با رژیم پهلوی شکل گرفت.[۵۷]
آیت‌الله خامنه‌ای مدتی در مسجد امیرالمومنین تهران به امامت جماعت پرداخت. در پی دستگیری و تبعید آیت‌الله سید حسن قمی در فروردین ۱۳۴۶ش که به دنبال سخنرانی ضد حکومت او در مسجد گوهرشاد صورت گرفت، آیت‌الله خامنه‌ای از آیت‌الله میلانی خواست به این اقدام اعتراض کند.[۵۸]
در ۱۴ فروردین ۱۳۴۶ش، در تشییع جنازه آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی دستگیر[۵۹] و در ۲۶ تیر همان سال آزاد شد.[۶۰] اندکی بعد در تهران به ملاقات زندانیان سیاسی رفت.[۶۱]
در پی وقوع زمین‌لرزه ویرانگر جنوب خراسان در ۹ شهریور ۱۳۴۷ش، عده‌ای از روحانیون خراسان به سرپرستی آیت‌الله خامنه‌ای با هدف امداد و ساماندهی کمک‌های مردمی به زلزله‌زدگان، عازم فردوس شدند. او در این مدت در مجالس و منابر و همچنین هیئت‌های مذهبی، به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. این فعالیت‌ها باعث شد که به اقامتش در فردوس پایان داده شود.[۶۲]
او با آنکه تحت پیگرد بود، با برخی از روحانیون مبارز از جمله سید محمود طالقانی، سید محمدرضا سعیدی، محمدجواد باهنر، محمدرضا مهدوی کنی، مرتضی مطهری، اکبر هاشمی رفسنجانی و فضل الله محلاتی در مشهد و تهران ارتباط داشت و به رغم اقامت در مشهد در بسیاری از جلسات علما و روحانیون مبارز تهران حضور می‌یافت.[۶۳]
سید علی خامنه‌ای در ۱۳۴۸ش با هدف تبیین مباحث تأثیرگذار در روند مبارزه، به ایراد سخنرانی‌هایی در برخی مراکز فعال سیاسی اسلامی در تهران از جمله حسینیه ارشاد و مسجد الجواد تهران دعوت شد.[۶۴]
با درگذشت آیت‌الله سید محسن حکیم در خرداد ۱۳۴۹ش، آیت‌الله خامنه‌ای تلاش مضاعفی برای تحکیم مرجعیت امام خمینی به عنوان مرجع تقلید اعلم انجام داد. در ۲ مهر ۱۳۴۹ش دستگیر و مدتی در زندان لشکر خراسان در بازداشت به سر برد.[۶۵]
در مرداد ۱۳۵۰ به ساواک مشهد احضار و مدتی در زندان لشکر خراسان بازداشت شد تا فعالیتی در زمینه جشن‌های ۲۵۰۰ ساله نداشته باشد.[۶۶] پس از آزادی، و در همان سال دو بار دیگر نیز بازداشت شد و در بازداشت دوم به اتهام اقدام بر ضد امنیت داخلی به سه ماه حبس محکوم شد.[۶۷] وی پس از آزادی، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را گسترش داد. جلسات درس و تفسیر او در مدرسه میرزا جعفر و مسجد امام حسن و مسجد قبله و نیز در منزلش در مشهد ادامه داشت.
در آذر ۱۳۵۲ش محل اقامه نماز جماعت و جلسات تفسیر خود را به مسجد کرامت انتقال داد.[۶۸] پس از مدتی سازمان‌های امنیتی وقت مانع اقامه نماز جماعت در آن مسجد شدند.[۶۹]
در آبان ۱۳۵۳ش به دعوت آیت‌الله محمد مفتح در مسجد جاوید تهران به سخنرانی پرداخت. در دی ۱۳۵۳ش دستگیر و به زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری در تهران منتقل شد.[۷۰] در این حبس، اجازه ملاقات نداشت و از وضعیت و محل حبس او اطلاعی به خانواده‌اش داده نشده بود.[۷۱]
او در ۲ شهریور ۱۳۵۴ش از زندان آزاد شد، اما تحت مراقبت مأموران امنیتی بود و اقامه نماز جماعت، سخنرانی، تدریس و جلسات تفسیر وی حتی در منزلش ممنوع شده بود[۷۲]اما او جلسات تفسیر و فعالیت‌های خود را به صورت مخفیانه پی گرفت.[۷۳]
به دنبال درگذشت علی شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ش، آیت‌الله خامنه‌ای در بزرگداشت و مراسم ترحیم وی حضور یافت[۷۴] و در پی درگذشت سید مصطفی خمینی فرزند امام خمینی به همراه برخی از مبارزان انقلابی، مراسم ختمی در ۶ آبان در مسجد ملاهاشم برپا کردند.[۷۵]
او از سوی کمیسیون امنیت اجتماعی خراسان به سه سال تبعید در ایرانشهر محکوم شد[۷۶] و مأموران امنیتی در ۲۳ آذر ۱۳۵۶ش به منزلش یورش برده و او را دستگیر کردند و به ایرانشهر انتقال دادند.[۷۷] روز ۹ مرداد ۱۳۵۷، ساواک زاهدان دستور داد که محل تبعید وی از ایرانشهر به جیرفت تغییر یابد.[۷۸]
پس از انقلاب اسلامی ایران
عضویت در شورای انقلاب
پس از مهاجرت امام خمینی به فرانسه، شورای انقلاب در اوایل آبان ۱۳۵۷ش در ایران شکل گرفت و اعضای آن به تدریج توسط امام خمینی انتخاب شدند.[۷۹]
سید علی خامنه‌ای به همراه مرتضی مطهری، سید محمد حسینی بهشتی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، محمدرضا مهدوی کنی، محمدجواد باهنر و اکبر هاشمی رفسنجانی، جزء نخستین اعضای شورای انقلاب بود. او در اواخر دی ۱۳۵۷ش در این جلسات حضور پیدا کرد.[۸۰]
شورای انقلاب تصمیم‌گیری‌های مهمی درباره مبارزه داشت؛از جمله‌مذاکره با مقامات حکومت پهلوی و مقامات کشورهای خارجی، تشکیل کمیته استقبال از امام خمینی[۸۱] و معرفی مهدی بازرگان به عنوان رئیس دولت موقت به امام خمینی.[۸۲] آیت‌الله خامنه‌ای تا پایان فعالیت این شورا در ۲۹ تیر ۱۳۵۹ش عضو ثابت آن باقی ماند.[۸۳]
حضور در سازمان‌های دفاعی و نظامی
در آخر تیر ۱۳۵۸ آیت‌الله خامنه‌ای به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع، و هم چنین عضویت کمیسیون وزرای امنیتی که سرپرستی و مسئولان کلیه امور انتظامی، نظامی و امنیتی را برعهده داشت، انتخاب گردید.[۸۴] از دیگر مأموریت‌های وی از طرف شورای انقلاب، مسئولیت مرکز اسناد و نیز سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۳ آذر ۱۳۵۸ بود.[۸۵] در ۵ اسفند ۱۳۵۸ از مسئولیت سرپرستی سپاه پاسداران به دلیل نامزدی در انتخابات نخستین دوره مجلس شورای اسلامی استعفا کرد.[۸۶] آیت‌الله خامنه‌ای با حکم امام خمینی در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ نمایندۀ وی در شورای عالی دفاع و نیز سخن‌گوی آن شد.او هم چنان در دورۀ ریاست‌جمهوری رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.[۸۷]
تشکیل حزب جمهوری اسلامی
آیت‌الله خامنه‌ای در ایام منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن،[۸۸] به همراه سید محمد حسینی بهشتی، اکبر هاشمی رفسنجانی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی و محمدجواد باهنر برای ایجاد تشکلی انقلابی فعالیت می‌کرد.[۸۹] این تشکل با نام حزب جمهوری اسلامی در ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ش رسما اعلام موجودیت کرد، اما سابقه تأسیس آن به جلساتی در مشهد در تابستان ۱۳۵۶ برمی‌گردد.[۹۰]
سید علی خامنه‌ای از تهیه‌کنندگان مرام‌نامه حزب جمهوری اسلامی بوده و در تقسیم وظایف اعضا نیز وظیفه تبلیغات حزب را بر عهده گرفت.[۹۱] آیت‌الله خامنه‌ای عضو موسس و عضو شورای مرکزی حزب بود و در مجموع در دوره تأسیس حزب بیشتر نقش تبیینی ایفا کرد و مواضع حزب را به صورت گفتار‌ها و جزوه‌هایی ارائه نمود. او در تأسیس شعبه حزب در مشهد نقش داشت و دفتر آن شعبه را در ۲۶ اسفند ۱۳۵۷ش افتتاح کرد.
پس از بهشتی و باهنر، آیت‌الله خامنه‌ای در شهریور ۱۳۶۰ از سوی شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی به عنوان سومین دبیرکل آن انتخاب شد.[۹۲] در نخستین کنگره حزب در اردیبهشت ۱۳۶۲ش، برای دومین بار به دبیرکلی حزب و عضویت شورای مرکزی[۹۳] و شورای داوری حزب[۹۴] انتخاب شد.
وی در طول دوران ریاست جمهوری در جلسه‌های حزب جمهوری اسلامی تهران و شهرستان‌ها شرکت می‌کرد و ضمن تبیین مأموریت‌ها و اهداف حزب به پرسش‌های اعضای دفتر‌ها و شعب و اعضای حزب پاسخ می‌داد.[۹۵]
امامت جمعه تهران
امام خمینی در ۲۴ دی ۱۳۵۸ش آیت‌الله خامنه‌ای را با اشاره به حسن سابقه و شایستگی در علم و عمل، به امامت جمعه تهران منصوب کرد.[۹۶] پیشنهاد برگزاری سمینارهای ائمه جمعه به منظور انسجام شبکه امامان جمعه در داخل کشور و جهان اسلام از اقدامات ایشان در این دوره بود و پس از موافقت امام خمینی، نخستین سمینار در مدرسه فیضیه قم برگزار شد.[۹۷]
اهتمام به خطبه‌های عربی بعد از خطبه دوم فارسی از ویژگی‌های خطبه‌های ایشان بوده است.
نمایندگی مجلس شورای اسلامی
آیت‌الله خامنه‌ای در انتخابات نخستین دوره قانونگذاری مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۳۵۸ش، با حمایت جامعه روحانیت مبارز تهران، حزب جمهوری اسلامی و چندین سازمان و گروه اسلامی دیگر[۹۸] از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس گردید. در مجلس نیز عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی بود.
ایشان با انتخاب به مقام ریاست جمهوری در مهر ۱۳۶۰ قوه مقننه را ترک گفت.
مجروح شدن در اثر ترور
آیت‌الله خامنه‌ای در ۶ تیر ۱۳۶۰ش و در حال سخنرانی پس از نماز ظهر در مسجد ابوذر، واقع در یکی از مناطق جنوب تهران، در اثر انفجار بمبی که در ضبط صوت کار گذاشته شده بود هدف ترور قرار گرفت و به شدت زخمی شد.[۹۹] بر اثر این سوء قصد وی از ناحیه سینه، دست راست آسیب جدی دید.آثار این مصدومیت با ایشان باقی مانده و دست راست ایشان کارآیی لازم را ندارد. گزارش‌های غیررسمی مسبب این حادثه را سازمان مجاهدین خلق ایران دانسته‌اند.[۱۰۰]
امام خمینی در پیامی خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای توطئه سوء قصد به جان وی را محکوم کرد و از او تجلیل نمود.[۱۰۱] ایشان در ۱۸ مرداد ۱۳۶۰ از بیمارستان مرخص شد و مجددا به صحنه اجتماعی و سیاست بازگشت و از ۲۶ مرداد ۱۳۶۰ در جلسات مجلس شورای اسلامی حاضر شد.[۱۰۲]
دوران ریاست جمهوری اسلامی ایران
دوره اول
بعد از شهادت محمدعلی رجایی دومین رئیس جمهور اسلامی ایران- شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و نیز جامعه مدرسین حوزه علمیه قم آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان نامزد ریاست جمهوری انتخاب کردند و امام خمینی که تا آن زمان با تصدی روحانیون در مقام ریاست جمهوری موافق نبود، با نامزدی او موافقت کردند.[۱۰۳] انتخابات در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ برگزار شد و آیت الله خامنه‌ای با کسب اکثریت مطلق آراء (۹۵/۱۱ درصد) به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد.[۱۰۴] در ۱۷ مهر ۱۳۶۰ امام خمینی حکم ریاست جمهوری وی را تنفیذ کرد[۱۰۵] و او در ۲۱ مهر به عنوان سومین رئیس جمهور اسلامی ایران در مجلس شورای اسلامی سوگند یاد کرد.[۱۰۶]
دوره دوم
چهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران در ۲۵ مرداد ۱۳۶۴ش برگزار شد و آیت‌الله خامنه‌ای با کسب ۱۲ میلیون و ۲۰۵ هزار و ۱۲ رای (۸۵٪) از مجموع ۱۴ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ نفر برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب شد. ایشان در خرداد ۱۳۶۸ به رهبری نظام جمهوری اسلامی انتخاب شد و تا مرداد ۱۳۶۸ش هر دو مسئولیت را بر عهده داشت.
در این دوره و برای حل اختلافات مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در تصویب لوایح مختلف، امام خمینی با تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام موافقت کرد.[۱۰۷] و آیت‌الله خامنه‌ای اولین رئیس آن شد[۱۰۸] که این سمت را تا پایان دوره ریاست جمهوری عهده دار بود.[۱۰۹]
سفرهای خارجی
او در دوره اول ریاست جمهوری از ۱۵ تا ۲۰ شهریور ۱۳۶۳ به کشورهای سوریه، لیبی و الجزایر و در دوره دوم از ۲۳ دی تا ۳ بهمن ۱۳۶۴ به کشورهای آسیایی و آفریقایی، پاکستان، تانزانیا، زیمبابوه، آنگولا، و موزامبیک سفر نمود. از ۱۱ تا ۱۵ شهریور ۱۳۶۵ برای شرکت در هشتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در هراره مجددا به زیمبابوه سفر کرد. در این سفر در اجلاس سخنرانی کرد و با برخی از سران کشورهای غیرمتعهد دیدار و گفت وگو نمود.[۱۱۰] از ۲ تا ۶ اسفند ۱۳۶۷ نیز به کشورهای یوگسلاوی و رومانی[۱۱۱] و از ۱۹ تا ۲۶ اردیبهشت ۱۳۶۸ به کشورهای چین و کره شمالی سفر کرد.[۱۱۲] پیش از ریاست جمهوری نیز از ۲۱ بهمن تا ۶ اسفند ۱۳۵۹ سفری تبلیغی به هندوستان داشته است.[۱۱۳] آیت الله خامنه‌ای در ۳۱ شهریور ۱۳۶۶ در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت و سخنرانی کرد. این اولین حضور رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود.[۱۱۴][یادداشت ۱]
حمایت از مبارزان مسلمان
از اقدامات دیگر آیت‌الله خامنه‌ای در زمینه سیاست خارجی می‌توان به برقراری ارتباط منسجم با گروه‌های سیاسی شیعی در افغانستان، عراق و لبنان و ایجاد تفاهم بین آنها اشاره کرد. تشکیل حزب وحدت اسلامی از احزاب هشت گانه افغانستان و مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق از مصداق‌های مهم این رویکرد است.
در این دوره، به دامنه حمایت ایران از مبارزان اسلامی در لبنان، فلسطین، عراق و افغانستان افزوده شد و پشتیبانی ایران به احزاب و گروه‌های اسلامی در آن کشورها، جایگاه منطقه‌ای و بین المللی قابل ملاحظه‌ای بخشید. به باور آیت الله خامنه‌ای مسئله‌ی فلسطین یک مسئله‌ی صرفاً اسلامی نیست، بلکه مسئله‌ی انسانی است؛ به این معنا که هر کسی در دنیا ــ مسلمان و غیر مسلمان ــ واقعیّت‌های حوادث فلسطین را بداند، با رژیم غاصب اسرائیل مقابله خواهد کرد. [۱۱۵]
دوران رهبری جمهوری اسلامی ایران
با درگذشت امام خمینی در ۱۴ خرداد سال ۱۳۶۸ مجلس خبرگان رهبری عصر همان روز تشکیل جلسه داد. پس از بحث درباره شورایی یا فردی بودن رهبری و بعد از مطرح شدن نام آیت‌الله خامنه‌ای، برخی از نمایندگان از نظر امام خمینی مبنی بر صلاحیت آیت‌الله خامنه‌ای برای رهبری نظام خبر دادند. در پی آن رأی گیری به عمل آمد و اکثریت قاطع نمایندگان مجلس خبرگان آیت‌الله خامنه‌ای را به رهبری نظام جمهوری اسلامی انتخاب کردند.[۱۱۶]
پس از بازنگری در قانون اساسی و انجام همه پرسی، مجلس خبرگان رهبری یک بار دیگر بر اساس قانون اساسی جدید در مورد رهبری ایشان رأی گیری کرد و اکثریت قاطع مجددا ایشان را به رهبری نظام انتخاب کردند.
سید احمد خمینی، که فرزند و نزدیک‌ترین فرد به امام خمینی بود، نقل کرده که ایشان گفته‌اند: الحق ایشان (آیت‌الله خامنه‌ای) شایستگی رهبری را دارند.[۱۱۷] زهرا مصطفوی، دختر امام خمینی بیان کرده که امام خمینی از آیت‌الله خامنه‌ای برای رهبری نام برده و اجتهاد او را تأیید کرده‌اند.[۱۱۸] اکبر هاشمی رفسنجانی نیز که از تصمیم‌گیران تأثیرگذار در جمهوری اسلامی است نقل کرده است که امام خمینی از آیت‌الله خامنه‌ای برای رهبری آینده نظام نام بردند. وی همچنین بیان داشته که امام خمینی در جلسه خصوصی درباره رهبری آینده با اشاره به آیت‌الله خامنه‌ای تصریح کرده است: شما در بن بست نخواهید بود. چنین فردی در میان شما هست.[۱۱۹]
پس از این انتخاب، مسئولان ارشد نظام جمهوری اسلامی، بیت امام خمینی، مراجع تقلید و علما، نخبگان، شخصیت‌های حوزوی و دانشگاهی، خانواده‌های شهدا و قشرهای مختلف مردم این انتخاب را تأیید و با رهبر جدید بیعت کردند. نهادهایی که نماد اقتدار کشورند از انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به مقام رهبری حمایت و آمادگی خود را برای اطاعت از اوامر ایشان اعلام نمودند.[۱۲۰] سید احمد خمینی ساعاتی پس از انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری، پیام تبریکی به ایشان ارسال کرد و دستورات ولی فقیه را برای خود لازم الاجرا دانست.[۱۲۱]
بیعت‌های مردم به صورت حضوری، شرکت در راهپیمایی‌ها، انتشار اطلاعیه و پیام تبریک و امضای طومار‌ها پس از آن انجام گرفت.[۱۲۲] کاروان‌های میثاق با امام و بیعت با رهبری در آستانه چهلمین روز ارتحال امام خمینی از سراسر کشور به راه افتاد[۱۲۳] و «مانورهای بیعت با رهبری» در برخی مناطق مرزی و استراتژیک کشور[۱۲۴] و نیز برگزاری «سمینارهای میثاق با امام، بیعت با رهبری» شکل گرفت.[۱۲۵]
مرجعیت
در سال ۱۳۷۳ش پس از درگذشت آیت‌الله محمد علی اراکی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز تهران، آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان یکی از افراد صاحب صلاحیت برای تقلید معرفی کردند. آیت‌الله خامنه‌ای در یک سخنرانی با تکیه بر این که در ایران نیازی به مرجعیت او نیست اعلام کرد درخواست شیعیان خارج از کشور را می‌پذیرد و تاکید کرد در آینده اگر کسی باشد که بتواند این وظیفه را انجام دهد، از آن وظیفه نیز کنار خواهد کشید. [۱۲۶]
نخستین اثر فتوایی که از ایشان منتشر شده کتابی است با نام اجوبة الاستفتائات که شامل پاسخ‌های ایشان به استفتاءات شیعیان است.
سازمان‌های ایجاد شده
آيت الله خامنه‌ای در راستای دستیابی به اهداف دینی و نیز اصلاحات مدنظر خود در حوزه‌های مختلف فکری و فرهنگی تشکیلات چندی ایجاد کرده است. این نهادها بیشتر در حوزه فرهنگی فعالیت می‌کنند. نهادهایی مثل:
- بنیاد دائرة المعارف اسلامی که دانشنامه جهان اسلام را منتشر می‌کند.[۱۲۷]
- مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی[۱۲۸]
- مجمع جهانی اهل بیت(ع)[۱۲۹]
- ستاد اقامه نماز[۱۳۰]
- جامعة المصطفی العالمیه
- مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی [۱۳۱]
- مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی مطابق مذهب اهل بیت[۱۳۲]
- مرکز خدمات حوزه‌های علمیه
دغدغه‌های بین‌المللی
آيت الله خامنه‌ای در شهریور ماه ۱۳۷۹ مصادف با آگوست سال ۲۰۰۰ میلادی پیامی به اجلاس هزاره رهبران روحانی برای صلح جهانی در سازمان ملل ارسال کرد. [۱۳۳] این پیام توسط آیت‌الله جوادی آملی به عنوان نماینده ایران در این اجلاس قرائت شد. [۱۳۴]
پیام به حجاج
پیام به مناسبت ایام حج و خطاب به همه حاجیان مسلمان جزو برنامه‌های همه ساله آیت‌الله خامنه‌ای است. [۱۳۵] او در این پیام‌ها ضمن توجه دادن به مسائل جهان اسلام، به مهمترین و اولویت‌دارترین موضوعات مرتبط با امت اسلامی می‌پردازد. [۱۳۶] ایشان نخستین بار در تیرماه ۱۳۶۹، در اولین سال پس از رهبری جمهوری اسلامی ایران، در پیامی به حجاج بیت الله الحرام، از آنها خواست تا با طرح مصائب و مشکلات مسلمین، تلاش برای ایجاد وحدت و همدلی مسلمانان، نشر معارف اساسی اسلام و تبادل نظر در وظایف بزرگ مسلمین در دوران معاصر، حج را ابراهیمی و محمدی(ص) سازند. وی با اشاره به رخدادهای سال ۱۳۶۶ که به کشتار حاجیان و قطع روابط ایران و عربستان منتهی شد، دلیل محرومیت ایرانیان از حج را بازگرداندن معنای حج به آن با اظهار برائت از مشرکین دانست.[۱۳۷]
رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیام مرداد ۱۳۹۷، بر وحدت میان مسلمانان تأکید کرده است و تلاش برای اتحاد را در نقطه مقابل خواست دشمنان اسلام دانسته است که مسلمانان را به صف‌آرایی در برابر یکدیگر تشویق کرده‌اند.[۱۳۸] جدیدترین پیام او به مناسبت ایام حج سال ۱۴۴۰ق در ۱۹ مرداد ۱۳۹۸ در صحرای عرفات خطاب به حاجیان قرائت شد. [۱۳۹]
دعوت از جوانان غربی برای شناخت بدون واسطه اسلام
در سال ۱۳۹۳ و بعد از وقوع یک واقعه تروریستی در فرانسه توسط گروه‌هایی از مسلمانان، آیت‌الله خامنه‌ای، پیامی خطاب به جوانان اروپا و آمریکای شمالی صادر کرد. ایشان در این پیام از جوانان خواست که برای شناخت اسلام به متن اصلی آن یعنی قرآن و زندگی پیامبر اسلام(ص) مراجعه کنند.[۱۴۰] این پیام با هشتگی به نام نامه‌ای برای تو به صورت گسترده و به چند زبان در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی منتشر شد.[۱۴۱] [۱۴۲] [۱۴۳] پس از شورش جلیقه‌زردها در پاریس نیز آیت‌الله خامنه‌ای در ۸ آذر ۱۳۹۴ش، دومین نامه را خطاب به جوانان غربی نگاشت.[۱۴۴]
ابراز همبستگی با دانشجویان حامی مردم فلسطین در آمریکا
آیت‌الله خامنه‌ای در ۵ خرداد ۱۴۰۳ش، در نامه‌ای به دانشجویان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا با آنان ابراز همدلی و همبستگی کرد. او در این نامه، این دانشجویان را بخشی از جبهه مقاومت و امریکا را بزرگترین حامی اسرائيل دانست و بر حق فلسطینیان در دفاع از خود تأکید کرد. همچنین ایستادگی در راه را حق را از درس‌هایی برشمرد که قرآن به انسان‌ها آموخته است و آنان را بر آشنایی با قرآن توصیه نمود.[۱۴۵]
کنگره بین‌المللی اندیشههای قرآنی آیت‌الله خامنه‌ای
کنگره بین‌المللی اندیشههای قرآنی آیت‌الله خامنه‌ای در ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ش با حضور اساتید معارف اسلامی حوزه و دانشگاه و طلاب حوزه علمیه در دانشگاه معارف اسلامی قم برگزار شد و از مقالات برگزیده این کنگره تقدیر به عمل آمد.[۱۴۶]
تألیف‌ها
| کتاب‌شناسی | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| نام | سال تألیف | سال انتشار | ناشر | توضیحات | ||
| پیشوای صادق | ۱۳۵۰–۱۳۴۵ | ۱۳۶۰–۱۳۵۸ | انتشارات سید جمال[۱۴۷] | کتاب شامل چند سخنرانی از خامنه‌ای دربارهٔ تحلیل زندگانی امام ششم شیعیان جعفر صادق در قبل پیروزی انقلاب اسلامی است که توسط خود او تنظیم گردیده‌است. این کتاب بعد از انقلاب تحت عنوان «پیشوای صادق (ع)» توسط انتشارات سید جمال و با همکاری واحد ایدئولوژی روزنامه جمهوری اسلامی تنظیم و منتشر گردید. این سخنرانی‌ها بین سالهای ۴۵–۵۰ شمسی بوده‌است. کتاب در فاصله سالهای ۵۸ تا ۶۰ شمسی منتشر شده‌است.[۱۴۸] | ||
| گزارشی از حوزه علمیه مشهد | ۱۳۴۶ | ۱۳۶۵ | کنگره جهانی حضرت رضا (ع) | این کتاب در تیرماه ۱۳۶۵ از سوی کنگره جهانی حضرت رضا در ۱۴۰ صفحه و شمارگان ۵۰۰۰ نسخه منتشر شد. این کتاب پیرامون تاریخ اجتماعی مشهد و به‌طور خاص حوزه علمیه آن است. جمع‌آوری و پیش‌نویس مطالب کتاب مربوط به دوران قبل از انقلاب ایران است. این کتاب از سوی مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی منتشر شد.[۱۴۹] | ||
| ۴ کتاب اصلی علم رجال | ۱۳۵۱–۱۳۴۸ | ۱۳۶۹ | دفتر نشر فرهنگ اسلامی[۱۵۰] | این اثر یکی از تألیف‌های خامنه‌ای است که بخش‌هایی از آن ابتدا با عنوان «چهره رجالی شیخ طوسی» به پیشنهاد دانشکده الهیات مشهد برای ارائه به هزاره جهانی شیخ طوسی در سال ۱۳۴۸ نوشته شد اما به ستاد کنگره داده نشد و بعدها در میان «چهار کتاب اصلی علم رجال» منتشر شد. در سال ۱۳۵۱ به درخواست سید جعفر شهیدی یا محمدرضا حکیمی دو کتاب از چهار کتاب اصلی علم رجال طی مقاله مفصلی در جلد اول یادنامه علامه امینی، صاحب کتاب الغدیر به چاپ رسید. در این کتاب به مسائلی نظیر موضوع، تاریخچه و فایده علم رجال، آغاز و انگیزه تدوین هر یک از رشته‌های علم رجال پرداخته شده‌است. اصول اربعه شامل کتاب‌های اختیار الرجال، الفهرست (شیخ طوسی)، الرجال از تألیفات شیخ طوسی و کتاب فهرست معروف به رجال نجاشی تألیف احمد بن علی نجاشی است. این کتاب دربرگیرنده معرفی تفصیلی دو کتاب اول (اختیار الرجال و الفهرست) بود و در مجلد اول یادنامه عبدالحسین امینی به چاپ رسید و در سال ۱۳۶۹ نیز ضمن یک کتاب مستقل در ۶۲ صفحه رقعی توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی به فارسی منتشر شد.[۱۴۹] | ||
| از ژرفای نماز | ۱۳۵۱ | انتشارات بعثت[۱۵۰] | این کتاب، مجموعه چند سخنرانی کوتاه است که در سال ۱۳۵۱ شب‌ها بعد از نماز در مسجد کرامت مشهد ایراد شده‌است. در این سخنرانی‌ها ضمن ترجمه و تفسیر سوره حمد مباحثی چون توحید، تسبیحات اربعه، ارکان و واجبات نماز مطرح شده‌است. کتاب اولین بار قبل انقلاب در سال ۱۳۵۲ توسط نشر بعثت در ۶۸ صفحه منتشر شد و پس از آن در بیش از ۱۵۰ هزار نسخه در ۲۷ چاپ توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده‌است. محتوای کتاب به گونه‌ای بود که بر اساس مکاتبات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر شاهنشاهی با کتابخانه ملی در خصوص اجرای مراحل ثبت، سانسور و چاپ دوم کتاب «از ژرفای نماز» اثر سید علی خامنه‌ای از انتشارات بعثت و چاپخانه نیلوفر با شرط اصلاحات و سانسور، مجوز چاپ گرفت.[۱۴۹][۱۵۱] | |||
| طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن | ۱۳۵۳ | ۱۳۵۴ | انتشارات صهبا ۱۳۹۲[۱۵۲] | پس از تعطیلی جلسات خامنه‌ای در مسجد کرامت مشهد در اسفند سال ۱۳۵۲ به وسیلهٔ ساواک، وی در جلسات مختلفی به سخنرانی می‌پرداخت. با تعطیلی مسجد کرامت، او در مسجد امام حسن مجتبی به اقامهٔ نماز جماعت و طرح تازه‌ای برای سخنرانی‌هایش در آن مسجد پرداخت که عنوان آن «طرح تبیین رئوس و اصول کلی اندیشهٔ اسلامی با تکیه بر قرآن کریم» بود. در این طرح قرار بود اصول اصلی اعتقادات اسلامی مستند به آیات قرآن بررسی و تبیین شود؛ این مباحث در ماه رمضان سال ۱۳۵۳ شمسی مطرح شد. مجموعهٔ این مباحث در چند مرحله برای چاپ آماده شد و به انتشار رسید. در ابتدا کتابچه‌ای از خلاصهٔ مباحث در سال ۱۳۵۴ منتشر شد؛ اما صورت کامل و پیاده‌شدهٔ همهٔ سخنرانی‌ها بعد از انقلاب انجام شد. مجموعهٔ سخنرانی‌ها در سال ۱۳۹۲ در قالب کتابی با نام «طرح کلی اندیشهٔ اسلامی در قرآن» از سوی «مرکز صهبا» منتشر شد.[۱۵۳] | ||
| گفتاری در باب صبر | ۱۳۵۳ | ۱۳۵۴ | انتشارات غدیر | این کتاب خلاصه چند سخنرانی کوتاه در موضوع صبر در بهمن‌ماه ۱۳۵۲ است که بنا به رسم و سنتی خاص هر شب پس از نماز جماعت در مسجد کرامت به وسیله سید علی خامنه‌ای گفته می‌شده‌است. این مطالب در سال ۱۳۵۴ برای اولین بار ویرایش شد و توسط انتشارات غدیر در ۱۰۹ صفحه در چاپخانه مشعل آزادی به چاپ رسید. پس از انقلاب کتاب حاضر توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی دو بار در سالهای ۱۳۸۳ و ۱۳۸۵ چاپ شده‌است.[۱۴۹] | ||
| روح توحید نفی عبودیت غیر خدا | ۱۳۵۶ | ۱۳۶۰ | مؤسسه انجام کتاب | این مقاله در سال ۱۳۵۶ در مجموعه «دیدگاه توحیدی» به همراه مقالاتی از غلامعباس توسلی، سید محمد بهشتی، مرتضی مطهری، مجتهد زنجانی جمع‌آوری و چاپ شده‌است.[۱۴۹][۱۴۸] بعد از انقلاب این اثر در قالب کتابی مستقل و در سال ۱۳۶۰ در ۳۲ صفحه رقعی توسط مؤسسه انجام کتاب در ده هزار نسخه منتشر شد.[۱۵۴] «روح توحید» در سال ۱۳۹۰ توسط انتشارات جامعه مدرسین نیز منتشر شد.[۱۴۹] | ||
مطالعه بیشتر
- روایتی از زندگی و زمانه حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای از سال ۱۳۱۸ تاکنون (۱۳۹۴ش): نویسنده جعفر شیرعلی نیا، سایان، تهران، ۱۳۹۴ش.
پانویس
- ↑ سخنرانی، ۱۹ مهر ۱۳۶۸.
- ↑ بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت عید غدیر، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶.
- ↑ سیاهپوش، سیاست، ۱۳۹۸ش، ص۴۸۳.
- ↑ بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۳۹، ص۲۰۷ و ۲۱۵؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، دارالعلم، ج۲، ص۳۹۷.
- ↑ https://idc0-cdn0.khamenei.ir/ndata/news/29544/etekaf1.pdf
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
- ↑ نگاه کنید به: دغدغه‌های فرهنگی انتشارات صهبا.
- ↑ نگاه کنید به: سخنرانی ۲۲ تیر ۱۳۷۱.
- ↑ سایت خبرآنلاین.
- ↑ سایت دفتر آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ «ثبت پیام رهبر انقلاب به‌عنوان سند در سازمان ملل»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای.
- ↑ «آشنایی با کنفرانس بین‌المللی خلع سلاح و عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای»، سایت همشهری آنلاین.
- ↑ خطبه‌های ۱۵ بهمن ۱۳۸۹.
- ↑ .https://farsi.khamenei.ir/سخنان عید فطر دیداربا مسئولین ۸۷/۷/۱۰.
- ↑ بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت(ع)، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ خامنه‌ای، جهاد تبیین، ۱۴۰۰ش، ص۲۳.
- ↑ اقتصاد-مقاومتی-چیست.
- ↑ مجله بین‌المللی اقتصاد مقاومتی.
- ↑ خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۲۵۵.
- ↑ خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۲۶۲و ۲۵۵.
- ↑ خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۴۴۴..
- ↑ «بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها ۲۲ مرداد ۱۳۹۱ش»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ «بیانات در ششمین کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ صلح‌میرزائی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۳۹۷ش، ص۵۹۹.
- ↑ صلح‌میرزائی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۳۹۷ش، ص۴۸۷-۴۹۰.
- ↑ صلح‌میرزائی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۳۹۷ش، ص۴۹۹-۵۰۰.
- ↑ منظومه فکری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به چاپ رسید.
- ↑ کتاب فلسفه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای رونمایی شد.
- ↑ بررسی علت نامگذاری سال‌ها در گفت‌وگو با مشاور عالی رهبر انقلاب، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حظرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
- ↑ بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۹.
- ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶..
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۷۸..
- ↑ نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای khamenei.ir
- ↑ نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای khamenei.ir
- ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۸..
- ↑ خامنه‌ای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ۱۳۹۲ش، بخش اشاره، ص۱۱-۱۵.
- ↑ خامنه‌ای، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ۱۳۹۲ش، بخش مقدمه، ص۳۷.
- ↑ خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، مقدمه..
- ↑ دفتر فرهنگی فخر الائمه، شعاعی از نیر اعظم، انتشارات سروش، ص بیست و یک
- ↑ معرفی کتاب آفتاب در مصاف مراجعه در ۲۳ شهریور ۱۳۹۹
- ↑ جلالی، مشهد در بامداد نهضت اسلامی، ۱۳۷۸ش، ص۱۴۸..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۲۹-۱۲۳۱..
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۲۹-۱۳۴..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۶۱۴و۱۲۳۱-۱۲۳۲..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۳۳..
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۱، ص۴۶۸..
- ↑ امام خمینی در آیینه اسناد به روایت ساواک، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۹۲..
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۲-۱۶۶..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳۴..
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۸۷..
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۲-۱۹۵..
- ↑ هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۱۵۶۶..
- ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله میلانی، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۳، ص۵-۷..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۴..
- ↑ بازرگان، یادداشت‌های روزانه، ۱۳۷۶ش، ۴۲۲-۴۲۳..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴..
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک:آیت‌الله سعیدی، ص۲۴۸؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله طالقانی، ج۲، ص۴۹۷؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله مهدوی کنی، ص۱۴.؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله محلاتی، ج۱، ص۵۲۱؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: محمدجواد باهنر، ص۳۵۵..
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۳۳۱-۳۳۲و۴۷۰-۴۷۱..
- ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳و۶۱۴..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴..
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک:آیت‌الله مطهری، ص۴۵۵؛ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۳..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۲۷و۵۷۴و۶۱۴..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۵..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۰۴و۳۸۹و۵۷۵..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۲و۵۷۶..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۸۹و۵۷۲..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۸۹و۵۷۲..
- ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۶..
- ↑ https://lib.eshia.ir/12293/04/1321
- ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۶۰۲..
- ↑ صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۴۲۶-۴۲۸..
- ↑ پا به پای، ۱۹۲. ۲.
- ↑ قاسم‌پور، دهه سرنوشت‌ساز، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۹۲-۹۴..
- ↑ هاشمی، انقلاب و...، ۱۶۹..
- ↑ سائلی، ۴۹-۶۲.
- ↑ سائلی، ۱۱۷-۱۱۸.
- ↑ خلاصه، جلسه ۱۳۵۸/ ۹/۳.
- ↑ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۴۴۹..
- ↑ https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.
- ↑ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۱۲۵..
- ↑ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۲۱۵-۲۱۸..
- ↑ جاسبی، ج۴،ص ۱۴۹..
- ↑ جاسبی، ج۴، ص۱۴۶..
- ↑ هاشمی رفسنجانی، عبور از بحران، ص۲۶۳..
- ↑ خاطرات سید مرتضی، ص۱۶۸..
- ↑ جاسبی، ج۴، ص۳۰۰..
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، شماره ۱۵۴۱، ص۱۵، شماره ۱۵۴۳، ص۲..
- ↑ صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۱۱۶..
- ↑ فرهنگ و...، ۳۱۱.
- ↑ رضوی، ۳۸۴.
- ↑ هاشمی، انقلاب در...، ۱۷۶.
- ↑ جرعه نوش...، ۲۱۷-۲۱۸.
- ↑ صحیفه، ج۱۴،ص ۳۰۴.
- ↑ مشروح، دوره اول، جلسه ۱۹۹.
- ↑ فارسی، ۵۴۳-۵۴۴.
- ↑ جمهوری، شمـ ۶۷۸، ص۱۱.
- ↑ صحیفه، ج۱۵ ص۲۷۸. .
- ↑ مشروح، دوره اول، جلسه ۲۲۴.
- ↑ صحیفه، ج۲۰،ص ۴۶۳ -۴۶۵.
- ↑ گفت وگو با...، ۵۲.
- ↑ گفت وگو با، ۶۸-۶۹.
- ↑ جمهوری، شمـ ۱۹۲۱، ص۱۲.
- ↑ جمهوری، شمـ ۲۸۲۶، ص۱۱.
- ↑ جمهوری، شمـ ۲۸۸۶، ص۱۲، شمـ ۲۸۸۹، ص۲.
- ↑ https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.
- ↑ جمهوری، شمـ ۲۴۱۳، ص۱۰.
- ↑ https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1179
- ↑ چگونگی...، ۱۸؛ هاشمی، بازسازی...، ۱۴۹-۱۵۱.
- ↑ جرعه نوش، ۲۶۵.
- ↑ جمهوری، شمـ ۵۳۵۲، ص۲.
- ↑ مرجعیت...، ۷۰.
- ↑ حدیث، ۱/جم.
- ↑ جمهوری، ش۲۹۲۴، ص۳.
- ↑ کیهان، شم۱۳۶۳۱.
- ↑ جمهوری، شمـ ۲۹۲۹.
- ↑ جمهوری، شمـ۲۹۷۲.
- ↑ جمهوری، شمـ ۲۹۷۹.
- ↑ سخنرانی ۲۳ آذر ۱۳۷۳.
- ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۱۹۹
- ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۱۷۵
- ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۱۸۲
- ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۱۸۸
- ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۱۹۳
- ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۲۰۴
- ↑ پیام به اجلاس هزاره رهبران روحانی ادیان.
- ↑ گزارش هزاره ادیان.
- ↑ پیام حج، ابتکار امام بود
- ↑ مهمترین وظایف امت اسلام درباره مسائل جهان اسلام
- ↑ «پیام به کنگره عظیم حج»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای..
- ↑ «پیام به حجاج بیت‌الله الحرام»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای..
- ↑ پیام به حجاج بیت‌الله الحرام در سال ۱۳۹۸
- ↑ نامه‌ای برای تو.
- ↑ بازتاب پیام در رسانه‌ها.
- ↑ در CNN.
- ↑ در BBC.
- ↑ نامه رهبر انقلاب به عموم جوانان غربی.
- ↑ «نامه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به دانشجویان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های ایالات متحده آمریکا»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
- ↑ «کنگره بین المللی اندیشههای قرآنی امام خامنه‌ای برگزار شد»، روزنامه کیهان، ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ش، ص۳.
- ↑ «50 کتاب مهم برای آشنایی با امام صادق (ع)». خبر آنلاین. ۱۲ مهر ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۸.
- ↑ ۱۴۸٫۰ ۱۴۸٫۱ خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامتمهیدوارد نشده است - ↑ ۱۴۹٫۰ ۱۴۹٫۱ ۱۴۹٫۲ ۱۴۹٫۳ ۱۴۹٫۴ ۱۴۹٫۵ خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامقدسوارد نشده است - ↑ ۱۵۰٫۰ ۱۵۰٫۱ «کتاب‌شناسی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای». خبرگزاری کتاب ایران. ۱۳ خرداد ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۸.
- ↑ «ممیزی و چاپ کتاب "از ژرفای نماز" [سند]». سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۸.
- ↑ «۱۰ ویژگی سخنانی که بعد از ۴۰ سال منتشر شد/ پایه‌های فکری برای ایجاد یک نظام اسلامی». خبرگزاری فارس. ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۸.
- ↑ حیدرزاده، محمدرضا (۱۷ آذر ۱۳۹۴). «ماجرای کتاب رهبری». وبگاه روزنامه اطلاعات. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۱۸.
- ↑ «کتاب روح توحید نفی عبودیت غیر خدا». کتابخانه دیجیتالی تبیان. دریافت‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۸.
یادداشت
منابع
- «تداوم آفتاب: ویژه‌نامه آغاز بیستمین سال رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای»، در روزنامه جام جم، مرداد ۱۳۸۷.
- آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- آرشیو مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری، پرونده‌های دوره ریاست جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای.
- آرشیو موسسه پژوهشی- فرهنگی انقلاب اسلامی.
- آشنایی با مجلس شورای اسلامی، به کوشش روابط عمومی مجلس شوری اسلامی، تهران، ۱۳۶۰ش.
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، تهران، ۱۳۸۸ش.
- امام خمینی در آیینه اسناد به روایت ساواک، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۶ش.
- امام خمینی، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
- بازرگان، مهدی، یادداشت‌های روزانه، تهران، ۱۳۷۶ش.
- بهبودی، هدایت الله، شرح اسم زندگی نامه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای (۱۳۱۸ - ۱۳۵۷)، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ۱۳۹۱ش.
- تاریخ علمای خراسان، به کوشش میرزا عبدالرحمان، مشهد، ۱۳۴۱ش.
- جلالی، غلامرضا، مشهد در بامداد نهضت اسلامی، تهران، ۱۳۷۸ش.
- خامنه‌ای، سید علی حسینی، غناء، تهران، فقه روز، ۱۳۹۸ش.
- «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱ فروردین ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱ مرداد ۱۴۰۲ش.
- زنگنه قاسم‌آبادی، ابراهیم، مشاهیر مدفون در حرم رضوی: عالمان دینی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی، ۱۳۸۲ش.
- شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، ۱۳۵۴ش.
- صلح‌میرزائی، سعید، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای (مد ظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی، تهران، انتشارات انقلاب اسلامی، ۱۳۹۷ش.
- قاسم‌پور، داود، دهه سرنوشت‌ساز، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- کسروی، احمد، قیام شیخ محمد خیابانی، تهران، ۱۳۷۶ش.
- «کنگره بین المللی اندیشههای قرآنی امام خامنه‌ای برگزار شد»، روزنامه کیهان، ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
- گلشن ابرار، به کوشش جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، نشر معروف، ۱۳۷۹ش.
- هاشمی رفسنجانی، اکبر، دوران مبارزه، به کوشش محسن هاشمی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، ۱۳۷۶ش.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش.
- خامنه‌ای، سیدعلی حسینی، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، تهران، مؤسسه فرهنگی ایمان جهادی (صهبا)، چاپ دوم، ۱۳۹۲ش.
- نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای khamenei.ir، تاریخ درج مطلب: ۱فروردین ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۳خرداد ۱۴۰۰ش.
- https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1179 دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای.
- «نامه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به دانشجویان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های ایالات متحده آمریکا»، وبگاه دفترحفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، تاریخ بازدید: ۱۰ خرداد ۱۴۰۳ش.
پیوند به بیرون
- دائره المعارف بزرگ اسلامی
- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
- دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «یادداشت» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="یادداشت"/> یافت نشد.
